Ooit door de rijksoverheid geïntroduceerde benaming voor verzorgings- en verpleeghuizen voor ouderen die om gezondheidsredenen niet meer volledig zelfstandig kunnen wonen. Behalve voor de eigen bewoners vervullen de instellingen ook een verzorgende functie voor in de omgeving zelfstandig wonende ouderen. Daarnaast is aandacht voor de toewijding aan met name psychogeriatrische patiënten met lichte geestelijke storingen zoals verwardheid of vergeetachtigheid.
De bewoners zijn gehuisvest in zelfstandige, makkelijk te bewerken woningen, zodat zij toch grotendeels hun zelfstandigheid bewaren. Plaatsing in een verzorgingshuis is mogelijk zodra de ouderen door een onafhankelijke indicatiecommissie (zie: Bejaardenzorg) verzorgingsbehoeftig worden verklaard.
De Zaanstreek beschikt over de volgende instellingen (2023):
Festina Lente, Beemsterstraat 25, Assendelft, 83 verzorgingsplaatsen, in gebruik genomen in 1971.
Parkzicht, Jonge Zwaanstraat 2, Koog, 126 verzorgingsplaatsen, in gebruik genomen in 1968.
De Durghorst, Eikelaan 87, Krommenie, 53 verzorgingsplaatsen, in gebruik genomen in 1963.
Rosariumhorst, Rosariumpark 2, Krommenie, 72 verzorgingsplaatsen, in gebruik genomen in 1976.
De Lishof, Lisweg 253, Oostzaan, 115 verzorgingsplaatsen, in gebruik genomen in 1975.
Lambert Melisz, Lambert Meliszstraat 6. Westzaan, 54 verzorgingsplaatsen, in gebruik genomen in 1952.
Torenerf, Prins van Oranjestraat l, Wormer. 68 verzorgingsplaatsen, in gebruik genomen in 1958.
Acht Staten, Warmoesstraat 48, Wormerveer, 133 verzorgingsplaatsen, na de laatste uitbreiding in 1976.
De Amandelbloesem, Protestants Christelijk), Vinkenstraat, Wormerveer, 104 verzorgingsplaatsen, in gebruik genomen in 1963.
De Westerwatering, Elsbroekplantsoen 1, Zaandam, 80 verzorgingsplaatsen, in gebruik genomen 1987.
-
Saenden, Rooms-katholiek, Behouden Haven 1, Zaandam, 160 verzorgingsplaatsen, in gebruik genomen in 1966.
Pennemes Woonzorg, H. Gerhardstraat 16, Zaandam, 90 verzorgingsplaatsen, voortgekomen uit een weeshuis dat reeds in 1677 werd gesticht en waarin al vroeg behoeftige ouderen werden opgenomen zie:
Doopsgezind Zorgcentrum Mennistenerf, H. Gerhardstraat 77, Zaandam, 143 verzorgingsplaatsen, in gebruik genomen in 1961.
Erasmushuis, Humanistisch, Noorderven 79, Zaandam, 266 verzorgingsplaatsen, in gebruik genomen in 2014.