letters:v

351

1

  • 1.2.4. Vandalismeplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_big1.2.4. Vandalisme

    Aan het eind van de 18e eeuw traden grote armoede en geestelijk verval op. Dit had onder meer verstoringen van de rust en de openbare orde tot gevolg. Vandalisme is overigens blijkbaar een steeds terugkerend maatschappelijk probleem. In de jaren 80 van de 20e eeuw kennen we in het onderwijs de zogenaamde vandalismeprojecten. Deze hebben tot doel het jeugdvandalisme terug te dringen.
  • 1.3.11. Vakbondenplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_big1.3.11. Vakbonden

    De crisis van de jaren '30 bezorgde de onderwijsvakbonden handenvol werk. Er heerste in het onderwijs grote werkloosheid. Salarissen werden verlaagd en gehuwde onderwijzeressen werden gedwongen het vak te verlaten. Ook werden kwekelingen met akte (volontairs) aangesteld, die hetzelfde werk deden als gewone onderwijzers, maar aanzienlijk slechter werden betaald. Ter illustratie Marie van Heiningen-van Bohemen, later een der voortrekkers van het vemieuwingsonderwijs te Zaandam, …
  • 1.3.5. Vakonderwijsplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_big1.3.5. Vakonderwijs

    In het basisonderwijs zijn met name nuttige handwerken en lichamelijke opvoeding vakken die veelal verzorgd worden door leerkrachten die daarin gespecialiseerd zijn en een aparte bevoegdheid hebben. Dit ondanks het feit dat de meeste onderwijsgevenden voor deze vakken zelf bevoegd zijn. De sterkte van de positie van dit vakonderwijs is in de loop van de jaren erg wisselend geweest.
  • 1.3.9. Verzorgingsstructuurplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_big1.3.9. Verzorgingsstructuur

    In 1919 werd het Nutsseminarium voor Pedagogiek opgericht door de pedagoog Philip Abraham Kohnstamm. Het werd verbonden aan de Universiteit van Amsterdam en deed onderwijskundig onderzoek, verzorgde opleidingen voor de middelbare akte pedagogiek en kreeg grote invloed op vernieuwingsideeën. Op initiatief van Kohnstamm werd in de periode 1920-'40 reeds veel aandacht besteed aan leerplanontwikkeling ten behoeve van het lager onderwijs.

V

  • V
  • Vaandel, Hetplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigVaandel, Het

    Houtzaagmolen in Oostzaandam. Paltrok. Zie De Notenboom.
  • Vaandel, Het Groeneplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigVaandel, Het Groene

    Houtzaagmolen en later snuifmolen in Westzaandam. Achtkante bovenkruier. Zie Het Groene Vierendeel.
  • Vaandeldrager, Deplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigVaandeldrager, De

    Houtzaagmolen in Westzaandam, later Oostzaandam. Paltrok.

    De windbrief van de balkenzager werd gegeven in juli 1719. Hij werd in 1750 afgebroken van zijn standplaats ten westen van de Zuiderwatering en op vlotschuiten vervoerd naar het Westerkattegat. Het tegenwoordige eiland in de Voorzaan, waar hij werd neergezet op de plaats van de door storm verwoeste molen
  • Vaargeul Zaanplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigVaargeul Zaan

    Ten behoeve van de scheepvaart kunstmatig op diepte gehouden geul in de Zaan. Voor de economische ontwikkeling van de Zaanstreek was de diepte van de Zaan steeds van groot belang. Vooral in het verleden, toen zeilschepen tegen wind in laverend over de waterweg moesten kunnen, was ook de breedte van de geul van belang.
  • Vaart, Deplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigVaart, De

    Gegraven vaarweg in westelijk Zaandam, evenwijdig aan de Zaan. De Vaart had een lengte van meer dan 2 km en liep van de voormalige Jaap Haversluis in de Hogendijk in noordelijke richting door tot de Mallegatsloot op de grens van Zaandam en Koog.

    Het vaarwater was onder meer van belang voor houttransport naar bijvoorbeeld de houthandels
  • vaartbrugplugin-autotooltip__default
  • Vaderlandse Vrouwen, Club vanplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigVaderlandse Vrouwen, Club van

    Organisatie van patriottische vrouwen, opgericht in 1795. Het belang van de club bleef gering.
  • Vakverenigingenplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigVakverenigingen

    Organisaties van werknemers, met het doel tot gezamenlijke positieverbetering te geraken. Andere namen voor vakvereniging zijn vakbeweging, arbeidersverenigingen, werknemersverenigingen en vakcentrales. De arbeidersbeweging is van grote invloed geweest op de politieke bewustwording.
  • Valcooch, Dirck Adriaenszplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigValcooch, Dirck Adriaensz

    Overal in de Lage Landen waren in de 16de eeuw scholen en schooltjes beschikbaar. De Regel der Duytsche Schoolmeester uit 1591 van Dirck Adriaensz Valcooch geeft een indruk van hoe het daarin toeging. Over Valcooch is vrijwel niets bekend, zelfs niet zijn geboortejaar of zijn sterfdatum. Bekend is dat hij in de tweede helft van de 16de eeuw schoolmeester was in een dorpje in West-Friesland en dat hij zich ergerde. Veel van zijn collega’s vond hij onbekwaam: zodra zij h…
  • Valdeurplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigValdeur

    Sluistype, waarbij de sluis is afgesloten door een houten schot, dat met touwen of kabels omhoog getrokken kan worden.

    Oorspronkelijk duidde de naam valdeur alleen de schotdeur aan, later de gehele sluis en zelfs de ophaalbrug er over. In de Zaanstreek hebben meerdere valdeuren gelegen. De bekendste waren de Noordervaldeur en Zuidervaldeur in Zaandam-Oost. Daarnaast had de oorspronkelijke
  • Valk (Assendelft Nauerna), Deplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigValk (Assendelft Nauerna), De

    1650-1830

    Oliemolen, later runmolen en weer later snuifmolen in Assendelft. De eerste vermelding dateert uit 1650. In 1697 werd hij ingericht als runmolen. In 1778 werd hij, na blikseminslag, door brand verwoest en herbouwd. In 1805 werd hij snuifmolen. De molen stond aan de Nauernasche Vaart, bij Nauerna. Hij werd gesloopt omstreeks 1830.
  • Valk (Oostzaan), Deplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigValk (Oostzaan), De

    1692-1793

    Pelmolen in Oostzaan. De windbrief werd gegeven in december 1692. De molen stond aan de Weerpadsloot en werd gesloopt in 1793.
  • Valk (Oostzaandam), Deplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigValk (Oostzaandam), De

    1727-1794

    Houtzaagmolen in Oostzaandam, paltrok. De eerste vermelding van de balkenzager dateert uit 1727. Hij stond aan en ten westen van de Gouw, iets ten noorden van het Molenpad. De molen werd gesloopt in 1794.

    molen houtzaagmolen paltrok
  • Valk (Westzaandam), Deplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigValk (Westzaandam), De

    Houtzaagmolen in Westzaandam, paltrok. De eerste vermelding van de wagenschotzager, en later balkenzager, dateert uit 1695.

    In 1742 werd de molen door storm zwaar beschadigd, waarna De Bleker op zijn plaats werd herbouwd. De naam Valk bleef gehandhaafd. De molen werd gesloopt in 1900.
  • Valk (Wormer), Deplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigValk (Wormer), De

    Meelmolen in Wormer. Zie Auwelsmolen.
  • Valk (Zaandijk), Deplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigValk (Zaandijk), De

    1712-1903

    Verfmolen in Zaandijk. De eerste vermelding dateert uit januari 1712. De molen stond op enige afstand en ten noorden van het Guispad, nabij en ten oosten van de tegenwoordige spoorlijn. Hij werd in april 1903 door brand verwoest.
  • Valk, De Blauwe.plugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigValk, De Blauwe.

    Houtzaagmolen in Westzaandam, paltrok. De balkenzager bestond vermoedelijk al voor 1694. De molen stond ten westen van het tegenwoordige NS-station. Zijn sloopjaar is niet bekend.
  • Valk, De Groeneplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigValk, De Groene

    Snuifmolen in Wormerveer. De windbrief werd gegeven in februari 1749 aan Jacob Groen. De molen stond in het veld, en werd waarschijnlijk in de eerste helft van de 19e eeuw gesloopt.
  • Valk, De Verguldeplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigValk, De Vergulde

    Houtzaagmolen in Westzaandam. paltrok. De eerste vermelding van de wagenschotzager dateert uit 1759 voor een veiling. De molen heeft waarschijnlijk gestaan ten westen van het Rustenburg. En werd in een onbekend jaar gesloopt.
  • Valk, De Witteplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigValk, De Witte

    Houtzaagmolen in Oostzaandam, bovenkruier. De windbrief van de balkenzager werd gegeven omstreeks 1680. De molen stond op het Westerkattegat, het tegenwoordige eiland in de Voorzaan. Hij werd gesloopt in 1749.
  • Valk, Hansplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigValk, Hans

    Westzaan, 1937 Architect Hans Valk Hans Valk, architect in Westzaan. Hij ontving zijn opleiding aan het instituut voor Kunstnijverheidsonderwijs, het Hoger Technisch Instituut en de Gerrit Rietveld Academie, allen te Amsterdam. Tijdens een dienstbetrekking bij het Landeskirchenamt van de Evangelische Lutherse Kerk in Braunschweig volgde hij gastcolleges aan de T.H. in de Duitse stad.
  • Valk, Hendrikplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigValk, Hendrik

    Westzaan, 9 augustus 1930

    Hendrik Valk, kunstenaar, schilder, woonde en werkte in Westzaan en sinds 1960 in Amsterdam. Hij volgde lessen aan het Instituut voor Kunstnijverheidsonderwijs te Amsterdam. Hij schildert, tekent figuren en portretten, illustreert informatieve illustratie, is industrieel vormgever en ontwerper van dessins.
  • Valsemuntersplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigValsemunters

    Als onverwacht en curieus gevolg van het Turfoproer ontstond in de Zaandorpen in 1678 opschudding door valsmunterij.

    Zaandam was in verband met de relletjes enige tijd verplicht een militaire bezetting in te kwartieren. Deze troepen stonden onder bevel van overste Ruyttenburgh. Zes ertoe behorende Franse soldaten, samen ingekwartierd in de Oostzijde, zagen in de korte tijd dat zij hier verbleven kans valse schellingen te slaan, die zij in ruime hoeveelheden in winkels in omloop br…
  • Van de Zaan gezienplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigVan de Zaan gezien

    Documentaire over de teloorgang van de Zaanse Familiebedrijven. De basis voor dit project werd gevormd door een nooit uitgezonden IKON-film uit 1982. Voor de film werd een boottocht over de Zaan gemaakt, waarbij Klaas Kingma vertelde over de bedrijven en de industrieën langs de Zaan. De film werd nooit uitgezonden, maar werd in 2003 uitgebracht op DVD.
  • Van der Molen Production bvplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigVan der Molen Production bv

    Van der Molen Production bv, Tank- en apparatenbouw in Wormerveer, is onderdeel van het Duitse bedrijf Van der Molen GmbH in Augsburg. Directeur J. Staible van deze Duitse onderneming nam in 1979 het aandelenpakket over van het in financiële moeilijkheden verkerende bedrijf ARK Apparatenbouw aan de Nijverheidsstraat 7 in Wormerveer. Dit laatste bedrijf was voor 1975 gevestigd in Westknollendam. Staible stichtte de bv Van der Molen Production.
  • Vander, Janplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigVander, Jan

    1766 - Zaandam 22 Juli 1831

    Jan Vander, koopman, in juli 1828 benoemd tot burgemeester van Zaandam, president van de toen vier burgemeesters van januari 1822 tot januari 1823 en van juli 1829 tot juli 1831. Jan Vander volgde Dirk Dekker op die tweede president van de vier burgemeesters was. Zie
  • Vanenkhuizen, Joeplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigVanenkhuizen, Joe

    Wormerveer, 24 juni 1939

    Joe Vanenkhuizen ook Joop van Enkhuizen, is accordeonist, saxofonist en componist. Vanenkhuizen kreeg op tienjarige leeftijd van zijn ouders een knopaccordeon en had drie jaar les van ondermeer zijn opa. In 1956 besloot hij jazz te gaan spelen,eerst als coverartiest op saxofoon en vanaf 2001 als componist op accordeon en Di-versity. Kenmerkend is zijn streven naar vernieuwing van het jazz-idioom door middel van een consequent gebruik van de Europese d…
  • Varken, Hetplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigVarken, Het

    Oliemolen en oorspronkelijk volmolen in Koog aan de Zaan. De eerste vermelding dateert uit 1684. Tien jaar later was er sprake van een oliemolen.

    Het Varken stond aan en ten noorden van de Varkenssloot, waar tegenwoordig de Eendrachtstraat loopt. Kort na december 1887 werd de molen gesloopt. De schuren bleven staan en werden gebruikt voor het sorteren van cacao-afval, later als opslagruimte en tenslotte als feestruimte van de buurtvereniging. In november 1947 gingen de schuren doo…
  • Varken, Hetplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigVarken, Het

    Papiermolen, die ook wel bekend stond als Huis Assumburg. Aanvankelijk enkel gebruikt voor grauw papier, later ook voor blauw papier.

    De molen werd gebouwd in 1725 in opdracht van Pieter Cornelisz Knaap, die dit liet uitvoeren door Claas Jansz. Nota. Knaap verkocht zijn andere molen (de
  • Varken, Het IJzerenplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigVarken, Het IJzeren

    Watermolen in Westzaan, ook De Middelinger genoemd. Hij werd gebouwd omstreeks 1650. De molen stond aan de Nauernasche Vaart, in het noordelijk deel van de Middel. Hij ging in november 1872 door brand verloren.
  • Varkensmesterijplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigVarkensmesterij

    Bijproducten van de stijfselmakerijen waren zemelen en stijfseldrank, die als veevoer werden benut, in het bijzonder ten behoeve van de varkensmesterij. De varkensmesterij werd beoefend als speciaal bedrijf in de banne van Oostzaanden of als nevenbedrijf van de stijfselmakerijen zelf.
  • Vas, Geslachtplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigVas, Geslacht

    Oud en bijzonder vermogend Wormerveers geslacht, in de 19e eeuw in mannelijke lijn uitgestorven.

    In 1588 kwam al een Claes Vasterszoon in het maatboek voor. De voornaam Vastert, waaruit de geslachtsnaam is gevormd, kwam buiten de Zaanstreek niet voor. Voor de Wormerveerse geschiedenis zijn van belang Vastert Claesz (1583-1665), die in de eerste helft van de 17e eeuw als houtkoper en timmerman een belangrijk aandeel had in de uitbreiding van zijn dorp en de financiering daarvan, a…
  • Vatenmakerijplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigVatenmakerij

    Zie: Kuiperijen
  • vawplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigVolgens mij is er geen aluminiumproductie meer aan de Rijshoutweg --- Kelvin Voskuyl 2016/09/02 10:32
  • VAW Nederland bvplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigVAW Nederland bv

    Onderdeel van de Vereinigte Aluminium Werke AG (in Bonn). Gevestigd in Zaandam in 1978 met als doel het zelfstandig bewerken van de Nederlandse markt voor alle VAW AG aluminium producten en het verlenen van service.

    Als vestigingsplaats werd gekozen voor het pand aan de Provincialeweg waar op dat moment
  • Vechter, Deplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigVechter, De

    Schelpzandmolen in Westzaandam en later houtzaagmolen en specerijenmaler in Oostzaandam. Kleine achtkante bovenkruier, ook De Kolibri genoemd. Het bouwjaar van het geheel met hout beklede molentje is niet bekend.

    In de jaren zestig van de 19e eeuw werd hij overgebracht van zijn standplaats aan het eind van het Hollandsepad in Westzaandam naar Oostzaandam, waar hij werd neergezet aan en ten westen van de Gouw, achter het Smaal. De molen werd hier gebruikt als lattenzager en specerij…
  • Vechter, Deplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigVechter, De

    Houtzaagmolen in Westzaandam, paltrok. De enige vermelding van de molen dateert uit 1780. Hij heeft gestaan op de zuidkant van het Langeland, ten westen van de tegenwoordige spoorlijn. De molen werd in een nog onbekend jaar gesloopt.
  • vechter1plugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigVolgens datum overbrenging 1876 --- Kelvin Voskuyl 2016/09/02 11:15
  • Vechtsportenplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigVechtsporten

    Verzamelnaam voor een groot aantal sporten, waarvan het merendeel afkomstig is uit het Verre Oosten. Westers zijn de vechtsporten Boksen en Worstelen en de krijgskunsten Handboogschieten schermen (zie: Achilles) en Schietsport.

