Zaandam 20 juni 1923 - 24 december 2009

Marcus Bakker in z'n jonge jaren

Communistisch voorman, lid Tweede Kamerfractie CPN van 1956 tot in 1982 waarvan lang als fractievoorzitter, voorts tal van andere partij-functies. Marcus Bakker werd geboren te Zaandam aan het Vissershopplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigVissershop

Wijk in Zaandam-Oost, westelijk van de Zuiddijk, zuidelijk van de toevaart naar de Hanenpadsluis.

Het Vissershop ontstond door aanslibbing en werd bij de droogmaking van het IJ en het graven van het Noordzeekanaal geheel drooggelegd en door een dijk beschermd. De naam 'hop' komt in geheel Noord-Holland voor en duidt steeds een door aanslibbing ondieper en kleiner wordend water aan.
in 1923. Zijn toenadering tot het Communismeplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigCommunisme

Politieke stroming, met in de Zaanstreek lange tijd grote aanhang en belangrijke invloed.

Algemeen

Onder communisme wordt verstaan: een maatschappelijk stelsel waarin de productiemiddelen gemeenschappelijk eigendom zijn en waarin bij de verdeling der voortgebrachte goederen en diensten het beginsel wordt gevolgd dat elk lid van de gemeenschap daarover kan beschikken naar behoefte. Bij ontbreken van dit stelsel wordt onder communisme tevens verstaan: het streven naar die maatsch…
lag in de oorlog; via het uitzetten van De Waarheidplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigWaarheid, de

Voormalig landelijk dagblad van uitdrukkelijk communistische strekking, voortzetting van een al vroeg in de Tweede Wereldoorlog ontstaan verzetsblaadje. Dit heette in de Zaanstreek eerst, vanaf september 1940 De Vonk en kreeg begin 1942 in navolging van het Amsterdamse voorbeeld de naam De Waarheid. Dat dit verzetsblad zo vroeg ontstond, was vooral het gevolg van de vooroorlogse oriëntatie der communisten, die zich toen al concentreerden op de strijd tegen het fascisme in Duitslan…
volgde het lidmaatschap van de illegale CPN. Na de oorlog begon hij in 1945 als streekredacteur bij De Waarheid en was van 1946 tot in 1947 lid van de centrale redactie. Later, in 1953, zou Bakker hoofdredacteur van het communistische dagblad worden, hetgeen hij tot in 1957 zou blijven. Andere partijfuncties die hij vervulde waren onder meer: lid van het partijbestuur van 1946 tot 1989, secretaris en later voorzitter van het Algemeen Nederlands Jeugd Verbond van 1947 tot 1953, en lid van het dagelijks bestuur van de CPN van 1949 tot 1982. De activiteiten van Bakker lagen in een periode dat communisme bij velen weerstanden opriep.

Na de oorlog, waarin juist de communisten zich hadden onderscheiden in het verzet tegen de bezetters, volgde de Koude Oorlog, waarin de communisten welhaast als melaatsen werden behandeld. Internationale ontwikkelingen zoals de inval van de Sovjet-troepen in Hongarije 1956 voedden de binnenlandse communistenhaat. Tijdens Bakker`s eerste toespraken in de Tweede Kamer, verliet het merendeel zijner collega's demonstratief de vergaderruimte. De berichtgeving in De Waarheid over Hongarije 1956, Bakker was toen nog hoofdredacteur, leidde tot een volksbelegering van het krantengebouw.

Toen Bakker in 1981 25 jaar Kamerlid was en een jaar later toen hij de Kamer verliet, bleek hoezeer hij persoonlijk een rol had gespeeld in de geleidelijke acceptatie van het communisme. Politieke tegenstanders loofden zijn vakmanschap en zijn voorliefde voor de democratie. PvdA-voorman Den Uyl schreef: 'Wat mij steeds meer is gaan fascineren is zijn opkomen voor de rechten van het parlement: de manier waarop hij de volksvertegenwoordiging serieus neemt.' En voormalig ARP-Kamerlid Schakel: 'Als ik de prijs voor de meest bedreven parlementariër gedurende mijn tijd op het Binnenhof zou moeten toekennen, dan was ze voor Marcus Bakker.' Bakker bleef in Zaandam wonen. Hij is auteur van een aantal publicaties, waaronder Beste Anne, van Joop Vondeling en het kiesvee, 1969 en Wissels uit 1983.

Anekdotes en citaten

  • Kreeg vaak de lachers op zijn hand. Zo parafraseerde hij Multatuli in het debat over de voortzetting van het kabinet-Biesheuvel in 1972 en over de rol die Biesheuvel daarbij had gespeeld: “Wat doet de formateur?! Hij benoemt een sub-formateur! (…) Kortom de heer Biesheuvel benoemt zichzelf tijdelijk tot staatshoofd. Koning Biesheuvel! Ik zou bijna zeggen: meer dan koning, formateur van een kabinet, dat zich slingert om de nul-lijn…!
  • Een voorbeeld van zijn talent op humoristische wijze te hekelen, is zijn uitspraak over staatssecretaris Brokx: “Nou zijn er veertien miljoen Nederlanders, en laten ze nou net deze staatssecretaris maken.”
  • In een debat op 20 februari 1979 over de in de ogen van sommige fracties onvoldoende beantwoording van vragen door de bewindspersonen van Volkshuisvesting zei hij: “Ik geloof niet dat, wil het parlement niet helemaal afzakken tot het vragenuurtje van Oom Henk zoals je dat vroeger voor de radio had, (…) dan zal deze Kamer ook moeten eisen, dat er over beleid gedebatteerd wordt. Dan maakt het niet uit of een fractie 51 of 53 of 60 of 3 zetels in de Kamer heeft.”

Meer op Parlement & Politiek

  • /home/zaanwiki/domains/zaanwiki.nl/private_html/encyclopedie/data/pages/bakker_marcus.txt
  • Laatst gewijzigd: 2020/09/18 22:10
  • (Externe bewerking)