Voormalig bedrijf in de Achtersluispolderplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigAchtersluispolder

Polder, oorspronkelijk Sluispolder, gelegen buiten de Noorder IJ- en Zeedijk in Zaandam, het meest zuidelijke gebied van Zaanstad, aan drie zijden omgeven door Zijkanaal G, het Noordzeekanaal en Zijkanaal H. Vermoedelijk viel de Sluispolder rond de 13e eeuw, de tijd van de eerste omvangrijke bedijkingen, droog. De polder werd in de 16e eeuw ingedijkt. Weliswaar dateert de polder uit de Middeleeuwen maar was in die periode nooit bewoond of bebouwd. Ook industrie, in de vorm van…
te Zaandam, gespecialiseerd in productie en installatie van betonnen bouwelementen. Indeco-Coignet werd in de zomer van 1964 geopend door Prins Bernhard. Het bedrijf maakte, volgens het zogenaamde 'Coignetsysteem', betonnen bouwelementen waarvoor in de jaren van woningnood een grote markt was. Een andere afdeling van Indeco functioneerde als bouwbedrijf. Het gebruikte de in de fabriek gemaakt bouwmaterialen voor het in systeem bouwen van flats.

Een half jaar na oprichting ontstond er reeds onrust onder de circa 120 Turkse arbeiders, werkzaam bij de woningfabriek. In de loop 11 januari 1965 verlieten zij als één man het werk. De arbeiders verlangden verhoging van de lonen, uitbetaling van reisurenvergoeding en enkele andere dringende verbeteringen. De lonen, die Indeco Coignet betaalde, bleken tientjes beneden het bedrag te liggen dat destijds bij de werving van de arbeiders in Turkije was voorgespiegeld. Ook de daarop volgende nacht ging de groep buitenlandse arbeiders tot staking over. De in Zandvoort woonachtige groep arbeiders verscheen niet op het werk.

De directie besloot daarop 57 van de stakende Turken te ontslaan en retour naar Ankara te sturen. Ankara weigerde echter het toestel landingsrechten te verschaffen waarop de gecharterde DC-4 met draaiende motoren nog voor de start rechtsomkeert maakte. De 57 werden tijdelijk ondergebracht in de Marechaussee-kazerne te Badhoevedorp. Aan de rel kwam de volgende dag een einde nadat de Turkse ambassadeur tijdens kantooruren de landingsrechten wist te regelen.

De grote vraag naar voorgefabriceerde bouwelementen en snel te bouwen woningen ten spijt kampte Indeco vanaf het vroegste begin met moeilijkheden. Met name de financiers - Kon. Ned. Mij voor Havenwerken te Amsterdam en Betonfabriek De Meteoor te De Steeg, de derde financier was S.A. Coignet te Parijs, moesten de eerste jaren grote financiële bijdragen leveren om de verliezen van Indeco, geschat op f 15 miljoen, te dekken.

Niettemin worden er plannen beraamd om een tweede vestiging van Indeco-Coignet in Weesp op te starten met het oog op de bouw van 6000 woningen in de Bijlmermeer. Het bestuur van Betonfabriek De Meteoor ziet later af van het plan om in de omgeving van Amsterdam een tweede fabriek te stichten af. Wel zal in Weesp een toeleveringsbedrijf voor de industriële woningbouw worden gevestigd, waarin De Meteoor voor 40 pet. deelneemt. Het zal op deze wijze mogelijk zijn de produktie van duizend woningen op te voeren tot vijftienhonderd per jaar. Dit werd gezegd op de jaarvergadering. De tevredenheid van de directie over de groei, de produktie en de ontwikkeling van het concern werd gedeeld door de aanwezige aandeelhouders.

In het derde levensjaar, 1967, is de directie van de Kon. Ned. Maatschappij voor Havenwerken zich directer gaan bemoeien met de leiding van de ernstig verliesgevende woningfabriek. De Raad van Bestuur van Indeco-Coignet belastte G. Mekking, directeur van Havenwerken, als gedelegeerd commissaris met de leiding over Indeco-Coignet.