    Dit artikel beperkt zich tot de Oosterse vechtsporten, die vanaf de jaren vijftig in de Zaanstreek zijn beoefend. In totaal worden in Nederland zo'n vijftig, dikwijls sterk op elkaar gelijkende, vechtsporten beoefend. In de Zaanstreek zijn dat er vijftien. …
  • Veekoekenplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigVeekoeken

    Veekoeken bestaan uit restproducten van vooral de olieslagerij en waren uitermate geschikt als bijvoeding in de winter, bij een tekort aan hooi. Ook toen bij de olieproductie gebruik werd gemaakt van andere technieken zoals wringen, persen en extraheren en toen de klassieke grondstoffen als koolzaad, raapzaad en lijnzaad werden vervangen door bijvoorbeeld kopra, grondnoten en palmpitten, vonden de veekoeken een goede afzet.
  • Veen, Cornelisplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigVeen, Cornelis

    Oostzaandams schrijver in de 18e eeuw, bekend geworden door het handschrift 'Saendamz Annotatiën' over de jaren 1740 tot 1749. Hoewel dit boekje nooit is uitgegeven bevat het waardevolle historische gegevens, bijvoorbeeld over het 'Malle schip' van
  • Veen, ds. Nico van derplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigVeen, ds. Nico van der

    Utrecht, 18 juni 1916 - Zaandam, 20 april 1962

    Nicolaas (Nico) van der Veen, Tweede Kamerlid PSP-voorman en een principiële socialistische dominee, AJC'er, SDAP'er en korte tijd PvdA'er. Voor de aanvaarding van zijn kamerlidmaatschap in 1959 predikant van de Nederlands Hervormde kerk in Heenvliet en Westzaan van 24 augustus 1952 tot 20 april 1962; was sindsdien als leraar in de geschiedenis van de godsdienst aan het
  • Veen, Egbertplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigVeen, Egbert

    Sneek, 24 januari 1880 - Purmerend, 19 oktober 1952

    Egbertus Antoniezoon Veen, onderdirecteur van nv Koninklijke Verkade's Fabrieken, bestuurder van vele Zaanse organisaties en publicist. Egbert Veen trad, na een opleiding aan de openbare handelsschool en enkele betrekkingen, in dienst als correspondent bij nv Bakkerij de Ruijter van de firma Verkade & Comp. in 1905. Hier werkte hij zich op tot procuratiehouder en tenslotte onderdirecteur in 1936.
  • Veen, Henri Nicolaas ter Prof. drplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigVeen, Henri Nicolaas ter Prof. dr

    (Amsterdam 19 februari 1883 - Amsterdam 7 november 1949)

    Voormalig hoogleraar aan de Universiteit van Amsterdam, die in 1941 op verzoek van de gemeente Zaandam advies uitbracht over de mogelijkheden van gemeentelijke schaalvergroting. Dit advies, gepubliceerd onder de titel 'Problemen der samenvoeging van Zaangemeenten' (Haarlem 1941) ging vergezeld van zes sociografische nota's door J. Diederich en drs. A. Hoekstra en vormde feitelijk een eerste wetenschappel…
  • Veen, Ineplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigVeen, Ine

    Koog aan de Zaan, 15 december 1937

    Ine Veen is een ballerina, fotomodel, mannequin, zangeres, actrice, schilderes, publicist en dierenactivist.

    Meer over Ine Veen:

    * The muse Ine Veen * Ine Veen op Wikipedia * Ine Veen wil niemand meer zien

    ballerina fotomodel mannequin zangeres actrice
  • Veen, Klaas vanplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigVeen, Klaas van

    Urk 13 februari 1921 - Dachau 13 juli 1944

    Klaas van Veen was in de oorlog lid van de ondergrondse te Krommenie, werd na verraad gearresteerd en via Amsterdam naar kamp Vught overgebracht. Later op transport gesteld naar Dachau, waar hij werd terechtgesteld. Zijn naam staat vermeld op het
  • Veen-Brons, Alida Christinaplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigVeen-Brons, Alida Christina

    Amsterdam, 24 november 1878 - Zaandam, 26 november 1955

    Schrijfster en feministe, bekend onder het pseudoniem 'Famke'. Als 19-jarige werkte ze als boekhoudster op het bedrijf van haar vader, dat waterdichte materialen fabriceerde. Toen al hield zij zich bezig met het schrijven van publicaties voor De Telegraaf.
  • Veenboer, Deplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigVeenboer, De

    Papiermolen en later pelmolen in Zaandijk. De windbrief werd gegeven in februari 1695 aan Barend Cornelisz. Veen.

    De molen was echter ouder. In 1879 werd hij als pelmolen ingericht. De molen stond aan en ten noorden van de Guispadsloot, ten oosten en op enige afstand van de Watering. Hij werd in maart 1907 gesloopt om, naar verluidt, ergens in Noord-Brabant te worden herbouwd.
  • Veenis bvplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigVeenis bv

    Garagebedrijf aan de Dorpsstraat in Assendelft.

    Het bedrijf werd in 1965 door C. Veenis opgericht als handel in nieuwe en gebruikte personenauto's en het onderhoud daarvan. In 1971 werd de oorspronkelijke eenmanszaak omgezet in een bv. In 1977 werd het garagebedrijf uitgebreid met een tankstation. Bij Veenis waren in 1991 15 personen in dienst.
  • Veenis, Janplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigVeenis, Jan

    (Wormerveer 3 november 1893 - Wormer 22 maart 1981)

    Beeldend kunstenaar, 'zondagsschilder'. Landschappen en stillevens.

    Jan Veenis was een verdienstelijke amateurschilder. Hij woonde en werkte in Krommenie, Schoorl en sinds 1943 in Oostknollendam.
  • Veenkrekenplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigVeenkreken

    Zie Archeologie (o.a. 2.3.).
  • Veenpolderplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigVeenpolder

    Polder in Assendelft (300 hectare) langs de Nauernasche Vaart, de enige droogmakerij in Noord-Holland boven het IJ die tot stand kwam uit door vervening ontstaan water.

    In 1804 gaf het bestuur van het 'departement Zuiderzee' (van de Bataafse Republiek) toestemming om de polder te vervenen. In 1845 was de turfwinning inmiddels zo ver gevorderd dat men besloot tot droogmaking over te gaan. Drie jaar later werd er voor het eerst geoogst. De droogmaking vond plaats door middel van molen…
  • Veenvormingplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigVeenvorming

    Veen is een natuurlijke afzetting, te onderscheiden in laagveen en hoogveen. Laagveen is (wordt) gevormd onder water dat vrij rijk is aan minerale zouten (200-600 mg per liter, eutroof water).

    Hoogveen is boven de waterspiegel gevormd met regenwater, dat juist arm is aan minerale zouten (minder dan 100 mg per liter, oligotroof water). Daartussen staat mesotroof water, met een gemiddeld gehalte van 100 tot 200 mg aan minerale zouten. Hoogveen kan de voortzetting naar boven van laagv…
  • Veenweidegebiedplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigVeenweidegebied

    Zie: Landschap 2 en Natuur in de Zaanstreek 1.1., 1.2.
  • Veepestplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigVeepest

    Runderziekte, die tenminste sinds de 16e eeuw de veehouderij grote schade berokkende, met vooral in de 18e eeuw desastreuze gevolgen voor het Boerenbedrijf.

    Er hebben zich toen drie epidemieën voorgedaan, achtereenvolgens van 1714 tot 1720, van 1744 tot 1754 en van 1769 tot 1784. De zich snel verbreidende ziekte bereikte onze streken steeds vanuit Oost-Europa en de Balkan en leidde tot aanzienlijke productie en kapitaalverliezen. Volgens
  • Veer Kartonplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigVeer Karton

    Karton-industrie aan de Industrieweg in Assendelft, opgericht in 1956 door Willem van 't Veer. Veer Karton houdt zich bezig met de fabricage van vier- en zespunts geplakte dozen voor met name (banket)bakkerijen en de industrie.

    Geografisch richt het bedrijf zich voornamelijk op de landen van de Europese Gemeenschap. De juridische vorm veranderde van eenmanszaak, via nv tot bv. Bij het bedrijf waren in 1990 86 personen in dienst.
  • Veer, De Groeneplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigVeer, De Groene

    Snuifmolen en later houtzaagmolen in Westzaan.

    De eerste vermelding dateert uit november 1705. De tabaksstamper stond toen in de Middel. In 1721 werd de molen verkocht en verplaatst naar het Zuideinde. Als lattenzager is hij kort na 1763 gesloopt.
  • Veer, De Witteplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigVeer, De Witte

    Papiermolen en oorspronkelijk tabaksstamper in Zaandijk.

    De molen was al aanwezig in 1695, als papiermolen was hij een stofmaler. Hij stond ten noorden van het Guispad, ten oosten van de tegenwoordige spoorlijn. De molen werd in april 1917 door brand verwoest.
  • Veer, Willem van 'tplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigVeer, Willem van 't

    Assendelft 26 april 1911 - Dachau 26 februari 1945 Willem van 't Veer 1911-1945 Willem van 't Veer was een werknemer van de Vereenigde Blikfabrieken in Krommenie. Tijdens de april mei-staking van 1943 werden aan de Blikfabriek Verblifa in Krommenie enige arbeiders gearresteerd. De aanleiding tot de staking was de bekendmaking op 29 april 1943, dat Nederlandse oud-militairen die gevochten hadden tijdens de Duitse aanval op Nederland in 1940 zich vrijwillig moesten melden voor…
  • Veerbrug Krommenieplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigVeerbrug Krommenie

    Brug over de Nauernasche Vaart, ook wel Vaartbrug genoemd, tussen de Krommenieërweg (Wormerveer) en de Padlaan (Krommenie). De aanvankelijk houten brug werd omstreeks 1845 geopend. Vanaf de opening hief Krommenie er tol. Eind jaren twintig van de 20e eeuw richtte de Zaanse 'tolstrijd' zich mede tegen deze tol. De acties hadden resultaat: de tol verdween in 1930.
  • Veerdienstplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigVeerdienst

    Regelmatig onderhouden bootverbinding, vooral tussen de verschillende Zaanse gemeenten en Amsterdam, voor het vervoer van goederen en met name personen. De eerste veerdienst in de Zaanstreek ontstond waarschijnlijk in de late middeleeuwen en werd onderhouden tussen Assendelft en Kennemerland. In de 16e eeuw ontstond een intensieve beschuitvaart tussen Wormer/Jisp en Amsterdam. Niet tot de veerdiensten worden gerekend de
  • Veering, Deplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigVeering, De

    Verschillende molens. Zie De Vering, De.
  • Veermolen, Deplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigVeermolen, De

    Oliemolen in Wormer. Zie De Veerschuit, De.

    oliemolen molen
  • Veerschipperijplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigVeerschipperij

    Zie Veerdienst.
  • Veerschuit, Deplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigVeerschuit, De

    Oliemolen in Wormer, ook De Veermolen genoemd. De eerste vermelding dateert uit 1654. De molen stond aan de Wormerringdijk, binnendijks, aan het eind van de Zandweg, Hij werd in 1918 onttakeld en ombouwd. In september 1933 werd hij door brand verwoest.
  • Veerzager of lattenzagersplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigVeerzager of lattenzagers

    Kleine zaagmolens, meestal bovenkruiers, maar ook wipmolens. waarin planken worden verzaagd tot allerlei soorten latten. Men zaagde enkele latten of panlatten, dubbele latten, rinkellatten en tengels in verschillende dikten en breedten. Met 'veren' werden de dunne latten aangeduid die werden gebruikt om de naden tussen vloer- en zolderplanken te dichten. Deze planken waren vroeger nog niet van ploeg en mes voorzien, maar aan beide zijden van groeven, waarin de losse ve…
  • Veeteeltplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigVeeteelt

    Zie: Boerenbedrijf. Zie ook: Economische geschiedenis geschiedenis 1.2.1. en 3.4.
  • Veevoederindustrieplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigVeevoederindustrie

    Door de aanwezigheid van vele olie- en pelmolens leverde de Zaanstreek al sinds de 17e eeuw veevoeder. De restproducten van vooral olieslagerij (veekoeken) en in mindere mate pellerij (doppen) waren uitermate geschikt als bijvoeding in de winter, bij een tekort aan hooi. Ook toen bij de olieproductie gebruik werd gemaakt van andere technieken (zoals wringen, persen en extraheren) en toen de klassieke grondstoffen (zoals koolzaad, raapzaad en lijnzaad) werden vervangen door bi…
  • Vegelin van Claerbergen, Jhr Joachim Karelplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigVegelin van Claerbergen, Jhr Joachim Karel

    (Haskerland, 26 januari 1843 - Maarssen, 26 oktober 1902) Jonkheer Joachim Karel Vegelin van Claerbergen Jhr Joachim Karel Vegelin van Claerbergen was burgemeester van Westzaan (1878-1879) en Wormerveer (1879-1887). Zijn vader was Pieter Benjamin Johan sr., kamerlid en één van de rijkste inwoners van Friesland.
  • Veiligheidsregio Zaanstreek-Waterlandplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigVeiligheidsregio Zaanstreek-Waterland

    De Wet veiligheidsregio’s Zaanstreek-Waterland bepaalt dat de colleges van burgemeester en wethouders uit de gemeenten Beemster, Edam-Volendam, Landsmeer, Oostzaan, Purmerend, Waterland, Wormerland, Zaanstad en Zeevang een gemeenschappelijke regeling treffen, waarbij een openbaar lichaam wordt ingesteld met de aanduiding veiligheidsregio.
  • Vel, Janplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigVel, Jan

    Wormer 1877,

    Jan Vel, oud-leerling van de muziekschool en het Conservatorium te Amsterdam, leerling van Joseph Cramer, behaalde in 1898 het einddiploma in hoofdzaak voor viool. Eerst was hij verbonden aan het Concertgebouw-orkest te Amsterdam, werd in maart 1908 als leraar aan de voorbereidende klasse van het Conservatorium, vioolklasse van Carl Flesch, en werd in september d. a. v. benoemd tot vioolleraar aan de Muziekschool van Toonkunst te Nijmegen. In oktober 1910 bedankte Vel vo…
  • Veld, Joris in 'tplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigVeld, Joris in 't

    Dubbeldam, 5 juli 1895 - Den Haag, 15 februari 1981

    mr. dr. Joris in 't Veld, burgemeester van Zaandam (1937-1941 en 1945-1948), Eerste Kamerlid (voor en na de Tweede Wereldoorlog en 1952-1964), minister van wederopbouw en volkshuisvesting (1948-1952), hoogleraar in Leiden (1957-1965), Rector Magnificus Vrije Universiteit in Amsterdam (1959-1960), lid Raad van State (1964-1970).
  • Veldbloem, Deplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigVeldbloem, De

    Mosterdmolen in Westzaan. De molen werd gebouwd in 1833 voor Dirk Kat en gesloopt in 1932. Hij stond ten oosten van de Dorpsstraat aan het pad naar de oliemolen De Roggebloem.
  • Velde, Feike terplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigVelde, Feike ter

    Zaandam, 10 november 1940

    Feike ter Velde, evangelist, voormalig radio- en tv-presentator en schrijver van christelijke artikelen en boeken.

    evangelist presentator schrijver
  • Velde, Hans op denplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigVelde, Hans op den

    Zaandam, 17 oktober 1936 - Zaandam, 21 december 2017

    Johannes (Hans) op den Velde speelde als voorzitter een rol in de successen van het dames-waterpoloteam van Nereus dat, ook dankzij zijn zakelijke aanpak, in de jaren ’80 en ’90 verschillende landstitels en zelfs Europacup-zeges mocht vieren. Parallel daaraan was hij ook de drijvende kracht achter de Stichting Topwaterpolo KNZB die de bond extra financiële impulsen gaf voor deelname aan buitenlandse toernooien waar men zel…
  • Veldhuizen Transport BV, Hplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigVeldhuizen Transport BV, H

    Transportbedrijf in Zaandam, gevestigd aan de Diederik Sonoyweg 7 te Zaandam.

    Het bedrijf werd opgericht in 1923 als Eerste Dagelijkse Zaanlandse Auto Besteldienst (EDZAB) en kreeg later de huidige naam. Het bedrijf richt zich op transport en distributie in en naar Nederland, België, Frankrijk en Duitsland. De juridische vorm veranderde van eenmanszaak naar BV in 1975. De omzet, die in de beginperiode lag op 6000 gulden per jaar steeg naar 8,5 miljoen gulden in 1990.…
  • Veldkat, Deplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigVeldkat, De

    Snuifmolen en later papiermolen in Westzaan. De molen is in 1748 overgebracht van het Zuideinde, waar hij oorspronkelijk hennep klopte. Omstreeks 1830 werd de snuifmolen door Jan Com. Bakker geschikt gemaakt voor de papierfabricage. Hij heeft gestaan iets ten zuiden van het Watermolenpad, tussen de weg en De Reef, en werd in 1919, nadat hij een aantal jaren was gebruikt voor het verwerken van cacao-afval, gesloopt.
  • Veldkat, Deplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigVeldkat, De

    Hennepklopper en later houtzaagmolen in Westzaan. De eerste vermelding dateert uit december 1665. Hij stond ten westen van het Zuideinde, en werd in 1748, toen hij lattenzager was, verkocht en naar het noorden van het dorp verplaatst. Zie verder bij snuifmolen
  • Veldlust, Deplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigVeldlust, De

    Loodwitmolen in Oostzaandam. De eerste vermelding dateert uit 1726, de laatste uit 1794. De molen stond nabij en ten westen van de Watering, aan en ten noorden van de Kerksloot.
  • Veldlust, Deplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigVeldlust, De

    Houtzaagmolen in Westzaandam, paltrok, bijgenaamd De Bril.

    De wagenschotzager stond waarschijnlijk eerder onder een andere naam bekend. De molen stond ten westen van de Vaart, ten zuiden van het tegenwoordige Volkspark, en werd in de jaren zeventig van de 19e eeuw gesloopt en vervangen door een gelijknamige stoomhoutzagerij.
  • Veldmuis, Deplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigVeldmuis, De

    Tabaksstamper in Zaandijk en later tabaksstamper en verfmolen in Wormerveer.

    De Windbrief werd gegeven in oktober 1696. Al vroeg werd hij van zijn (onbekende) standplaats in Zaandijk afgebroken en vervoerd naar Wormerveer, waar hij achter het Karnemelkspad werd neergezet. In maart 1711 werd hij door brand verwoest, waarna herbouw volgde. Zijn sloopjaar is niet bekend.
  • Veldmuis, Deplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigVeldmuis, De

    Snuifmolen en later, na verplaatsing, houtzaagmolen in Westzaan, ook De Kikker genoemd.

    De windbrief werd gegeven in november 1689. De molen stond ten oosten van het dorp, tussen de Korenbloem- en de Roggebloemsloot, en is in 1738 verkocht en verplaatst naar het westen van het dorp. op enige afstand van het Zuideinde, aan de naar hem genoemde Veldmuis- of Veerzagersloot, waar hij werd ingericht voor het zagen van veren en latten. De molen werd in 1916 tot stellinghoogte afgebroken…
  • Veldmuis, Deplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigVeldmuis, De

    Snuifmolen, later ook verfmolen, in Wormerveer. De windbrief werd gegeven in augustus 1697. De molen verbrandde in 1711 en werd herbouwd, om naderhand (in onbekend jaar) te worden gesloopt. Hij stond achter het Karnemelkspad, aan de noordkant van de Veldmuissloot, tussen Watering en Dors.
  • Veldmuis, De Grauweplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigVeldmuis, De Grauwe

    Houtzaagmolen in Westzaandam, paltrok.

