letters:g

No renderer 'pdf' found for mode 'pdf'

218

G

  • G
  • Gaarkeukensplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigGaarkeukens

    Zie: centrale keukens
  • Galensluis, Janplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigGalensluis, Jan

    (ook: Lange Laandersluis). Sluis van De Delf tussen het noordpunt van de Zuiderpolder van Assendelft en de Noorderbuitendijken. Op deze plaats was in de 15e eeuw al een Sluis.
  • Galerie Staphorsiusplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigGalerie Staphorsius

    Kunstgalerie en lijstenmakerij Staphorsius, gevestigd aan de J.J. Allanstraat 287B in Westzaan, exposeert door het jaar wisselende tentoonstellingen variërend van Zaanse kunstenaars tot internationaal bekende kunstenaars, van klassiek tot hedendaags. In 2017 werd het vijftigjarig bestaan van de galerie van Rina en Rob Staphorsius met verschillende exposities gevierd.
  • Gans, deplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigGans, de

    Houtzaagmolen te Westzaan, paltrok. De windbrief werd gegeven in oktober 1661. De molen heeft gestaan nabij de dijk, ten westen van de Braak, en werd gesloopt in 1781.

    molen houtzaagmolen
  • Gans, de Grauweplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigGans, de Grauwe

    Papiermolen te Zaandijk en later pelmolen te Oostzaandam, ook de Witte Gans genoemd en in Zaandijk ook Zaandijker Grauw en Zaandijker Oud. De eerste vermelding dateert uit 1702. De molen heeft gestaan in het veld, niet ver achter het Verlanenpad, en werd in 1742 afgebroken om aan de Kalverringdijk te Oostzaandam, op enige afstand ten noorden van de tegenwoordige Julianabrug, eerst als gerstpelmolen, later als rijstpelmolen herbouwd te worden. In juli 1914 werd hij, nadat eerder …
  • Gans, de Witteplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigGans, de Witte

    Papiermolen te Zaandijk en later pelmolen te Oostzaandam, zie De Grauwe Gans

    molen papiermolen
  • Ganssloot, Noorder-, Kromme- en Zuider-plugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigGanssloot, Noorder-, Kromme- en Zuider-

    Noorder-, Kromme- en Zuider Ganssloot, een drietal sloten bij Jisp ten noorden, de Noorder- en Kromme Ganssloot en ten zuiden, de Zuider Ganssloot van het dorp. De Zuider Ganssloot loopt in het verlengde van het Oosteinde van Wormer. Vooral de Noorder Ganssloot en de Kromme Ganssloot waren belangrijke vaarwegen in de polder Wormer, Jisp en Neck. De Noorder Ganssloot gaat ter hoogte van de grens met Neck over in de Kromme Ganssloot, die inderdaad scherp kr…
  • Ganzewerfstraatplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigGanzewerfstraat

    Straat te Zaandam, westelijk vanaf de Zuiddijk, vernoemd naar het buitendijkse land ten noorden van de Oosterhem, `Ganzenwerf'. De Ganzewerfdwarsstraat loopt van de Ganzewerfstraat iets naar het zuiden.
  • Garenkokerijplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigGarenkokerij

    Fase in de zeildoekfabricage, waarbij de gesponnen hennepvezels werden gekookt in loog. Door droging in de buitenlucht werd het van oorsprong grauwe hennepgaren nagenoeg wit. Door het koken of zieden werd de duurdere soort Hollands zeildoek verkregen.
  • Garenspinnerijplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigGarenspinnerij

    Fase in de zeildoekvervaardiging, waarbij de gekookte hennepvezels tot garen werden gespannen. De spinnerij geschiedde tot ver in de 19e eeuw in huisnijverheid. De rolreders maakten ook gebruik van de vele spinhuizen die overal in het land in het kader van de armenzorg en bestraffing van kleine delicten waren ingericht. Het met de hand spinnen werd in de tweede helft van de 19e eeuw gaandeweg verdrongen door de machinale spinnerijen, die te Krommenie in de zeildoekweverijen werde…
  • Garenziederijplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigGarenziederij

    Zie: Garenkokerij.
  • Gasbedrijf Zaanstreek-Waterland (GZW)plugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigGasbedrijf Zaanstreek-Waterland (GZW)

    Gemeenschappelijke regeling sedert 1952, in welk jaar de gasproductie en distributiebedrijven van Zaandam, Wormerveer en Krommenie een fusie aangingen met twee gasbedrijven uit Waterland. De geschiedenis van de gasvoorziening in de Zaanstreek is veel ouder, zie:
  • Gascommissieplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigGascommissie

    Raadscommissie van Zaandam, die tussen 1913 en 1921 onder leiding van wethouder Jan Duijs geruchtmakende reizen door Europa maakte. De eigenlijke naam van de door de SDAP gedomineerde Gascommissie was commissie voor de Bedrijven. Zij moest onderzoeken welk soort gasfabriek het meest geschikt was voor Zaandam. In 1916 werd een fabriek aangeschaft, die evenwel niet goed functioneerde. Nieuwe reizen, die lang duurden en hoge kosten met zich meebrachten van commissieleden, volgden. Dit…
  • Gasfabriekenplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigGasfabrieken

    Bedrijven die gas uit steenkool wonnen, bestemd voor de openbare gasvoorziening. Vanaf 1859 waren in de Zaanstreek gasfabrieken in bedrijf, over het algemeen door particulieren begonnen en later door de gemeenten overgenomen. Gas werd aanvankelijk vooral voor straatverlichting gebruikt. In 1952 gingen de Zaanse bedrijven op in het
  • Gastarbeidersplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigGastarbeiders

    Verouderde aanduiding voor buitenlandse werknemers. Zie: Allochtonen en Arbeidsplaatsen en bedrijfsgrootte.
  • Gauwdief, deplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigGauwdief, de

    Papiermolen te Westzaan, zie: de Schoolmeester.
  • Gebhard, Fredplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigGebhard, Fred

    Amsterdam, 15 november 1885 – Zaandam, 8 november 1953

    Fredrik Coenraad Adriaan (Fred) Gebhard, zoon van journalist Johan Frederik Gebhard (1849-1913), had, vanaf het begin van de twintigste eeuw in Zaandam woonachtig, in grote mate eerbied voor wat het voorgeslacht had gedaan, en belangstelling, tot in details, voor de werken van zijn eigen generatie en voor hetgeen jongeren zich voornamen tot verdere ontplooiing van 's mensen geestelijke gaven te doen.
  • Geboorte, gebruiken bijplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigGeboorte, gebruiken bij

    Zie: Volksgebruiken.
  • Gebroeders, Deplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigGebroeders, De

    Houtzaagmolen in Westzaandam, klein wipmolentje.

    De lattenzager werd gebouwd in 1871. De molen stond achter het Blauwepad, ten oosten van de Vaart, en werd in oktober 1931, terwijl hij al onttakeld was en door een motor werd aangedreven, door brand verwoest.
  • Gebroeders, de Achtplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigGebroeders, de Acht

    Houtzaagmolen te Westzaandam en later watermolen te Oostzaandam, klein wipmolentje, ook wel De Lintzaag genoemd. De lattenzager werd gebouwd omstreeks 1875, aan en ten zuiden van de Papenpadsloot, ten westen van de spoorlijn. Rond 1906 werd hij afgebroken en herbouwd in het Oostzijderveld om daar een aantal jaren als watermolentje dienst te doen.
  • Gebroeders, de Drieplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigGebroeders, de Drie

    Pelmolen te Oostzaandam, later De Poort genoemd. De windbrief werd gegeven in juni 1694. Hij heeft gestaan ten oosten en op enige afstand van de Gouw, iets ten zuiden van de tegenwoordige Kopermolenstraat. In 1904 werd hij overgebracht naar Wierden, waar hij als korenmolen werd herbouwd. In 1931 kwam hij tot stilstand en in 1934 werd hij door brand verwoest.
  • Gebroeders, de Tweeplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigGebroeders, de Twee

    Pelmolen te Oostzaandam, meestal De Broeders genoemd. De windbrief werd gegeven in juni 1752. Hij heeft gestaan ten westen van de Gouw, bij het noordeinde van die sloot, en werd in 1897 afgebroken en vervoerd naar Alphen aan den Rijn, waar hij als meelmolen De Eendracht werd herbouwd. Vrijwilligers houden hem, deels aangedreven door een dieselmotor, beperkt in bedrijf.
  • Gebroeders, de Tweeplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigGebroeders, de Twee

    Houtzaagmolen te Westzaandam, paltrok. De windbrief van de wagenschotzager werd gegeven in mei 1718. Hij heeft gestaan aan en ten zuiden van de Papenpadsloot, iets ten westen van de tegenwoordige spoorlijn, en werd gesloopt in 1773.
  • Gebroeders, de Zesplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigGebroeders, de Zes

    Snuifmolen te Westzaandam. De windbrief werd gegeven in januari 1728. De molen heeft gestaan ten westen van De Held Jozua, nabij en aan de andere kant van de Watering. Het sloopjaar is niet bekend.
  • Gebroeders, de Zesplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigGebroeders, de Zes

    Houtzaagmolen te Westzaandam, bovenkruier, bijgenaamd Het Rottennest. De eerste vermelding van de balkenzager dateert uit 1726, hij was toen eigendom van Pieter Rot. Hij heeft gestaan aan en ten westen van de Watering, in het verlengde van de
  • Gedempte Grachtplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigGedempte Gracht

    De Gedempte Gracht anno 1966 Hoofdwinkelstraat in Zaandam-west, liggend evenwijdig aan en ten noorden van de Rozengracht en ten zuiden van de Vinkenstraat, lopend van de Westzijde tot het Rustenburg.

    De naam Gedempte Gracht ontstond in 1858 toen de sloot tussen het Zilverpad (zuidkant) en het
  • Gehandicaptenzorgplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigGehandicaptenzorg

    Algemene benaming voor de verschillende instituten en instellingen, die ten behoeve van de geestelijk en/of lichamelijk gehandicapten onder financiële verantwoordelijkheid van de staat door ( particuliere) stichtingen zijn gevormd. Dit als gevolg van het inzicht dat de staat hiervoor verantwoording moet dragen in plaats van de op dit terrein eerder actieve particuliere charitatieve instellingen, zie daarvoor:
  • Geheelonthouder, deplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigGeheelonthouder, de

    Landelijke, aanvankelijk wekelijkse, uitgave van de Algemene Nederlandse Geheel Onthouders Bond (ANGOB). Verscheen vanaf begin 1900 tot in de jaren '30 in de Zaanstreek via de diverse afdelingen in een oplage van enige duizenden stuks. Tijdens de Tweede Wereldoorlog kwam het blad uit onder de naam 'De Blauwe Stem'. Verschijnt rond 1991 nog als maandblad in een geringe oplage. Zie ook:
  • Gekplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigGek

    Door de wind draaiende, kegelvormige oude houten schoorsteen-afdekking, waarvan ca. een kwart open is. Aan de bovenkant is een staartstuk waartegen de wind duwt, zodat de opening van de wind afgekeerd wordt en de rook kan ontsnappen. Te zien onder andere op het Raadhuis van Zaandijk.
  • Geldelozepadplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigGeldelozepad

    Voormalige naam van het noordelijk deel van de Gedempte Gracht na de Vinkedwarsstraat in Zaandam-west, in het verlengde van het Kuijperspad of Noorder Nieuwendijk. Het Geldelozepad werd ook Zeilpad of Seylpad of Seylpad genoemd. Beide namen werden door elkaar gebruikt.

    Nadat tussen 1856 en 1858 de sloot tussen het Kuijperspad en het
  • Gelder bv, G.J. vanplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigGelder bv, G.J. van

    Zaadhandel en -fabriek te Zaandam.

