kluyver_prof._dr._jan_cornelis

Verschillen

Dit geeft de verschillen weer tussen de geselecteerde revisie en de huidige revisie van de pagina.

Link naar deze vergelijking

Volgende revisie
Vorige revisie
kluyver_prof._dr._jan_cornelis [2018/06/20 10:57]
zaanlander aangemaakt
kluyver_prof._dr._jan_cornelis [2020/09/07 12:02] (huidige)
Regel 3: Regel 3:
 Koog aan de Zaan, 2 mei 1860 - Leiden, 31 december 1932  Koog aan de Zaan, 2 mei 1860 - Leiden, 31 december 1932 
  
-[{{ :jckluyver.jpg?200|//Jan Cornelis Kluyver 1860-1932//}}]**Jan Cornelis Kluyver bezocht de HBS te Zaandam en studeerde te Delft, waar hij in 1881 het diploma van civiel ingenieur verwierf. Hij was achtereenvolgens leraar aan de HBS te Breda en aan een HBS te Amsterdam, daarna sedert 1892 hoogleraar te Leiden. Hij promoveerde in juli 1896 te Groningen honoris causa tot doctor in de wis- en natuurkunde.** +[{{ :jckluyver.jpg?200|//Jan Cornelis Kluyver 1860-1932//}}]Hoogleraar en van 1909-1910 rector aan de Universiteit van Leiden. Hij bezocht de HBS te Zaandam en studeerde te Delft, waar hij in 1881 het diploma van civiel ingenieur verwierf. Hij was achtereenvolgens leraar aan de HBS te Breda en aan een HBS te Amsterdam, daarna sedert 1892 hoogleraar te Leiden. Hij promoveerde in juli 1896 te Groningen honoris causa tot doctor in de wis- en natuurkunde. 
  
 Spoedig na het beëindigen van de Delftse studie vestigde Kluyver de aandacht op zich door verschillende verhandelingen van meetkundige aard, waartoe zijn kennismaking met de Groningse hoogleraar P. H. Schoute hem een gerede aanleiding gaf. Het ligt voor de hand, dat deze publicaties voorlopig lagen op het terrein van de toen in Nederland zoveel beoefende afstellende meetkunde. Ze werden echter spoedig gevolgd door anderen over onderwerpen en volgens methoden, die tot die tijd in Nederland weinig  aandacht hadden getrokken.  Spoedig na het beëindigen van de Delftse studie vestigde Kluyver de aandacht op zich door verschillende verhandelingen van meetkundige aard, waartoe zijn kennismaking met de Groningse hoogleraar P. H. Schoute hem een gerede aanleiding gaf. Het ligt voor de hand, dat deze publicaties voorlopig lagen op het terrein van de toen in Nederland zoveel beoefende afstellende meetkunde. Ze werden echter spoedig gevolgd door anderen over onderwerpen en volgens methoden, die tot die tijd in Nederland weinig  aandacht hadden getrokken. 
-==Lijncomplexen van Kluyver== +
-Eén van deze zeer originele verhandelingen, waarvan de inhoud als 'lijncomplexen van Kluyver' wordt aangeduid, was het onderwerp van een Leidse dissertatie. Prof. dr. J. Droste, hoogleraar in de wiskunde aan de Leidse universiteit en opvolger van prof. Kluyver, schrijft: Het overlijden van prof. dr. J.C. Kluyver betekent een gevoelig verlies voor de Nederlandse wetenschap en in het bijzonder voor de Leidse Universiteit. +
  