    De eerste vermelding van de wagenschotzager, en later balkenzager, dateert uit 1660. De molen stond ten zuiden van het Langeland, en werd gesloopt in 1889 of 1890.
  • Veldpaap, Deplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigVeldpaap, De

    Houtzaagmolen in Oostzaandam, paltrok. De eerste vermelding van de balkenzager dateert uit 1711. Hij heeft gestaan ten westen van de Gouw, achter het Kramerspad. Hij kwam in 1746 in slopershanden.
  • Veldvink, Deplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigVeldvink, De

    Snuifmolen in Westzaan. De Windbrief werd gegeven in december 1726. De molen stond in de Krabbelbuurt en verdween in 1740.
  • Veldvlieger, Deplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigVeldvlieger, De

    Houtzaagmolen in Oostzaandam, Paltrok.

    De Windbrief van de balkenzager, oorspronkelijk wagenschotzager, werd gegeven in september 1663. De molen stond aan en ten westen van De Gouw, De achter het Molenpad. Hij werd in de jaren zeventig van de 19e eeuw gesloopt en vervangen door een gelijknamige stoomhoutzagerij.
  • Vels Transport BVplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigVels Transport BV

    Transportbedrijf R. Vels en Zn, uit Oostzaan, opgericht in 1931 door Remmet Vels sr., vóór de oprichting arbeider bij Viscoöperatie De Toekomst, een Oostzaans bedrijf dat visafval leverde aan Oostzaanse pluimveehouders. Hij nam rond 1931 ontslag, leende geld en kocht voor f200,- een tweedehands T-Ford waarmee hij kisten vervoerde voor pluimveehouders van en naar de markt in Purmerend. Ook het vervoer van vee en groenten behoorde tot zijn taken
  • Velsen, Gerrit vanplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigVelsen, Gerrit van

    Houtzaagmolen te Westzaandam. zeskante Bovenkruier. De windbrief van de balkenzager werd gegeven in juni 1698. maar de molen was al ouder. Hij heeft gestaan aan en ten oosten van de Zuiderwatering. en werd gesloopt tussen 1775 en 1777.
  • Velzen, ing Willem vanplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigVelzen, ing Willem van

    (Driebergen 1933)

    Voorzitter van de Makelaarsvereniging Amsterdam en de Nederlandse Vereniging van Makelaars in Onroerende Goederen (NVM). Wim van Velzen trad, na een studie mechanische technologie in Utrecht, in 1957 als vennoot toe tot
  • Vensesplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigVenses

    Al in de 17e eeuw weggespoeld eilandje in de Hollesloot.
  • Ventjagerijplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigVentjagerij

    Schippersbedrijf, waarbij de schipper voor eigen risico producten kocht, deze naar elders vervoerde en daar verkocht ('uitventte´), om vervolgens andere producten in te schepen en deze naar de Zaanstreek te vervoeren. Statistische gegevens ontbreken. Algemeen wordt aangenomen dat de ventjagerij vooral belangrijk is geweest in samenhang met de beschuitbakkerij in Wormer en Jisp. Zie ook:
  • Ventjeplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigVentje

    Pad in Zaandam-West, deels nog aanwezig tussen de Rozengracht en de Gedempte Gracht, iets oostelijk van het Rustenburg.

    Het pad ontstond op een ven. Een klein stuk land om beweid te worden, dat in 1650 werd verkaveld en in woonpad werd veranderd. Tot de laatste huizen verdwenen was het een typisch arbeiderspad. Het achtervoegsel 'ven' is vroeger, zeker niet alleen in de Zaanstreek, veel gebruikt voor stukken land. Voorbeelden in de Zaanstreek daarvan zijn Kloosterven, Muizeven, Dijkven,…
  • Venus, Deplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigVenus, De

    Hennepklopper in Krommenie. Zie De Feniks, De
  • Verantwoording 1991plugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigVerantwoording 1991

    Bij het samenstellen van deze encyclopedie werden bepaalde uitgangspunten gehanteerd en kwamen wij tot bepaalde werkwijzen. De belangrijkste worden hier gegeven:

    -Door de organisatie (stafbureau/eindredactie) werd bestaande kennis gerangschikt. Nieuw archiefonderzoek was weliswaar soms noodzakelijk, maar als vuistregel gold dat gebruik zou worden gemaakt van aanwezige bronnen. Aangezien de Zaanse geschiedschrijving nog lang niet volledig is, moesten wij aanvaarden dat een a…
  • Verblifa (Verenigde Blikfabrieken)plugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigVerblifa (Verenigde Blikfabrieken)

    Voormalig blikbedrijf in Krommenie, tot stand gekomen bij een fusie in 1912. De samenstellende bedrijven, Woud & Schaap en Verwer Blikfabrieken waren in strikte zin geen echte familiebedrijven. Beide waren opgericht aan het einde van de 19e eeuw, toen Zaanse bedrijven meer behoefte kregen aan blik als verpakkingsmiddel.
  • Verbreiding der waarheid, Vereeniging terplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigVerbreiding der waarheid, Vereeniging ter

    Door Zaandamse hervormden in 1863 opgerichte vereniging, ontstaan uit onvrede omdat in die tijd in de hervormde kerken in Zaandam alleen vrijzinnig werd gepreekt.

    In 1880 werd een eigen rechtzinnig-hervormde kerk met 500 zitplaatsen gebouwd aan de Vinkenstraat. Na de Doleantie (1886) raakten de rechtzinnig hervormden echter verscheurd. De eerder bloeiende vereniging hield nauwelijks tien leden over. Het kerkgebouw werd verkocht aan de synodale gereform…
  • Verbrugge, Pieterplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigVerbrugge, Pieter

    Hopman van de Staatse troepen. In de Spaanse tijd een van de bevelhebbers van de Kalver Schans.

    spaanse_tijd
  • Verdolven, Hetplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigVerdolven, Het

    Houtzaagmolen in Westzaandam, Paltrok. De Windbrief van de wagenschotzager werd gegeven in augustus 1725. De molen stond op enige afstand van de Westzijde, zuidelijk van de huidige Vincent van Goghweg. De molen werd kort na januari 1750 gesloopt.
  • Verdonk, Gerritplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigVerdonk, Gerrit

    Zaandijk 11 augustus 1889 - Zaandam 13 september 1944

    Zaandijker drogist Gerrit Verdonk werd op 12 september 1944 aangehouden en op 13 september 1944 bij de Leeghwaterweg doodgeschoten aan de noordkant van de Leegwaterweg buiten Zaandijk, evenals drie todeskandidate, verdachte strijdkrachten, Johan de Barbanson, Herman Groenendijk en Pieter Hartog, uit de gevangenis van Amsterdam. Verdonk verborg een parachute in zijn winkel, afkomstig uit de aangeschoten USAAF Consolidated B-…
  • Verdonk, Hendrikplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigVerdonk, Hendrik

    Deventer, 3 juli 1803 - Zaandam, 12 mei 1863

    Molenmaker in Zaandam, bekend geworden door zijn in 1840 geoctrooieerde uitvinding ter vergroting van de capaciteit van vijzelwatermolens.

    Verdonk werkte samen met molenmaker Cornelis Koeter uit Koog aan de Zaan. Zij ontwikkelden een door de molen aangedreven horizontaal drijfrad, dat van schoepen was voorzien en het stilstaande polderwater naar de vijzel stuwde. Verdonk was ook op ander terrein actief. Al jaren voor het
  • Verduisteringsproefplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigVerduisteringsproef

    Als gevolg van toenemende internationale spanningen waardoor de kans op een eventueel gewapend conflict kan ontstaan roepen de burgemeesters van de Zaanstreek haar bewoners op 1 oktober 1938 op voor een verduisteringsproef.

    Dinsdag verduisteringsproef in de Zaanstreek
  • Veredelingsindustrieplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigVeredelingsindustrie

    Zie: geschiedenis 2.6., 3.1.2.. 3.6.. en 3.6.12.
  • Verenigde Automobielbedrijven Zaandam bvplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigVerenigde Automobielbedrijven Zaandam bv

    Garagebedrijf in Zaandam. Het bedrijf werd opgericht in januari 1920 door C. Poel, W. Perk en C. Steemeijer onder de naam nv Zaanlandse Automobielhandel & Garage Onderneming v/h C. Steemeijer.

    De activiteiten bestaan uit handel (verkoop van auto's, onderdelen, motorbrandstoffen), reparatie en leasing. De juridische vorm veranderde van nv via bv in een holding met vestigingen in Zaandam, Krommenie, Wormer, Alkmaar, Heerhugowaard en Uitgeest. Sinds 1923 i…
  • Verenigde Blikfabriekenplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigVerenigde Blikfabrieken

    Zie: Verblifa (Verenigde Blikfabrieken)
  • verenigingplugin-autotooltip__default
  • Vereniging Kindervoedingplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigVereniging Kindervoeding

    In de winter van 1897-1898 vormden een aantal verenigingen in Zaandam het Comité voor Kindervoeding. De betrokken verenigingen waren de Maatschappij tot Nut van’t Algemeen, afdeling Zaandam; de timmerliedenvereniging; de bakkersgezellenbond; de vrouwenvereniging; het Nederlandsch Onderwijzers Genootschap en de Bond van Nederlandse Onderwijzers. Het comité verstrekte de kinderen van arme ouders driemaal in de week een warme maaltijd. In totaal werden zo tussen de 64 en 1…
  • Vereniging van Moederlijke Liefdadigheidplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigVereniging van Moederlijke Liefdadigheid

    (eigenlijk: Maatschappij van Moederlijke Liefdadigheid)

    In de 19e eeuw overal in de Zaanstreek gevestigde instellingen voor kraamhulp. Dames uit de gegoede stand beijverden zich gezamenlijk om behoeftige kraamvrouwen bij te staan. In Zaandijk en Koog werden deze zelfstandige verenigingen opgericht door het
  • Vereniging Vrijwillige Brandweer (VB)plugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigVereniging Vrijwillige Brandweer (VB)

    Motorspuit 1 en havendienst vaartuig De Zaan Nadat op 19 mei 1878 een zeer grote brand te Zaandijk plaats vond, waarbij de Nederlands Hervormde kerk, vele huizen en werkplaatsen in vlammen opgingen, ​zagen velen in dat de brandweer over moderne blusmiddelen zou moeten kunnen beschikken om grote branden tot een minimum te beperken. Van gemeentewege waren in die tijd niet veel verbeteringen te verwachten. Bij enkele Zaandamse jongeren rijpte toen echter het pl…
  • Vereniging Zaans Erfgoedplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigVereniging Zaans Erfgoed

    Zaans Erfgoed is een vereniging die zich bezig houdt met behoud, bescherming en restauratie van roerend en onroerend erfgoed. Daarnaast streeft de vereniging naar het verbreiden van kennis hierover.

    Zaans Erfgoed is in 2004 ontstaan uit een fusie van de verenigingen
  • Verffabricageplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigVerffabricage

    Belangrijke sector in de Zaanse economie, reeds vroeg in de 17e eeuw aanwezig. Aanvankelijk produceerden de Zaanse verfmakers uitsluitend de verfstoffen en werd de verf door de schilders zelf gemengd. Vanaf het begin van de 20e eeuw werd in toenemende mate gerede verf gefabriceerd. In de tweede helft van de 20e eeuw nam de omvang van Zaanse verfmakerij af en verdwenen de meeste Zaanse bedrijven, of verloren zij hun zelfstandigheid.
  • Vergouw, Jan Keesplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigVergouw, Jan Kees

    (Zaandam 1 mei 1948)

    Beeldend kunstenaar, schilder en tekenaar (pastels). Jan Kees Vergouw woont en werkt op Haaldersbroek. Hij kreeg zijn opleiding van Adriaan Bosboom en voorts in Amsterdam aan de Kunstnijverheidsschool en de Grafische School. Aanvankelijk maakte hij landschappen, portretten, interieurs en stillevens in naturalistische trant, daarna volgde een abstracte periode, terwijl hij nu vooral landschappen in pastel vervaardigt.
  • Verguul, Deplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigVerguul, De

    Oliemolen in Oostzaandam. Zie De Virgilius, De.

    oliemolen molen
  • Verhoeven en Vis, firmaplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigVerhoeven en Vis, firma

    Voormalige scheepswerf en machinefabriek aan de Noorddijk in Wormerveer.

    Het bedrijf werd omstreeks 1880 op buitendijks land aan de Zaan gesticht en groeide uit tot een vrij grote onderneming. Firmanten waren Dirk Vis en S.G. Timmers Verhoeven. Nadat Vis in 1900 overleed, werd de werf nog uitgebreid door onder meer de aankoop van de belendende oliemolen
  • Vering, Deplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigVering, De

    Volmolen, later papiermolen en uiteindelijk pelmolen in Koog aan de Zaan. Hij was al in 1681 aanwezig. In april 1762 was de molen al in bedrijf als papiermolen. Waarschijnlijk werd hij in 1777 pelmolen. Hij stond ten noorden van de Sluissloot en werd in december 1883 door brand verwoest.
  • Vering, Deplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigVering, De

    Houtzaagmolen in Koog, vermoedelijk Paltrok. De Windbrief werd gegeven in april 1641. Hij heeft gestaan aan het Relkenpad en kwam in juli 1670 in slopershanden.
  • Vering, Deplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigVering, De

    Oliemolen te Oostzaandam. De eerste vermelding dateert uit november 1679. Hij heeft gestaan aan en ten noorden van de Veringsloot, tussen de weg en de Gouw en werd gesloopt in 1890.

    molen oliemolen
  • Verkadeplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigVerkade

    Ondernemersgeslacht in Zaandam in de 19e en 20e eeuw.

    De stichter van het familiebedrijf van Koninklijke Verkade NV Ericus Gerhardus Verkade (1835-1907) werd in Vlaardingen geboren als jongste in een gezin met vier kinderen van de notaris Ericus Gerhardus Verkade (1801-1835) en de Zaanse Geertruida van Gelder (1799-1851). Een maand voor zijn geboorte was zijn vader overleden. Zijn moeder Geertruida verhuisde in 1812 naar haar geboortestreek, waar ze in 1845 hertrouwde met Jan Keg (1798…
  • Verkade Fabrieken nv, Koninklijkeplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigVerkade Fabrieken nv, Koninklijke

    Vooraanstaand bedrijf in de levensmiddelenindustrie in Zaandam. Zie ook: Verkade, ondernemersgeslacht.

    Verkade werd opgericht op 2 mei 1886 als Stoom Brood- en Beschuitfabriek 'De Ruyter', der firma Verkade & Comp Zaandam door E.G. Verkade, die toen reeds 51 jaar was. Hij zette het bedrijf op om zijn zonen een toekomstmogelijkheid te bieden. Eerder had hij een patent-oliefabriek aan de Oostzijde, die in 1875 door brand verloren ging. Daarna hield hij zich tie…
  • Verkade, Antonplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigVerkade, Anton

    Zaandam, 5 april 1875 - Santpoort, 25 juli 1955

    Johan Anton Eduard Verkade, zoon van oprichter Enricus Verkade, directielid van de Koninklijke Verkade Fabrieken N.V. Als industrieel en als bestuurslid van instellingen op verschillend maatschappelijk gebied verwierf Anton Verkade zich niet alleen in de Zaanstreek, maar ook daarbuiten grote bekendheid. Zijn technische gaven en feeling voor het product hebben in grote mate bijgedragen tot de groei van de onderneming, maar daarnaast…
  • Verkade, dr. Margaretha Adrianaplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigVerkade, dr. Margaretha Adriana

    Zaandam, 16 augustus 1908 - Koog aan de Zaan, 1986

    Historica, schrijfster van enkele belangrijke publicaties over de Zaanstreek.

    Margaretha Verkade begon op latere leeftijd met een studie sociale geografie aan de Gemeente Universiteit in Amsterdam. De Tweede Wereldoorlog dwong haar deze studie geheel zelfstandig te voltooien. Zij promoveerde in 1952 aan de Rijksuniversiteit van Groningen bij de hoogleraar B. Slicher van Bath op het proefschrift 'De opkomst van…
  • Verkade, Janplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigVerkade, Jan

    Zaandam, 18 september 1868 - Beuron, (D), 19 juli 1946 Jan Verkade alias Pater Willibrord Johannes Sixtus Gerhardus Verkade (Jan), beeldend kunstenaar, priester en kunstschilder. Jan Verkade was een zoon van de patentoliefabrikant Ericus Gerhardus Verkade, de latere oprichter van de
  • Verkade, Janplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigVerkade, Jan

    Zaandam 1868 - Beuron 1946

    Jan Verkade, kunstenaar, schilder

    Zie Schilderkunst

    beeldend_kunstenaar
  • Verkade-albumsplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigVerkade-albums

    Reclame-uitgaven van zeer hoge kwaliteit door de Verkade-fabrieken. Vrijwel jaarlijks uitgebracht tussen 1903 en 1940.