    Het bedrijf werd opgericht in augustus 1848 door Gerrit Jacob van Gelder (telg uit het papiermakersgeslacht, zie: Van Gelder ondenemersgeslacht), die tot die tijd als volontair werkte op de afdeling fijne zaden van Wessanen en Laan. Wessanen besloot in genoemd jaar de zaadhandel af te stoten en droeg die over aan Van Gelder, die werkte vanuit het pakhuis Amsterdam aan de Zaanweg te Wormerveer.
  • Gelder Zonen, vanplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigGelder Zonen, van

    Nederlands papierconcern, waarvan de voormalige papierfabriek Van Gelder Zonen te Wormer, niet alleen deel uitmaakte maar ook de oorsprong vormde. Terwijl elders gevestigde delen van deze onderneming zijn voortgezet, is de fabricage van papier in Wormer bij een algehele sanering in 1981 beëindigd. Zie voor de vroege bedrijfs- en familiegeschiedenis ook
  • Gelder, Bruno vanplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigGelder, Bruno van

    Huizen 29 juni 1922 - Zaandijk 24 mei 2014

    Ir. Ernst Bruno van Gelder was, hoewel buiten de Zaanstreek geboren, een telg uit het Zaanse fabrikantengeslacht Van Gelder. Hij was ook verwant aan andere Zaanse fabrikantenfamilies zoals de families Laan, Kaars Sijpesteijn, Verkade en Prins. In 1963 kwam hij in dienst als bedrijfsdirecteur bij olieslagerij
  • Gelder, Van Ondernemersgeslachtplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigGelder, Van Ondernemersgeslacht

    De geschiedenis van het Zaanse geslacht Van Gelder begon met Pieter Smidt van Gelder (1762-1842) die met het gezin van zijn vader in 1781 naar Zaandam was gekomen. De doopsgezinde dominee Hendrik van Gelder (1736-1808) was namelijk naar Westzaandam beroepen. Vader Hendrik was eerst getrouwd geweest met Maria Smidt (1736-1772) en hertrouwde later met Geertruid Eindhoven (1740-1800). Na het overlijden van zijn eerste vrouw beloofde hij dat voortaan de kinderen die …
  • Gelder-Tervoort, Gemma vanplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigGelder-Tervoort, Gemma van

    Zaandam, 7 juni 1946

    Gemma van Gelder-Tervoort, beeldend kunstenaar te Zaandam, schilderijen, aquarellen en tekeningen. Gemma van Gelder kreeg haar opleiding aan de Stadsacademie voor toegepaste kunst te Maastricht en de Rijksacademie te Amsterdam, met schilderlessen van Friso ten Holt.
  • Gelderen, Anthonie Hendrik vanplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigGelderen, Anthonie Hendrik van

    Boskoop, 12 februari 1900 - Zaandijk, 17 oktober 1979

    Burgemeester van Zaandijk van maart 1935 tot maart 1965, onderbroken door het laatste oorlogsjaar 1944 nadat van de burgemeesters werd verlangd, dat zij inwoners zouden aanwijzen, die moesten helpen Duitse verdedigingswerken bij de kust te maken. De burgervaders
  • Geloof, hetplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigGeloof, het

    Oliemolen en later verf- en snuifmolen te Wormer. De oliemolen werd kort voor 1693 gebouwd; in juni 1767 was hij reeds omgebouwd tot verf- en snuifmolen. Hij heeft gestaan aan de Wormerringdijk, binnendijks, tegenover de hervormde kerk van Wormerveer, en werd in 1825 grotendeels door brand verwoest; een jaar daarna werd hij volledig gesloopt.
  • Geluk door ontwikkelingplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigGeluk door ontwikkeling

    De damesvereniging ‘Geluk door Ontwikkeling’ in Zaandam, was actief tussen 1868 en 1887 en stelde zich ten doel getrouw schoolbezoek te bevorderen. De vereniging bezat middelen waarmee zij het schoolgeld betaalde voor een 60-tal kinderen (6 tot en met 12 jaar) uit minvermogende gezinnen. Daarnaast werden inzamelingsacties van kleding en speelgoed georganiseerd voor Sint Nicolaas (St. Nikolaasfeest)en Kerstmis. In 1873 werd een uitstapje per stoomboot georganiseerd naa…
  • Gemalen in de Zaanstreekplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigGemalen in de Zaanstreek

    Aan het einde van de negentiende eeuw werd in de Zaanstreek begonnen met het gebruik van stoomgemalen om het waterpeil te beheersen. In de geschiedenis van de waterhuishouding in de drassige Zaanstreek, neemt Gerard van der Wal, een paar
  • Gemeenschapplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigGemeenschap

    Aanduiding van overkoepelende organen van het Zaanse verenigingsleven, die na 1945 in de meeste gemeenten ontstonden. De 'gemeenschappen', die ook elders in het land ontstonden, waren een uiting van de in de Tweede Wereldoorlog gegroeide behoefte om sociale scheidslijnen te verminderen. Daarom wilde men tot samenwerking komen van de talloze sociale en culturele organisaties en verenigingen. Bovendien was het oogmerk de 'burgerzin' te bevorderen.
  • Gemeenschap van Kerken in de Zaanstreek (GKZ)plugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigGemeenschap van Kerken in de Zaanstreek (GKZ)

    Organisatie, opgericht in 1970, waarbij kerken en geloofsgemeenschappen in de Zaanstreek zich hebben aangesloten, met het doel activiteiten die daarvoor in aanmerking komen te bundelen.

    In de jaren '60 groeide in kerkelijk Nederland de overtuiging dat de gescheidenheid, zoals die zich tussen de kerken onderling voordeed, een belangrijke hinderpaal was voor de geloofwaardigheid van het evangelie. Er ontstonden levendige oecumenische bewegingen in al…
  • Gemeenschappelijk Administratiekantoor (GAK)plugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigGemeenschappelijk Administratiekantoor (GAK)

    Gemeenschappelijk Administratiekantoor (GAK), in 2002 genationaliseerd en gefuseerd tot Uitvoeringsinstituut WerknemersVerzekeringen UWV.

    GAK, instelling die ten behoeve van een groot aantal bedrijfsverenigingen de administratie voerde inzake bijvoorbeeld ziekteverzekering, wachtgeld- en werkloosheidsverzekering en wettelijke arbeidsongeschiktheidsverzekering. Het GAK was ook administrateur van ongeveer 20 bedrijfspensioenfondsen en een aantal ande…
  • Gemeenschappelijke grondplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigGemeenschappelijke grond

    Zie: Mient. (GMD). Zie: Gezondheidszorg 3.2.
  • Gemeenschappelijke Medische Dienstplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigGemeenschappelijke Medische Dienst

    Zie: Gezondheidszorg in de 20e eeuw 3.2
  • Gemeentearchief Zaanstadplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigGemeentearchief Zaanstad

    De term archief kan drie betekenissen hebben:

    * het archiefmateriaal; * het archiefgebouw, de bewaarplaats, * de archiefdienst, de instelling.

    Door de eeuwen heen zijn er wat betreft de archieven, in alle drie de betekenissen, veranderingen geweest. In dit artikel wordt, na een algemeen-historisch overzicht, het Gemeentearchief van Zaanstad behandeld. De overige voor de Zaanstreek van belang zijnde archieven zijn summier behandeld onder Archief.
  • Gemeentebesturenplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigGemeentebesturen

    Zie: Gemeenteraden en Overheidszorg
  • Gemeentegrenzenplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigGemeentegrenzen

    De grenzen tussen de Zaanse gemeenten zijn in de loop der tijden meermalen gewijzigd. Desondanks kan gesproken worden van een aantal 'historische grenzen'. Van oudsher vormde bijvoorbeeld de Mallegatsloot de grens tussen Zaandam en Koog aan de Zaan, de Gouw die tussen Westzaan en Westzaandam en ten dele Koog aan de Zaan, de Watering die tussen Westzaan en ten dele Koog aan de Zaan, Zaandijk en Wormerveer, de Bagijnsloot die tussen Koog aan de Zaan en Zaandijk, de Watermolensloot…
  • Gemeentehuisplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigGemeentehuis

    Het gebouw in de gemeente waar het bestuur is gevestigd. In het gemeentehuis vergadert de gemeenteraad (daarom ook wel: raadhuis), voorts houden burgemeester en wethouders er kantoor en zijn er gemeentelijke diensten gehuisvest. In dit artikel worden kort de (al dan niet voormalige) gemeentehuizen in de Zaanstreek beschreven. Het gemeentehuis van Zaanstad is apart opgenomen, zie:
  • Gemeentehuis Zaanstadplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigGemeentehuis Zaanstad

    NOG NIET AF

    Gemeentehuis Zaanstad

    Als onderdeel van het masterplan Inverdan ontwierp Soeters Van Eldonk architecten een nieuw gemeentehuis voor Zaanstad. Het nieuwe gemeentehuis verrees in 2011 op de plaats waar voorheen het busstation was gevestigd. Er werd een nieuw busstation gebouwd en een meter of acht daarboven kwam de hoofdingang die was verbonden met de ingang van het station. Via een stationspleintje kan men via een kluft naar de
  • Gemeentelijke Geneeskundige Dienstplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigGemeentelijke Geneeskundige Dienst

    Zie: Gezondheidszorg in de 20e eeuw 3.1.2.
  • Gemeentenplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigGemeenten

    ln het Nederlandse staatsrecht is een gemeente het laagste publiekrechtelijke lichaam op territoriale grondslag. De in 1851 door Thorbecke opgestelde. en sindsdien meermalen gewijzigde. Gemeentewet geeft de algemene regelen omtrent de inrichting en het functioneren van de gemeenten. In de gemeentewet wordt onder meer ingegaan op het gemeentebestuur (zie bij: gemeenteraden).
  • Gemeenteradenplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigGemeenteraden

    Volgens de Nederlandse Grondwet, waarin ook hoofdlijnen voor het gemeentelijk bestuur zijn vastgelegd, staat aan het hoofd van elke gemeente een gemeenteraad. Bij deze raad berust derhalve het bestuur van de gemeente en het beheer van de gemeentelijke huishouding, met inbegrip van de uitvaardiging van wetten en verordeningen. De desbetreffende bepalingen in de Grondwet zijn verder uitgewerkt in de Gemeentewet van 1851, sindsdien herhaaldelijk gewijzigd, maar in grote lijnen toch o…
  • Gemeentereinigingplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigGemeentereiniging

    Zie: Milieubeheer
  • Gemeentestudiefondsplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigGemeentestudiefonds

    Zie: Steunfondsen
  • Gemeentevlagplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigGemeentevlag

    Voor zover bekend hebben in het verleden alleen de walvisvaarders een Zaanse vlag gehad; zij voerden een kruis. Dit kruis werd in 1974 overgenomen in de voor de gemeente Zaanstad ontworpen gemeente- vlag.
  • Gemeentewapensplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigGemeentewapens

    Verreweg de meeste Zaanse gemeenten hadden in het verleden een gemeentewapen. Deze zijn (voor zover mogelijk met een verklaring van de herkomst) opgenomen bij de verschillende dorpsvermeldingen in deze encyclopedie, zie aldaar. Hier wordt volstaan met een korte opsomming, de omschrijvingen zijn van de Hoge Raad van Adel. Zie ook afbeeldingen blz. 86 en 87.
  • Gemeentewerkenplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigGemeentewerken

    Zie: Stadsontwikkeling en Openbare Werken, Dienst (DSOW)
  • Gemeenteziekenhuis Frans Halsstraatplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigGemeenteziekenhuis Frans Halsstraat

