waterstaat

Onder het begrip waterstaat wordt verstaan: de toestand van een gebied ten opzichte van het zich binnen dat gebied bevindende water. De waterstaatkundige verzorging of waterhuishouding van de Zaanstreek wordt uitgeoefend door het rijk, de provincie, de gemeenten Zaanstad, Wormerland en Oostzaan (de laatste gemeente in geringere mate en voornamelijk op het gebied van het binnen deze gemeente vallende stelsel van rioleringen) en voor het grootste deel door waterschappen. Deze waterschappen zijn:

  • Het Lange Rondplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigLange Rond, het

    Waterschap (1977-2003), waarvan de Zaanstreek ten westen van de Zaan deel uitmaakt. Het waterschap zorgt voor de waterkering en -huishouding, alsmede voor vaar- en landwegen. Het Lange Rond kwam op l januari 1977 tot stand. Een groot aantal polders, van de Hondsbossche Zeewering tot aan het
    te Alkmaar (LR):
  • De Waterlandenplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigWaterlanden, de

    Waterschap, gevestigd te Midden-Beemster, tengevolge van schaalvergroting op waterstaatkundig gebied in de jaren '80 van de 20e eeuw ontstaan door samenvoeging van het eerdere hoogheemraadschap Waterland met andere polders, heemraad- en waterschappen ten oosten van de Zaan. Hierdoor behoren vroeger zelfstandige waterstaatkundige lichamen, waaronder het heemraadschap Wormer, J isp en Nek, de Schaalsmeerpolder. de Enge Wormer, de Halerbroek of Kalverpolder, de polder Oostzaan, de …
    te Midden-Beemster (WL);
  • het Hoogheemraadschapplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigHoogheemraadschappen

    Zelfstandige lichamen, opgericht door Provinciale Staten en belast met de waterstaatszorg in een uitgebreid en welomschreven gebied. Ze worden bestuurd door een dijkgraaf en hoogheemraden benevens hoofdingelanden, een college, vergelijkbaar met dat van de burgemeester, wethouders en raadsleden die tezamen een gemeente besturen. (Zie
    van de Uitwaterende Sluizen in Kennemerland en Westfriesland te Edam (US);
  • het Hoogheemraadschap Noordhollands Noorderkwartierplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigNoorderkwartier, Noordhollands

    Dikwijls gebruikte aanduiding voor het gedeelte van Noord-Holland ten noorden van het vroegere IJ , het huidige Noordzeekanaal. De naam is in 1921 gegeven aan het toen gevormde Hoogheemraadschap voor dit gebied, dat met ruim 142.000 hectare Nederlands grootste waterschap vormt. De Zaanstreek neemt in bedoeld gebied een eigen plaats in; van oudsher was men hier echter overwegend georiënteerd op Amsterdam en minder op de plaatsen en streken in het Noorderkwartier, w…
    te Alkmaar (NHNK).

De waterhuishouding kan onderverdeeld worden in een aantal deelgebieden. De belangrijkste deelgebieden zijn:

  • Waterkering: de waterkering omvat de bescherming van een gebied tegen overstroming door het buitenwater. Hiervoor worden dijken en kaden aangelegd en in stand gehouden.
  • Waterstandregeling of peilbeheersing: om een goede agrarische bedrijfsvoering mogelijk te maken, de stedelijke bebouwing te vrijwaren van wateroverlast of uitdroging en ter bescherming van de in een gebied aanwezige flora en fauna moet de waterstand in de oppervlaktewateren binnen nauwe grenzen gehandhaafd worden. Dit geschiedt door met gemalen het overtollige (regen-)water buiten het gebied te brengen en in tijden van droogte water van buiten het gebied via sluizen en duikers in te laten.
  • Waterkwaliteitsbeheersing: ter bescherming van het in het gebied aanwezige ecosysteem en om het water bruikbaar te laten zijn voor gebruik voor menselijke activiteiten, dient de waterkwaliteit aan bepaalde normen te voldoen. De belangrijkste middelen om een goede waterkwaliteit te bereiken en te behouden zijn: de aanleg van rioolstelsels en rioolwaterzuiveringsinrichtingen, het minimaliseren van de effecten van verontreiniging door watergangen door te spoelen met schoner water en het tegengaan van ongewenste ontwikkelingen die de kwaliteit van het water nadelig beïnvloeden. Hieronder wordt ook verstaan het verminderen van de lozingen van verontreinigd water door het afgeven van vergunningen met daaraan verbonden voorwaarden met betrekking tot de kwaliteit en de hoeveelheid van het te lozen water.
  • Vaarwegenbeheer de grotere watergangen vervullen dikwijls een belangrijke functie voor de scheepvaart, zowel recreatie- als beroepsscheepvaart. Om deze scheepvaartbewegingen ongestoord te laten verlopen dient voldoende vaardiepte en -breedte aanwezig te zijn en moet op bepaalde plaatsen voor betonning en bebakening gezorgd worden.
  • Grondwaterbeheer voor het veiligstellen van de drinkwatervoorziening, de fundering van gebouwen en andere bouwwerken en ter bescherming van het natuurlijk milieu is het noodzakelijk de grondwaterstand en de kwaliteit van het grondwater binnen bepaalde grenzen zoveel mogelijk te beheersen.

Voor ieder deelgebied is vaak een andere instantie verantwoordelijk. De taken van de verschillende bij de zorg voor de waterhuishouding betrokken instanties, voor zover betrekking hebbende op de Zaanstreek, zijn de navolgende:

Lange Rond

Het waterschap Het Lange Rond is verantwoordelijk voor de waterstandhandhaving van de oppervlaktewateren in:

  • de polder Westzaan met de daaraan grenzende Karnemelkspolderplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigKarnemelksepolder

    Kleine polder (42,5 hectare), waarin Westknollendam is gelegen.

    De polder die wordt begrensd door de Nauernase Vaart, de Tochtsloot, de Zaan en de Noorddijk in Wormerveer, had nooit een eigen bemaling. Het tijdstip van omdijking is niet bekend. De polder werd aan het begin van de 18e eeuw voor het eerst op een kaart van de weduwe Nicolaas Visscher als 'Carmelk-polder' vermeld. Hij wordt doorsneden door de provinciale weg uit Wormerveer, langs Markenbinnen in de richting Alkma…
    , begrensd door de Zaan, de Tapsloot, de Nauernasche Vaartplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigNauernasche Vaart

    Kanaal met een lengte van 8,5 kilometer tussen de Tochtsloot bij Westknollendam en Zijkanaal D van het Noordzeekanaal bij Nauerna.

    Het kanaal is in 1633 aangelegd. Daarbij is de loop van het doodlopende water 't Twiske gebruikt. Het werd aangelegd om voldoende afwateringsmogelijkheden voor de Schermerboezem te verkrijgen, toen de Schermer werd ingepolderd. Men koos de gemakkelijkste oplossing door gebruik te maken van het al aanwezige Twiske en van de eveneens aanwezige Naue…
    en de Noorder IJ- en Zeedijkplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigNoorder IJ en Zeedijk

    In 1851 officieel gegeven naam aan de omringdijk, althans het oostelijke en zuidelijke deel daarvan, van de Zaanstreek. Deze dijk, onderdeel van de Waterlandse en Beemsterdijk, was echter al rond 1300 aangelegd. Door de aanleg van een waterkeringstelsel is toen een einde gemaakt aan de directe invloed van Zuiderzee en IJ op het aan voortdurende overstromingen onderhevige lage land. In 2001 hebben Gedeputeerde Staten de Noorder IJ-en Zeedijken op de provinciale monumentenli…
    ,
  • de polder Assendelft met de daarbijbehorende Assendelver Veenpolderplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigVeenpolder

    Polder in Assendelft (300 hectare) langs de Nauernasche Vaart, de enige droogmakerij in Noord-Holland boven het IJ die tot stand kwam uit door vervening ontstaan water.