    De eerste drie jaren verschenen nog sprookjesboeken van Duitse oorsprong, die weliswaar aansloegen bij het publiek, maar geen artistieke of educatieve betekenis hadden. Het principe was dat losse, bij de merkartikelen verpakte plaatjes in een tegen lage prijs verkocht album moesten worden verzameld. De grote verdienste van Verkade is geweest dat het bedrijf dez…
  • Verkavelingplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigVerkaveling

    Zie Landschap 2.
  • Verkeer en vervoerplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigVerkeer en vervoer

    Zie:

    * Beschuitvaart * Beurtvaart binnenvaart * Bruggen * Kanalen * Oeververbindingen * Overzetveren * Sloten * Sluizen * Spoorwegen * Streekvervoer * veerdiensten * Wegenstructuur * Wegvervoer * Zaan * Zie ook: Economische geschiedenis 2.8 en 3.9.
  • Vermaning Krommenieplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigVermaning Krommenie

    De doopgezinde Vermaning in Krommenie is gebouwd door meester-timmerman Claes Gerritz Onderwater ter vervanging van een ouder Vermaanhuys dat in 1702 tijdens een vernietigende dorpsbrand verloren was gegaan. Het resultaat van de brand: 67 verbrande huizen en 106 getroffen gezinnen. Met hulp van omringende Doopsgezinden Gemeenten kon het nieuwe gebouw op 17 mei 1703 worden ingewijd zodat de Gemeente weer jaren vooruit kon.
  • Vermaning Wormerveerplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigVermaning Wormerveer

    In 1830 in neoclassicistische stijl ontworpen doopsgezinde kerk aan de Zaanweg 57 door de Amsterdamse architect H. Springer. Niet alleen de gevel, maar ook het interieur moest vooral een plechtige, voorname uitstraling krijgen. Zo heeft het interieur een aantal grote zuilen, die er zeer gewichtig uitzien. In werkelijkheid bestaan zij uit een houten paal in het midden, met daaromheen een gepleisterd lattenwerk. In 1855 kreeg de vermaning een fraai en
  • Vermaningpad/straatplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigVermaningpad/straat

    Pad (straat) in Koog aan de Zaan, op de Koger Hem, dus ten oosten van de Lagedijk.

    Het pad heeft de naam te danken aan de vermaning die hier ook nu nog staat. Eerder heette het Vossepad. Onder deze naam kreeg het in 1697 een reglement. In Westzaandam was ook een Vermaningpad, het latere
  • Vermeulen, Esmeeplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigVermeulen, Esmee

    Zaandam, 21 april 1996

    Esmee Vermeulen is een Nederlandse zwemster. Haar jongere zus Tessa is eveneens zwemster.

    zwemmen
  • Vermeulen, Joannus Mariaplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigVermeulen, Joannus Maria

    Leiden 1883 - Heemstede 1970

    Pastoor van de St. Odulphus-parochie in Assendelft, sedert 1966 ereburger van deze voormalige gemeente en in 1958 geridderd in de Orde van Oranje Nassau. Achter de St. Odulphuskerk werd een straat naar hem vernoemd.

    Pastoor Vermeulen kwam in 1935 naar Assendelft en zou daar tot zijn emeritaat in 1962 blijven. Hij speelde een centrale rol in het dorpsleven. Op 25 september 1947 was het 12,5 jaar geleden dat pastoor Vermeulen door de Dek…
  • Vermicelli- en macaronifabricageplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigVermicelli- en macaronifabricage

    Zie: Honig Merkartikelen bv (HMA)
  • Vermij, Tonplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigVermij, Ton

    Zaandam 1946

    Tonny René (Ton) Vermij, bestuurslid van het KNOV, de Kamer van Koophandel en Winkeliersvereniging Zuiddijk, Centrummanager Zaandam, vestigde zich als grossier en winkelier in automaterialen aan de Zuiddijk, trad in 1972 toe tot het bestuur van de Winkeliersvereniging Zuiddijk, waarin hij verscheidene functies vervulde. Vanaf 1979 was hij in het Koninklijk Nederlands Ondernemers Verbond actief, onder meer als lid van het landelijk hoofdbestuur.
  • Vermogen, Het Kleinplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigVermogen, Het Klein

    Houtzaagmolen in Oostzaandam, kleine achtkante bovenkruier. Het geheel met hout beklede lattenzagertje werd gebouwd in 1785 en gesloopt rond 1810. Om naar verluidt in Rotterdam te worden herbouwd. De molen stond achter het Kokspad.
  • Verpakkingsindustrieplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigVerpakkingsindustrie

    Industrietak, die zich bezighoudt met de vervaardiging van verpakkingen voor eindproducten. In de Zaanstreek houdt thans een veertigtal bedrijven en bedrijfjes zich bezig met de verpakkingsindustrie, vooral op het gebied van de karton- en papierverpakkingen.
  • Verpleeghuis De Noordse Balkplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigVerpleeghuis De Noordse Balk

    De Stichting Verpleeghuizen voor de Zaanstreek, opgericht in 1974 en bestuurd door vertegenwoordigers van de gemeente en van een reeks aanverwante particuliere organisaties, exploiteerde rond 1990 twee praktisch ingerichte huizen: de Noordse Balk, geopend in 1968 in Wormerveer en Oostergouw in 1976 te Zaandam. De opdracht was reactivering en revalidatie, klinisch en poliklinisch, van chronische, meest bejaarde, patiënten en verpleging indien deze elders niet kan ges…
  • Versnel, Klaasplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigVersnel, Klaas

    Wormerveer 17 februari 1900 - Kassel 20 februari 1945 Klaas Versnel 1900-1945 Klaas Versnel was eigenaar van een drukkerij aan de Zaanweg te Wormerveer. Hij maakte deel uit van de Zaanse Groep-Kleiman die voor de landelijke organisatie LO voor hulp aan onderduikers werkte. Hij hield zich onder meer bezig met het vervalsen van papieren als voedselbonnen, paspoorten en persoonsbewijzen van Joodse mensen zodat zij konden vluchten.
  • Versteeg, Hendrik Jacobplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigVersteeg, Hendrik Jacob

    (Wassenaar 2 september 1842- De Haag 10 december 1919) Hendrik Jacob Versteeg Hendrik Jacob Versteeg, was burgemeester van Wormerveer en Westzaan van 1876 tot 1878 en van Zaandam van 1878 tot 1894. Hij woonde in het pand Westzijde 81.

    Versteeg werd in 1881 door de
  • Verstegen, Alexander Gustaaf Adolphplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigVerstegen, Alexander Gustaaf Adolph

    (Texel 1870 - Den Helder 1936)

    Burgemeester van Koog (aan de Zaan) van 1929 tot 1935, wethouder voor de SDAP te Den Helder. Toen Verstegen in 1929 in Koog aan de Zaan werd benoemd had hij een uitgebreide loopbaan in de arbeidersbeweging achter de rug. Hij was onder meer mede-oprichter geweest van de Algemeene Bond voor Nederlandsche Marine Matrozen (1897) en was in 1901 tot 14 dagen hechtenis veroordeeld nadat hij misstanden in het marine-hospitaal in Den H…
  • Verstegen, Frederikplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigVerstegen, Frederik

    Den Helder, 4 februari 1907 - Uitgeest, 19 december 1972

    Laatste burgemeester van Westzaan, Verstegen begon als volontair in zijn geboorteplaats te werken en werd in 1940 hoofdcommies in Leiden. In de jaren zestig werd hij raadslid voor de VVD in Bergen. In december 1969 volgde zijn benoeming tot burgemeester van Westzaan, wat hij als een bekroning op zijn carrière zag. In 1968 was hij 'even' waarnemend burgemeester van 'roerig' Vinkeveen waar het college van B & W vanwege …
  • Verwachting, De Goedeplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigVerwachting, De Goede

    Tabaksstamper in Krommenie. Zie De Pelikaan, De.
  • Verweij, Houthandelplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigVerweij, Houthandel

    In 1905 besloot de Amsterdamse houthandelaar Dirk Jacobus Verweij op zoek te gaan naar een plaats waar hij zijn groeiende onderneming kon uitbreiden. Hij vond de gewenste ruimte in Zaandam, achter de werf van Huybert van de Stadt, gelegen aan de Gouw, 100 meter van het Sluispad in het Oostzijderveld. Het ging zeer goed met het bedrijf en 1915 werd het een NV. Men nam dat zelfde jaar leegstaande loodsen over van Gebr. Huybert van de Stadt. In 1935 wilde men het bedrijf ophe…
  • Verwerplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigVerwer

    Blikbedrijf in Krommenie, in 1912 opgegaan in de Verblifa (Verenigde Blikfabrieken).

    Aangezien zowel de cacao- en chocolade-industrie, als brood-, koek- en beschuitfabrieken in de Zaanstreek sterk waren vertegenwoordigd, lag het voor de hand dat ook hier een blikemballage-industrie zou ontstaan. De Zaanse blikindustrie ontstond in eerste instantie evenwel niet ter bevoorrading van deze bedrijven, maar doordat het in 1885 opgerichte lakkers- en vernisbedrijf in Krommenie de beschikking k…
  • Verwer, Johannes Albertusplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigVerwer, Johannes Albertus

    (Bodegraven 20 november 1884 - Zaandam 12 mei 1965)

    Beeldend kunstenaar, kunstschilder. J.A. Verwer woonde en werkte, na schilderlessen van D.H. van der Poll, in Goes, Amsterdam, Bergen en (van 1933 af) in Zaandam.

    beeldend_kunstenaar
  • Verzekeringswezenplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigVerzekeringswezen

    In de Zaanstreek bestond eeuwenlang een hoge graad van economische bedrijvigheid op allerlei gebied. Daaruit voort kwam de behoefte aan mogelijkheden om het financiële risico daarvan zo veel mogelijk veilig te stellen. Misschien kan zelfs worden gesteld, dat bepaalde takken van handel of industrie zich minder of in elk geval anders ontwikkeld zouden hebben als niet enige vorm van mogelijkheid tot overdracht van het financiële risico had bestaan. De kleinschaligheid van de Zaan…
  • Verzetplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigVerzet

    Zie: Tweede Wereldoorlog Wereldoorlog 2. en 3.
  • Verzetsmonument in Zaandamplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigVerzetsmonument in Zaandam

    Het verzetsmonument in Zaandam is opgericht om gevallenen te herdenken die tijdens de opstand van 1813 en tijdens de Tweede Wereldoorlog zijn omgekomen. Het monument bevat 23 namen van gevallenen in de Tweede Wereldoorlog en 6 namen van hen die zijn gexecuteerd door de
  • Verzetsmonumentenplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigVerzetsmonumenten

    In de Zaanstreek zijn op de navolgende plaatsen gedenktekens opgericht ter nagedachtenis van omgekomen verzetsmensen en andere slachtoffers van de Tweede Wereldoorlog Wereldoorlog.

    * Oostzaan, ds. Nanne Zwiepsingel, algemeen herdenkingsmonument.
  • Verzijlplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigVerzijl

    Zie: Commissie Verzijl Verzijl.
  • Verzuilingplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigVerzuiling

    Zie: Bestuur en rechtspraak 3.2.1.
  • Vesta, Volkssterrenwachtplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigVesta, Volkssterrenwacht

    Wetenschappelijk/educatief centrum voor astronomie, geografie en meteorologie, gevestigd in de voormalige christelijke basisschool De Korenaar aan het Zuideinde in Oostzaan.

    Het centrum bestaat uit twee instructielokalen. In het eerste lokaal is een overzicht te zien van het ontstaan en de wording van het heelal na de 'Big Bang' en van het zonnestelsel en alles wat met astronomie van doen heeft.
  • Vestigingsklimaatplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigVestigingsklimaat

    Zie: Economische geschiedenis structuur 1.2.
  • Vesuviusplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigVesuvius

    [Gloeistokerij Vesuvius van S. van Vliet iets ten zuiden van de [[mallegatsluis|Mallegatsloot]]. Centraal een schoorsteen en rechts in het weiland een petmollentje. Aquarel van C. Abbing. Bron: Beeldbank [[gemeente_archief|Gemeente Archief]]]Gloedfabriek die gestaan heeft in Zaandam in het Westzijderveld op de grens met Koog aan de Zaan.

    Externe link:

    * Historische Vereniging Koog-Zaandijk
  • Vet, Dickplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigVet, Dick

    (1928)

    Dick Vet, pianist en muziekpedagoog, ontving zijn opleiding aan het Amsterdams Conservatorium. Hij was van 1949 tot 1989 als pianodocent verbonden aan de Volksmuziekschool in Zaandam, later Gemeentelijke Muziekschool Zaanstreek. Hij trad daarnaast veelvuldig op als solist, onder andere met het Noordhollands Philharmonisch Orkest en als begeleider. Ook was hij als hoofdvakdocent Methodiek tot 1989 verbonden aan het Conservatorium van de Hogeschool voor de Kunsten in Utrecht.
  • Vet, Salomon Izakplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigVet, Salomon Izak

    Salomon Izak Vet was een zilversmid, gevestigd op de Gedempte Gracht. Vet stond bekend om miniaturen die in opdracht werden gemaakt en als geschenk dienden bij bijzondere gebeurtenissen. In 1908 maakte hij een miniatuur van de Bullekerk, een gift van de gemeente Zaandam aan Koningin Wilhelmina. Voor de Russische
  • Vetim bvplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigVetim bv

    Verwarmings- en Technische Installatie Maatschappij in Zaandam.

    Vetim bv is een voortzetting van VTIM, dat in de jaren vijftig van de 20e eeuw begon als een aparte verwarmingsafdeling van het installatiebedrijf Fris. In 1972 werd het overgenomen door Sterel en Wechgelaar, welk bedrijf op zijn beurt twee jaar later werd overgenomen door het Amerikaanse concern Westinghouse.
  • Vetira Romance Aerosols BVplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigVetira Romance Aerosols BV

    economie koog

    Vetira Romance Aerosols BV

    Afvulbedrijf van aerosols (spuitbussen), dat bij oprichting was gevestigd te Koog aan de Zaan, later aan de Westzijde, daarna aan de Sluispolderweg te Zaandam. Het bedrijf werd opgericht in 1948 onder de naam nv Chemische Industrie Vetira door H.J. Boon uit Zaandijk. Begonnen met een kapitaal van ƒ 4000, richtte men zich op de verkoop van vitamineconcentraten voor veevoeder, verpakte bestrijdingsmiddelen voor land- en tuinbouw en vervaardiging en verhan…
  • Vetpot, Deplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigVetpot, De

    Oliemolen in Wormer. Zie De Liefde, De

    oliemolen molen
  • Vezeno Schadeverzekeringen nvplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigVezeno Schadeverzekeringen nv

    Landelijk werkende verzekeringsmaatschappij, gevestigd in Zaandam.

    In de jaren vóór de Tweede Wereldoorlog stond de ziektekostenverzekering in ons land eigenlijk nog in de kinderschoenen. Ziekenfondsverzekeringen waren nog lang geen gemeengoed en de particuliere ziektekostenverzekeringen verkeerden nog in een primitief stadium. In de oorlog kwam onder druk van de Duitse bezetter het ziekenfondsbesluit tot stand, waarmee de werknemers met een inkomen onder de 'wels…
  • Vierendeel, Hetplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigVierendeel, Het

    Pelmolen in Wormerveer.

    Zie: De Jonge Voorn, De Jonge Vierendeel,
  • Vierendelenplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigVierendelen

    Zie: Bestuur en Rechtspraak 1.2.5.
  • Vijfbroers, Deplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigVijfbroers, De

    Vroeger wel gebruikte naam voor het dorp Zaandijk, zie aldaar. Zie ook: Hendrik Pieters Oud-Hein en Viscoper, Jacob Pietersz
  • Vijfhoek, Deplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigVijfhoek, De

    Wijk in het zuidelijk deel van Zaandam-Oost, tussen de Gouw en de Zuiddijk.

    De wijk, waarvan de acht straten alle namen dragen van vooroorlogse Nederlandse politici, werd eind jaren vijftig van de 20e eeuw aangelegd, als een van de eerste plekken in de streek waar hoogbouw werd gepleegd. De naam is ontleend aan het weiland de Vijfhoek, waarop een deel van de wijk gebouwd is.
  • Vijfhoekparkplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigVijfhoekpark

    Het Vijfhoekpark is een park in Zaandam, gelegen ten zuiden van de bebouwde kom. Het park wordt begrensd door de Thorbeckeweg in het noorden, sportpark Poelenburg in het oosten, de Noorder IJ- en Zeedijk in het zuiden en de Wibautstraat in het westen.
  • Vijlbrief, Nicolaasplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigVijlbrief, Nicolaas

    Leiden, 24 februari 1890 – Velp, 4 maart 1972 Nicolaas Vijlbrief in 1931 Burgemeester van Westzaan van 1951 tot 1955. Nicolaas Vijlbrief verbleef van 1914 tot 1924 in Nederlands-Indië, waar hij onder meer onderwijzer LO en MULO en vakbondsbestuurder was, mede-oprichter en directielid was van de nv Handelsdrukkerij de Indische Courant. Als gewezen redacteur-commissaris van de Suikerbond schreef hij in 1923 een artikelen-reeks over het Gewijzigd Ontwerp Burgerlijk Wetboek in v…
  • Vijzelaar, Deplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigVijzelaar, De

    Volmolen in Oostzaandam. De Windbrief werd gegeven in april 1659. In juni 1681 was hij eigendom van Pouweles Pietersz. Vijselaer. Een deel van het voormalige erf ligt waarschijnlijk onder de spoorlijn naar Enkhuizen. Hij werd omstreeks 1820 gesloopt.
  • Vincent van Goghwegplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigVincent van Goghweg

    Vincent van Goghweg, belangrijke verkeersweg te Zaandam tussen de Provincialeweg en de Westzijde, in oostelijke richting aansluitend op de Prins Bernhardbrug. Het eerste deel van de Vincent van Goghweg, van Westzijde tot Vaart, werd in 1938 aangelegd als J.A. Laanweg.
  • Vink, Deplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigVink, De

    Hennepklopper in Krommenie. Zie De Gortmolen, De.
  • Vink, Klaas (Renati)plugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigVink, Klaas (Renati)

    (Zaandam, 13 november 1886) Zanger, luitspeler, conferencier en componist

    Klaas Vink werd in Zaandam aan het Prinsenpad geboren. Hij werkte als zager bij houtzaagmolen de Engel en later bij de Morgenster. Hij word opgemerkt als zanger op een cabaret aan de Warmoesstraat in Amsterdam door Willy Derby. Als hij zich in 1937 weer in de gemeente laat inschrijven woont hij op het Papenpad nr. 15. Pas heel veel later zien we hem op een foto uit 1974 met een gitaar, hij is dan 87…
  • Vinkemolens, Deplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigVinkemolens, De

    Watermolens in de Enge Wormer. Zie: De Bak, De.
  • Vinkenpad (-straat)plugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigVinkenpad (-straat)

    Straat en voormalig pad in Zaandam-West, liggend evenwijdig aan en ten noorden van de Gedempte Gracht Gracht en ten zuiden van de Zeemansstraat en lopend van de Westzijde tot het Rustenburg. Het was een 'voornaam pad' pad dat toebehoorde aan leden van de familie Gijsen, die het land verkavelden en als erven verkochten. Tussen 1635 en 1650 maakte het pad een snelle bewonersontwikkeling door.
  • Virgilius, Deplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigVirgilius, De

    Oliemolen in Oostzaandam, gewoonlijk De Verguul genoemd, bijgenaamd De Suk, Het Serpent en De Bloeddief. Hij werd gebouwd in 1648, heeft gestaan aan en ten westen van de Knie, ten noorden van het Kokspad. De molen werd gesloopt in 1888.

    oliemolen molen
  • Vis Pz, nv Lakfabriek en Export Maatschappij v/h Jacobplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigVis Pz, nv Lakfabriek en Export Maatschappij v/h Jacob

    Voormalig bedrijf in Zaandijk, dat zich tot 1980 heeft bezig gehouden met de fabricage van en handel in standolie, lakken, vernissen, aangemaakte verven, siccatieven en krijt, alsmede patentolie en fijne olieën.
  • Vis, Heymeplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigVis, Heyme

    Zaandam, 28 februari 1883 - Bussum, 5 april 1965 Heyme Vis: Landgoed 1917 Heyme Vis Dzn, beeldend kunstenaar, schilder en tekenaar. Heyme Vis werd geboren in Zaandam en was aanvankelijk verbonden aan de fabriek van verfwaren, die door zijn grootvader en zijn vader gedreven werd. Pas op latere leeftijd ging hij schilderen. Hij was leerling van
  • Vis, Heyme Visplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigVis, Heyme Vis

    * Wormerveer * Zaandijk * Heyme Vis

    Vis, Heyme

    Ondernemersgeslacht, actief in de verffabricage

    vanaf het begin van de 17e tot in de 20e eeuw.