    Voormalig streekziekenhuis in de Schildersbuurt van Zaandam. Het ziekenhuis werd in 1931 in gebruik genomen om aan de stijgende vraag naar zorg te kunnen voldoen. Aan het begin van de 20e eeuw vond patiëntenzorg vooral plaats in kleine plaatselijke ziekenhuisjes, zoals in Assendelft en
  • Gemeenteziekenhuis Wormerveerplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigGemeenteziekenhuis Wormerveer

    Het in 1905 geopende Gemeenteziekenhuis aan de Paul Krugerstraat te Wormerveer Het Gemeentelijk Ziekenhuis in Wormerveer werd gebouwd in 1905 dankzij de inspanningen van huisarts P.C. Korteweg. Het ziekenhuis bestond bij opening uit twee kamers met zes bedden, een eenpersoonskamer en een operatiekamer. Het functioneerde als ziekenhuis tot 1968, daarna nog tien jaar als kraamkliniek; de polikliniek functioneerde daarna als dependance van De Heel.
  • Gemengde Zangvereniging Daniël de Langeplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigGemengde Zangvereniging Daniël de Lange

    zie Daniël de Lange
  • Genealogieplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigGenealogie

    Geslachtkunde, de leer van de ontwikkeling en de verwantschap van ge- slachten (families) en in algemene zin het on- derzoek naar voorgeslacht en familiegeschie- denis. Met het woord genealogie wordt ook de stamboom of de geslachtslijst aangeduid. Het naspeuren van de eigen afstamming is voor velen een intrigerende liefhebberij. Er bestaat een Nederlandse Vereniging voor Ge- nealogie met plaatselijke en/of regionale af- delingen (ook in de Zaanstreek). die door middel van publikaties…
  • Genees- en Heelkundig Instituutplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigGenees- en Heelkundig Instituut

    Westzaandams genootschap ter bevordering van de geneeskunde. Het was een van de vele organisaties die in de Patriottentijd ontstonden. Bij het instituut waren niet alleen Westzaandammers aangesloten, maar ook andere Zaankanters. Door onenigheid viel het in 1802 uit elkaar.
  • Geneesmiddelenindustrieplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigGeneesmiddelenindustrie

    Zie; Medico- pharma en Willmar Schwabe BV, Dr. Willmar
  • Geniet, deplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigGeniet, de

    Oliemolen te Oostzaandam. De eerste vermelding dateert uit 1684. De molen was toen eigendom van Jan Cornelisz.

    oliemolen molen
  • Geniewegplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigGenieweg

    Straat te Assendelft, lopend naar het zuidwesten vanaf de Dorpsstraat, beginnend iets ten zuiden van de Kerkbuurt, bij de zogenoemde Stenen Paal.

    De Genieweg werd in 1896 opengesteld voor verkeer.
  • Genius Klinkenberg bvplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigGenius Klinkenberg bv

    Machinefabriek en constructiewerkplaats te Wormerveer. Oorspronkelijk familiebedrijf Gebroeders Klinkenberg, vanaf 1984 zelfstandige werkmaatschappij van Genius Holding te IJmuiden.

    Als stichtingsdatum van Klinkenberg wordt 1 mei 1855 aangehouden, toen Pieter Klinkenberg zelfstandig zaken ging doen. Eerder werkte hij al in de smederij van zijn vader te Krommenie, waarvan hij in 1855 de leiding overnam. In 1857 werd een nieuw bedrijf gevestigd aan het Noordeinde te Wormer…
  • Genootschap van de Wapenhandelplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigGenootschap van de Wapenhandel

    Zie: Exercitiegenootschappen.
  • Genotmiddelenindustrieplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigGenotmiddelenindustrie

    Zie: Voedings- en genotmiddelenindustrie.
  • Gerechtigheidplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigGerechtigheid

    de Pelmolen te Westzaan-
  • Gerechtigheid, deplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigGerechtigheid, de

    Houtzaagmolen te West- zaandam. paltrok. De eerste vermelding van de wagenschotza- ger dateert uit 1705. Hij is waarschijnlijk niet lang daarna gesloopt en vervangen door een grote paltrok. die dezelfde naam kreeg. Deze is vermoedelijk kort na oktober 1748 ge- sloopt. Hij heeft gestaan aan en ten oosten van de Zuiderwatering. dam. achtkante bovenkruier. De windbrief werd gegeven in november 1670. De molen heeft gestaan ten westen van de Zuiderwatering. achter het station, en i…
  • Gereformeerde Kerk Koog-Zaandijkplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigGereformeerde Kerk Koog-Zaandijk

    De Gereformeerde Kerk te Koog-Zaandijk werd geïnstitueerd op 21 januari 1912. Gereformeerden in de dorpen Koog aan de Zaan en Zaandijk hadden al jaren lang behoefte aan een eigen gereformeerd kerkgebouw, omdat de afstand naar de gereformeerde kerken waaronder ze ressorteerden te bezwaarlijk was.
  • Gereformeerde Kerk Zaandamplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigGereformeerde Kerk Zaandam

    De Gereformeerde Kerk te Zaandam is ontstaan door samenvoeging van de Christelijke Gereformeerde Gemeente en de Nederduitsche Gereformeerde dolerende Kerk te Zaandam. Deze samensmelting van beide kerken had daar plaats in 1909. Dit artikel besteedt eerst aandacht aan de geschiedenis van beide kerkelijke gemeenten en gaat vervolgens in beperkte mate in op de geschiedenis van de verenigde Gereformeerde Kerk te Zaandam.
  • Gereformeerde Vrouwenbondplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigGereformeerde Vrouwenbond

    Zie: Vrouwenorganisaties
  • Gereformeerdenplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigGereformeerden

    Kerkstroming, afsplitsing van de Nederlands Hervormde Kerk, met vanaf het begin een bescheiden aanhang in de Zaanstreek.

    Vanaf 1834 vonden overal in Nederland afscheidingen plaats van kleine groepen protestanten die zich niet meer thuis voelden in de Nederlands Hervormde Kerk. Sinds het 'Algemeen Reglement voor het Bestuur der Hervormde Kerk in het Koninkrijk der Nederlanden' van Koning Willem I (waarin de naam Nederlands Gereformeerde Kerk was veranderd in Nederlands Hervormde…
  • Gerkens Cacao Industrie bvplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigGerkens Cacao Industrie bv

    Cacaofabriek en -handel, en oorspronkelijk oliën- en vettenraffinaderij, te Wormer en Zaandam-Oost, opgericht in 1928, uitgegroeid tot in omvang het tweede cacaobonen-verwerkende bedrijf in de streek. Grondlegger van het bedrijf was dipl. ing. Klaas Jan Gerkens, die in de oude panden van het oliezaadverwerkingsbedrijf De Mol aan de Veerdijk te Wormer, dat enige jaren eerder stil was komen te liggen, in mei 1928 begon met het raffineren van plantaardige en dierlijke ol…
  • Germaanse offerplaats Krommenieplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigGermaanse offerplaats Krommenie

    Krommenie is in de zestiger jaren verscheidene keren in het archeologisch nieuws geweest. De vondst echter, die in 1964 aan de Zuider Ham werd gedaan, kon wel eens een archeologische primeur van de eerste orde zijn. Indien de veronderstellingen juist waren, dan was men hier op de resten gestoten van een Germaans Hain, een offerplaats van de Germanen. Daar vielen de edele delen van de dieren de goden ten deel en verorberden de weerbare mannen de niet te versmaden …
  • Germaanse tijdplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigGermaanse tijd

    Zie: Bestuur en Recht- spraak, 1.1.2
  • Germaniaplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigGermania

    Zie: Bestuur en Rechtspraak, 1.1.2
  • Germeraad, Tomplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigGermeraad, Tom

    Holwerd, 22 september 1932 - Zaandam, 19 november 1996 Tom Germeraad in 1991 Thomas (Tom) Germeraad, CDA-wethouder van Zaanstad vanaf 1986, voor die tijd directeur van Scholengemeenschap Cor Kakes te Zaandam en secretaris van het Convent van directies van scholengemeenschappen. Tom Germeraad kwam, na in verschillende plaatsen in het onderwijs te hebben gewerkt, naar de Zaanstreek, toen hij werd benoemd tot directeur van de Christelijke LTS Cor Kakes, die in die periode nog in opr…
  • Gerrit Ariszvenplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigGerrit Ariszven

    Zie: Dampad.
  • Gerrit Blaauwfondsplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigGerrit Blaauwfonds

    ( Vereniging tot aanwending der fondsen van de voormalige 'Spaarbank te Wormerveer', genaamd Gemt Blaauw). De Verenigde Spaarbank te Wormerveer werd opgericht op 1 oktober 1850. In december 1963 werd de bank omgezet in de Vereniging, vooruitlopend op de verkoop van het spaarbankbedrijf en het bankgebouw aan de Zaanweg aan de Stichting de Nutsspaarbank te Zaandam in mei 1964. De fondsen, die in de vereniging werden ondergebracht, waren de vrije reserves die bij de verkoop ach…
  • Gerrit Iwema Bakker-stichtingplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigGerrit Iwema Bakker-stichting

    Rechtspersoonlijke organisatie die zich ten doel stelt verbeteringen tot stand te brengen in de medische beroepsuitoefening door kennisbevordering en uitwisseling van gegevens. De Stichting werd in 1986 te Zaandam opgericht en kreeg de naam van de in 1984 overleden vrouwenarts G. Iwema Bakker, die gedurende 35 jaar de gynaecologie in de Zaanstreek had uitgeoefend. Iwema Bakker was verbonden aan respectievelijk
  • Gerssen, Harmplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigGerssen, Harm

    Urk 6 april 1912 - 23 februari 1944 duingebied Overveen

    Harm Gerssen fabrieksarbeider bij Stijfselfabriek De Bijenkorf in zijn woonplaats Koog aan de Zaan was tevens werkzaam als zelfstandig vishandelaar. Hij sloot zich aan bij de verzetsgroep Koog-Bloemwijk, die zich ten behoeve van onderduikers bezig hield met overvallen voor persoonsbewijzen en bonkaarten. Op 9 november 1943 nam hij deel aan een overval op het politiebureau en distributiekantoor/raadhuis van Oegstgeest, waarb…
  • Gerstpellerijplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigGerstpellerij

    Zie: Pellerij en Economische geschiedenis 3.6.5.
  • Geschiedschrijvingplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigGeschiedschrijving

    Zie: Historiografie
  • Geselpalenplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigGeselpalen

    Palen waaraan tot geselstraf veroordeelde misdadigers werden gebonden, voor zij publiekelijk gestraft werden. Geselpalen kwamen uitsluitend in de Franse tijd in de Zaanstreek voor. Nadat er in 1801 in Westzaan al een executie plaats had gevonden ter afschrikking van de criminaliteit, kreeg Zaandam in 1811 een geselpaal en een schavot. Deze hebben slechts korte tijd dienst gedaan.
  • Gesink & Zn., Wplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigGesink & Zn., W

    Autobedrijf te Koog. Het bedrijf werd opgericht in juni 1923 door W. Gesink en C. Terwey en hield zich aan- vankelijk uitsluitend bezig met de reparatie van auto`s. Later begon het bedrijf ook met busdiensten (1923- 1952), een reisbureau (1930- 1950) en tenslotte ook de verkoop van auto's (vanaf 1946). De juridische vorm werd in 1975 omgezet in bv. Gesink is thans (1987) dealer voor de Zaanstreek van het Franse automerk Peugeot. Bij het bedrijf waren in 1991: 13 personen in dien…
  • Getrouw Schoolbezoekplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigGetrouw Schoolbezoek

