Organisatie van 'losse werklieden' in Zaandam.

Er zijn vier van dergelijke organisaties in de Zaanstreek werkzaam. Kappie ontstond halverwege de 19e eeuw. In die tijd was al het werk in de Zaandamse haven los loonwerk, dat wil zeggen dat het door ploegen arbeiders werd verricht, die per klus werden aangenomen en de bedongen betaling onderling verdeelden. Uurloon bestond niet, de betaalde vergoeding was afhankelijk van de omvang van de klus. De verdienste per arbeider hing nauw samen met de snelheid waarmee de klussen werden uitgevoerd.

De leden van de ploegen moesten goed op elkaar ingespeeld zijn. Tot de jaren vijftig van de 20e eeuw werd onderscheid gemaakt tussen het 'zwarte' en het 'witte' Kappie. In het eerste waren kolensjouwers verenigd, in het tweede bijvoorbeeld koren- en zaadsjouwers. Tot 1980 werd het werk verdeeld op de 'beurs', die voor het Zaanlander-bijkantoor op de Gedempte gracht werd gehouden. In dat jaar werd formeel een vereniging opgericht, die een kantoor aan het Kalf kreeg. Dit werd gekocht doordat alle aangesloten arbeiders een aandeel namen.

In 1987 kreeg Kappie de vorm van een stichting. In beginsel werkt de organisatie nog steeds als direct na de oprichting. Werkgevers bellen Kappie op om een aantal arbeiders voor een bepaalde klus te bestellen. Zo'n klus wordt dan voor een zeker bedrag aangenomen en uitgevoerd. Belangrijke werkgevers waren in 1991 Marvelo (Ahold), Zaans Veem en de cacao-industrie. Kappie is ook actief in Amsterdam. In de Zaanstreek bestaan voorts de 'Koger ploeg', de 'Wormerveerder ploeg' en de 'Wormer ploeg'. Tussen deze organisaties is een herenakkoord gesloten: men neemt geen klussen aan binnen elkaars werkgebied en springt elkaar anderzijds desgewenst zoveel mogelijk bij. In Kappie waren in 1991 ongeveer 100 personen georganiseerd.

  • /home/zaanwiki/domains/zaanwiki.nl/private_html/encyclopedie/data/pages/kappie.txt
  • Laatst gewijzigd: 2020/09/07 12:07
  • (Externe bewerking)