    De verfhoutmalerij was al van het prille begin van de industriële ontwikkeling in de Zaanstreek vertegenwoordigd. Nadat het Amsterdamse tuchthuis het monopolie had verkregen op het raspen van het verfhout, werd op veel plaatsen - ook in de Zaanstreek - illegaal verfhout gemalen. Zie ook
  • Vis, Keesplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigVis, Kees

    Zaandijk, 22 oktober 1926 - 21 juli 2012

    Cornelis (Kees) Vis, beeldend kunstenaar, kunstschilder, aquarellist en vooral ontwerper en wever van wandtapijten. Kees Vis werd opgeleid aan de Rijksacademie voor Beeldende Kunsten in Amsterdam. Hij woonde en werkte in Zaandijk, Beverwijk, Koog aan de Zaan en daarna in Haarlem. Hij ontwikkelde een heel persoonlijk oeuvre.
  • Vis, Mr. Dirkplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigVis, Mr. Dirk

    Nederhorst den Berg 8 juli 1906 - Driebergen 2002

    Auteur van een groot aantal belangrijke publicaties over de Zaanstreek op historisch gebied. Mr. Dirk Vis stamt uit een oud Zaans geslacht en bracht zijn jeugd door in Westzaan.

    Na een opleiding aan de HBS in Zaandam en een rechtenstudie aan de Gemeente Universiteit in Amsterdam waar hij in 1931 afstudeerde, werkte hij korte tijd als advocaat en procureur, maar in 1933 ging hij als illustrator en kunstschilder werken.
  • Vis, mr. Janplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigVis, mr. Jan

    Wormerveer, 30 oktober 1933 - Zeist, 24 januari 2011

    Jacob Jan (Jan) Vis, staatsrechtgeleerde die lange tijd een vooraanstaande D66-senator was. Aanvankelijk parlementair journalist bij onder meer NRC Handelsblad en later hoogleraar staatsrecht in Groningen. Als Eerste Kamerlid mede-initiatiefnemer van een voorstel voor een enquête en interpellant, toen minister Deetman buiten de Kamervergadering met aftreden had gedreigd om zo de CDA-fractie onder druk te zetten. Vooral door een …
  • Vis, ondernemersgeslacht Wormerveerplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigVis, ondernemersgeslacht Wormerveer

    * Wormerveer * Zaandijk * Heyme Vis

    Vis

    Ondernemersgeslacht uit Wormerveer in de 19e eeuw

    Een jongere zoon van Jan Vis Heymesz (1765-1818) en Trijntje Cleyndert (1773-1834), was Albert Vis, ondernemersgeslacht Wormerveer (1801-1848), gehuwd met Neeltje Groen (1801-1852). Hij werkte aanvankelijk op het kantoor van de heren
  • Vis, ondernemersgeslacht Zaandijkplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigVis, ondernemersgeslacht Zaandijk

    * Wormerveer * Zaandijk * Heyme Vis

    Vis

    Ondernemersgeslacht uit Zaandijk in de 17e, 18e, 19e en 20e eeuw.

    De belangen van de familie Vis bij de oliehandel en -fabricage begonnen bij Gerrit Jansz Vis (1676-1759), zoon van Jan Pietersz Vis (1626-1706) en Letske Anskes (1637-1720), die aanvankelijk samen met zijn oudste broer, Jan Jansz Vis (1658-1709) een stijfselmakerij annex handel dreef. Daarnaast was hij deelgenoot in een handelscompagnie, dreef hi…
  • Viscoper, Jacob Pieterszplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigViscoper, Jacob Pietersz

    (circa 1545-circa 1610)

    Hoogstwaarschijnlijk een kleinzoon van Hendrik Pietersz., alias Oud-Hein, die in 1494 als eerste aan Schouten Schepenen van Westzaan verzocht 'dat hij mocht betimmeren en behuysen den Lagendijck'.

    Daardoor geldt Oud-Hein als 'stichter' van het dorp
  • Viskoper, De Jongeplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigViskoper, De Jonge

    Houtzaagmolen in Westzaandam, Paltrok, ook Het Vissie genoemd.

    De Windbrief van de balkenzager werd gegeven in juni 1670. De molen stond aan en ten westen van de Vaart, en werd gesloopt in 1888.
  • Viskorf, De Gekroondeplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigViskorf, De Gekroonde

    Houtzaagmolen in Westzaandam, achtkante Bovenkruier.

    De eerste vermelding van de vermoedelijke balkenzager dateert uit maart 1720, eigenaar was toen Jan Cornelisz. Korf. De molen werd in 1751 door twee Amsterdamse kooplieden gekocht en afgebroken om naar Riga te worden vervoerd. Toen de Staten Generaal daar geen toestemming voor wilde geven, werd hij door de kooplieden weer van de hand gedaan. Wat er verder met de afgebroken molen is gebeurd, is niet bekend. De laatste ve…
  • Visser van Hazerswoude, Dirkplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigVisser van Hazerswoude, Dirk

    Zaandam, 1 november 1830 - Heemstede, 4 oktober 1890

    Dirk Visser van Hazerswoude, studeerde Romeins en hedendaags recht aan de Hogeschool te Leiden, aanvankelijk Eerste Kamerlid waar hij het woord voerde over landbouw-aangelegenheden, spoorwegen, waterstaat en binnenlandse zaken, later Tweede Kamerlid voor het district Hoorn. Sprak ook in het parlement hoofdzakelijk over landbouwaangelegenheden, maar speelde geen opvallende rol. Enige tijd advocaat in Amsterdam en …
  • Visser, Barbaraplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigVisser, Barbara

    Šibenik Kroatië 16 augustus 1977

    Barbara Visser, Nederlands politica, woonachtig in Zaanstad, sinds 26 oktober 2017 staatssecretaris van Defensie in het Kabinet-Rutte III. Daarvoor was zij vanaf 20 september 2012 VVD-lid van de Tweede Kamer als woordvoerder verkeer, water, scheepvaart, luchtvaart en visserij. Ze heeft een Nederlandse vader en een Kroatische moeder. Toen ze 3 jaar was verhuisde ze met haar moeder naar Nederland. Visser was van 2002 tot 2007 werkzaam bij het mini…
  • Visser, Deplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigVisser, De

    Oliemolen in Wormer.

    De Windbrief werd gegeven in april 1694, maar de molen was al ouder. De molen stond aan de Wormerringdijk, binnendijks, ongeveer tegenover de Marktstraat in Wormerveer. Hij werd in 1878 vervangen door een stoom-olieslagerij, die slechts drie weken in bedrijf was en toen door brand werd verwoest.
  • Visser, Deplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigVisser, De

    Houtzaagmolen in Westzaan, Paltrok.

    De windbrief van de balkenzager werd gegeven in september 1690 aan de weduwe van Dirk Arisse Visser. De molen stond ten westen van het Zuideinde bij de Kleine Braak en ging in 1749 door brand verloren.
  • Visser, Deplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigVisser, De

    Houtzaagmolen in Westzaandam, paltrok. De enige vermeldingen dateren uit 1728 en 1731. Verdere gegevens ontbreken.
  • Visser, Deplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigVisser, De

    Papiermolen in Zaandijk.

    De windbrief werd gegeven in maart 1695, maar de molen was al ouder. Hij stond ten zuiden van het Guispad, ten oosten en op enige afstand van de Watering en werd in maart 1796 door brand verwoest.
  • Visser, Deplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigVisser, De

    Houtzaagmolen in Oostzaandam, Paltrok. De enige vermelding van de balkenzager dateert uit augustus 1728. Verdere gegevens ontbreken.
  • Visser, De Gekroondeplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigVisser, De Gekroonde

    Verfmolen in Oostzaandam.

    De Windbrief werd gegeven in januari 1725. De molen stond ten oosten en op enige afstand van De Gouw, en werd in februari 1841 door brand verwoest.
  • Visser, De Jongeplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigVisser, De Jonge

    Houtzaagmolen in Westzaandam, Paltrok.

    De Windbrief van de wagenschotzager en later balkenzager, werd gegeven in juli 1722. De molen werd in augustus 1738 door brand verwoest, waarna de in Koog aan de Zaan afgebroken molen De Gekroonde Boer op zijn plaats werd neergezet. De molen stond nabij en ten westen van De Watering en kwam in januari 1760 in slopershanden.
  • Visser, De Jongeplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigVisser, De Jonge

    Houtzaagmolen in Westzaan, Paltrok.

    De Windbrief van de wagenschotzager werd gegeven in september 1700 aan Aris Dirkz. Visser. De molen stond ten westen van het dorp, bij de Kleine Braak, en werd gesloopt in 1807.
  • Visser, De Nieuweplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigVisser, De Nieuwe

    Houtzaagmolen in Westzaan, Paltrok.

    De Windbrief van de vermoedelijke wagenschotzager werd gegeven in augustus 1725 aan Dirk Arisz. Visser. De molen is kort na 1749 gesloopt. Hij stond ten oosten van het Zuideinde.

    molen houtzaagmolen
  • Visser, De Oudeplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigVisser, De Oude

    Houtzaagmolen in Westzaan, Paltrok.

    De Windbrief van de wagenschotzager werd gegeven in oktober 1716 aan Claas Dirksz. Visser. De molen stond ten westen van het dorp, nabij de dijk en werd in 1902 gesloopt.

    molen houtzaagmolen
  • Visser, Eduardplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigVisser, Eduard

    Wormerveer, 8 april 1942

    Ed Visser, letterkundige, debuteerde in 1965 als schrijver, op voorspraak van W. F. Hermans, met de verhalenbundel Twee handen van zwart. Sindsdien werd een aantal verhalenbundels, romans en gedichtenbundels van hem uitgegeven.
  • Visser, Gerritplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigVisser, Gerrit

    Marken Binnen 1912 - Krommenie 1993 Gerrit Visser 1912-1993 Journalist en bestuurslid van meerdere organisaties te Krommenie.

    Gerrit Visser werkte voor de Tweede Wereldoorlog als fabrieksarbeider, maar ging na 1945 de journalistiek in. Hij schreef voor verscheidene landelijke en lokale dag- en weekbladen als Het Vrije Volk, het dagblad De Nieuwe Dag en later voor De Typhoon. Hij maakte raadsverslagen in alle Zaanse gemeente-huizen. Eind jaren '40 werd hij redacteur van de
  • Visser, Harryplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigVisser, Harry

    Zaandam 23 oktober 1890 - Zaandam 15 augustus 1975

    Henri Jules (Harry) Visser, verffabrikant, bestuurder van verscheidene (zwem-)organisaties, ereburger van Zaandam.

    Harry Visser was onder meer:

    * secretaris en voorzitter van zwemvereniging
  • visserijplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigals laatste regel in de 5e alinea van het stukje “Haringvisserij op de Noordzee” staat:

    Oosteynde/Nieuportuinkerc/ende Calis havenen' wat moet dit zijn?

    --- Judith Friso 2016/08/29 21:51
  • Visserijplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigVisserij

    De vangst van vissen en andere in het water levende organismen. Onderscheiden worden zeevisserij, binnenvisserij en sportvisserij. Voor sportvisserij zie Hengelsport.

    Historisch is de visserij onder te verdelen in: Haringvisserij, kustvisserij, zoetwatervisserij, zoutwatervisserij en
  • Visserij, De Groenlandseplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigVisserij, De Groenlandse

    Houtzaagmolen in Westzaandam, Paltrok, ook de Groenland genoemd.

    De Windbrief van de Balkenzager werd gegeven in september 1717. De molen stond nabij de tegenwoordige straat Groenland, en werd gesloopt in 1894.
  • Visserman, Deplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigVisserman, De

    Houtzaagmolen in Oostzaandam, Paltrok, ook De Drijver genoemd.

    De eerste vermelding van de Balkenzager dateert uit 1690. De molen stond nabij het Hanenpad. En werd in 1764 gesloopt.
  • Vissers-Koopman, Lenyplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigVissers-Koopman, Leny

    Leny Vissers-Koopman, lijsttrekker en wethouder namens de Zaanse Onafhankelijke Groepering ZOG sinds april 2010. In de coalitieperiode 2014-2018 heeft zij in haar portefeuille: Openbare ruimte, Havens en Vaarwegen, Recreatiebeleid, Markten en kermissen. Zij is tevens wijkwethouder van 'Rooswijk, Oud Zaandijk en Oud Koog aan de Zaan'.
  • Vissershavenplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigVissershaven

    Zie: Economische geschiedenis geschiedenis 2.3.1.
  • Vissershopplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigVissershop

    Wijk in Zaandam-Oost, westelijk van de Zuiddijk, zuidelijk van de toevaart naar de Hanenpadsluis.

    Het Vissershop ontstond door aanslibbing en werd bij de droogmaking van het IJ en het graven van het Noordzeekanaal geheel drooggelegd en door een dijk beschermd. De naam 'hop' komt in geheel Noord-Holland voor en duidt steeds een door aanslibbing ondieper en kleiner wordend water aan.
  • Vissie, Hetplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigVissie, Het

    Houtzaagmolen in Westzaandam, Paltrok. Zie De Jonge Viskoper, De Jonge.
  • Vitters, Hendrikplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigVitters, Hendrik

    Rotterdam, 23 juli 1903 - Maastricht, 4 mei 1977

    Hendrik Vitters was een Nederlandse zeevaarder en politicus. Hij collaboreerde tijdens de Tweede Wereldoorlog met de Duitse bezetter en was van 1942 tot 1945 burgemeester van Zaandam.
  • Vlaanderen, Loekplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigVlaanderen, Loek

    Badhoevedorp, 15 juli 1937 - Zaandijk, 25 maart 2019

    Zaandijker Jan Louis (Loek) Vlaanderen, bestuurslid van Kontakt Milieubeheer Zaanstreek (KMZ), de Zaanse afdeling van de Fietsersbond, Milieufederatie Noord-Holland en Kalverpolder, hield zich intensief met bomen bezig nadat hij gepensioneerd raakte. Tijdens wandelingen wees zijn vader hem vaak op de aanwezigheid van een broedende eend of een uil in een boom. Zijn moeder wist dan altijd wat voor boom het was. Zij had het wee…
  • Vlaar en Zonen bv, P.plugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigVlaar en Zonen bv, P.

    Fabriek van en handel in enveloppen in Krommenie en Groningen.

    Het bedrijf werd opgericht in Zaandam in 1926 door Pieter Vlaar, als groothandel in grafisch papier en in papierwaren. In 1945 veranderde de naam in P. Vlaar & Zonen en werd de juridische vorm vennootschap onder firma, later gewijzigd in bv. In 1945 vestigde Vlaar zich ook in Groningen. Beide bedrijven hielden zich bezig met de handel in papier en papierwaren, waarbij de handel in enveloppen een steeds groter…
  • Vleethuizenplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigVleethuizen

    Benaming van de 17e- en 18e- eeuwse pakhuizen, die ten behoeve van de walvisvaart in gebruik waren 'Vleet' was een synoniem van 'vloot' (Boekenoogen, De Zaanse Volkstaal), in ruime betekenis werd er de gehele uitrusting mee bedoeld die voor de Groenlandvaart gebruikt werd. In de vleethuizen werden harpoenen en andere benodigdheden, roeiriemen en tuigage, alsmede proviand opgeslagen.
  • Vleetrederijplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigVleetrederij

    In Partenrederij gedreven bedrijfstak ten behoeve van de Walvisvaart. De vleetrederijen zorgden voor de uitrusting van de walvisvaarders.

    Zie ook Economische geschiedenis geschiedenis 2.3.3.
  • Vlektyphusplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigVlektyphus

    In februari 1902 heerste er in de gemeenten Zaandam, Koog aan de Zaan, Zaandijk en Wormerveer een hevige zeer besmettelijk ziekte. Het vermoeden bestond, dat deze ziekte, voorlopig vlektyphus genoemd, was overgebracht door een lading lijnzaad, afkomstig uit Bombay. Reeds verscheidene gevallen hebben zich voorgedaan, waarvan enkele met dodelijke afloop. De besmettelijkheid is zo groot, dat personen, die maar even in aanraking met lijders zijn geweest, dit met de dood moesten bekopen. …
  • Vleuten, Jan vanplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigVleuten, Jan van

    Zaandijk, 25 januari 1762 - Zaandijk, 23 februari 1835

    Eigenaar van papiermolens, patriot, burgemeester van Zaandijk.

