==== Verzetsmonumenten ====

In de Zaanstreek zijn op de navolgende plaatsen gedenktekens opgericht ter nagedachtenis van omgekomen verzetsmensen en andere slachtoffers van de [[Tweede Wereldoorlog]].

  - Assendelft, verplaatsbaar monument, beeldsnijwerk; algemeen gedenkteken, aanvankelijk geplaatst in het voormalige gemeentehuis. 
  - Koog, Kogerpark, bij de Hoogstraat; algemeen monument, muurplastiek ter herdenking van elf omgekomen verzetsmensen. 
  - Krommenie, naast Zuiderhoofdstraat 141; Verblifa-monument ter nagedachtenis van omgekomen medewerkers van dit bedrijf. 
  - Krommenie, algemene gedenksteen 1940-1945 in de gevel van de ned. herv. kerk aan de Zuiderhoofdstraat. 
  - Oostzaan, ds. Nanne Zwiepsingel, algemeen herdenkingsmonument. 
  - Oostzaan, Hannie Schaftplein, plaquette van Truus Menger, ter nagedachtenis aan Hannie Schaft, die voorgeslacht uit Oostzaan had.
  - Wormer, hoek Zaandammerstraat/Dorpsstraat, algemeen herdenkingsmonument. 
  - Wormer, Kees Jongensstraat, verzetsmonument. 
  - Wormer, plaquette op muur weverij Koster aan de Dorpsstraat, ter nagedachtenis aan Jan Kuyper die hier in 1944 werd doodgeschoten. 
  - Wormerveer, Zuideinde, gedenkplaat; op deze plaats zijn vijf verzetsmensen terechtgesteld. 
  - Wormerveer, Zaanweg bij Stationsstraat; algemeen verzetsmonument, Vrouwe Justitia. 
  - Wormerveer, Zaanweg, tegenover nr. 86, gedenksteen; op deze plaats zijn vijf verzetsmensen gefusilleerd. 
  - Wormerveer, gedenksteen langs de Provincialeweg, tegenover de Esdoornlaan; op deze plaats zijn zeven mensen door de Duitsers terechtgesteld. 
  - Zaandam, Joodse begraafplaats, Westzanerdijk tussen de nummers 310 en 312, gedenksteen ter herinnering aan de joodse inwoners die om het leven zijn gekomen. 
  - Zaandam, Prins Hendrikkade. hoek Burcht. gedenkplaat; op deze plaats zijn op 9 februari 1945 tien personen geëxecuteerd. 
  - Zaandam, Verzetsplantsoen, Sav. Lohmanstraat; algemeen monument, onthuld op 4 mei 1948 nabijheid neergeschoten, Hannie Schaft ontkwam. 
  - Zaandam, gedenkplaat in de doopsgezinde kerk, Westzijde; ter nagedachtenis aan Geertje Pel-Groot, die een joodse baby verborg en in februari 1945 niet terug kwam van een voedseltocht. 
  - Zaandam, gedenkplaat in het Zaanlands Lyceum, Vincent van Goghweg; ter herinnering aan omgekomen leraren en leerlingen. 
  - Zaandam, Oostzijde, bij Prins Bernhardbrug, gedenksteen; op deze plaats zijn op 10 maart 1945 vijf verzetsmensen uit Alkmaar gefusilleerd.
  - Zaandam, Leeghwaterweg, bij de Zaanse Schans, gedenksteen; op deze plaats zijn vier leden van het verzet gefusilleerd. 
  - Zaandam, in hal van stadhuis, algemene gedenkplaat, de vrijheid symboliserend. 
  - Zaandijk, gedenkplaat in openbare basisschool 'De Gortershoek`, Tuinstraat; ter nagedachtenis van juf Jansma, die joodse onderduikers verborg en in januari 1945 stierf. 
 
Voorts bevinden zich in verschillende bedrijven gedenkplaten ter nagedachtenis van omgekomen medewerkers.