    In 1804 gaf het bestuur van het 'departement Zuiderzee' (van de Bataafse Republiek) toestemming om de polder te vervenen. In 1845 was de turfwinning inmiddels zo ver gevorderd dat men besloot tot droogmaking over te gaan. Drie jaar later werd er voor het eerst geoogst. De droogmaking vond plaats door middel van molen…
    , begrensd door de Nauernasche Vaart, de Krommenieër Woudpolderplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigWoudpolder, Krommenieër

    Zie: Polder Het Woud
    , de Uitgeester- en Heemskerkerbroek, de Wijkermeerpolderplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigWijkermeer

    Voormalig meer, de noordwestelijke uitloper van het IJ, tussen Assendelft, Beverwijk, Velsen, Santpoort en Spaarndam.

    Over de ontstaansgeschiedenis van het meer is weinig bekend. Mogelijk was het meer aanvankelijk een diepe kom, die door verschillende doorbraken met het IJ in contact kwam. Vanaf ongeveer 1100 tot 1357 vormde het meer een serieuze bedreiging voor het land benoorden het IJ; het stond via het IJ in direct contact met de Zuiderzee en via het Kromme IJ met de Schermer e…
    en de Noorder IJ- en Zeedijk,
  • de Krommenieër Woudpolder, begrensd door de Nauernasche Vaart, de Tapslootplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigTapsloot (ook: Tochtsloot)

    De verbinding tussen Zaan, Nauernase Vaart en Markervaart. Een tocht of tap is een treksloot, een sloot die water naar breder water afvoert.
    , de Markervaart, de Stierop, het Alkmaardermeer, de Uitgeester- en Heemskerkerbroek en
  • de polder Assendelft, en in de Verenigde Nauernasche - Westzaner- en Zaandammerpolder, gelegen tussen de Noorder IJ- en Zeedijk en het Noordzeekanaal.

Naast een groot aantal inlaatwerken, waarmede water vanuit de Zaan, de Nauernasche Vaart en de Markervaart ingelaten kan worden, beschikt het waterschap voor de uitoefening van deze taak over negen gemalen om het overtollige water naar buiten de polders te brengen.

  • Voor de polder Westzaan zijn dat het gemaal Het Leven te Zaandijk, het gemaal Soeteboom te Zaandam en het gemaal Overtoom te Westzaan.
  • De polder Assendelft wordt bemalen door het gemaal Pieter Engel te Krommenie en het gemaal De Landbouw te Assendelft.
  • De molen De Woudaap en een daarnaast geplaatst gemaal verzorgen de afwatering van de Krommenieër Woudpolder terwijl de Verenigde Nauernasche -, Westzaner- en Zaandammerpolder hun overtollig water met behulp van drie gemaaltjes langs de zijkanalen van het Noordzeekanaal uitslaan.
  • Daarnaast is het waterschap Het Lange Rond verantwoordelijk voor de westelijke kade langs de Zaan, langs de Markervaart, Stierop en Alkmaardermeer, voor de zuidelijke kade van de Nauernasche - en Westzanerpolder en voor de kaden aan beide zijden van de Nauernasche Vaart. Dit laatste met uitzondering van de gedeelten waarop een provinciale weg gelegen is, waar de kade in beheer bij de provincie is.