Pas na vier jaar, in 1968, werd voor het eerst, onder leiding van de nieuwe directeur W.A.J. Nolen; een bescheiden winst gemaakt. Indeco was dat jaar met goede resultaten overgegaan op de productie van elementen voor een nieuw woningtype. Ook draaide het bedrijf in dat jaar voor het eerst met volle capaciteit; er werkten toen circa 450 personen en was de omzet f 48 mln.

De woningproductie beliep circa 1500 flatwoningen, die voornamelijk in de Amsterdamse Bijlmermeer en de Zaanstreek (Rooswijk, Wormer) werden gebouwd. Het bedrijf werd ingericht om ook elementen voor eengezinswoningen te kunnen produceren. In 1969 werd het aandelenkapitaal van Indeco belangrijk vergroot. Een meerderheidsbelang in het bedrijf werd verworven door het Nederhorst-concern, dat Havenwerken had overgenomen. In dat jaar brak op 10 december opnieuw een staking uit met een omstreden kerstgratificatie als inzet.

In 1973 verwierf Nederhorst ook de aandelen van De Meteoor en was het Nederhorstbelang tot 80% gegroeid. Indeco werkte toen al een aantal jaren met winst. In 1975 werd duidelijk dat het Nederhorst-concern in ernstige moeilijkheden verkeerde. Er werd bekend gemaakt dat de Ogem-groep en de Staat elk voor 50% zouden gaan deelnemen in de nog rendabel geachte onderdelen van de Nederhorstgroep; daartoe behoorde Indeco-Coignet. Nog in september 1977 leek de toekomst van Indeco rooskleurig. Ogem had een order van f 1,4 miljard in Saoedi-Arabië verworven en Indeco zou daarvan f 25 mln. aan opdrachten krijgen, hetgeen circa 160 manjaren werk garandeerde. In januari 1978 kondigde Ogem een reorganisatie aan: het bouwbedrijf van Indeco, dat de betonnen bouwelementen installeerde, zou losgekoppeld worden van de fabriek in de Achtersluispolder en fuseren met Muwi, Era uit de Ogem-groep.

De georganiseerde ondernemingsraadleden gingen januari 1978 in principe akkoord met de samenstelling van deze drie bouwbedrijven. De werknemers mochten er niet op achteruitgaan en de bestaande en toekomstige werkgelegenheid moest worden veiliggesteld, zo stelde de ondernemingsraad wel als voorwaarde. Muwi, vroeger Muijs en Winter, in Rotterdam 800 werknemers en Indeco-Coignet in Zaandam met 400 werknemers behoorden eerder tot het Nederhorst-concern, terwijl Era woningbouw in Rotterdam met 450 werknemers al langer een onderdeel van Ogem was. Ogem benadrukte in die periode dat de elementenfabriek in zelfstandige vorm ruim voldoende bestaansmogelijkheden had.

De order uit Saoedi-Arabië bleek echter zeer nadelig voor de fabriek uit te pakken. Weliswaar was de werkgelegenheid een jaar lang gegarandeerd, maar Indeco leed op de order een verlies van f 6,5 mln, waardoor de liquiditeitspositie ernstig werd aangetast. De Ogem-directie was niet bereid dit verlies over de totale order om te slaan, maar liet het volledig op het Zaandamse bedrijf drukken.

In juni 1978 werd de sluiting van Indeco aangekondigd; het bedrijf had op dat moment 132 personeelsleden. Op 6 juni hielden zij een korte staking. Het gemeentebestuur van Zaanstad drong er bij de rijksoverheid, nog altijd voor 50% aandeelhouder, op aan om Indeco nog anderhalf jaar open te houden (kosten f 2.3 mln.). In die periode kon worden uitgezocht wat de toekomst voor de elementenbouw was. Het Rijk weigerde. Eind november 1978 werd Indeco-Coignet gesloten.

  • /home/zaanwiki/domains/zaanwiki.nl/private_html/encyclopedie/data/pages/indeco-coignet.txt
  • Laatst gewijzigd: 2020/09/10 12:43
  • door jan