    Vereniging te Zaandijk, opgericht in 1878 met het doel “getrouw schoolbezoek, door kinderen te stimuleren. De vereniging loofde prijzen uit en organiseerde jaarlijks een scholierenfeest; kinderen die meer dan acht dagen in het jaar afwezig waren geweest mochten daar niet aan deelnemen. Het is onbekend wanneer de vereniging werd opgeheven.
  • Geugjes, Corplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigGeugjes, Cor

    Koog aan de Zaan, 30 februari 1922 - Amsterdam, 16 april 1982

    Cor Geugjes, communistische voorman uit de Zaanstreek. Actief in het verzet onder de schuilnaam Striker, leider van de illegale CPN in de Zaanstreek, mede-organisator van de februaristaking, na de oorlog bestuurder van de communistische vakbond, de Eenheids Vakcentrale EVC, en directeur van De Waarheid. Gemeenteraadslid in Zaandam en Eerste Kamerlid waar hij zich onder meer bezig hield met financiën, economische zaken, …
  • Geuns, Bartel vanplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigGeuns, Bartel van

    Haarlem, 5 augustus 1805 - Zaandam, 24 februari 1871

    Bartel van Geuns, 19e-eeuwse inwoner van Zaandam, Doopsgezind Predikant te Haarlem. Bartel studeerde vanaf 1822 aan de Kweekschool der Doopsgezinden te Amsterdam. Hij werd in 1828 als proponent bij de Algemene Doopsgezinde Societeit aangesteld om de Mennonitische gemeente te Akkrum te dienen. Op 11 januari 1829 hield hij zijn intree-rede.
  • Geus, Gerrit Jan deplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigGeus, Gerrit Jan de

    Noord-Scharwoude, 17 mei 1908 - Krommenie, 28 september 1975

    Beeldend kunstenaar, kunstschilder, leerling van A. Verbeek, Cees Bolding en Harrie Kuyten. Gerrit Jan de Geus kwam ter wereld in Noord-Scharwoude, woonde en werkte vanaf 1932 in Krommenie waar hij in het huwelijk trad met Duif Aafjes. Zijn landschapstudies, portretten, figuren en interieurs dragen een sterk persoonlijke inslag door het expressionistische gebruik van sprekende kleuren.
  • Gevelstenenplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigGevelstenen

    Natuurstenen basreliëfs, meestal uitgevoerd in zandsteen, als huiskenmerk aangebracht aan de voorgevels van huizen en gebouwen. In de Zaanstreek kwamen verhoudingsgewijs weinig gevelstenen voor, zeker wanneer hun aantal wordt vergeleken met dat in de steden. De verklaring hiervan is simpel: ze werden aangebracht in gemetselde voorgevels en deze laatste waren in onze omgeving tot ver in de 18e eeuw weinig talrijk. Terwijl in de steden reeds halverwege de 16e eeuw bepalingen van krach…
  • Geveltypenplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigGeveltypen

    Kenmerkend voor de architectuur in Nederland, maar ook in het aangrenzende Vlaanderen en Noord-Duitsland, is de grote verscheidenheid aan geveltypen, die sinds de 15e/16e eeuw deels na en deels naast elkaar tot ontwikkeling kwamen. Er worden de volgende typen onderscheiden:
  • Gewest Groot-Amsterdamplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigGewest Groot-Amsterdam

    In 1971 werd aan de toenmalige gemeenteraden in de Zaanstreek een ontwerp-voorstel voor een Gewest Groot-Amsterdam voorgelegd. als resultaat van het in 1969 begonnen agglome- ratie-overleg. Hoewel de Zaanse gemeenten niet aan dit overleg hadden deelgenomen, za- gen zij in het voorstel een mogelijkheid de inmiddels bekend geworden plannen tot sa- menvoeging (de vorming van Zaanstad) op de lange baan te schuiven. De samenvoeging ging echter door per l januari 1974 en het vo…
  • Gewestelijk Arbeids Bureau Zaanstreek (GAB)plugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigGewestelijk Arbeids Bureau Zaanstreek (GAB)

    Intermediair tussen werknemers en werkgevers op het gebied van scholing, ontslagaanvragen, loonkostensubsidies, arbeidsovereenkomsten en personeelsvoorziening. Het werkgebied van het GAB omvat de gehele Zaanstreek. Het arbeidsbureau neemt een belangrijke plaats in op de arbeidsmarkt. Diensten worden zowel geleverd aan werkzoekenden als aan werkgevers, bijvoorbeeld door hen in contact met elkaar te brengen, of door werkgevers te stimuleren langdurig we…
  • Gewestelijke Sabotage Afdeling (GSA)plugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigGewestelijke Sabotage Afdeling (GSA)

    Noord-Holland kende, als enige provincie, de Gewestelijke Sabotage Afdeling (GSA). Het betrof een verzetsonderdeel van de Binnenlandse Strijdkrachten, samengesteld uit ervaren leden van de Ordedienst (OD), de RVV en de LKP onder leiding van commandant Overste Wastenecker. De GSA hield zich bezig met het in beslag nemen en veiligstellen van voorraden en met technische sabotage, maar ook met het bevrijden van gevangenen en het liquideren van de bezetters en hu…
  • Gezinsverzorgingplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigGezinsverzorging

    Tak van georganiseerde maatschappelijke zorg, bestaande uit het ver- lenen van hulp waar deze noodzakelijk is. Deze hulp is van huishoudelijke, verzorgen- de en/of begeleidende aard en wordt gegeven in gezinnen of bij alleenstaanden. Doel ervan is de verzorgde in staat te stellen zo lang mo- gelijk in eigen omgeving te blijven. Gezins- verzorging in deze zin is omstreeks de laatste eeuwwisseling ontstaan. Voordien werd (al dan niet voldoende) huishoudelijke hulp bij ziekte gege…
  • Gezondheidszorgplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigGezondheidszorg

    Gezondheidszorg
  • Gezondheidszorg in de 19e eeuwplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigGezondheidszorg in de 19e eeuw

    * Voorwoord * Voor 1800 * 19e eeuw * Gezondheidszorg in de 20e eeuw

    Gezondheidszorg in de 19e eeuw

    2.1. De Franse bezetters en de hygiëne (1794-1813)

    2.1.1. Vooruitgang door de Franse bezetting

    De Fransen, tezamen met hun Nederlandse medewerkers, bewezen reeds drie jaar na hun komst dat zij vele mogelijkheden kenden om de gezondheid van de burgers te beschermen. Hun denkbeelden stamden uit de 18e eeuw, die der Verlichting. Zij waren gebaseerd op ervaring en onderzoek, op verstandelijk…
  • Gezondheidszorg in de 20e eeuwplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigGezondheidszorg in de 20e eeuw

    * Voorwoord * Voor 1800 * 19e eeuw * 20e eeuw

    Gezondheidszorg in de 20e eeuw

    3.1. Ontwikkelingen van het zorgsysteem in Nederland.

    Bij overheid en vooruitstrevende werkgevers openbaarde zich rond de eeuwwisseling een groeiende aandacht en een gevoel van verantwoordelijkheid voor de zwakken in onze samenleving. Zoals eerder in omringende landen geschiedde werd in ons land een nieuwe sociale wetgeving gericht op bescherming van werknemers tegen gezondheidsbedreigingen in en door hun arbe…
  • Gezondheidszorg vóór 1800.plugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigGezondheidszorg vóór 1800.

    * Voorwoord * Voor 1800 * 19e eeuw * Gezondheidszorg in de 20e eeuw

    Gezondheidszorg vóór 1800.

    1.1. Inleiding. Filosofische geneesheren en heelkundige handwerkers.

    Vóór de 19e eeuw waren de wetenschappelijke kennis, het sociale gevoel en de maatschappelijke organisatie niet toereikend voor een adequate zorg voor de volksgezondheid. Waardevolle geneeskundige ervaringskennis en doeltreffende technieken werden in ons werelddeel evenwel reeds in het klassieke Griekenland beschreven. Hippoc…
  • Ghijsen, Pieterplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigGhijsen, Pieter

    - 12 mei 1672

    Pieter Ghijsen of Gijsen, aanvankelijk Ghijsbertsz., vooraanstaand houtkoper, reder en als scheepmaker één van de grootste scheepsbouwers te Zaandam in de eerste helft van de 17e eeuw. Ghijsen was één der eersten in de Zaanstreek die zich grootschalig met houthandel en scheepsbouw bezig hielden. Jaarlijks liepen tien tot twaalf schepen van de helling. Hij bezat als grootindustrieel drie werven in
  • Gideon, deplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigGideon, de

    Houtzaagmolen te Westzaandam, paltrok. De eerste vermelding van deze balkenzager dateert uit 16't'8, toen de molen in veiling werd gebracht en opgehouden (dat wil zeggen: niet verkocht). Hij heeft gestaan aan en ten oosten van de Zuiderwatering, tussen Czaar- en Petsloot. Mogelijk was deze eerste 'Gideon al voor 1105 gesloopt. 289
  • Gideon, deplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigGideon, de

    Houtzaagmolen te Westzaandam, paltrok. Van de balkenzager dateert de eerste vermelding uit 169't'. Hij heeft gestaan ten westen van de `|lt'aart, achter het toenmalige Zonnewijzerspad (de huidige Reigerstraat) en werd in l?62 aan een sloper verkocht.
  • Giere, Gerritplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigGiere, Gerrit

    Zaandam 14 december 1915 - Brunete (Spanje) 00-07-1937

    Gerrit Giere was een zoon van Anne Al uit Westzaan en Jan Frederik Giere uit Zaandam. Jan was Anne’s tweede echtgenoot. In 1899 was zij getrouwd met Jan Veldhuijs. Uit dit huwelijk werd in 1901 Gerrits halfzus Truus, koosnaam Truitje, geboren. Toen Jan overleed bleef Anne in de Zaandamse Spoorbuurt wonen, in de niet meer bestaande Willemstraat en Oranjestraat. Hier had ze kostgangers. Jan Giere was één van hen. Hij werd Anne…
  • Gijsenplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigGijsen

    Zie: Ghijsen, Pieter Zie voor 'Het dagverhaal van Aafje Gijsen', een 18e-eeuwse jongedochter uit het geslacht Ghijsen, bij de naam van de bewerker. Jacob Willem van Sante en bij dr. Jo Daan
  • Gilde Zaanstreek, Stichtingplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigGilde Zaanstreek, Stichting

    Per januari 1986 actief geworden stichting, die zich ten doel stelt contacten te leggen tussen mensen met ervaringskennis en mensen die dergelijke kennis nodig hebben. Meewerkenden aan Gilde zijn dikwijls personen die (om wat voor reden dan ook) niet langer dee In emen aan het arbeidsproces. Zij verlenen (indien noodzakelijk tegen onkostenvergoeding) diensten aan mensen die van hun ervaring willen leren. Uitgangspunt van Gilde is ervaringsoverdracht; de Stichting wil…
  • Gilden.plugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigGilden.

    In het verleden verenigingen van personen met een gemeenschappelijk doel en meestal hetzelfde beroep.