De Waterlanden

Ook de zorg van een aantal wegen valt onder de taak van het waterschap, maar dit onderdeel valt niet onder het begrip waterstaat. De taken van het waterschap De Waterlanden zijn vergelijkbaar met die van het waterschap Het Lange Rond, met dien verstande dat het gebied van De Waterlanden aan de oostzijde van de Zaan gelegen is. De polders waarbinnen dit waterschap verantwoordelijk is voor de waterstandhandhaving zijn:

  • de polder Oostzaan, begrensd door de Zaan, de Braaksloot, de polder De Wijde Wormer, de Banne Purmerland, het voormalige Heemraadschap Waterland, Tuindorp Oostzaan en de Noorder IJ- en Zeedijk,
  • de Halerbroek of Kalverpolderplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigKalverpolder

    Middeleeuwse polder in Zaandam, aan de oostkant van de Zaan en begrensd door Enge Wormer, Wijde Wormer, Braaksloot ('t Kalf) en Poel.

    De polder, waarin Haaldersbroek en de na de Tweede Wereldoorlog aangelegde Zaanse Schans zijn gelegen, heet officieel 'Halerbroek of Kalverpolder'. Het ongeveer 200 hectare omvattende gebied is tot de jaren dertig van de 20e eeuw tamelijk geïsoleerd gebleven. Pas toen in 1936 de
    , begrensd door de Zaan, de Enge Wormerplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigEnge Wormer

    Droogmakerij van een voormalig meer, ten zuiden van de gemeente Wormer. De naam, vroeger ook wel 'Kleine Wormer', ontstond tengevolge van de tegenstelling in oppervlakte met de Wijde Wormer, eveneens een droogmakerij. Meet de laatste, in 1626 drooggemalen en verkaveld, ruim 1513 hectare, de Enge Wormer heeft een oppervlakte van iets meer dan tien procent daarvan, namelijk ongeveer 158 hectare. De bodem van de Wijde Wormer ligt ook iets lager: 4.75 beneden N.A.P. tegenover de Enge Wo…
    , de ringvaart van de Wijde Wormer en de Braaksloot,
  • De Enge Wormer, begrensd door de Zaan, de polder Wormer, Jisp en Nek, de ringvaart van de Wijde Wormer en de Kalverpolder, en de polder Wormer.
  • Jisp en Neck met de daarbij behorende Schaalsmeerpolder, begrensd door de Zaan, de Knollendammervaart, het Noordhollands kanaal, de Ringvaart van de Wijde Wormer en de Enge Wormer.

De afwatering :

  • van de polder Oostzaan wordt verzorgd door een gemaal te Zaandam aan het einde van zijkanaal Hplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigAchterzaan

    Het gedeelte van de Zaan, benoorden de sluizen in de Dam te Zaandam, zie voorts: Binnenzaan
    ,
  • van de Halerbroek of Kalverpolder wordt bemalen door windmolen De Herculesplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigHercules

    IJzeren Amerikaanse windmolen, windmotor met vijzel, in de Kalverpolder aan de ringvaart van de Wijde Wormer ten noorden van het Kalf. De Hercules reguleert als enige molen de waterstand van deze polder. De grote windmolen is onbemand, zelfrichtend, en werd in 1925 gebouwd als late vervanging van poldermolen
    nabij het Herenhuis.
  • van De Enge Wormer heeft een gemaal nabij de brug over de ringvaart van De Wijde Wormer en de Polder Wormer.
  • van Jisp en Neck wordt bemalen door het gemaal Dijkgraaf W. de Boer te Jispersluisplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigJisper sluis

    Schutsluis in de Kanaaldijk, die de Jisper Sluissloot verbindt met de voormalige Beemsterringsloot (sinds 1824 Noordhollands Kanaal). De sluis is nooit van groot belang geweest.

    .

Ook het waterschap De Waterlanden is verantwoordelijk voor een aantal kaden. Dit zijn de oostelijke kade langs de Zaan, de beide kaden langs de Braaksloot, Wormerringvaart en Knollendammervaart, en de zuidelijke kade langs het Noordhollands kanaal.

