Specialistisch onderdeel van de houtzagerij, uitgeoefend in kleine bovenkruiers en later ook wipmolens. Het is niet bekend in hoeveel houtzaagmolens de lattenzagerij is uitgevoerd. Waarschijnlijk waren in ieder geval de 15 wip-houtzaagmolens lattenzagers. Duidelijk is dat de lattenzagerij van mindere omvang was dan de balkenzagersplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigBalkenzager

Windmolens tot het zagen van planken en ribben uit boomstammen, als vroegste en lange tijd ook belangrijkste tak van nijverheid in de Zaanstreek. Zoals bekend werd de zagerij met behulp van molens (uitvinding van Cornelis Corneliszoon van Uytgeest) hier het eerst toegepast; voordien werden alle balken, stammen enzovoort met de hand verzaagd. Het totale aantal zaagmolens in de Zaanstreek heeft volgens opgave van
en de Wagenschotzagerijplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigWagenschotzagerij

Onderdeel van de houtzagerij, waarbij men zich toelegde op het zagen van wagenschot, een fijn soort eikehout dat werd gebruikt als wandbekleding in interieurs. Ook wagenmakers gebruikten wagenschot, maar de naam is mogelijk een verbastering van “weeg' ('wand'). Wagenschotzagerij werd uitgevoerd in
. In de lattenzagerij werd (bij voorkeur kwastloos) hout tot planken met vaste dikten gezaagd. Men zaagde onder meer “enkele latten (“'panlatten`), “'tengels' (1/2 bij 2 duim, of 3/4 bij 2 duim), '“duim en duimen'” (1 bij 1 duim) en 'duim en twee's' (1 bij 2 duim).

In de veerzagers werden de veren gemaakt, die werden gebruikt om de naden tussen vloeren zolderplanken te dichten. Na 1870 verscheen met name in het Westzijderveld een aantal kleine wipmolens, die waren gebouwd op schuren. De molenwieken dreven cirkelzagen aan. Deze molens werden ook bekend als '“vingermolens'; er kwamen nog al eens werknemers met hun hand in de zaag. De vingermolens werden als snel verdreven door de stoomzagerijen.

  • /home/zaanwiki/domains/zaanwiki.nl/private_html/encyclopedie/data/pages/latten.txt
  • Laatst gewijzigd: 2020/09/07 12:07
  • (Externe bewerking)