    Toen de Fransen in 1795 Amsterdam binnentrokken en de Bataafse Republiek werd uitgeroepen, was hij het die de mannen van Zaandijk bijeen riep in herberg De Zwaan om ze van dit heuglijke feit op de hoogte te stellen. Van Vleuten was één van de afgevaardigden van de Zaanstreek naar Den Haag, ter ere van de nieuwe koning, Lodewijk Napoleon.
  • Vlieg, Deplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigVlieg, De

    Snuifmolen in Zaandijk, ook De Spaanse Vlieg genoemd.

    De Windbrief werd gegeven in januari 1697 aan Albert Jansz. Spaans. De molen werd voor januari 1713 gesloopt, maar later weer herbouwd. Hij stond ten westen van de tegenwoordige spoorlijn, ten noorden van de Schans. De molen werd gesloopt in 1763.
  • Vlieg, De Spaanseplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigVlieg, De Spaanse

    Snuifmolen in Zaandijk. Zie De Vlieg, De.
  • Vliegveld Zaandamplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigVliegveld Zaandam

    De Eerste Wereldoorlog maakte de aanleg van een militair vliegveld binnen de Stelling van Amsterdam noodzakelijk. Gehaast werd er in augustus 1914, een mini-luchthaven aangelegd in de Achtersluispolder. Afgezien van het naastgelegen, in aanbouw zijnde pakhuis De Vrede was de grond daar toen nog maagdelijk. Met de aanleg van een start- en landingsbaan werd het prototype van Schiphol een feit. Dat wil zeggen: voor even. De polderbodem was namelijk zo zompig dat er ’s winters gee…
  • Vlietplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigVliet

    Naam van een water onder Assendelft, vroeger een meertje, dat door een smal riviertje in verbinding stond met de Vlietsluis en daarmee het Wijkermeer.

    Het meertje werd wel het Wijde Vliet genoemd, het riviertje het Nauwe Vliet. Een 'vliet' een waterloop, stroom of rivier. Aan de Vliet stond in de late Middeleeuwen het slot van de heren van Assendelft. Over het ontstaan van het Wijde Vliet doet een volksverhaal de ronde. Beverwijk en Westzaan bouwden gelijk een kerk.
  • Vliet, Klaas vanplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigVliet, Klaas van

    Krommenie, 21 augustus 1841 - Krommenie, 11 februari 1917

    Beeldend kunstenaar, schilder en fotograaf.

    Klaas van Vliet, gehuwd met Neeltje Schaap, woonde en werkte, als leerling van Isaac Arentz, in zijn geboorteplaats, waar hij het beroep van wijnhandelaar uitoefende en bovendien enige tijd wethouder was. Gedurende zijn leven woonde en werkte hij voornamelijk in zijn geboorteplaats Krommenie. Hij geldt als een van de eerste Zaanse fotografen, maar kreeg vooral bekendheid door…
  • Vlietpolderplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigVlietpolder

    Zie: Landschap 9.
  • Vlietsluisplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigVlietsluis

    Voormalige sluis in de Assendelver IJ-dijk, aan het eind van de Nauwe Vliet, tussen het schiereiland De Kaag en de monding van de Kil. Deze 15e-eeuwse ontwaterings- en inlaatsluis werd eind 17e eeuw afgedamd en pas veel later gesloopt.

    sluis
  • Vlijt, Deplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigVlijt, De

    Oliemolen in Wormerveer.

    De Windbrief werd gegeven in september 1779. De molen stond aan weg en Zaan. Hij werd gesloopt in 1879, om vervangen te worden door een gelijknamige stoom-olieslagerij.

    oliemolen molen
  • Vlijt, Deplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigVlijt, De

    Houtzaagmolen in Westzaandam, Bovenkruier.

    De balkenzager werd in 1862 gebouwd op de plaats van de verbrande bovenkruier De Zes Gebroeders, De, aan en ten westen van de Watering, in het verlengde van de Parkstraat. De molen werd gesloopt in 1878 en vervangen door een gelijknamige stoomhoutzagerij.
  • Vlinder, De Witteplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigVlinder, De Witte

    Meelmolen in Wormerveer, ook De Wit genoemd.

    De eerste meelmolen in Wormerveer werd gebouwd in 1536 en was ongetwijfeld een standaardmolen. De oorspronkelijk uit Haarlem afkomstige molen werd in de Spaanse tijd verwoest. In 1589 werd een nieuwe standaardmolen gebouwd, die in augustus 1693, na blikseminslag, door brand werd verwoest. In zijn plaats werd een grote bovenkruier gebouwd, die behalve als meelmolen ook dienst deed als pelmolen. Hij stond aan weg en Zaan, tegenover d…
  • Vlinder, De Zwarteplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigVlinder, De Zwarte

    Meelmolen in Wormerveer en later Wormer, meestal De Zwart genoemd.

    De molen werd gebouwd in 1586, en was ongetwijfeld een standaardmolen. Omstreeks 1630 werd hij vervangen door een standaard- of een wipmolen, die eerder aan de Heiligeweg in Amsterdam dienst had gedaan. Tussen 1655 en 1657 werd hij afgebroken van zijn standplaats ten noorden van de tegenwoordige werkplaatsen van
  • Vloerbedekkingsindustrieplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigVloerbedekkingsindustrie

    Zie: Forbo Krommenie bv Krommenie.
  • Vloerenfabricageplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigVloerenfabricage

    Zie: Bruynzeel.
  • Vlusch, Deplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigVlusch, De

    Straat tussen Krommenie en Krommeniedijk. tussen de Uitweg en de Noorderhoofdstraat. De straat moet voorheen het karakter van een aparte buurt gehad hebben. De naam werd ook als 'Vlus' of 'Flus' geschreven.
  • Voedingsmiddelenindustrieplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigVoedingsmiddelenindustrie

    Zie: Arbeidsplaatsen en bedrijfsgrootte en bedrijfsgrootte en Economische geschiedenis geschiedenis 3.6.10.
  • Voetbal in de Zaanstreekplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigVoetbal in de Zaanstreek

    1 Ontwikkeling tot 1915

    De eerste voetbalclub in de Zaanstreek ontstond in september 1896 onder de naam Hellas in Zaandam. Vlak daarna volgde UNI, ook een Zaandamse club in datzelfde jaar voetblaverenigin “Wormerveer” in het noordelijk deel van de Zaanstreek. In 1900 gingen de drie clubs op in één vereniging en zo ontstond de Zaandamse Voetbal Vereniging: ZVV.
  • Vogelbeschermingswacht Zaanstreekplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigVogelbeschermingswacht Zaanstreek

    Tijdens de Tweede Wereldoorlog opgerichte vereniging, aanvankelijk met het doel het rapen van eieren in de onbeschermde veenweidegebieden van de Zaanstreek tegen te gaan. De oprichting had plaats op 17 april 1943 na een oproep in de Zaanse dagbladen door een aantal verontruste vogelwachters.
  • Vogelopvangcentrum Zaanstreek, Stichtingplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigVogelopvangcentrum Zaanstreek, Stichting

    Centrum voor de opvang, verzorging en revalidatie van wilde vogels, aanvankelijk gevestigd aan 't Kalf, tegenwoordig aan de Busch in Krommenie.

    De uit Engeland afkomstige Ann van Briemen, Ann van begon in 1963 in haar woonark aan het Kalf te Zaandam met de opvang van vogels. In de beginjaren werden ongeveer 25 vogels per jaar verzorgd. Dit aantal zou snel toenemen. De gebrachte vogels zijn veelal zogeheten milieu-slachtoffers (olie, gif, plastic, visdra…
  • Vogelstruis, Deplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigVogelstruis, De

    De Vogelstruis, doppenmolen in Westzaandam, ook wel De Menies genoemd, als verbastering van 'Mooie Nies'.

    De Windbrief werd gegeven in februari 1656. De molen, toebehorende aan de heer T. Jonker te Koog aan de Zaan, stond aan en ten zuiden van de Mallegatsloot, ten oosten van en nabij de tegenwoordige Provincialeweg en verbrandde als poeiermolen op 30 juni 1914. Ook twee pakhuizen met hun inhoud gingen verloren.
  • Vokes Internationalplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigVokes International

    Voormalige machinefabriek in Assendelft, gesloten in 1977.

    Vokes International was een voortzetting van de Assendelftse machinefabriek De Ridder & Kelch. In 1962 wilde het Britse Vokes (gevestigd in Guildford, Surrey) vaste voet op het continent krijgen en kocht daarom De Ridder & Kelch. Hier werden lucht- en vloeistoffilters, verende pijpondersteuningen, expansiebalgen en compensatoren gemaakt.
  • Volger, Gerbrandplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigVolger, Gerbrand

    (Wormer, 1940)

    Beeldend kunstenaar, kunstschilder, tekenaar (pastels) en lithograaf.

    Gerbrand Volger bekwaamde zich na een afgebroken opleiding tot onderwijzer als kunstenaar in Amsterdam op de Gerrit Rietveld-academie en de Rijksacademie voor Beeldende Kunsten. Hij woont nu in Amsterdam en werkt in Zaandam.
  • Volksblad, Hetplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigVolksblad, Het

    Zie: Radicaal Volksblad Volksblad.
  • Volksblad, Zaansplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigVolksblad, Zaans

    Zaanse editie van het socialistische dagblad Het Volk, die tussen 1938 en 1941 verscheen.

    Het in 1900 opgerichte dagblad Het Volk had van het begin af aan een flinke Zaanse lezersgroep. Dat deed uitgever De Arbeiderspers in 1938 besluiten een Zaanse editie van Het Volk uit te brengen. Een van de zes à acht pagina's was ingeruimd voor lokaal nieuws. In de praktijk leverde het moeilijkheden op deze gevuld te krijgen. Vrijwel meteen na de Duitse inval kwam De Arbeiderspers onder …
  • Volksgeneeskundeplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigVolksgeneeskunde

    De huidige gezondheidszorg berust op diagnostiek en behandeling door daartoe wetenschappelijk opgeleide artsen en specialisten. Voor ons huidige stelsel van geneeskundige voorzieningen kon worden ontwikkeld (zie hiervoor het artikel
  • Volkshuisvestingplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigVolkshuisvesting

    Zie: Woningbouw
  • Volkskunstplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigVolkskunst

    Door het volk voortgebrachte voorwerpen of uitingen waaraan esthetische waarde wordt toegekend. Tot de volkskunst worden zowel gebruiksvoorwerpen met hun versiering (beeldsnijwerk, schilderwerk) als volksprenten, liederen en dansen gerekend. Kenmerkend is meestal het enigszins 'primitieve' karakter van de voortbrengselen ervan, veroorzaakt door het ontbreken van opleiding en ambachtelijke ervaring. De grenzen tussen volkskunst en 'officiële kunst' zijn overigens vaak nauwelijks te tr…
  • Volksmuziekschoolplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigVolksmuziekschool

    In 1947 sprak de sectie muziek van de toenmalige Zaandamse Gemeenschap haar bezorgdheid uit over het teruglopende ledental bij de muziek- en zangverenigingen en over het gebrek aan theoretische kennis (onder andere noten lezen) bij de leden en aspirantleden van de verenigingen. Een commissie bestaande uit de wethouder van onderwijs
  • Volksparkplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigVolkspark

    Cornelis Corver van Wessem Park in Zaandam-West, tussen de Provincialeweg en de Vaart, westelijk van de naar het park vernoemde Parkstraat. In 1889 schonk houthandelaar Cornelis Corver van Wessem (1826-1897) het Volkspark vanwege de viering van zijn 40-jarig huwelijk. Hij werd zelf verantwoordelijk voor de kosten van het onderhoud.
  • Volkstaalplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigVolkstaal

    Zie: Zaans
  • Volkstuinenplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigVolkstuinen

    Van overheidswege (soms ook door bedrijven) beschikbaar gestelde, buiten of aan de rand van de bebouwing gelegen en in kleine kavels verdeelde grond, waarop door stadsbewoners groente, aardappelen, fruit en siergewassen worden geteeld.
  • Volksuniversiteit Zaanstreekplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigVolksuniversiteit Zaanstreek

    Instelling met als doel het organiseren van cursorisch onderwijs aan volwassenen. De eerste volksuniverstiteiten zijn vermoedelijk in België ontstaan, waar ze al aan het eind van de 19e eeuw voorkwamen. Vooral in Duitsland, waar men omstreeks 1910 met dit werk begon, nam het geven van onderwijs aan volwassenen een grote vlucht. In Nederland werd de eerste volksuniversiteit in 1913 opgericht te Amsterdam, op initiatief van prof. dr. S.R. Steinmetz. Het voorbeeld werd…
  • Volkszangschoolplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigVolkszangschool

    Zie: Onderwijs 1.2.5.
  • Vollerijplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigVollerij

    Zie: Volmalerij
  • Volleybalplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigVolleybal

    Sport, waarbij twee door een net gescheiden teams van zes spelers proberen de bal op de vloer van elkaars speelhelft te krijgen.

    De sport werd in 1895 bedacht door William G. Morgan, leider van de Young Men Christian Association in Massachusetts. In 1925 bracht pater S. Buis na een bezoek aan Illinois volleybal naar Nederland, maar de beoefening van de sport bleef beperkt tot enkele missiehuizen en seminaries. Grote bekendheid kreeg volleybal in 1945 na demonstraties van in ons land …
  • Volmalerijplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigVolmalerij

    Molenbedrijf, waarbij laken en andere wollen stoffen werden gevold of dichter gemaakt. In de Zaanstreek waren in totaal 24 volmolens: 10 te Oostzaandam, 7 in Koog, 4 in Zaandijk, 2 in Westzaan en 1 in Oostzaan. Een volmolen was een loonbedrijf. Men ontving wollen stoffen, vooral laken, uit Leiden of Haarlem, behandelde deze in de molen en stuurde de stoffen vervolgens weer terug naar de opdrachtgevers.
  • Volmolenplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigVolmolen

    Een volmolen is een molen die werd gebruikt om geweven wollen stof een nabewerking te geven om de kwaliteit te verbeteren. Bij het 'vollen' werd de weefselstructuur dichter en vaster gemaakt (vervilten). Hiertoe moest de stof langdurig gekneed worden met toevoegingen als aarde, urine en zeep.
  • Volmolen, de Kogerplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigVolmolen, de Koger

    Volmolen te Zaandijk. De enige vermelding dateert uit februari 1677. Hij heeft gestaan in het noordelijk deel van Zaandijk.
  • Vonk, Janplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigVonk, Jan

    (Oostzaan, 1931)

    Raadslid en wethouder voor de CPN en later Groen Links te Oostzaan. Jan Vonk werd in 1970 in de Oostzaner gemeenteraad gekozen en bleef daar tot heden (1991) zitting in houden. In 1982 werd Vonk, die in het dagelijks leven timmerman was, wethouder (tot heden). Hij was voorts afdelings- en districtsbestuurder van de CPN, bestuurslid van voetbalvereniging OFC, lid van het wielercomité van de Ronde van Oostzaan en bestuurslid van Sporthal Oostzaan.
  • Voogtenpadplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigVoogtenpad

    Zie: Botenmakersstraat
  • Vool, het Hinkendeplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigVool, het Hinkende

    Pelmolen te Oostzaandam, zie: Het Wapen, Het van Assendelft.
  • Vool, het Jongeplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigVool, het Jonge

    Houtzaagmolen te Westzaandam, kleine achtkante Bovenkruier, bijgenaamd Antje of Peet Ant. De eerste vermelding van de wagenschotzager, en later balkenzager, dateert waarschijnlijk uit 1711; hij werd toen het vooltje genoemd. Hij heeft gestaan aan en ten oosten van de Vaart, en werd in 1894 gesloopt. Van het sloopmateriaal werd de onderbouw van een korenmolentje in Hoofddorp gemaakt.
  • Vool, het Jongeplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigVool, het Jonge

    Oliemolen en later pelmolen te Wormerveer. De Windbrief werd gegeven in mei 1649. In mei 1838 werd hij ingericht als pelmolen; ook het oliewerk bleef intact. Hij heeft gestaan aan weg en Zaan, tussen De Engel, Frederik en De Toekomst, en werd in augustus 1930, na jarenlange stilstand, door brand verwoest.
  • vooltjeplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigde datum waarop de windbrief werd afgegeven is weggevallen, deze svp aanpassen

    --- Judith Friso 2016/08/31 11:15
  • Vooltje, hetplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigVooltje, het

    Snuifmolen te Westzaandam. ook Het Jonge Paard genoemd (het woord 'vool` betekent 'veulen`). De Windbrief werd gegeven in april 1703, maar de molen was al ouder. Hij werd in oktober 1756 door brand verwoest, werd herbouwd, en raakte opnieuw in brand in oktober 1765. Hij heeft gestaan aan of nabij de Zuiderwatering, vermoedelijk achter het Zeemanspad.
  • Vooren, Joplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigVooren, Jo

    Zaandam 1919 - 1999 Mosterdmolen De Huisman wordt geschilderd door Jo Vooren in 1964 Johan Pieter (Jo) Vooren, molenliefhebber en -deskundige, erelid van Vereniging De Zaansche Molen. Jo Vooren zette zich reeds voor de Tweede Wereldoorlog in voor het behoud van molen
  • Voorlichting Zaanstadplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigVoorlichting Zaanstad

    Gemeentelijke afdeling, niet alleen belast met een voorlichtende taak, maar ook met een promotionele en representatieve opdracht. Informatieverschaffing over allerlei bestuurlijke zaken en de daarmee samenhangende gevolgen voor de inwoners van Zaanstad wordt daarbij het belangrijkste geacht. Doel en werkwijze zijn vastgelegd in de nota Voorlichting, die in 1978 door de gemeenteraad is vastgesteld. Eerder was de afdeling al als Voorlichting Zaanstreek actief onder leiding v…
  • Voorn, De Jongeplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigVoorn, De Jonge

    Papiermolen en later pelmolen in Wormerveer, ook De Nieuwe Voorn, of Het Vierendeel genoemd.