    Gilden waren met name in de steden belangrijk, in de Zaanstreek kwamen zij niet voor. ln het zoeken naar verklaringen voor de snelle economische opbloei van de Zaanstreek vanaf het einde van de 16e eeuw, wordt het ontbreken van gilden dikwijls als gunstige omstandigheid genoemd. In de steden werden beroepen veelal door de gilden gemonopoliseerd. Door de gilden werd bepaald: hoeveel men…
  • Gilse, prof dr. Jan vanplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigGilse, prof dr. Jan van

    Zaandam 19 okober 1810 - Amsterdam 25 mei 1859 Jan van Gilse 1810-1859 Hartstochtelijk theoloog, aanvankelijk, van 1834 tot 1837, doopsgezind predikant in Koog, daarna hoogleraar in de theologie te Amsterdam. Evenals zijn vader zou hij in de houtzagerij worden opgeleid, indien niet enige vrienden van het ouderlijk huis in hem een bijzondere geschiktheid voor de studie hadden gemeend op te merken.
  • Gisthandelplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigGisthandel

    Handelstak, nauw verbonden met de beschuit- en andere bakkerijen. Gist werd in de l7e eeuw aangevoerd per schuit door gistjagers. Deze maakten onderling afspraken waardoor zij een machtspositie bezaten ten opzichte van de beschuitbakkers die meermalen protesteerden tegen de verdunning van het gist met bier en water en tegen prijsverhogingen. Met de neergang van de bakkerijen nam ook het belang van de gisthandel af.
  • Glasbewerkingplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigGlasbewerking

    Glas, in welke vorm dan ook, is nooit in de Zaanstreek gefabriceerd. Wel heeft in de 17e en 18e eeuw een beperkt aantal glasgraveurs zich met de versiering van glas of glazen beziggehouden. Het was in die tijd gebruikelijk om voor speciale gelegenheden drinkglazen als fluiten of roemers, van een gekalligrafeerde tekst of een ander decor te voorzien. Dit kunstzinnige ambacht werd ook als liefhebberij door particulieren beoefend. Bij huwelijken, jubilea, kerkelijke belijdenissen en …
  • Glasmalerljplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigGlasmalerlj

    Vroeger een bescheiden tak van nijverheid die werd uitgeoefend in een hoogst enkele speelmolen. Hierbij werd glasafval met kantsteentjes vermalen of met behulp van kleine stampers vergruisd op dezelfde manier als de schelpzand-, tras- en biksteenmolentjes werkten. Het glaspoeder, in verschillende grofheden, werd elders verwerkt in schuurpapier. Naar verluidt is in oliemolen De Zoeker te Zaandijk, later verplaatst naar de Kalverringdijk bij de Zaanse Schans, toen deze daar in de jare…
  • Glazenburg, Hilkoplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigGlazenburg, Hilko

    Zaandam 4 november 1915 - Haarlem 23 februari 2005

    Hilko Glazenburg, student woonachtig in Zaandam en enige mannelijke overlevende van de Stijkel-verzetsgroep. Hij bezorgt post bij Unilever in Rotterdam, die krijgt hij van een vriend uit Zaandam, waar zijn ouders wonen. Zijn vriend zegt dat als hij last krijgt met de Duitsers, moet zeggen dat het reclamemateriaal is.
  • Glazenmaker, deplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigGlazenmaker, de

    Pelmolen te Koog. De eerste vermelding dateert uit mei 1919. Hij heeft gestaan aan en ten oosten van de Wetering, ten zuiden van de Weelsloot, ongeveer in het verlengde van de Kieftstraat, en werd in juni l?83 door brand verwoest, waarna de
  • Glazenmaker. deplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigGlazenmaker. de

    Pelmolen te Oostzaan en later Koog, De windbrief werd gegeven in februari 1695, maar de molen was er al in oktober 1693. In ITZI werd hij van zijn standplaats aan de Klaas Gortersloot afgebroken en vervoerd naar Koog, waar hij op de plaats van een eerdere molen de
  • Glazenwassersoorlogplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigGlazenwassersoorlog

    Boosdoener in een al meer dan tien jaar durende glazenwassersoorlog is het bedrijf Kapadokya cleaning uit Zaandam. In een besloten Facebookgroep klagen bewoners uit Veenendaal steen en been over de handelwijze van dit bedrijf. De klacht is dat het bedrijf ongewenst de ramen wast en daar een vergoeding voor eist. Dat is tegen het zere been van veel Veenendalers.
  • Glijnis, Teunisplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigGlijnis, Teunis

    Krommenie 16 juni 1902 - Neuengamme/Lübeckerbocht 3 mei 1945 Teunis Glijnis 1902-1945 Losarbeider, gehuwd met Angenis Christiaan Brasser en vader van Jan Glijnis (1938), woonachtig aan de Militaireweg 138, gemeenteraadslid namens de CPN en lid van de Internationale Roode Hulp Afdeling Krommenie (I.R.H.). Teunis verdwijnt in 1934 drie maanden achter de tralies van de strafgevangenis te Haarlem wegens het verspreiden van opruiende lectuur, is pleitbezorger voor een
  • Gloedplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigGloed

    Tot houtskool gebrand zaagsel waar in ovens de gassen uitgebrand of gestookt werden, zodat eigenlijk een zeer fijne houtskool ontstond, die zeer lang nagloeide en geschikt was als warmtebron in een komfoor of de test van een stoof. In 1941 was in Nederland nog een gloedfabriek aanwezig in het Westzijderveld te Zaandam die bekend stond onder de naam
  • Glopplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigGlop

    In de vroegere Zaanse volkstaal algemeen gebruikte aanduiding voor de onderbreking van een gesloten rij.

    Een glop kon voorkomen in de bebouwing, maar bijvoorbeeld ook in een bomenrij, terwijl van een kind dat tanden wisselde wel werd gezegd dat het een glop in zijn mond had. Gloppen in de bebouwing konden ontstaan door de sloop van een of meer huizen. In verschillende Zaanse dorpen waaronder Wormerveer en Oostzaan kwam het woord glop ook voor in straatnamen.
  • Goede, Kees deplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigGoede, Kees de

    Koog aan de Zaan 1954

    Wie naar zijn schilderijen kijkt, hoort denkbeeldig het getik van de door hem dikwijls getekende klokken: Kees de Goede. De kunstschilder, geboren in 1954 te Koog aan de Zaan, heeft namelijk een fascinatie voor cirkels in alle varianten, van een decoratieve bol tot een uitgerekte spiraal. Ook al gebruikt De Goede slechts enkele beeldelementen, zoals vormen die zowel geometrisch als organisch zijn, is zijn oeuvre zeer dynamiek.
  • Goedhart bvplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigGoedhart bv

    Suikerwerkenfabriek te Zaandijk. opgericht in 1912 door A. Goedhart. die aanvankelijk vmchtendessert' van Russische makelij verhandelde. maar na overname van de receptuur dit produkt zelf ging fabriceren. Het bedrijf bleef tot na de Tweede Wereldoorlog van bescheiden omvang. maar het kon - in tegenstelling tot verscheidene andere Zaanse suikerwerkfabrieken - het hoofd boven water houden. Na de oorlog namen produktie en omzet gestadig toe. De leiding was sinds 1942 toevertrouwd aan e…
  • Goedheer, Guidoplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigGoedheer, Guido

    Ede, 3 september 1950 50×60 Beeldend kunstenaar, kunstschilder en graficus, woonachtig geweest in Zaandam. Goedheer ontving zijn opleiding aan de Rietveld-academie te Amsterdam; hij werkt in een eigentijdse vormentaal. In gemeentehuis De Bannehof bevond zich een door hem vervaardigde wandschildering. Hij is een tijdlang woonachtig en werkzaam geweest in de Pyreneeën, sinds 2009 in Thailand, in het Takrai national park in de Provincie Chiang Mai. Werkt sinds 2010 onder de naam Gy…
  • Goedjaarsendplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigGoedjaarsend

    Gebruikelijke aanduiding voor een aanbouw aan een al bestaand woonhuis. In het verleden kwam het dikwijls voor dat de Zaanse zakenlieden na een winstgevend jaar hun woning verbouwden en uitbreidden. De bewijzen hiervan zijn nog te zien aan vele bewaard gebleven koopmanshuizen uit de l7e en 18e eeuw. Zie:
  • Goeje, Mieke deplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigGoeje, Mieke de

    Wieringen 29 mei 1916 - 1998

    Maria Anna Jacoba Petronella de Goeje, balletdanseres en -pedagoge, later regisseuse van Opera Zaanstad.

    In de Zaanstreek was de balletdans als kunstvorm tot 1930 onbekend. In dat jaar mocht de in Zaandam wonende Mieke de Goeje, die in 1924 als achtjarige haar dansloopbaan was begonnen bij Gertrud Leistikow, solistisch optreden in Leistikow's voorstellingen in de Stadsschouwburg te Amsterdam en in Diligentia te Den Haag. Hierna werd zij door veel …
  • Goesinnen, Cornelis Dircxzplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigGoesinnen, Cornelis Dircxz

    geboren 1551

    Cornelis Dircxz Goesinnen, schepen van Velsen vanaf 14 juni 1595 tot 18 oktober 1595, Kapitein der Vrijbuiters in de oorlog tegen Spanje. Hij was van Noord-Holland afkomstig, en toonde zijn moed bij verschillende gelegenheden. Hij was gehuwd met de weduwe van Kommandeur der Vrijbuiters
  • Gogh, Willem Albert vanplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigGogh, Willem Albert van

    Oegstgeest 1903 - Zaandam februari 1966

    Willem Albert van Gogh, geboren te Oegstgeest, vestigde zich in de jaren '30 aan de Provincialeweg 346 in Zaandam als bouwkundig tekenaar en architect BNA. Vóór de Tweede Wereldoorlog bouwde hij zeer veel eensgezinswoningen, in de Schildersbuurt, de Waddenbuurt en langs de Provincialeweg. Tussen 1940 en 1942
  • Gooier, deplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigGooier, de

    Oliemolen en later papiermolen te Westzaan, ook de Harlequin genoemd. De windbrief werd gegeven in 1644. Hij heeft gestaan in het Zuideinde, tussen weg en Gouw, bij de Korenbloemsloot en verdween in of na 1743. Op zijn plaats kwam pelmolen
  • Goot, Alida Margaret Ada van derplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigGoot, Alida Margaret Ada van der

    Zaandam, 8 juni 1878 - Amsterdam, 26 januari 1963

    Beeldend kunstenaar: schilderijen en tekeningen, portretten, landschappen, stadsgezichten, bloemstukken en stillevens. Alida van der Goot studeerde in onder meer Groningen, München en Hannover en bij Charles Louis Philippe Zilcken. Sinds 1896 werkte zij voornamelijk in haar woonplaats Amsterdam.
  • Gooyerplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigGooyer

    Hij heeft gestaan aan de Kalverringdijk. buitendijks. en werd vermoedelijk kort na 1814 gesloopt.
  • Gordijn, Jacobus Leonardus Christiaan (Jacques)plugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigGordijn, Jacobus Leonardus Christiaan (Jacques)

    Amsterdam, 16 september 1901 - 09 mei 1993

    Raadslid en wethouder namens de KVP te Krommenie in de periode 1945-1970, bij zijn afscheid als wethouder tot ereburger benoemd en tot Ridder in de Orde van Oranje-Nassau. In Krommenie werd de sporthal naar hem vernoemd. Gordijn kwam in 1939 via IJmuiden naar Krommenie en werkte toen al bij een bank in Wormerveer. Tijdens de Tweede Wereldoorlog speelde hij een rol in het verzet.
  • Goresluisplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigGoresluis

    Voormalig 17e-eeuws sluisje bij Jisp, op het einde van de Goresloot. Beide zijn genoemd naar een stuk land, 'De Gore', als naam van talloze stukken land, die laag gelegen zijn. Langs de Goren loopt meestal diep en groot water.
  • Goris, Jacobplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigGoris, Jacob

    Zaandam 17 januari 1901 - Amsterdam 12 maart 1945

    Jacobus Goris, magazijnmeester, sociaal voorman, gemeenteraadslid, lid verzet. Zaandammer Jacob Goris was voor de oorlog in zijn woonplaats Zaandam gemeenteraadslid voor de SDAP, secretaris van de Bestuurdersbond en plaatselijk voorzitter van de Algemene Nederlandse Metaalbewerkersbond. Als magazijnmeester en voorzitter van de personeelsvereniging bij machinefabriek P.M. Duyvis en Co. NV in Koog aan de Zaan ontwikkelde hij zich als…
  • Gortplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigGort

