Purmerland, 25 juli 1612 - Rotterdam, 1 juli 1688

Predikant te Wormerveer en Zaandijk en schrijver van boekjes met een cathachetische toon. Voor de Zaanstreek is Borstius vooral van betekenis als geschiedschrijver van Zaandijk. Dankzij zijn betrouwbare en nauwkeurige boekstaving, is van zowel het ontstaan als de eerste anderhalve eeuw meer bekend dan van welke Zaangemeente ook. Voor Hendrick Jacobsz Soeteboom was dit een belangrijke bron voor zijn 'Zaanlants Arkadia' uit 1658.
In moderne publicaties wordt nog steeds gebruik gemaakt van de door Borstius genoteerde gegevens.

In Purmerland viel Borstius op als een begaafde jongeman en ging studeren aan de Latijnse school te Haarlem. Hij studeerde later in Den Bosch. In 1633 schreef hij zich in aan het Statencollege van de Leidse academie. Hij stond drie jaar later pestlijders, tijdens de epidemie actief bij en ontsnapte te nauwernood aan de dood.

Als proponent werd hij op 2 mei 1638 bevestigd tot predikant in de gemeenten Wormerveer en Zaandijk. Hij probeerde daar de bevolking te bekeren omdat bijna de helft er het doopsgezind geloof op na hield. In Zaandijk liet hij direct een houten kerkje bouwen, in 1642 vervangen door een stenen gebouw. In 1639 volgde er een bedehuis in Wormerveer.

Tijdens zijn predikantschap in Rotterdam werd Orangist Jacobus Borstius ervan beschuldigd het volk te hebben opgehitst tot de moord op de gebroeders De Witt in 1672.

Lange Haren

Omstreeks het midden van de 17e eeuw trok de kanselredenaar landelijk de aandacht door met hel en verdoemenis te dreigen over al degenen, die zich met 'lange haren en duyvelse blessen' durfden vertonen.

Een heftige strijd ontbrandde over deze kwestie en gedurende lange tijd was de kerkelijke wereld in rep en roer.

Kindercatechismus

Hij schreef verschillende werken over het christelijk leven en sterven. Zijn Kindercatechismus verscheen in 1661 voor het eerst onder de titel Kort begrip der christelijke leere. Vanwege de eenvoudige opzet werd het spoedig bekend als Eenige korte vragen voor de kleyne kinderen. Het is veelvuldig herdrukt. In de 18de eeuw werd het vertaald in het, Engels, Duits, Maleis en Tamil.

In de wijk Rooswijk te Zaandijk is er een straat naar hem vernoemd.


Bronnen:

  • /home/zaanwiki/domains/zaanwiki.nl/private_html/encyclopedie/data/pages/borstius.txt
  • Laatst gewijzigd: 2020/09/07 12:07
  • (Externe bewerking)