    De Windbrief werd gegeven in september 1687. De molen stond in het veld, ten zuidwesten van het tegenwoordige NS-station. Hij werd rond 1818 ingericht als rijstpeller, en omstreeks 1890, nadat een motor was bijgeplaatst, onttakeld en met plaatijzer beslagen. In februari 1909 werd hij door brand verwoest.
  • Voorn, de Nieuweplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigVoorn, de Nieuwe

    Pelmolen te Wormerveer, zie: De Jonge Voorn, De Jonge. Voorn, de Oude. Papiermolen te Wormerveer. De eerste vermelding dateert van februari 1689. Hij heeft gestaan in het veld, nabij het tegenwoordige NS-station, werd in augustus 1714 door brand verwoest en vervolgens herbouwd, gesloopt in 1811.
  • Voorpost, Deplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigVoorpost, De

    1902 - 1916

    Arbeiders-weekblad voor de Zaan en omstreken. In de laatste jaren voor de eeuwwisseling werden de Artillerie Inrichtingen AI uit de gemeente Delft naar Zaandam verplaatst. De meegekomen arbeiders werden in de voor hen gebouwde Russische Buurt gehuisvest en vormden voor en na de oprichting van de SDAP in Zaandam de kern daarvan. Zoals dat ook elders gebeurde, was een onderwijzer, A. Klaver, de eerste jaren de stuwende kracht. Omdat de landelijke SDAP de streek electoraa…
  • Voorpost, deplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigVoorpost, de

    Arbeiders-weekblad voor de Zaanstreek en het Noorderkwartier van de SDAP, verschenen tussen 1901 en 1924 bij uitgever G.J. den Blanken Jassykoffstraat 37, Zaandam. De Voorpost werd begonnen door SDAP-propagandist mr. Maurits Mendels Nadat deze naar de Zaanstreek was gekomen concludeerde hij dat de bestaande bladen geen promotionele functie voor zijn partij konden hebben. Daarom zette hij de op zaterdagen verschijnende Voorpost op, waarin plaats werd geboden voor propaganda, comment…
  • Voorschotplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigVoorschot

    In de Zaanse houtbouw: bovenste schot aan voor- en/of achtergevel, dat iets is uitgebouwd boven de ondergevel. Deze uitkraging of “voorsprong” is gering, maar heeft zin doordat een betere afwatering wordt verkregen. Door de voorsprong van de top is het beschot van de benedenverdieping beter tegen inwatering beschermd. Zie voor een beschrijving van de Zaanse gevels:
  • Voortgezet Onderwijsplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigVoortgezet Onderwijs

    Zie: Onderwijs 2.
  • Voorthuizen, Johannes (Jan)plugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigVoorthuizen, Johannes (Jan)

    Rotterdam 11 maart 1913 - Zaandam 1987

    Secretaris van de Zaandamse Gemeenschap, eerste voorlichter van Zaandam, directeur Voorlichting Zaanstreek (later: Zaanstad). Jan Voorthuizen kwam in 1919 in Zaandam wonen en werd daar op 15-jarige leeftijd jongste bediende bij
  • Vooruit, Scheepswerf bvplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigVooruit, Scheepswerf bv

    Scheepswerf en voormalige Coöperatieve Vereniging. Scheepswerf te Zaandam en oorspronkelijk Koog; aanvankelijk actief in de reparatie en bouw van dekschuiten, later uitgebreid met binnenvaartschepen, sleepboten, tankers, baggermaterieel, rijksvaartuigen, woonboten, visserijschepen, tjalken en klippers.
  • VOORWOORD VAN DE REDACTIERAADplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigVOORWOORD VAN DE REDACTIERAAD

    De Encyclopedie van de Zaanstreek: 'een monument voor de Zaanstreek'. Een monument vooral ook voor de zeer velen, die erbij betrokken waren. Het eerste idee kwam van de Zaanse publicist Eduard Visser. Hij benaderde Jan de Vries, de toenmalige hoofdredacteur van het dagblad 'De Typhoon', erover. Deze legde het voor aan weer een aantal anderen die wellicht iets konden bijdragen. Zij reageerden allen op dezelfde manier: een leuk idee, maar natuurlijk onmogelijk. En to…
  • voorwoord_redactieraad_1991plugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigHet lijkt mij dat dit niet zo nuttig is om het te behouden --- Kelvin Voskuyl 2016/09/09 14:33
  • Voorzaanplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigVoorzaan

    Het deel van de Zaan tussen het Eiland, de Prins Hendrikkade en de sluis te Zaandam, met andere woorden: het deel van de Zaan vóór de Dam. In het verleden maakte ook het huidige Zijkanaal G. deel uit van de Voorzaan, die toen direct in verbinding stond met het IJ en nabij het Ooster- en Wester-
  • Voorzaanbrugplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigVoorzaanbrug

    Zie: Dr. J .M. den Uylbrug, dr. J.M. den
  • Vormingscentraplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigVormingscentra

    Instellingen die zich bezig houden met werkervaringsprojecten, scholing, cursussen en beroepsoriëntatie. Een groot deel van de taken van de voormalige vormingscentra berust op dit moment (1991) bij de Stichting voor Sociaal Kultureel Werk Wormer (Wormerland), het Centrum voor Volwassenen-Educatie, de Stichting Welzijn en Educatie Zaanstreek “Welsaen' en het Damland College, school voor beroepsonderwijs, vorming en algemeen voortgezet onderwijs in Zaanstreek/Waterland (alle Zaanst…
  • VOS cursusplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigVOS cursus

    In 1972 ontwikkelde Krijnie Verlaan de cursus ‘Vrouwen Oriënteren zich op de Samenleving’ (VOS-cursus). Zij deed dat als vormingsleidster in dienst van de Culturele Raad van Noord-Holland. De VOS-cursus werd een groot succes; er zijn er honderden gegeven. De cursus telde twaalf ochtenden, de cursusprijs was ƒ 25.
  • Vos, deplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigVos, de

    Oliemolen te Westzaandam. zie: De Olievos, de

    oliemolen molen
  • Vos, deplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigVos, de

    Pel- en oliemolen te Wormerveer. De Windbrief werd gegeven in november 1689. Hij heeft gestaan aan de Noorddijk, buitendijks, iets ten zuiden van de tegenwoordige meelfabriek De Vlijt, en werd in oktober 1712 door brand verwoest.

    molen oliemolen
  • Vos, deplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigVos, de

    Oliemolen te Krommenie. De Windbrief werd gegeven in december 1627. Hij heeft gestaan aan de Kerksloot, nabij de Heiligeweg, en werd gesloopt tussen 1668 en 1680.

    oliemolen molen
  • Vos, deplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigVos, de

    Houtzaagmolen te Westzaan. paltrok, later De Witte Vos genoemd. De Windbrief is gedateerd 24 september 1643. De toevoeging 'Witte` duikt na 1700 op. Hij heeft gestaan ten westen van het dorp. aan de dijksloot, dicht bij de dorpsingang. De molen is in 1812 gesloopt. Vos, de. Houtzaagmolen te Westzaandam. paltrok, ook Het Vosje genoemd. De eerste vermelding van de wagenschotzager dateert uit 1695. Hij heeft gestaan achter het Blauwe Arendspad. en werd vermoedelijk in 1821 gesloopt.
  • Vos, deplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigVos, de

    Houtzaagmolen te Oostzaandam. paltrok. later De Zalm genoemd. De eerste vermelding van de balkenzager dateert uit mei 1708. ln 1715 was hij in eigendom van Dirk Pietersz. Salm. die de naam waarschijnlijk veranderde. Hij heeft gestaan aan en ten westen van de Gouw. achter de Bloemgracht, en werd gesloopt in 1895.
  • Vos, de Oudeplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigVos, de Oude

    Papiermolen te Westzaandam. De windbrief werd gegeven in januari 1697. maar de molen was aanzienlijk ouder. Molenbeschrijver P. Boorsma, Pieter zag het jaartal 1697 als een mogelijke schrijffout voor 1667. De molen heeft gestaan aan en ten oosten van de Vaart, achter het Kauwerspad, en werd gesloopt in 1735.
  • Vos, de Witteplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigVos, de Witte

    Houtzaagmolen te Westzaan, zie: De Vos, de
  • Vosje, hetplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigVosje, het

    Houtzaagmolen te Westzaandam. Paltrok, zie: De Vos, de
  • Vossepadplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigVossepad

    Oude naam voor het Vermaningpad/straat te Koog.
  • Voster, Maartenplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigVoster, Maarten

    (Zaandam, 20 mei 1952 – 28 december 2019)

    Maarten Voster is vooral bekend geworden als voorzitter van Stadsdeel Westerpark in Amsterdam en als voorzitter van Stichting de Zaanse Schans (2010 – 2016).

    Voster studeerde economie aan de Universiteit van Amsterdam en was in zijn studiejaren actief in de
  • Vraag en antwoordplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigVraag en antwoord

    Zou u de naam Klaas ter Laan willen veranderen in Kornelis? Hij had zelf de pest aan de bijnaam Klaas, u kunt wel melden dat hij zo genoemd werd. EGH ter Laan (jongste kleindochter)

    “Open je email-programma en stuur een mailtje (naar de persoon die je zojuist hebt aangeklikt
  • Vrede, deplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigVrede, de

    Oliemolen te Westknollendam. De Windbrief werd gegeven in juni 1685. Hij heeft gestaan aan de Tochtsloot en werd gesloopt in 1872 en vervangen door een gelijknamige stoom-olieslagerij. zie: Croklaan bv

    oliemolen molen
  • Vrede, Deplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigVrede, De

    Fabriekspand in de Achtersluispolder, aan het Noordzeekanaal ter hoogte van Zijkanaal H, het Barndegat. De bouw kwam tot stand naar een ontwerp van architect S.B. van Santé, in opdracht van zakenman Van Odijck, toenmalig directeur van de rijstpellerijen van de firma
  • Vrede, deplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigVrede, de

    Houtzaagmolen te Oostzaandam, bovenkruier. De Balkenzager werd gebouwd in 1839. Hij werd in mei 1848 door brand verwoest, waarna herbouw volgde. Hij heeft gestaan aan en ten westen van de Gouw, op enige afstand en ten noorden van de Hanenpadsloot en werd in juli 1899 opnieuw door brand verwoest.
  • Vrede, de Gekroondeplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigVrede, de Gekroonde

    Oliemolen en later snuifmolen te Westzaandam. De windbrief werd gegeven in juni 1685. In 1717 werd hij snuifmolen. Hij heeft gestaan ten oosten van de Watering, achter de tegenwoordige Reigerstraat en werd gesloopt vóór 1828.
  • Vredenburg, Willemplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigVredenburg, Willem

    Krommenie, 19 september 1913 - Krommenie, 22 januari 2000

    Overlevende van kamp Dachau.

    Willem Vredenburg, woonachtig aan de Klaas Katerstraat 17 in Krommenie was werkzaam bij Blikfabriek Verblifa en nam deel aan de april-meistaking in 1943. Als represaille werd hij samen met veertien collega-werknemers aangehouden, ter dood veroordeeld en naar een concentratiekamp verbannen. Willem Vredenburg arriveerde na omzwervingen op 26 mei 1944 in concentratiekamp Dachau en wist zich …
  • Vreeman, Ruudplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigVreeman, Ruud

    (Zwolle, 31 december 1947)

    Was burgemeester van Zaanstad van 16 maart 1997 tot 28 juni 2004. Van 1 december 2016 tot 27 september 2017 was hij waarnemend burgemeester.

    Vreeman doorliep de middelbare school in Overveen en hij studeerde arbeids- en organisatiepsychologie in Groningen van 1969 tot 1974. Hij sloot zich aan bij het NVV (later FNV). In 1985 promoveerde hij aan de TU Delft, op een proefschrift getiteld Vakbondswerk en de kwaliteit van de arbeid.
  • Vreugd, de Wildeplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigVreugd, de Wilde

    Schelpzandmolen te Westzaan.

    De windbrief werd gegeven in juni 1741. Hij heeft gestaan aan het Zuideinde, en kwam in januari 1753 in slopershanden.
  • Vrienden van het Zaanse Huis, Verenigingplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigVrienden van het Zaanse Huis, Vereniging

    In 1961 als Vereniging Vrienden van de Zaanse Schans opgerichte organisatie, die zich aanvankelijk steunverlening aan de Zaanse Schans ten doel stelde. Het ledental steeg tot boven de duizend en de vereniging kon in jaarlijkse afdrachten in totaal ongeveer f 250.000,- aan de totstandkoming van de Schans bijdragen.
  • Vrienden, de Twee Goedeplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigVrienden, de Twee Goede

    Houtzaagmolen te Wormerveer, zie: De Jonge Bakker

    molen houtzaagmolen
  • Vriendschap, deplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigVriendschap, de

    Houtzaagmolen te Westzaandam. klein wipmolentje. Ook Dirk de Eenvoudige genoemd. Het lattenzagertje werd gebouwd in 1875 en gesloopt in 1902. Het heeft gestaan aan en ten zuiden van de Papenpadsloot, ten oosten van de Provincialeweg.
  • Vries Czn, Simon deplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigVries Czn, Simon de

    Zaandam 9 januari 1869 - Wassenaar 27 september 1961

    Simon de Vries Czn, ARP-Kamerlid en minister van Financiën in het kabinet-Ruijs de Beerenbrouck I. Voor zijn ministerschap was De Vries Czn. onderwijzer, advocaat en wethouder in Amsterdam; na zijn aftreden werd hij tot wethouder bij de gemeente Den Haag benoemd. Als minister was hij tweede keus, nadat anderen geen belangstelling voor de functie hadden getoond.
  • Vries Pz, Jacob deplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigVries Pz, Jacob de

    (Zaandam 1851-1890)

    Volgens de overlevering ontstond er bij de bouw van het Zaandamse stadhuis door molenmaker-aannemer Jan de Vries enige verwarring toen zijn meesterknecht hem aansprak met de woorden: `Wet wenegst baas, der benne gien sekrete in
  • Vries, Cees deplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigVries, Cees de

    Zaandam, 25 juli 1946

    Cees de Vries, voormalig voetballer van Telstar, AZ'67 en HFC Haarlem. De Vries startte bij Zaanlandia en speelde in vanaf het seizoen 1969-1970 vier seizoenen bij Telstar in de eredivisie. In 1973 maakte de middenvelder de overstap naar AZ'67 waar hij drie seizoenen voor uitkwam. In 1976 verkaste De Vries naar eerste divisiekampioen HFC Haarlem. De Vries beëindigde zijn carrière na drie seizoenen Haarlem in 1979.
  • Vries, Dick deplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigVries, Dick de

    Koog aan de Zaan, 10 juni 1915 - Berlijn, Tegel 4 juni 1943

    Dick de Vries, werkte bij Fokker, was lid van de Stijkelgroep, werd op 28 april 1941 gearresteerd en heeft negen maanden in het Oranjehotel gezeten. Hij werd gefusilleerd 4 juni 1943.
  • Vries, Dub deplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigVries, Dub de

    Urk 26 december 1944

    Zaandammer en organist Dub de Vries verhuisde op jonge leeftijd vanuit Urk naar Wormer waar hij zijn muzikale gaven kon ontplooien in de plaatselijke harmonie. Hij bespeelde daar de bariton-tuba. In zijn militaire diensttijd was hij hoornblazer bij de Prinses Irene Brigade, gelegerd in Schalkhaar, dicht bij de orgelsteden Zwolle en Kampen, en met name in de Bovenkerk te Kampen met de bekende organist Willem Hendrik Zwart werd zijn passie voor het kerkorgel ge…
  • Vries, H . deplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigVries, H . de

    Zie: Tweede Wereldoorlog Wereldoorlog 3.
  • Vries, J.W. deplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigVries, J.W. de

    Aanvankelijk boek- en kunsthandelaar, in 1924 medevennoot in de firma K. Blees Gzn aan de Westzijde in Zaandam, later onder meer directeur van kantoorinrichtingsbedrijf Blees bv. Daarnaast vervulde De Vries een groot aantal organisatorische functies:

    * Omstreeks 1930 als secretaris betrokken bij de herleving en groei van de
  • Vries, Nicolaas Teunis deplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigVries, Nicolaas Teunis de

    Zaandam, 24 juni 1918 - Ypenburg, 10 mei 1940

    Nicolaas Teunis de Vries, dienstplichtig Huzaar, sneuvelde op 10 mei 1940 tijdens de massale Duitse aanval op vliegveld Ypenburg. Het doel was de Koninklijke familie te ontvoeren. Uiteindelijk bleek het een debacle voor de Duitsers die bijzonder grote verliezen leden.
  • Vries, Piet de (Piet Oublie)plugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigVries, Piet de (Piet Oublie)

    Piet de Vries, adjunct-directeur Sociale Zaken te Zaandam en NSB-burgemeester van Wormer verving burgemeester Albertus Slager van Wormerveer op 8 mei 1944 nadat Slager had geweigerd burgers aan te wijzen die moesten helpen Duitse verdedigingswerken bij de kust te maken.
  • Vries, Toon deplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigVries, Toon de

    Zaandijk 1 april 1882 - 1969 Toon de Vries 1882-1969 Anthonie (Toon) de Vries, één van de grote vier dirigenten van amateurorkesten in de Zaanstreek was autodidact, begiftigd met een grote muzikale intuïtie. De muzikale loopbaan van de geboren en getogen Zaandijker begon als lid van een harmonie op zevenjarige leeftijd. Hij speelde tot 1919 sopraansaxofoon in
  • Vriezenpadplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigVriezenpad

    Vroegere naam voor de zuidzijde van de Stationsstraat te Koog (de noordzijde heette het Bonsempad). Het Vriezenpad (ook: Vriezepad of Vriessepad) kreeg in 1826 een reglement.
  • Vrijbuitersplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigVrijbuiters

    Zaankanters, die in de Spaanse tijd, de tijd van 1572 tot 1576 waarin de Zaanstreek gedeeltelijk door troepen in Spaanse dienst bezet was, door ongeregelde aanvallen de Spaanse bezetters zoveel mogelijk schade probeerden te berokkenen. Zowel de Spanjaarden als de Staatsen maakten gebruik van de Vrijbuiters die achter de vijandelijke linies opereerden. Hun taak was zoveel mogelijk buit te vergaren, zoveel mogelijk verwarring te stichten, alsmede personen te ontvoeren die voor losgeld…
  • Vrije schoolplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigVrije school

    Zie: Onderwijs 1.3.3.
  • Vrijer, Albertplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigVrijer, Albert

    (Barsingerhom 1721-Wormerveer 1799)

    Doopsgezind leraar (predikant) in Wormerveer van 1770 tot 1791, daarnaast landelijk bekend als wis- en natuurkundige. Hij was een gezaghebbend lid van de zogeheten 'mathematische maatschappijen' in Hamburg en Amsterdam. In de Zaanstreek maakte hij actief deel uit van het 'Physisch College' (later 'Physisch Genootschap' geheten) in Wormerveer. De daar door Vrijer gegeven colleges zijn opgenomen in 'Mengelwerk der Wiskunstige Verlustiging` (Ams…
  • Vrijheid, deplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigVrijheid, de

    Houtzaagmolen te Westzaandam, achtkante Bovenkruier. De Windbrief van de wagenschotzager, en later balkenzager, werd gegeven in november 1724. Hij heeft gestaan aan de Westzanerdijk, en werd in 1746 gesloopt.
  • Vrijheid, deplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigVrijheid, de

    Pel- en oliemolen te Wormerveer. De Windbrief werd gegeven in juli 1742. In 1750 of 1751 werd de pelmolen ingericht voor het slaan van oliezaden. Hij heeft gestaan aan de Noorddijk, in het noordelijkste deel, buitendijks. en werd in 1896 afgebroken en vervoerd naar Alkmaar, waar hij als korenmolen werd herbouwd.
  • Vrijheid, Deplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigVrijheid, De

    Snuifmolen in Krommenie, ook De Snuiver genoemd.