Uitwaterende Sluizen in Kennemerland en West-Friesland

Het Hoogheemraadschapplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigHoogheemraadschappen

Zelfstandige lichamen, opgericht door Provinciale Staten en belast met de waterstaatszorg in een uitgebreid en welomschreven gebied. Ze worden bestuurd door een dijkgraaf en hoogheemraden benevens hoofdingelanden, een college, vergelijkbaar met dat van de burgemeester, wethouders en raadsleden die tezamen een gemeente besturen. (Zie
van de Uitwaterende Sluizen in Kennemerland en West-Friesland heeft in de waterhuishouding een dubbele taak. In de eerste plaats is dit schap belast met de waterstandsregeling op de Zaan, de Nauernasche Vaart, de Tapsloot, de Braaksloot en de Knollendammervaart, alle onderdeel van de Schermerboezem. Voor de afwatering beschikt het Hoogheemraadschap in de Zaanstreek over het Zaangemaalplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigZaangemaal

Het Zaangemaal voorkomt de penetrante stank die de Zaan sinds de industriële revolutie teisterde. Het Zaangemaal, geopend in 1966, markant gelegen tussen de vroegere Grote- of Hondsbossche Sluis en de Wilhelminasluis in Zaandam, in opdracht van het Hoogheemraadschap Uitwaterende Sluizen in de jaren zestig van de 20e eeuw, naar ontwerp van TAUW en architect H. Postel, gebouwd. Het waterschap heeft het gemaal met een bovenliggende kantoorverdieping uitgerust, waar de Havendienst is onde…
te Zaandam alsmede over een duikersluis te Nauerna. Om een tekort aan water in tijden van droogte te kunnen opvangen kan water uit het IJsselmeer aangevoerd worden via de overige wateren van de Schermerboezem.

De tweede belangrijke taak van het Hoogheemraadschap is de zorg voor de kwaliteit van al het oppervlaktewater in de Zaanstreek. Hiervoor beschikt het schap over een RioolWaterZuiveringsInrichting of RWZI te Zaandam waar men het afvalwater zuivert dat ten oosten van de Zaan geproduceerd wordt en een RWZI te Wormer voor de bebouwing van Wormer en Jisp.

Het afvalwater afkomstig van de bebouwing aan de westzijde van de Zaan wordt door middel van persleidingen afgevoerd naar de RWZI te Beverwijk. Het ligt in de bedoeling in de naaste toekomst de RWZI te Wormer te slopen en ook het hier behandelde afvalwater naar Beverwijk af te voeren. De uitvoering van de hiervoor benodigde werken zal naar verwachting in 1993-1994 plaatsvinden. Daarnaast is het Hoogheemraadschap de eigenaar en beheerder van de Wilhelminasluisplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigWilhelminasluis

Op 24 oktober 1903 geopende, belangrijkste doorsluizing van de Dam te Zaandam.

Vóór de aanleg, die in 1901 een aanvang nam, omvatte het Zaandamse sluizencomplex de Duikersluis met een breedte van 6,29 m, diepte 2,20 m onder Amsterdams Peil, de Kleine Sluis met een lengte van 18 m, breedte 3.24 m en diepte 2,01 m en de
en de Grote Sluisplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigGrote Sluis

Schutsluis in de Dam te Zaandam, westelijk van de Wilhelminasluis, ook wel Hondsbossche sluis genoemd. De aanduiding Grote Sluis geeft meermalen aanleiding tot verwarring, doordat men de Wilhelminasluis, die inderdaad groter is, dikwijls ten onrechte zo noemt. De eerste sluis in de Dam die de naam Grote Sluis kreeg werd reeds in 1544 gebouwd. Dat gebeurde op initiatief van het Hoogheemraadschap de Hondsbossche en Duinen tot Petten, dat verzekerd wilde zijn van geregelde aanvoer van …
te Zaandam en van de schutsluis te Nauerna. Dit is met name van belang daar het schap bij zeer hoge waterstanden op de Schermerboezem via deze scheepvaartsluizen water naar het Noordzeekanaal kan spuien.