    Vroeger een belangrijk Zaans produkt. tot het begin dezer eeuw - en in mindere mate tot de Tweede Wereldoorlog - volksvoedsel. vervaardigd door het pellen en daarna glanzen van gerst. in de pelmolens en later in machinaal gedreven pellerijen. Zie
  • Gorter bvplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigGorter bv

    Fabriek van stalen ramen, branddeuren, aluminium- en kunststof kozijnen. In 1936 ontstaan uit het veel oudere bouwbedrijf van de Gebroeders Gorter aan het Zuideinde te Wormerveer. In 1846 kocht Lammert Gorter het erf van de gesloopte oliemolen
  • Gorter, dr. Hermanplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigGorter, dr. Herman

    Wormerveer 26 november 1864 - Brussel 15 september 1927 Herman Gorter, (portrettekening van M. de Roode-Heijermans) Dr. Herman Gorter, Nederlands letterkundige, geboren in Wormerveer in het later zo geheten Herman Gorterhuis, vooral bekend geworden als dichter. Herman Gorter studeerde klassieke letteren te Amsterdam en promoveerde op het proefschrift 'De interpretatione Aeschyli Metaphorarum'. Hij werd leraar in Amersfoort, maar wijdde zich na 1896 uitsluitend aan letterkunde…
  • Gorter, ds Simonplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigGorter, ds Simon

    Warns, 11 december 1838 - Rhenen, 05 juni 1871

    Doopsgezind predikant en letterkundige, vader van de dichter Herman Gorter. Simon Gorter studeerde theologie te Amsterdam en was Doopsgezind predikant in Aalsmeer en Wormerveer. Hij moest echter al op 30-jarige leeftijd zijn werk in Wormerveer om gezondheidsredenen, longtuberculose, tijdelijk onderbreken. In 1869 stopte hij vanwege zijn slechte gezondheid met het domineeschap en werd hoofdredacteur van het nieuw opgerichte liberal…
  • Gorter, Stichting Hermanplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigGorter, Stichting Herman

    Stichting te Wormerveer, opgericht tot het behouden van het geboortehuis van de dichter Herman Gorter. Nadat de doopsgezinde pastorie aan de Zaanweg door jarenlange verwaarlozing met sloop werd bedreigd. is het de Stichting met veel inspanning gelukt het statige pand te doen restaureren. ln plaats van de vroegere belending. de lelijke zuivelfabriek. zijn naast en schuin achter het 'Hertnan Gorterhuis' daarna enigszins historiserend gebouwde. Zaans aandoende woningen ger…
  • Gorter, Willem Cornelisplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigGorter, Willem Cornelis

    Krommenie, 31 mei 1942

    Beeldend kunstenaar, tekenaar, kunstschilder en graficus. Gorter ontving zijn opleiding aan de Rietveld-academie te Amsterdam en woont en werkt aldaar. Hij was verbonden aan enkele onderwijsinstellingen voor onderricht in beeldende vorming en werkt zelf in een tot expressionisme neigende stijl.
  • Gorter. deplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigGorter. de

    Hennepklopper te Krommenie. zie: De Gortmolen, De
  • Gorter. deplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigGorter. de

    Pelmolen te Oostzaan. ook De Duitzak genoemd. De molen werd gangbaar in 1692. ln 1'i'99 werd hij afgebroken van zijn standplaats achterin de Heul. en vervoerd naar Assendelft. waar hij de afgebrande pelmolen De Witte Dolfijn, De verving.
  • Gortershoek, deplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigGortershoek, de

    Historische buurt te Zaandijk, sedert 1986 Beschermd dorpsgezicht. De begrenzing van het beschermde dorpsgezicht de Gortershoek bestaat uit de Zaan in het oosten, de gemeentegrens met Koog in het zuiden, de achterzijde van de bebouwing van de Lagedijk met de aanzet van enkele paden en wegen in het westen en de Willem Dreeslaan in het Noorden. Met name in het deel tussen de
  • Gorterspadplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigGorterspad

    Pad te Zaandijk. westelijk vanaf de Lagedijk. Het Gorterspad ontstond in de tweede helft van de l'i'e eeuw. De naamsoorsprong is niet bekend. mogelijk woonden er personen met de familienaam Gorter aan het pad. mogelijk was er een gorterij (grutterij) aan gevestigd. De naam komt overeen met die van de
  • Gortmolen, Deplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigGortmolen, De

    Hennepklopper in Krommenie, ook wel De Gorter en later De Rietvink of De Vink genoemd.

    De molen bestond al in 1630. Gezien zijn naam was hij mogelijk aanvankelijk pelmolen. De molen stond ten noorden van de kerk van Krommeniedijk. Hij werd gesloopt in 1292.
  • Gortpellerijplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigGortpellerij

    Zie: Pellerij, zie ook: Economische geschiedenis geschiedenis 2.6.3.
  • Gosschalk, Margaretha Cohenplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigGosschalk, Margaretha Cohen

    Zwolle 10 december 1877 - Zaandam 11 maart 1913 Meta Cohen Gosschalk Meta Cohen Gosschalk was een Nederlands kunstschilder en illustrator. Haar werk bestaat uit portretten, figuren en landschappen. Na haar huwelijk heette zij voluit Margaretha Josephine Elisabeth Franco-Cohen Gosschalk. Ook wel Meta Franco genoemd, maar geboren als Meta Cohen.
  • Goud- en Zilversmederijplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigGoud- en Zilversmederij

    Ambacht, in de Zaanstreek nooit van grote omvang geweest. Uit de periode voor de Franse tijd is slechts weinig bekend over goud- en zilversmeden in de Zaanstreek. De Zaanstreek ressorteerde onder de oude gilden van Haarlem. Desondanks is bekend dat er in de tijd van de hoogconjunctuur van het zilversmidsvak (eind 17le en vooral begin 18e eeuw) in de Zaanstreek enige zilversmeden werkten. Als namen zijn bekend gebleven: Jacobus Willems (Meester Silversmit tegenover de Oos…
  • Goudsblom, deplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigGoudsblom, de

    Korenmolen te Westzaan, ook De Gouwsnip genoemd. Deze tweede meelmolen in het dorp (de eerste stond in de Middel) kreeg de windbrief in 1671. In 1815 werd De Goudsblom door brand verwoest. Herbouw volgde, maar 50 jaar later verbrandde ook deze molen. Hij heeft gestaan ten zuiden van het Guispad, aan het uiteinde van de Gouw, recht tegenover de Middel.
  • Goudsblom, prof. dr Johan (Joop)plugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigGoudsblom, prof. dr Johan (Joop)

    Bergen NH, 11 oktober 1932

    Hoogleraar sociologie aan de Universiteit van Amsterdam. Joop Goudsblom groeide op in Krommenie. Op de middelbare school ontwikkelde hij historische belangstelling voor de Zaanstreek; al sinds zijn 16e jaar publiceerde hij in onder meer
  • Gouw, Deplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigGouw, De

    Naam van verschillende vaarsloten in de Zaanse polders, die lopen in Noord-Zuidrichting, dus min of meer evenwijdig aan de Zaan. Er zijn twee gouwen in de Zaanstreek aanwezig. Ten westen van de Zaan loopt de Gouw tussen Zaandam en Westzaan, ten oosten van de Zaan loopt de Gouw dwars door de bebouwing van Oostzaandam, van de Zuidervaart ten westen van de wijken Poelenburg, Peldersveld, Hoornseveld, door Kogerveld, tot de Nagouw in het Kalf.
  • Gouwenplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigGouwen

    Zie: Bestuur en rechtspraak 1.1.2. en 1.1.3.
  • Gouwsnip, deplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigGouwsnip, de

    Meelmolen te Westzaan, zie: De Goudsblom, prof. dr Johan (Joop) in het Supplement.
  • Graaf Floris Vplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigGraaf Floris V

    Zie: Bestuur en rechtspraak 1.1.4.
  • Graaf Floris, deplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigGraaf Floris, de

    Houtzaagmolen te Westzaandam, paltrok. De windbrief van de wagenschotzager werd gegeven in juni 1692. Hij heeft gestaan ten oosten van de Vaart, ten zuiden van de sloot langs de Parkstraat, en werd in 1750 gesloopt.
  • Graaf, deplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigGraaf, de

    Pelmolen te Oostzaandam. De windbrief werd gegeven in januari 1696 aan Jan Dircksz. Graeff. Hij heeft gestaan ten oosten en op enige afstand van de Gouw. iets ten zuiden van de Pantepadsloot, en werd in oktober 179? door brand verwoest.
  • Graaf, Lou deplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigGraaf, Lou de

    Assendelft, 26 juli 1926 - Zaandam, 4 augustus 2017

    Lourensius Hendrikus (Lou) de Graaf, van beroep balensjouwer en sportman pur sang, was voetballer bij KVV, KFC en ZFC, tweemaal deelnemer aan de elfstedentocht en wielrenner. De voorhoedespeler kwam zo'n tweehonderd wedstrijden uit voor de voormalige voetbalclub
  • Graafschapplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigGraafschap

    Zie: Bestuur en rechtspraak 1.1.3.
  • Graal, deplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigGraal, de

    Internationale vrouwenorganisatie, in de Zaanstreek met name in de jaren '30 actief.

    De Graal vormde een beweging voor katholieke meisjes en ongetrouwde vrouwen van 14 tot 30 jaar, deels naar model van de Arbeiders Jeugd Centrale. Centraal stond het zoeken naar wegen om het
  • Graanhandelplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigGraanhandel

    Belangrijke tak van handel. in de Zaanstreek reeds in de middeleeuwen van belang. Van invloed op het vroege ontstaan en de omvang van de graanhandel (ook wel bekend als graankoperij of tarwekoperij) in de Zaanstreek was zonder twijfel de nabijheid van Amsterdam. Reeds in de 15e eeuw was deze stad de 'korenschuur' van de Noordelijke Nederlanden en de grootste koopstad van Holland. Ook in de Zaanstreek speelde de inkoop en doorvoer van graan uit de landen rond de Oostzee een rol. In d…
  • Graanmalerijplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigGraanmalerij

    Ook koren- of meelmalerij. de oudste tak van de molenindustrie. Het malen van granen door middel van ros-, scheprad-, water- of windmolens dateert wat ons land betreft uit de middeleeuwen. De Egyptenaren gebruikten echter al waterkracht om meel te malen in de 3e eeuw voor Christus en van de Grieken is eveneens bekend dat zij al voor het begin van onze jaartelling maalwerktuigen gebruikten. Bij Arles (Zuid-Frankrijk} zijn in 1936 de fundamenten van een watermolen uit de Romeinse tij…
  • Graas, Dirkplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigGraas, Dirk

    Wormerveer, 20 april 1954

    Dirk Graas, beeldend kunstenaar, schilder van Zaanse en Hollandse landschappen, portretten, ansicht- en kerstkaarten.

