waag

Openbaar weeghuis, hal waarin de evenaars of balansen voor het officieel afwegen van goederen waren opgehangen of opgesteld. De wagen waren meestal vrijstaand en aan drie of vier zijden van ruime ingangen voorzien. Vaak bevonden zich boven de weeghal ruimten voor bestuurders (zoals burgemeesters en weegmeesters) en militairen (zoals de schutters-krijgsraad). Voor het (verplicht gestelde) wegen van ingevoerde of uit te voeren goederen moest waaggeld betaald worden.

In de Zaanstreek heeft in Wormerveer en in Zaandam een waag gestaan. Het raadhuis in Jisp (zie: Raadhuizenplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigRaadhuizen

Zie: Gemeentehuizen. Zie ook bij Rechthuizen en bij de afzonderlijke vermeldingen Assendelft, Jisp, Koog (aan de Zaan), Krommenie, Oostzaan Westzaan Wormer Sluis, Wormerveer Zaandam, Zaandijk en Bannehof.
) had ook een waag-kamer en naar verluidt zou ook het Rechthuisplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigRechthuizen

Letterlijk: gebouwen waarin door of namens de overheid recht werd gesproken. In de vroegere bestuursstructuur behoorde de rechtspraak bij de overheidstaken, zie: Bestuur en rechtspraak. In de dorpen was vóór de 19e eeuw doorgaans geen sprake van een raadhuis, zoals in de steden. Dit hing samen met de wijze van bestuur, die voor stad en platteland verschillend was. Wél kende men in de dorpen dikwijls een rechthuis, waarin ook schout en schepenen vergaderden.
in Westzaan zo`n kamer hebben bevat. De Wormerveerse waag was een houten gebouwtje, aan de Zaanzijde, iets ten noordoosten van meelmolen De Witte Vlinderplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigVlinder, De Witte

Meelmolen in Wormerveer, ook De Wit genoemd.

De eerste meelmolen in Wormerveer werd gebouwd in 1536 en was ongetwijfeld een standaardmolen. De oorspronkelijk uit Haarlem afkomstige molen werd in de Spaanse tijd verwoest. In 1589 werd een nieuwe standaardmolen gebouwd, die in augustus 1693, na blikseminslag, door brand werd verwoest. In zijn plaats werd een grote bovenkruier gebouwd, die behalve als meelmolen ook dienst deed als pelmolen. Hij stond aan weg en Zaan, tegenover d…
. Het diende vanaf het begin der 19e eeuw tot 1881 om kaas, graan en zaad te wegen. De kaasmarkt had meer succes dan de graan- en zaadmarkt. Er zal dan ook voornamelijk kaas gewogen zijn.

De laatste Zaandamse waag stond aan de Gedempte Grachtplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigGedempte Gracht

De Gedempte Gracht anno 1966 Hoofdwinkelstraat in Zaandam-west, liggend evenwijdig aan en ten noorden van de Rozengracht en ten zuiden van de Vinkenstraat, lopend van de Westzijde tot het Rustenburg.

De naam Gedempte Gracht ontstond in 1858 toen de sloot tussen het Zilverpad (zuidkant) en het
, nabij de toenmalige Zaandamse markt. Het pand heeft nog lange tijd als 'De Waag' bekend gestaan, maar werd in 1972 gesloopt en door nieuwbouw (A.P. Standaard boekhandel) vervangen. Eerder was de waag gevestigd in een gebouw aan de Dam, dat ook wel 'De Beurs' werd genoemd.

  • /home/zaanwiki/domains/zaanwiki.nl/private_html/encyclopedie/data/pages/waag.txt
  • Laatst gewijzigd: 2020/09/21 08:23
  • door jan