Noordhollands Noorderkwartier

De primaire taak en reden van oprichting van het Hoogheemraadschap Noordhollands Noorderkwartier HNNK is de zorg voor waterkerende dijken. In de Zaanstreek betreft dit de Noorder IJ- en Zeedijk, de kade langs de Zaandammerpolder en de kade langs de oostzijde van de Voorzaanplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigVoorzaan

Het deel van de Zaan tussen het Eiland, de Prins Hendrikkade en de sluis te Zaandam, met andere woorden: het deel van de Zaan vóór de Dam. In het verleden maakte ook het huidige Zijkanaal G. deel uit van de Voorzaan, die toen direct in verbinding stond met het IJ en nabij het Ooster- en Wester-
.

De taken van het Rijk op het gebied van de waterhuishouding liggen op het terrein van het scheepvaartbeheer en de waterstandshandhaving op het Noordzeekanaal met aansluitende wateren. Voor het afvoeren van overtollig water vanaf het Noordzeekanaal naar de Noordzee wordt gebruik gemaakt van een spuisluis en een gemaal te IJmuiden, eventueel kan bij Schellingwoude water vanuit het IJsselmeer op het Noordzeekanaal ingelaten worden. De provincie is verantwoordelijk voor een correct verloop van de scheepvaart op de Markervaart, Kogerpolderkanaal en de Stierop. De gemeenten Zaanstad en Wormerland zijn dat op de Zaan, de Nauernasche Vaart, de Tapsloot en de Knollendammervaart. Daarnaast heeft de provincie het beheer over het grondwater. Praktisch gesproken betekent dit in de Zaanstreek alleen het regelen van de grondwateronttrekkingen door middel van een vergunningenstelsel.

De gemeenten zijn verder verantwoordelijk voor de riolering binnen de gemeente. Beleidsbepaling om een nationaal samenhangend beleid op het terrein van de waterhuishouding, waarbij vele belangen betrokken zijn en hetwelk uitgevoerd wordt door vele verschillende instanties, te bewerkstelligen is in de jaren tachtig de Wet op de Waterhuishouding van kracht geworden. Deze wet schrijft een stelsel van planvorming voor waarmede een samenhangend beleid tot stand kan komen.

Op rijksniveau is een Nota Waterhuishouding opgesteld waarin de hoofdlijnen van het te voeren waterhuishoudkundig beleid beschreven zijn. Min of meer voortbordurend op de in deze nota verwoorde visies en ook overigens rekening houdend met de inhoud van deze nota heeft de Provincie een Provinciaal Waterhuishoudingsplan opgesteld. In dit plan geeft het provinciaal bestuur in hoofdlijnen aan op welke wijze binnen de provincie het waterhuishoudkundig beheer uitgevoerd moet worden.

Een van de belangrijkste onderdelen van het plan is het geven van functies aan de verschillende wateren in de provincie. De aan een water toegekende functie is zeer sterk bepalend voor de na te streven kwaliteits- en kwantiteitsdoelstellingen. Voorbeelden van in het provinciaal plan opgenomen functies zijn de natuurfunctie, de functie agrarisch water, de functie zwemwater en de functie water voor karperachtigen (= viswater).

Voor het te voeren beleid op het gebied van het beheer van het grondwater beschikt de provincie over een op de Grondwaterwet gebaseerd Provinciaal Grondwaterplan. Het daadwerkelijke beheer van de oppervlaktewateren door de waterschappen zal beschreven worden in door de waterschappen op te stellen beheersplannen. De waterbeheersplannen van het waterschap Het Lange Rondplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigLange Rond, het

Waterschap (1977-2003), waarvan de Zaanstreek ten westen van de Zaan deel uitmaakt. Het waterschap zorgt voor de waterkering en -huishouding, alsmede voor vaar- en landwegen. Het Lange Rond kwam op l januari 1977 tot stand. Een groot aantal polders, van de Hondsbossche Zeewering tot aan het
en van het waterschap De Waterlandenplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigWaterlanden, de

