Wormerveer, 17 mei 1883 – Hilversum, 16 november 1978

Cornelis Pieter (Cor) Bruijn, onderwijzer en onderwijsvernieuwer, later vooral bekend geworden als schrijver met een zeer omvangrijk oeuvre van romans en jeugdboeken.

Cor Bruijn was de oudste uit een gezin van tien kinderen. Zijn vader was eerst werkzaam als smid in de zaak van zijn grootvader Klinkenberg, maar nam in 1885 een kleine kruidenierszaak aan het Noordeinde te Wormerveer over. Niet minder dan twintig van zijn latere boeken grijpen terug op zijn jeugd aan de Zaan en getuigen van verknochtheid aan zijn geboortestreek.

Van 1896 tot 1899 volgde hij de opleiding tot onderwijzer aan de Rijkskweekschool 'de Bak' in Haarlem. Na enkele kortstondige tijdelijke aanstellingen, onder meer twee maal in Wormerveer, en na het behalen van de hoofdakte werd hij in 1916 benoemd tot hoofd van de kort daarvoor opgerichte Humanistische Hilversumse Schoolvereniging. Een kwarteeuw achtereen heeft hij deze instelling gediend. Voor de opkomende stromingen op onderwijsgebied toonde hij grote belangstelling: nieuwe methoden vonden bij zijn school zoveel mogelijk toepassing.

Deze idealistische instelling was klein en arm. Eén der oprichters was prof. dr. Jacobus van Rees, een christen-anarchist, die onder meer bekend bleef door zijn inzet voor de drankbestrijding. Nu hij een vaste aanstelling had, huwde Cor Bruijn met de nog 19-jarige vioollerares Maartje de Vries, die hij in zijn Haarlemse kweekschooltijd had leren kennen.

Aanvankelijk was zijn onderwijskundige opdracht nog het enige wat hem bezig hield, hij onderhield vriendschappelijke contacten met de toenmalige onderwijsvernieuwers in binnen- en buitenland en schreef zowel pedagogisch werk als toneelbewerkingen voor kinderen, die vervolgens op zijn eigen school werden uitgevoerd.

De toneelbewerkingen werden gevolgd door boeken voor de jeugd, waarvan vooral zijn eerste kinderboek Langs den Waterkant en de Keteltjesserie de aandacht trokken. Als romanschrijver debuteerde hij in 1931. De Zaanstreek en later ook Terschelling inspireerden hem tot tal van werken. Sil de Strandjutter is vele malen herdrukt en in zeven talen vertaald.

In de oorlog ontstond een reeks historische romans, waarvan de handeling in West- Friesland speelt in de tijd van Karel de Stoute. Na de oorlog bewerkte Cor Bruijn o.a. Wegen door de Avond. Als schoolhoofd nam hij deel aan de stichting van de Vereniging voor Veilig Verkeer in Hilversum.

Ruim 75 boeken verschenen van zijn hand, waaronder bekende titels als Muziekmeester Adriaan (1931), Koentje van Kattenburg (1937), Sil de Strandjutter (1940) en Lasse Lama (1953).

Zijn Zaanse boeken kenmerken zich door treffende beschrijvingen van landschappen en situaties zoals die aan het einde van de 19e eeuw voorkwamen. Cor Bruijn had een fabelachtig geheugen en wist zich tot in details nog de voorvallen uit zijn jeugd te herinneren.

Zijn 90e verjaardag vierde hij in Wormerveer op uitnodiging van de Wormerveerse Gemeenschap; het werd voor hem en vele anderen een onvergetelijke gebeurtenis, zoals ook de televisie-uitzending die door Bert Garthof in de reeks “Dit is uw leven” over en met Cor Bruijn werd gemaakt in 1962, diepe indruk had gemaakt.

Boeken van Cor Bruijn,
  • Spelend in de Zaanstreek Langs den Waterkant (1917).
  • Keteltje in de Lorzie (1922)
  • Keteltje in het veerhuis (1922)
  • Rinke Luit, de vrolijke veerman (1928)
  • Keteltjes thuisvaart (1930)
  • Muziekmeester Adriaan (1931 )
  • Teun Dammers, de boer van Landzicht ( 1932)
  • De Zaadsjouwers (1933)
  • Een zakkennaaier grijpt naar het geluk (1935)
  • De overgang van Dieuwertje Stam (1938)
  • Strijd om De Eenhoom (1943)
  • De drie portretten van Claire Marianne (1947)
  • Twee kerstavondvertellingen (1950)
  • Simon en Johannes (1952)
  • Bram en Aart op zomervaart (1953)
  • Wijd was mijn land, mijn jeugd aan de Zaan (1961)
  • De vuistslag (1961)
  • De zwarte madonna (1965)
  • Het nieuwe oude dorp (1966)
  • De triomf van Roel de Knoet (1973)
Literatuur over Cor Bruijn:
  • Margreet Bruijn, De man achter Sil; over Cor P. Bruijn als idealist, onderwijspionier en schrijver, 1883-1978, 's-Gravenhage-Wormerveer 1984.
  • /home/zaanwiki/domains/zaanwiki.nl/private_html/encyclopedie/data/pages/bruijn.txt
  • Laatst gewijzigd: 2020/09/09 12:28
  • (Externe bewerking)