 In 1892 werd hij aan de Leidse universiteit benoemd tot hoogleraar in de wiskunde als opvolger van prof. Bierens de Haan; hem werd opgedragen, onderwijs te geven in de hogere stelkunde, de differentiaal- en integraalrekening, de theorie van de functies en de waarschijnlijkheidsrekening. Hoewel hij niet gepromoveerd was, destijds was dat de ingenieur niet mogelijk, en hoewel hij zich met het door hem te doceren deel van de wiskunde maar weinig had bezig gehouden, viel toch de keus op hem, van wie men kon verwachten, dat hij in de analyse weldra even goed zou thuis zijn, als hij in de meetkunde getoond had te zijn door een reeks van belangrijke publicaties, die blijk hadden gegeven van een destijds hier te lande ongewone beheersing van dit vak. In 1892 werd hij aan de Leidse universiteit benoemd tot hoogleraar in de wiskunde als opvolger van prof. Bierens de Haan; hem werd opgedragen, onderwijs te geven in de hogere stelkunde, de differentiaal- en integraalrekening, de theorie van de functies en de waarschijnlijkheidsrekening. Hoewel hij niet gepromoveerd was, destijds was dat de ingenieur niet mogelijk, en hoewel hij zich met het door hem te doceren deel van de wiskunde maar weinig had bezig gehouden, viel toch de keus op hem, van wie men kon verwachten, dat hij in de analyse weldra even goed zou thuis zijn, als hij in de meetkunde getoond had te zijn door een reeks van belangrijke publicaties, die blijk hadden gegeven van een destijds hier te lande ongewone beheersing van dit vak.
-==De waarschijnlijkheidsrekening== 
-Die verwachting is dan ook spoedig vervuld geworden; met volle kracht wierp hij zich op de hem grotendeels nieuwe studie van de analyse en weldra legden tal van scherpzinnige verhandelingen getuigenis af van de hoogte, waartoe hij het in dit vak had gebracht. Op bijna alle gebieden van de analyse heeft hij zich bewogen: de integraalrekening, de waarschijnlijkheidsrekening en de functietheorie waar hij zich o.a. bezig hield met de reductie van Abelsche Integralen tot elliptische, benevens met de pseudo elliptische integralen. Grote voorliefde had hij voor de analytische getallentheorie, waar de 'reeksen van Kluyver' getuigenis afleggen van zijn vernuft. Nauwelijks één van zijn Nederlandse tijdgenoten heeft, dunkt mij, een zo groot deel van wiskunde beheerst als Kluyver. 
- 
-Maar niet alleen op wetenschappelijk gebied blonk prof. Kluyver uit; bovenal was hij een voortreffelijk docent, die bij zijn leerlingen geestdrift wist te wekken voor de wiskunde. In zijn colleges legde hij er zich minder op toe de grondslagen zorgvuldig te leggen, dan wel zijn hoorders kennis te doen maken met een belangwekkende, veelzijdige stof.  Zijn systematische uiteenzettingen waren veelal kort en hij liet daarbij veel over aan de eigen studie van de student; maar zij werden altijd gevolgd door een rijkdom van leerzame voorbeelden en toepassingen, die hij niet ontleende aan de vakken van toegepaste wiskunde, maar aan schier alle delen van de wiskunde zelf. 
-== De heilige Mathesis == 
-Ongetwijfeld terecht was hij van mening, dat een enkel goed gekozen voorbeeld meer inzicht verschaft, dan een zwaarwichtig betoog en dat men van een theorie de betekenis vooral leert begrijpen door te zien, hoe zij wordt toegepast. Dit wil niet zeggen, dat hij de wiskunde beschouwde als de dienares van de andere wetenschappen; hij hield haar integendeel voor haar koningin en meende het, wanneer hij sprak van 'de heilige Mathesis', ook al deed hij dat op de lichtelijk ironische toon, die zo'n uitspraak alleen aanvaardbaar maakt voor anderen. 
- 
-Voor de grote wiskundigen, met name voor Euler, had hij een diepe eerbied, maar nog groter was die, welke hij voor de wiskunde zelf voelde. Toen hij in zijn diesrede als rector van de Leidse Universiteit, in navolging van Minkowski, op de getallen deze woorden uit Goethe's Faust betrok:  
- 
-//Göttinnen thronen hehr in Einsamkeit,\\  
-Um sie kein Ort, noch weniger eine Zeit,\\ 
-  
-// 
- 
-was het karakteristiek voor hem, dat hij daaraan nog de verdere regel toevoegde: \\ 
- 
-//Von Ihnen sprechen ist Verlegenheit,//\\  
- 
- 
-waarmee hij onder meer zijn eerbied en schroom uitdrukte voor het ondoorgrondelijke wonder van het getal. Men begrijpt, dat zulk een geestdrift zich mededeelde aan zijn leerlingen; wanneer na het karakteristieke begin 'laat ons eens opschrijven...' en een daarop volgende weergaloos vaardig uitgevoerde berekening plotseling op het bord een verrassende uitkomst van verre strekking verscheen, behoefde hij op de schoonheid daarvan met geen woord te wijzen: de ontvankelijke hoorder was reeds door de zaak zelf onder de indruk gekomen van het verschiet, dat zich voor hem opende. 
-==Besef van de beperktheid== 
-Niet alleen de boeiende voordracht van prof. Kluyver was voor zijn leerlingen onvergetelijk; ook de fijne ironie, waarmee hij zijn colleges en gesprekken kruidde, zal hun steeds bijblijven. Zij had een volstrekt onpersoonlijke strekking en wortelde alleen in een diep besef van de beperktheid van elk menselijk streven. Die beperktheid betrok hij in de eerste plaats op zichzelf en hij was dan ook in hoge mate bescheiden, ja geneigd de betekenis van eigen werk te onderschatten.  
- 
-En toch was hij een markante persoonlijkheid, die op zijn leerlingen een blijvende indruk maakte. Het viel hun misschien niet gemakkelijk hem te naderen en zij meenden in zijn puntig woord wellicht een ongunstig oordeel te horen; in werkelijkheid was dat oordeel uiterst mild. Voor hen, die hem nader hebben leren kennen, was hij een hartelijk en trouw vriend; zij zullen hem nimmer vergeten. 
- 
-Op 73-jarige leeftijd overleed, na een ziekbed van tien dagen, op 31 december 1932 in zijn huis te Leiden prof. dr. J.C. Kluyver, oud hoogleraar in de hogere stelkunde, differentiaal en integraalrekening, theorie der functies en waarschijnlijkheidsleer aan de Leidse Universiteit. 
  
-{{tag>hoogleraar docent doctor wiskundige koog}} 
  
 +Op 73-jarige leeftijd overleed hij, na een ziekbed van tien dagen, op 31 december 1932 in zijn huis te Leiden 
  • /home/zaanwiki/domains/zaanwiki.nl/private_html/encyclopedie/data/attic/kluyver_prof._dr._jan_cornelis.1529485078.txt.gz
  • Laatst gewijzigd: 2020/09/06 17:23
  • (Externe bewerking)