Waterschap, gevestigd te Midden-Beemster, tengevolge van schaalvergroting op waterstaatkundig gebied in de jaren '80 van de 20e eeuw ontstaan door samenvoeging van het eerdere hoogheemraadschap Waterland met andere polders, heemraad- en waterschappen ten oosten van de Zaan. Hierdoor behoren vroeger zelfstandige waterstaatkundige lichamen, waaronder het heemraadschap Wormer, J isp en Nek, de Schaalsmeerpolder. de Enge Wormer, de Halerbroek of Kalverpolder, de polder Oostzaan, de …
zijn nog in de voorbereidingsfase, een ontwerp voor een beheersplan van Uitwaterende Sluizen, waarin opgenomen het bestaande waterkwaliteitsbeheersplan 1987-1992, is begin 1991 verschenen en is thans onderwerp van inspraak.

Ook het Rijk moet een beheersplan maken voor de wateren waarover zij zelf het beheer voert. Dit zijn de wateren die van nationaal belang zijn, onder andere behoort het Noordzeekanaal hiertoe. Dit beheersplan is nog in voorbereiding.

Naast deze plannen op grond van de Wet op de Waterhuishouding beschikken de kwantiteit-beherende waterschappen over twee andere mogelijkheden om een gedeelte van hun beheer vast te leggen. Dit zijn de Keur en het Peilbesluit. In de Keur van het waterschap, die is te vergelijken met een algemene politieverordening van een gemeente, zijn de ge- en verboden opgenomen die noodzakelijk zijn voor het ongestoord kunnen uitvoeren van het kwantitatieve waterbeheer. Het Peilbesluit geeft aan welke waterstanden op de diverse plaatsen in het gebied van een waterschap nagestreefd worden en de belangenafwegingen die daaraan ten grondslag liggen. Zowel de Keur als het Peilbesluit worden niet eerder vastgesteld dan na een uitgebreide inspraakprocedure.

Financiering

Voor de financiering van het kwantitatieve waterbeheer beschikken de waterschappen over de mogelijkheid om aan de eigenaren van de onroerende goederen binnen hun gebied een omslag op te leggen. Voor de ongebouwde eigendommen wordt de hoogte van de omslag bepaald door de oppervlakte van het eigendom, voor gebouwde eigendommen bepaalt de waarde van het eigendom via een aantal omrekeningsfactoren de hoogte van de omslag. Naar verwachting zullen in het systeem van omslagheffing over enige jaren aanzienlijke wijzigingen aangebracht worden. Dit betreft niet alleen een uitbreiding van de categorieën omslagplichtigen, maar ook wijzigingen in onderlinge verhoudingen van de te betalen bedragen. De kosten van de waterkwaliteit-beheersing worden opgebracht door de vervuilers in het gebied van een beheerder. De hoogte van de te betalen verontreinigingsheffing wordt voor elke lozer in principe bepaald door de hoeveelheid zuurstofbindende stoffen in het geloosde water. Uitgangspunt hierbij is de inwonerequivalent (i.e.), zijnde de hoeveelheid zuurstofbindende stoffen die gemiddeld door een persoon geloosd wordt. Huishoudens worden uit praktische overwegingen voor drie i.e. aangeslagen, alleenwonenden voor één i.e.. Tevens worden lozingen van verzilt water en van zware metalen met een heffing belast.

Het Rijk, de provincie en de gemeenten bekostigen hun werk uit de algemene middelen. De provincie legt daarnaast aan grondwateronttrekkingen een heffing op, gerelateerd aan de onttrokken hoeveelheid water. De kosten van de riolering worden grotendeels opgebracht door de inwoners en de bedrijven binnen de gemeente door de heffing van lozingsrechten.

W.J. Stuurman

  • /home/zaanwiki/domains/zaanwiki.nl/private_html/encyclopedie/data/pages/waterstaat.txt
  • Laatst gewijzigd: 2020/09/17 16:58
  • door jan