    De molen werd gebouwd in 1772, heeft gestaan ten westen van het dorp, aan de Snuiversloot. Hij werd in juni 1893 door brand verwoest.
  • Vrijheidsbomenplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigVrijheidsbomen

    Symbolen van vrijheid, opgericht na de Franse inval in de Republiek der Nederlanden in 1795. De bomen, die meestal op een met symbolen beklede sokkel stonden, bleven tijdens de Bataafse Republiek geruime tijd in verschillende Zaanse dorpen staan. De eerste vrijheidsbomen werden op 19 januari 1795 geplaatst in
  • Vrijmetselarij (ook: maçonnerie)plugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigVrijmetselarij (ook: maçonnerie)

    Internationaal verbreide, maar in feite landelijk en plaatselijk georganiseerde broederschap, een groepering die niet zozeer een geestelijke stroming belichaamt maar die streeft naar zowel persoonlijke als gezamenlijke bezinning op de levenshouding (ethos). De vrijmetselaars komen bijeen in werkplaatsen of loges (Engels: lodges = bouwketen), daarbij in godsdienstig opzicht hun bijzondere meningen aan henzelf overlatende.
  • Vrijzinnig Democratische Bondplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigVrijzinnig Democratische Bond

    In 1901 opgerichte landelijke politieke partij, voortzetting van de eerder (1888) ontstane Radicale Bond, waarin zich - ook in de Zaanstreek meer vooruitstrevende liberalen hadden georganiseerd. De vrijzinnig democraten waren weliswaar een liberale overtuiging toegedaan, maar konden zich niet verenigen met de invloed van de conservatieve vleugel in de toenmalige Liberale Unie. Met hun sociale opstelling stonden zij dicht bij de sociaaldemocraten, die zij echter bes…
  • Vroedschappenplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigVroedschappen

    Zie: Bestuur en rechtspraak 2.1.4., 2.3.1.
  • Vroedvrouwenplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigVroedvrouwen

    In het verleden berustte de verloskundige zorg bij de plaatselijke artsen en door de gemeenten aangestelde vroedvrouwen. Deze laatsten verleenden vooral hulp bij bevallingen in onvermogende gezinnen. Zij werden in de volksmond 'poppiesroeisters` genoemd. De pasgeborene, het kraamkind, duidde men namelijk als een “poppie aan. De kinderen kwamen in de Zaanstreek bij overlevering niet “van de ooievaar, maar “uit het rietland, of “uit de watermolen'. Dat gold niet alleen in Zaandijk, …
  • Vrolijk, Benplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigVrolijk, Ben

    Zaandam, 27 februari 1912 - Den Haag, 11 mei 1940

    Bernardus (Ben) Vrolijk werd als dienstplichtige in 1933 opgeleid tot vliegtuigmaker 2e klas bij de Marine Luchtvaartdienst. Tijdens de mobilisatie in 1939 werd hij opgeroepen bij de 2e Luchtvaart Afdeling van het Veldleger als soldaat vliegtuigmaker. Hij was speciaal belast met onderhoud aan
  • Vrolingh, Abraham Lplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigVrolingh, Abraham L

    Zie: Gezondheidszorg 1.5.1.
  • Vroonsluisplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigVroonsluis

    Voormalige sluis in de Assendelver Zeedijk bij de Vroonmus tussen schiereiland de Kaag en de afdamming van het Wijkermeer. De voor wateruitslag en -inlating gebruikte sluis werd eind 17e eeuw afgedamd en een kwart eeuw later gesloopt.

    sluis
  • Vrouw Blijf Bijplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigVrouw Blijf Bij

    In 1975 werd in het Peldersveld de eerste Vrouw Blijf Bij (VBB) gestart. Het ontstond na de start van de VOS-cursussen. De VBB-bijeenkomsten waren koffieochtenden met onderwerpen die de vrouwen aangingen zoals over gezondheid, seksualiteit, politiek, gezonde voeding, medicijnverslaving etc. Vrouwen leerden hier ook te vergaderen en te discussiëren. Later kwamen ook VBB-groepen in Assendelft, Poelenburg en het Kalf. Meer of minder bekende vrouwen als Hedy d'Ancona en Liesbeth den…
  • Vrouwen Filmgroepenplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigVrouwen Filmgroepen

    De filmgroepen Vrouw Kijk Verder en Vrouwenfilmgroep Kogerveld organiseerden filmavonden in respectievelijk het buurthuis Oit en Tois in het Kogerveld en later De Fabriek in Zaandam. De avonden waren alleen toegankelijk voor vrouwen. In de jaren ’80 gingen vrouwen ook zelf films produceren.
  • Vrouwen in de politiekplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigVrouwen in de politiek

    Begin 20-ste eeuw ontstaan, in navolging van onder meer de Engelse suffragette-beweging, een kiesrechtstrijd. Ook in de Zaanstreek zetten tal van (meestal socialistische en liberale) vrouwen zich in voor gelijke rechten in de politiek. Zo ontstaan in Zaandam (1910), Koog-Zaandijk (1912), Wormerveer (1915) en Wormer (1917) afdelingen van de Bond van Sociaal-democratische Vrouwenpropagandaclubs. Verscheidene Zaanse partijen richten in de loop der jaren vrouwenafdelingen op.…
  • Vrouwen voor Vredeplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigVrouwen voor Vrede

    Vrouwen voor Vrede streeft naar een geweldloze, respectvolle en veilige mondiale samenleving, waarin de rechten van de mens worden nagestreefd en waarin welvaart en welzijn rechtvaardig zijn verdeeld met eerbied voor natuur en milieu en conflicten geweldloos worden opgelost. (
  • Vrouwenactiesplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigVrouwenacties

    Over de periode 1970 tot 1980 hebben wij (nog) niets kunnen vinden. Toch kunnen we ons niet voorstellen dat er in die jaren niets gebeurde. Weet U nog iets? Vul deze pagina dan aan alstublieft.

    1970 Dolle Mina De Dolle Mina’s voeren een crèche-actie door het Gemeentehuis aan de Burcht te bezetten. De Pisbakkenactie was een ludieke actie voor openbare toiletten voor vrouwen. Hierbij werd aan burgemeester Laan een po met roze strik aangeboden. In 1970 werd een noodtoilet geplaatst …
  • Vrouwenarbeidplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigVrouwenarbeid

    In de vroegere Zaanse industrie kwam vrouwenarbeid in bescheiden mate voor. Alleen in de beschuitbakkerijen, de papiermolens waar zij als lompenscheurders werkten, de lijnbanen en vooral in de spinnerij en zeildoekweverij werd relatief veel werk door vrouwen verricht. Bij de arbeidsenquête van 1891 is ook aan hun arbeidsomstandigheden veel aandacht gegeven. Hun beloning was laag in verhouding tot die van mannen, vaak minder dan de helft bij gelijkwaardig werk. Zie ook:
  • vrouwenarbeidplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigVrouwenarbeid: dit onderwerp aanvullen/aanpassen dmw fysieke encycl. Is onvolledig (?)

    --- Judith Friso 2016/09/01 20:06
  • Vrouwenbond FNVplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigVrouwenbond FNV

    Op 27 januari 1948 werd de Vrouwenbond NVV opgericht en daarbij ook meteen de afdeling Zaandam. De nadruk werd gelegd op 'De vrouw achter de man'. De bond omschreef toen de stelling dat de voornaamste taak van de vrouw in het gezin lag:
  • Vrouwencabaretgroepenplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigVrouwencabaretgroepen

    Vanuit de VBB (Vrouw Blijf Bij)-groep Peldersveld is de cabaretgroep Vrouw Blijf Bij ontstaan; aanvankelijk bedoeld voor een 1-malig optreden tijden de “Pelderia” van 1977, maar wegens succes is de cabaretgroep doorgegaan (tot 1992 als
  • Vrouwencafésplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigVrouwencafés

    Eind jaren '70 waren er in de Zaanstreek verschillende vrouwencafés. Deze hadden geen eigen locatie maar kwamen bijeen op speciale avonden in buurthuizen. In de vrouwencafés werden maandelijks thema-avonden georganiseerd. In die tijd vonden veel vrouwen het nog lastig om een gewoon ‘mannencafé’ binnen te stappen.
  • Vrouwencentrum - Van Maidenhois tot Vrouwencentrum 1981-2003plugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigVrouwencentrum - Van Maidenhois tot Vrouwencentrum 1981-2003

    Eind jaren ’70 waren er al veel groepen voor vrouwen actief in de Zaanstreek. Op 21 maart 1981 opent Hedy d'Ancona het eerste Vrouwencentrum in de Zaanstreek 't Maidenhois in de Mauritsstraat in Zaandam. In 1982 wordt de huur opgezegd.
  • Vrouwenonderwijsplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigVrouwenonderwijs

    Onderwijs speciaal gericht op meisjes is gedurende de 20-ste eeuw in Nederland een normaal verschijnsel. Onderwijs heeft in dit kader nog vaak tot doel de meisjes voor te bereiden op hun rol in de samenleving. De emancipatorische doelstelling van onderwijs komt pas in de loop van de 20-ste eeuw in beeld.
  • Vrouwenraad Zaanstad, Federatieveplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigVrouwenraad Zaanstad, Federatieve

    Federatieve Vrouwenraad Zaanstad, in 1977 ontstaan als bundeling van de toen bestaande Vrouwenraden in Zaandam, Wormerveer en Assendelft, waarbij zich een jaar later ook die uit Krommenie aansloot. Daarvóór ging de organisatie door het leven als Nederlandse Federatie Vrouwelijke Vrijwillige Hulpverlening afdeling Zaandam.
  • Vrouwenrubrieken in de Zaanse krantenplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigVrouwenrubrieken in de Zaanse kranten

    Vanaf de jaren ‘50 hadden de Zaanse dagbladen vrouwenrubrieken.

    De Typhoon

    In 1957 verscheen de rubriek ‘Goedenmiddag, dames…’ Hierin werden onderwerpen als mode, kinderen, recepten en de nieuwste snufjes op het gebied van de huishouding besproken. Bestemd voor de lezeressen en de indruk wekkend dat de rest van het nieuws niet relevant voor vrouwen zou zijn. In die tijd werkte Ageeth Scherphuis (Zaandam,1933 – Amsterdam, 2012) als verslaggeefster bij de T…
  • Vrouwentelefoon: Vrouwen bellen Vrouwenplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigVrouwentelefoon: Vrouwen bellen Vrouwen

    Telefonische hulpdienst door vrouwen in het Vrouwencentrum. Ze werden getraind door medewerksters van Tegen Haar Wil. Dit is een organisatie met vrijwilligsters die zelf ook ervaring met geweld in hun leven hebben. Ze bieden een luisterend oor en denken met de beller mee. De telefonisch hulpdienst bestond uit een groep vaste vrouwen die dagelijks aanwezig waren. Het hoofdthema van de gesprekken was seksueel geweld en incest.
  • Vrouwenverdrietplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigVrouwenverdriet

    Buurtschap in de voormalige gemeente Assendelft, tussen de Vaartdijk en de Provincialeweg Zaandijk-Buitenhuizen, ongeveer ter hoogte van de watertoren, aan het einde van de Communicatieweg. Het buurtje heeft zijn naam waarschijnlijk te danken aan een vroeger daar gelegen herberg. Volgens
  • Vrouwenverdrietsluisplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigVrouwenverdrietsluis

    Sluis te Vrouwenverdriet tussen de Nauernasche Vaart en de Sluissloot waarmee men onder andere toegang krijgt tot de Delft, de hoofdafwatering van de polder Assendelft. De sluisdeuren worden bediend met behulp van staartbalken aan de zuidelijke deuren. Deze deuren beschikken ook over de rinketten die met smeedijzeren hefbomen geopend kunnen worden. De noordelijke deuren worden met behulp van een schippershaak geopend en gesloten.
  • VSM Geneesmiddelen bv.plugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigVSM Geneesmiddelen bv.

    (VSM: Voorhoeve-Schwabe-Merk), zie Dr. Willmar Schwabe bv.

    economie
  • VTIMplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigVTIM

    Verwarmings- en Technische Installatie Maatschappij bv. zie: Vetim bv.

    economie
  • VTZ bv (Verhuis- en Transportkombinatie Zaanstad/Utrecht)plugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigVTZ bv (Verhuis- en Transportkombinatie Zaanstad/Utrecht)

    Transportonderneming te Zaandam, voortgekomen uit de Zaanse bedrijven Greuter-Eggenhuizen en Nijboer (beide hierna beschreven), waarbij het Utrechtse bedrijf Elberts in 1985 toetrad. Greuter-Eggenhuizen transport b.v. was een in 1930 door H. Greuter te Beemster gestart bedrijf. Om klandizie te suggereren werd aanvankelijk met lege kisten op een laadbak gereden. Na enige tijd trad broer Cor tot het bedrijf toe; deze ging in 1931 een “zust…
  • Vught, C. vanplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigVught, C. van

    Zie: Tweede Wereldoorlog Wereldoorlog
  • Vuilnisbelt van Krommenieplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigVuilnisbelt van Krommenie

    In 1907 kocht de gemeente Krommenie een stuk weiland aan, een eiland dat via een brug vanaf de Uitweg toegankelijk werd. Het (w)eiland werd 87 jaar gebruikt als vuilnisbelt. In 1994 kreeg de belt de bestemming groenzone.
  • Vuilstortplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigVuilstort

    Zie: Milieubeheer bij welk trefwoord de ontwikkeling van de reinigingsdienst, de afvalverbrandings-installatie AVI enzovoort zijn behandeld. Hierbij werd niet aangegeven dat op vele plaatsen in de Zaanstreek in het verleden afval is gestort, tengevolge waarvan inmiddels min of meer ernstige bodemverontreinigingen zijn geconstateerd. Stort van huisafval had door de gemeenten sinds omstreeks 1890 plaats op belten; voor en na die tijd werden ook sloten met huisvuil, toen nog voornamelijk…
  • Vuure, Jaap vanplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigVuure, Jaap van

    (Noord-Beemster 1919)

    Hoofdonderwijzer en spil in het sociale leven te Westknollendam, voorzitter van de Federatie Zaanstad van de PvdA. Onderwijzer Jaap van Vuure werd in 1946 secretaris van de Partij van de Arbeid en voorzitter van de Vereniging Volksonderwijs (tot 1975), beide te Wormerveer. In 1951 werd hij aangesteld als hoofd van de Theo Thijssenschool te Westknollendam. Na zijn verhuizing naar dit dorp (behorend tot de gemeente Wormerveer) kreeg hij een groot aantal maat…
  • Vuurlinie, deplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigVuurlinie, de

    Het Noord-West en Westfront van de Stelling van Amsterdam, van het Noordzeekanaal tot Krommeniedijk. De naam de Vuurlijn of Vuurlinie is waarschijnlijk door de plaatselijke bevolking aan het zwakste deel van de complete stelling gegeven. De linie, die in het laatste decennium van de 19e eeuw is aangelegd, is nu nog herkenbaar in het stuk op de Assendelver Zeedijk. Hier staan nog munitie-depots.
  • VVZplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigVVZ

    R.K. Voetbalvereeniging VVZ Zaandam. Opgericht in 1916, officieel onder de naam Hercules Z. Vijf jaar later veranderde de naam in 'Zaandam' waarna in 1925 werd gekozen voor de clubnaam VVZ de afkorting van Voetbal Vereeniging Zaandam, voluit R.K. Voetbalvereeniging Zaandam. De vereniging stelde zich ten doel

Z

  • Zaanse Vrouwenkrantplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigZaanse Vrouwenkrant

    Op 8 maart 1983 vond in De Speeldoos de Internationale Vrouwendag plaats. Hier werd de eerste uitgave van de Zaanse Vrouwenkrant gepresenteerd.

    Dit was een initiatief van Marianne Monnier en Coby Voorn, omdat zij het een goed moment vonden om een platform te maken waarin vrouwen elkaar en elkaars activiteiten konden vinden, en waar de Zaanse Emancipatiebeweging tegen het licht werd gehouden. De krant heeft vier jaar bestaan. Er verschenen 30 nummers, de laatste in 1987.
  • /home/zaanwiki/domains/zaanwiki.nl/private_html/encyclopedie/data/pages/letters/v.txt
  • Laatst gewijzigd: 2020/09/07 15:53
  • door jan