    Als kind kreeg Graas te kampen met de ziekte van Perthes waarbij de bloedsomloop rond de heup onvoldoende is. Daardoor stierven botten af en ging te heupkop verloren. De pijnen en complicaties namen toe, z'n rug was volledig versleten waarop hij in 2015 besloot met schilderen te stoppen. In juli 2018 hoop hij via een kustheup weer als sch…
  • Grachtenplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigGrachten

    Zie bij: Padgemeenschap
  • Grafische industrieplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigGrafische industrie

    Belangrijke tak van nijverheid, in de Zaanstreek uitgeoefend in ongeveer 70 kleine tot middelgrote bedrijven met een gezamenlijk personeelsbestand om en nabij 1500 personen in 1991. Tot de grafische industrie worden gerekend drukkerijen en ondernemingen die in belangrijke mate een druktechniek toepassen voor de vervaardiging van hun producten zoals de verpakkingsindustrie, alsmede de bedrijven die delen van het grafische productieproces verzorgen als toeleverancier. Bij dez…
  • Grafische kunstplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigGrafische kunst

    Deelgebied van de beeldende kunst. waarbij gebruik wordt gemaakt van een druktechniek. Zie: Beeldende kunst en (voor de beschrijving van de basistechnieken hoog-. diep-. zeef- en vlakdruk) Grafische industrie . In de Zaanstreek heeft vooral na 1920 een opbloei van de etskunst plaats gehad.
  • Gragt , bouwbedrijf Van der bvplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigGragt , bouwbedrijf Van der bv

    Bouwbedrijf te Assendelft.

    Het bouwbedrijf is een voortzetting van het in de jaren '20 begonnen Timmer- en Aannemingsbedrijf E.J. Woud te Wormer. Woud hield zich voornamelijk bezig met het bouwen van kleine bouwwerken ( betonbruggen in provinciale wegen; beschoeiingen en een enkele woning of villa). In maart 1963 werd de zaak overgedaan aan J. van der Gragt. Woud was toen 62 jaar, hij zou tot zijn zeventigste als beheerder aan het bedrijf verbonden blijven.
  • Gras BV Houthandel v/h F & Gplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigGras BV Houthandel v/h F & G

    Houthandel in Zaandam. De houthandel (en oorspronkelijk ook houtzagerij) werd opgericht in 1868 door Floris Gras Gzn., die de houtzaagmolen De Rode Leeuw en later ook De Notenboom, De aankocht.

    Tot die tijd was Floris Gras molenmaker en deelgenoot van de compagnieschap Wed. G. Gras & Zonen, die vanaf 1235 (vier generaties) de molenmakerij had beoefend. De molenmakerij, die De
  • Grasmaaier. deplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigGrasmaaier. de

    Houtzaagmolen te Westzaandam. paltrok. De eerste vermelding van de wagenschotzager dateert uit 1712. Hij heeft gestaan nabij en ten oosten van de Gouw. aan de Dijksloot. en werd in 1256 gesloopt.
  • Grauw. het Zoondijkerplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigGrauw. het Zoondijker

    Papiermolen te Zaandijk. zie: De Witte Gans, de
  • Gravenamhtplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigGravenamht

    Zie: Bestuur en rechtspraak 1.1.3.
  • Greebe, mr. Arnoldusplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigGreebe, mr. Arnoldus

    Schoonrewoerd, 18 maart 1837 - Arnhem, 26 februari 1913

    Mr. Arnoldus Greebe, gehuwd met Annetje Jeanette Visser, gemeentesecretaris en de eerste burgemeester van buiten de Zaanstreek voor Zaandam van 1871 tot 1877, studeerde te Utrecht en was secretaris van Stad-Almelo. Op 1 december 1871 is Mr. A. Greebe in een buitengewone zitting van de Raad geïnstalleerd als burgemeester van Zaandam, na in een de vorige dag gehouden zitting eervol ontslag als gemeente-secretaris verkre…
  • Grenzen gemeentenplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigGrenzen gemeenten

    Zie: Gemeentegrenzen.
  • Grietenijenplanplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigGrietenijenplan

    Plan van minister De Kempenaer uit 1848 om verschillende gemeenten te verenigen. Zijn plan om Koog, Zaandijk en Wormerveer samen te voegen tot één gemeente, alsmede Westzaan, Assendelft en Krommenie (of als alternatief Koog, Zaandijk en Westzaan) stuitte in de Zaanstreek op grote weerstand en kreeg politiek weinig steun.
  • Grin, Dirkplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigGrin, Dirk

    Assendelft 10 april 1902 - Zaandam, 1986

    Raadslid, wethouder, loco-burgemeester en ereburger van Wormerveer. Dirk Grin was een duidelijke exponent van een vooroorlogse generatie socialisten. Hij moest na de vierde klas van de lagere school gaan werken bij de
  • Groene Jagerplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigGroene Jager

    Houtzaagmolen te Westzaan, bovenkruier. De eerste vermelding van de balkenzager dateert uit april 1675. De molen heeft gestaan in Westzaan-Zuid nabij en ten westen van de weg, niet ver van de Noorder IJ- en Zeedijk, en werd in mei 1907 door brand verwoest.
  • Groene Jager, deplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigGroene Jager, de

    Houtzaagmolen te Westzaandam, paltrok, ook De Oude Jager genoemd. De windbrief werd gegeven in maart 1695. In 1812 werd hij door brand verwoest, waarna herbouw volgde. Hij heeft gestaan ten oosten van het oude station Zaandam, waar nu ongeveer de Lucy Stonestraat loopt, en werd gesloopt in 1890.
  • Groeneboer. deplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigGroeneboer. de

    Pelmolen te Oostzaandam. De windbrief werd gegeven op l augustus 1259 aan Willem Pietersz. Groen. De molen heeft gestaan aan weg en Zaan. iets ten noorden van de Noorderbrug. op het erf van de eerdere houtzaagmolen De Bonte Koe, De In 18811 werd hij gesloopt om plaats te maken voor een gelijknamige stoomrijstpellerij. die reeds in 1884 werd gesloopt.
  • Groeneboer. deplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigGroeneboer. de

    Olieniolen te Wormerveer. De windbrief werd gegeven in maart 1685. Hij heeft gestaan aan de Noorddijk. buiten dijks. en werd gesloopt in 1814. Op zijn plaats werd later veevoederfabriek De Ster van Wessanen gebouwd.
  • Groenemolen. deplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigGroenemolen. de

    Meelmolen te Wormer. Gegevens over deze molen ontbreken: alleen molenbeschrijver Buijs Pz, Willem noemt hem.
  • Groeneveld Bartplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigGroeneveld Bart

    (1894 - 1969)

    Amateurtoneel-acteur, -auteur, -regisseur en toneelrecensent met een zeer grote reputatie. Bart Groeneveld maakte zijn toneeldebuut in 1907, bij de Koninklijke Vereniging Het Nederlandse Toneel, als zingende kwajongen in een stuk van Jac. van Lennep. Daarna volgde een zestigjarige carrière op de planken, voor verenigingen te Gouda, Beverwijk, Wormerveer, Haarlem, Velsen en Koog. Hij ontving een aantal prijzen voor de best uitgevoerde mannenrol (o.a. te Hoorn, Noor…
  • Groeneveld van der Poll & co,plugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigGroeneveld van der Poll & co,

    Elektrotechnisch installatiebedrijf te Wormerveer. zie: GTI Zaanstad bv.

    economie
  • Groenhart, Janplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigGroenhart, Jan

    Wormerveer, 15 juni 1952

    Jan Groenhart, beeldend kunstenaar te Oost-Knollendam, kunstschilder en graficus, litho's en etsen, maar vooral bekend als aquarellist. Jan Groenhart volgde de avondopleiding aan de Rietveld-academie te Amsterdam. Zijn technisch bewonderenswaardige, naturalistische aquarellen, overwegend van het Noordhollandse polderlandschap, zijn in en buiten de Zaanstreek vele malen geëxposeerd.
  • Groenhout, Franciscus vanplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigGroenhout, Franciscus van

    Haarlem, 1651 - Zaandam, 11 oktober 1714

    Franciscus van Groenhout, rooms-katholiek priester te Zaandam aan het Kalf. Van Groenhout, geboren uit een aanzienlijk Haarlemse familie, was bacelier aan de Hogeschool van Leuven. Hij werd in 1684 pastoor van 't Kalf, was zeer geleerd en beheerste het Latijn, Grieks, Hebreeuws, Frans en Italiaans. Voorts was hij kapittelheer van Haarlem. Eind 1700 reisde hij in gezelschap van mgr.
  • Groenlandplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigGroenland

    Straat te Zaandam-West, ten zuidwesten van de Bullekerk. De aanleg van Groenland had plaats in het kader van het gemeentelijke Groenlandplan. dat in de jaren 1957/1958 werd uitgevoerd. Het voormalige terrein van Dekkers Houthandel werd op spectaculaire wijze anderhalve meter opgehoogd. Voor deze opspuiting werd over de Westzijde een persleiding geplaatst die via het Jagerspad het terrein bereikte. De naam Groenland verwijst naar de paltrokhoutzaagmolen De Groenlandse Visserij die in d…
  • Groenland. deplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigGroenland. de

    Houtzaagmolen te Westzaandam. paltrok. zie: De Groenlandse Visserij.
  • Groenlandvaartplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigGroenlandvaart

    Zie: Walvisvaart
  • Groenlantsche patplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigGroenlantsche pat

    Naam die in de vijftiende eeuw enige tijd gebruikt werd voor het achterste gedeelte van de Vinkenstraat, waar een aantal walvisvaarders woonden.
  • Groepplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigGroep

    FL. Zie: Tweede Wereldoorlog Wereldoorlog 3.
  • Groesbeek, mr. Johan Willemplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigGroesbeek, mr. Johan Willem

    Koog aan de Zaan 16 november 1908 - Haarlem 20 december 1993 J.W. Groesbeek Bron: Gemeentearchief Zaanstad Mr. Johan Willem Groesbeek, Rijksarchivaris van Noord-Holland, geruime tijd voorzitter van Zaans Schoon en redacteur van De Zaende. Groesbeek heeft een aantal publikaties over de geschiedenis van de Zaanstreek op zijn naam. Na een middelbare school-opleiding te Amsterdam en Zaandam studeerde hij rechten aan de Gemeente Universiteit te Amsterdam. Zijn historisch…
  • Grof- en ankersmederijplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigGrof- en ankersmederij

    Vroeger toeleveringsbedrijf voor de scheepsbouw en hierdoor in de 17e en 18e eeuw vooral in Zaandam van belang. Er werden niet alleen de (zeer zware en vaak enkele meters hoge) ankers gesmeed, maar ook allerlei scheepsbeslag, kaapstanders enzovoort. Door de teloorgang van de Zaanse scheepsbouw zijn ook de gespecialiseerde toeleveringsbedrijven verdwenen.
  • Grondeigendomplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigGrondeigendom

    Zie: Economische geschiedenis geschiedenis 1.2.1.
  • Grondspoorplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigGrondspoor

    Grondspoor, mededelingenblad van afdeling Zaanstreek-Waterland en omstreken, afdeling 3 van de Vereniging van Vrijwilligers in de Archeologie, de Archeologische Werkgenootschap voor Nederland (AWN)

    Grondspoor editie 202, jaargang 58, december 2016 is online inzichtelijk.

    Het tijdschrift van de AWN draagt de naam Westerheem. Alle edities vanaf 1952 zijn
  • Groot, Ceesplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigGroot, Cees

    Zaandijk, 29 juni 1932 – Sauerland, 13 maart 1988

    Cornelis (Cees) Groot, prof-voetballer, speelde onder meer bij Ajax; broer van Henk Groot.

