Producent en verwerker van oliën en vetten, met name cacaoboter vervangende vetten, te Wormerveer; oorspronkelijk zelfstandig, na eerdere wisseling van eigenaar sinds 1971 onderdeel van het Unileverconcern, en sinds 2002 behorend tot de Maleisische IOI Group.

De oorsprong van het bedrijf ligt in 1843, toen Teunis Crok oliemolen De de Engel aankocht, die in 1872 werd vervangen door een stoom- olieslagerij. In 1891 werd de firma Crok & Laan gesticht door Dirk Crok en diens schoonzoon Jan Laan. Rond 1910 staakten zij de productie van lijnzaadolie om kopra en palmpitten tot oliën en vetten te verwerken; een nieuwe ontwikkeling in de Zaanstreek. De aldus gewonnen vetten werden geraffineerd en gehard alvorens ze voor voedingsmiddelen gebruikt konden worden.

Kinderboekenschrijver Dick Laan heeft tot 1934 deel van de directie van dit bedrijf uitgemaakt. Kapitaal werd aangetrokken bij familieleden Laan en fabrikanten die zakelijk nauw met elkaar verbonden waren. Het bedrijf werd in 1936 overgenomen door de Nederlandsche Linoleumfabriek, gerelateerd aan familiebedrijf Kaars Sijpesteijnplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigKaars Sijpesteijn

Ondernemersgeslacht in de 18e, 19e en 20e eeuw.

De belangen van de familie Sijpesteijn in de zeildoekfabricage werden geërfd van de familie Kaars. Jan Sijbrantsz. Kaars (1735-1812), zeildoekreder uit Krommenie, was gehuwd met Etje Pieters Kuyper (1736-1781), eveneens stammend uit een rolredersfamilie. Hun dochter Bregje Kaars (1775-1803) trouwde Hendrik Sijpesteijn (1773-1835), zoon van Willem Sijpesteijn (1739-1818) en de zeer vermogende Trijntje Streek. Deze Willem was afko…
. ir. Willem Kaars Sijpesteijn, speelde een vooraanstaande rol bij de verdere ontwikkeling van de fabricage. Rond 1950 werd jaarlijks 10.000 ton grondstoffen in de perserij verwerkt en 5000 ton in de raffinaderij. In 1951 brandde oliefabriek Engel III uit, de opvolger ervan kon het jaar daarop niettemin 35.000 ton palmpitten per jaar verwerken.

Tezamen met oliefabriek De Vrede te West-Knollendam, oorspronkelijk oliemolen De Vredeplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigVrede, de

Houtzaagmolen te Oostzaandam, bovenkruier. De Balkenzager werd gebouwd in 1839. Hij werd in mei 1848 door brand verwoest, waarna herbouw volgde. Hij heeft gestaan aan en ten westen van de Gouw, op enige afstand en ten noorden van de Hanenpadsloot en werd in juli 1899 opnieuw door brand verwoest.
, die in 1872 werd gesloopt en werd vervangen door de gelijknamige stoom-olieslagerij, die reeds vóór de Eerste Wereldoorlog op elektriciteit als krachtbron overstapte, maakte de firma daarop deel uit van nv Verenigde Textiel- en Oliefabrieken (Veto).

Croklaan groeide uit tot één van de belangrijkste fabrikanten van speciale vetten. De voornaamste producten vormden cacaobotervervangers, die met name in chocoladerecepten worden toegepast. Het bedrijf ontwikkelde met regelmaat nieuwe technologieën met betrekking tot verwerking van plantaardige oliën en vetten.

In 1969 werd de oliepoot van NV Veto, Crok & Laan en de Vrede, ondergebracht in de aparte vennootschap Croklaan NV. In 1970 werd het Wormerveerse buurbedrijf Oliefabriek De Toekomst overgenomen van de Koninklijke Fabrieken T. Duyvis Jz. nvplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigDuyvis

Ondernemersgeslacht, reeds bekend in de 16e eeuw, vooral actief in de 19e en 20e eeuw. De familie Duyvis stamt van het geslacht Duven af, dat al lang geleden in de Zaanstreek woonde en werkte. Jan Duven had omstreeks 1365 al visrechten in Jisp en Nek: zijn nageslacht woonde in Assendelft, waar Havick Jans Duven (ca. 1510-ca. 1580) een zoon had, genaamd Gerrit Havicz (1550-1614) die trouwde met Trijn Claes Duyves (geb 1635), dochter van Claes Cornelis alias Claes Duyves, schepen te Assend…
, toen behorende tot Akzo. De activiteiten daarvan werden toegevoegd aan die van Croklaan NV. In 1971 trad Croklaan toe tot Unilever en samengevoegd met Loders & Nucoline Ltd., een Engels bedrijf in dezelfde branche. In 1980 werd de Solvent Fraktioneerfabriek te Wormerveer, tegen een investering van f 45 miljoen, in gebruik genomen. Tussen 1985 en 1987 werd de modernisering van de raffinaderij gerealiseerd. Binnen Unilever werden meerdere bedrijven geïntegreerd en zo ontstond in 1987 Loders Croklaan BV.

Het bedrijf houdt zich met zowel fabricage als met handel bezig en opereert internationaal. Bediend worden chocolade-, suikerwerken-, biscuit-, consumptie-ijs en andere levensmiddelenindustrieën in circa 80 landen. Bij Croklaan werkten in 1991 375 personen.

Op basis van een herstructurering binnen Unilever verwisselde Loders Croklaan in december 2002 van eigenaar, de IOI Group, een Maleisisch bedrijf, actief in de productie van palmolie nam het bedrijf over. Sindsdien heeft Loders Croklaan een palmolieterminal op de Maasvlakte laten bouwen, voorzien van de grootste palmolieraffinaderij en fractioneerderij van Europa. In 2010 werd een nieuwe fabriek bijgebouwd.

Maatschappelijke- en milieu organisaties delen veel kritiek op de IOI group, het moederbedrijf van Loders Croklaan. Greenpeace wees in 2008 op de vernietiging van veengebieden en leefgebieden van Orang Oetan's in het verslag Burning up Borneo, gevolgd door een tweede verslag in 2015; Under Fire. Het bedrijf werd tevens door de Finse organisatie Finnwatch aangeklaagd vanwege ernstige arbeidsrechtenschendingen op Maleisische plantages.

Na een klacht van de organisatie AidEnvironment in april 2015, zijn de RSPO-certificaten van de IOS Group geschorst met ingang van april 2016. Sindsdien zijn er veel afnemers vertrokken bij het bedrijf, zoals Unilever, Nestlé, en Mars. Op 27 september publiceerde Greenpeace een Crime File waarin het al IOI’s misdaden registreert.

In 2018 verkocht IOI 70 procent van zijn aandelen aan het Amerikaanse Bunge.

  • /home/zaanwiki/domains/zaanwiki.nl/private_html/encyclopedie/data/pages/croklaan.txt
  • Laatst gewijzigd: 2020/09/07 12:05
  • (Externe bewerking)