    Cees Groot debuteerde op 16-jarige leeftijd in het eerste elftal van voetbalvereniging Zaandijk. In 1956 vertrok hij naar Heerenveen. Na één jaar Heerenveen bleek de interesse in de midvoor die inmiddels was uitgegroeid tot top-scorer van Noord-Nederland, groot. Bij
  • Groot, Dirk Jan deplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigGroot, Dirk Jan de

    Dirk Jan de Groot, schrijver en auteur van het boekje Paipekoppies (Klaas Woudt 1975). In het Dagblad voor de Zaanstreek De Typhoon verschenen een aantal artikelen van Dirk Jan de Groot onder de titel 'De jongen met de pet'. Deze persoonlijke herinneringen aan het leven in Zaandam van vóór de eerste wereldoorlog werden door velen gelezen en lokten veel reacties uit.
  • Groot, Gerritplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigGroot, Gerrit

    Hillegom 1915 - Amsterdam, 7 mei 1981

    Gerardus Joannes Maria (Gerrit) Groot, rooms-katholiek geestelijke, tijdens de Tweede Wereldoorlog actief in het Zaans verzet, stond onder meer aan de basis van het illegale blad De Typhoon. Gerrit Groot, de verzetskapelaan, werd na een opleiding aan het Klein-Seminarie Hageveld te Hillegom en het Philosoficum te Warmond in juni 1939 tot priester gewijd. Aanvankelijk werd hij kapelaan te Schagen, in april 1941 kreeg hij deze functie te Zaand…
  • Groot, Henkplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigGroot, Henk

    Zaandijk, 22 april 1938 - Zaandam, 11 mei 2022 25 januari 1962 opende Henk Groot, in 1961 topscorer van Ajax, zijn sigarenmagazijn. Henk Groot, prof-voetballer met een spectaculaire carrière. Kwam onder andere uit voor Ajax en Feijenoord en speelde 39 interlands, broer van
  • Groot, Janplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigGroot, Jan

    Wormerveer, 5 maart 1893 - Berlijn-Tegel, 4 juni 1943 Jan Groot 1893-1943 Jan Groot, verzetsstrijder en hoofdboekhouder bij De Bijenkorf in Koog aan de Zaan. Ook was hij van 1916 tot en met 1936 bestuurslid van de korfbalvereniging Koog Zaandijk, waarvan 17 jaar voorzitter. Hij werd op 25 april 1941 gearresteerd als lid van de illegale
  • Groot, Pieterplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigGroot, Pieter

    Zaandam 23 november 1924 - Westzaan 25 maart 2013

    Pieter Groot, beeldend kunstenaar te Westzaan, grafisch vormgever en keramist. Pieter Groot was docent aan de Rietveld Academie te Amsterdam. Hij volgde een grafische opleiding en ontwikkelde zich tot een belangrijke boekverzorger. Deze door weinigen beoefende discipline houdt zich bezig met de schikking van tekst en beeld zodat een verantwoord, kwalitatief hoogwaardig boek ontstaat. Behalve als grafisch vormgever ontwikkelde Groo…
  • Groot, Renéplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigGroot, René

    Mede-oprichter van de experimentele muziek- en theatergroep Pieps Hofleveranciers (1966). Zie bij Rein van Briemen.
  • Grootes, gebroeders D. & M.plugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigGrootes, gebroeders D. & M.

    Cacao- en chocoladefabriek, en oorspronkelijk blauwselfabriek, te Westzaan, opgericht in 1825 en verdwenen in 1969.

    Grondlegger van het bedrijf was Pieter Grootes Mz., die tot 1824 werkte op de blauwselfabriek van Vasterd Vas, waarvan zijn vader directeur was. Toen in genoemd jaar deze fabriek werd verkocht aan Cornelis
  • Groothandelplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigGroothandel

    Vorm van handel, 'handel in het groot'. De groothandel is een schakel tussen de producent en de detailhandel. Groothandelaren ontvangen artikelen van verschillende producenten (meest in 'grootverpakking'), slaan die op in (over het algemeen eigen) pakhuizen, en distribueren de artikelen met meestentijds eigen vervoermiddelen in kleinere hoeveelheden naar de detailhandel.
  • Grootvorst, deplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigGrootvorst, de

    Pelmolen te Oostzaandam. ook De Fut. De Futter of De Czaar van Muscovien genoemd. De molen werd gebouwd in 1700. Zijn naam dankte hij aan het feit dat Czaar Peter de Grote goed bevriend was met de familie Calff, die hij tijdens zijn bezoek aan Zaandam in 1697 ontmoette. Cornelis Calff liet de molen drie jaar later bouwen en kreeg op 21 april 1700 de windbrief. Een hardnekkige mythe is dat Peter de Grote in 1697 persoonlijk enkele planken aan de molen timmerde, wat onjuist is omd…
  • Grote Koogvenplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigGrote Koogven

    Buitendijks land in de Zaan te Koog aan de Zaan, ook 'Koger Hem' genoemd. De gemeente Koog dankt hieraan haar naam, een 'koog' is namelijk een stuk onbedijkte grond. Op de Koger Hem (het Grote Koogven) werden de fabrieken van T. Duyvis Jz gebouwd en ten dele ook die van Honig. De machinefabriek Twente van
  • Grote Sluisplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigGrote Sluis

    Schutsluis in de Dam te Zaandam, westelijk van de Wilhelminasluis, ook wel Hondsbossche sluis genoemd. De aanduiding Grote Sluis geeft meermalen aanleiding tot verwarring, doordat men de Wilhelminasluis, die inderdaad groter is, dikwijls ten onrechte zo noemt. De eerste sluis in de Dam die de naam Grote Sluis kreeg werd reeds in 1544 gebouwd. Dat gebeurde op initiatief van het Hoogheemraadschap de Hondsbossche en Duinen tot Petten, dat verzekerd wilde zijn van geregelde aanvoer van …
  • Grutterijplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigGrutterij

    De handel in grutterswaren (droge waren) en het vermalen van boekweit tot boekweitgort en vervolgens tot boekweitmeel, in de Zaanstreek van belang geweest voor de voedselvoorziening van de eigen bevolking.

    Boekweit was in het verleden de basis van een belangrijk volksvoedsel. In de grutterijen werd (al dan niet met behulp van een rosmolen) de boekweit verwerkt tot boekweitgort (“'grutjes') en de boekweitgort vervolgens tot boekweitmeel. Dit meel was niet geschikt om brood van te bakk…
  • Gräfing, Heinplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigGräfing, Hein

    Hein Gräfing, gehuwd met Dora Gräfing-Koel, was met Rinus Hille, J. Mulder en pianist Jan Kruijt één van de oprichters van de Volksmuziekschool in Zaandam. Op 29 maart 1944 werd het Zaans Kamerkoor opgericht, ontstaan onder leiding van Hein Grafing uit het vocaal kwartet Bel Canto, dat al sinds de jaren dertig in de 20e eeuw zong. Hij dirigeerde het kamerkoor tot 1966 toen hij werd opgevolgd door zijn zoon Johan Gräfing. In 1987 nam Johan Akerboom de directie van het koor over.…
  • GSAplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigGSA

    Zie: Gewestelijke Sabotage Afdeling (GSA) Sabotage Afdeling.
  • GTI Zaanstad bvplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigGTI Zaanstad bv

    Elektrotechnisch installatiebedrijf te Wormerveer, vestiging van nv GTI Holding te Nieuwegein. Voorloper van het bedrijf was de in augustus 1887 te Amsterdam opgerichte firma Groeneveld van der Poll & Co, later Groenpol genoemd. In 1916 werd te Wormerveer de eerste vestiging buiten Amsterdam opgericht. Na de overname in 1971 van Groenpol door de Steenkolen Handelsvereniging (SHV), welke voor de installatie-bedrijven de naam GTI (Groep Technische Installaties) invoerde. werd de n…
  • Guillaumin, Jean Baptiste Armandplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigGuillaumin, Jean Baptiste Armand

    (Parijs 1841 - Parijs 1927) Frans kunstschilder, werkte in 1904 enige maanden in de Zaanstreek.

    Guillaumin sloot zich al tijdens zijn opleiding tot kunstschilder aan bij revolutionaire kunstenaars als Monet, Degas en Cézanne. Mede door die opstelling verdiende hij maar weinig met zijn kunst en moest hij andere baantjes vervullen om in leven te blijven. In 1891 won hij een grote prijs in een loterij en kon hij zich als zelfstandig kunstenaar vestigen. Nadien w…
  • Guiskind, hetplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigGuiskind, het

    Papiermolen te Zaandijk. De windbrief werd gegeven in november 1674. Hij heeft gestaan in het veld, ten noorden van het Guispad, en werd in april 1788 door brand verwoest, waarna herbouw volgde. In maart 1796 brandde hij opnieuw af
  • Guisman, deplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigGuisman, de

    Papiermolen te Zaandijk, zie: De Vergulde Bijkorf. De Vergulde
  • Guispadplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigGuispad

    Mr. D. Vis merkte over de naam Guispad nog op 'De pogingen tot verklaring zijn niet overtuigend. Er is m.i. een voor de hand liggende verklaring waar nog nooit de aandacht op is gevestigd. Paden kregen vaak de naam van de eigenaar van het eerste pand, waar het pad begon: Arie de Bruynspad, Dr Roggertspad etc. In het begin van de 17e eeuw was de kalkbrander Gaeff Jacobszoon de eigenaar van het eerste pand aan het Guispad. Waarschijnlijk heeft men het daar ontstane pad eerst Gaefspad geno…
  • Guisveldplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigGuisveld

    Tegenwoordige, pas tussen 1960 en 1970 ontstane naam, voor een deel van het Westzijderveld, gelegen tussen de spoorlijn, Rooswijk te Zaandijk, de Middel te Westzaan en de Nauernasche Vaart. Het kerngebied heeft een oppervlakte van ongeveer 153 hectare en is ten dele eigendom van Staatsbosbeheer. Dit eigendom kwam tot stand na onder meer acties van de Werkgroep Behoud Guisveld en de Vogelwacht Zaanstreek, die een verkoopactie voerden over zeer kleine kavels. De aldus aan particulieren '…
  • Guiswegplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigGuisweg

    Zie: Guispad.
  • Guiswijf, hetplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigGuiswijf, het

    Pelmolen en oorspronkelijk papiermolen te Zaandijk. De windbrief werd gegeven injuni 1670. Hij heeft gestaan aan en ten noorden van de Guispadsloot, niet ver ten westen van de tegenwoordige spoorlijn. Tussen 1705 en 1728 werd hij omgebouwd tot pelmolen. In september 1834 werd hij door brand verwoest en vervolgens herbouwd; er zijn aanwijzingen dat dit ook al eens eerder was gebeurd. In januari 1894 raakte hij opnieuw in brand en werd hij geheel verwoest. Overwaaiend vuur deed papi…
  • Guit, deplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigGuit, de

    Watermolen te Westzaan, aanvankelijk schepradmolen, later vijzelmolen. De molen werd gebouwd omstreeks 1632. Hij heeft gestaan aan de Nauernasche Vaart, ten zuiden van het Watermolenpad, en werd in oktober 1899, na blikseminslag, door brand verwoest.
  • Gymnastiekplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigGymnastiek

    Eerste in de Zaanstreek in georganiseerd verband beoefende sport. Lange tijd ook de meest beoefende sport, later in omvang voorbijgestreefd door voetbal en tennis. In 1989 waren bij de Zaanse gymnastiekverenigingen een kleine 5000 personen als lid aangesloten.
  • Gysp, (Of Gyspe Ghyspe)plugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigGysp, (Of Gyspe Ghyspe)

    Zie: Jisp. dat zijn naam waarschijnlijk ontleende aan het vroegere riviertje de Gyspe.
  • Göbel, Hendrik Christiaanplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigGöbel, Hendrik Christiaan

    (1754-1823)

    Hendrik Christiaan Göbel, eerste burgemeester van de pas gevormde stad Zaandam (1812-1814), daarvoor Maire van Westzaandam (1811), secretaris van de banne van Westzanen (1783-1811) en notaris Göbel maakte zich in zijn Zaanse periode allerminst geliefd, getuige ook zijn bijnaam Hein de Draayer.
  • /home/zaanwiki/domains/zaanwiki.nl/private_html/encyclopedie/data/pages/letters/g.txt
  • Laatst gewijzigd: 2023/12/02 10:54
  • door jan