Verschillen
Dit geeft de verschillen weer tussen de geselecteerde revisie en de huidige revisie van de pagina.
Beide kanten vorige revisie Vorige revisie Volgende revisie | Vorige revisie | ||
papierfabrikeurs_in_zaandijk [2017/11/12 20:26] jan |
papierfabrikeurs_in_zaandijk [2020/09/07 12:10] (huidige) |
||
---|---|---|---|
Regel 1: | Regel 1: | ||
- | ==== Zaandijker Papierfabrikeurs Honig(h) en Kool ==== | ||
- | |||
- | Auteur: Pier van Leeuwen | ||
- | |||
- | **Honigh, J. & A. Cz.: | ||
- | |||
- | |||
- | ---- | ||
- | |||
- | **Honig, C & J** in watermerken en op riemkappen ook gespeld als C & I: Familiebedrijf te Zaandijk, werkzaam vanaf 1709 tot 1879. Behoorde tot de voornaamste Zaandijker witpapierbedrijven. Het bedrijf werd gestart door de broers Cornelis (1683-1755) en Jan Honig (1688-1757), | ||
- | |||
- | De firma leverde een hoge kwaliteit gevergeerd papier en [[velijnpapier]] voor zowel de binnenlandse als buitenlandse markt. Toepassingen van dit papier, herkenbaar aan de door de firma gevoerde watermerken, | ||
- | |||
- | Een grote verzameling papiermonsters met watermerk, riemkappen en bijbehorende merkblokken is bewaard gebleven binnen de Stichting Archief Honig(h). De riemkappen worden beheerd in het Gemeentearchief Zaanstad. Een selectie is geëxposeerd in het Honig Breethuis te Zaandijk. Ook zijn in dit museum pastelportretten te zien van de broers Jacob en Klaas Breet en de zoons Cornelis en Jan Jbz. Breet, alsmede een lithografische portret van neef-vennoot Cornelis Klz. Breet. | ||
- | |||
- | **Literatuur**: | ||
- | * Gerrit Jan Honig: Jacob Honig Janszoon Junior 1816-1870 (in: Zaanlandsch Jaarboek 1932), | ||
- | * H. Voorn: De papiermolens in de provincie Noord-Holland (Haarlem 1960), | ||
- | * P.P.H. van Leeuwen: Honig Breethuis, thuis bij een Zaans koopmansgezin (Zaandijk 2012), | ||
- | * Nieuwsbrief Honig Breethuis nr. 38 (2014), | ||
- | * Th. en F. Laurentius: Vijftig historische riemkappen (SPN 2015) | ||
- | |||
- | |||
- | ---- | ||
- | |||
- | **Honig (& zoon), J.,** zijnde Jan Jbz. Honig (1688-1757), | ||
- | |||
- | **Literatuur: | ||
- | * H. Voorn: De papiermolens in de provincie Noord-Holland (Haarlem 1960), , | ||
- | * Th. en F. Laurentius: Vijftig historische riemkappen (SPN 2015) | ||
- | |||
- | |||
- | |||
- | ---- | ||
- | |||
- | |||
- | **Honig & Zoonen, J.,** zijnde Jacob Jsz. Honig (1712-1780). Familiebedrijf te Zaandijk, werkzaam van 1765 tot 1836. Vanaf 1765 neemt Jacob zijn beide zoons Jan Jbz Honig (1738-1806) en Cornelis Jbz. Honig (1745-1817) uit zijn huwelijk met Lysbeth Cornelisd. Blauw op in zijn bedrijf en doopt de firma om in J(acob) Honig & Zoonen. Het Gemeentearchief Zaanstad bezit silhouetportretjes GAZ 31.01239 en GAZ 31.01240 van Cornelis Jacobsz Honig Geb. te Zaandijk 25 januari 1745, overl. aldaar 15 april 1817 en Moertje Ongelaar Geb. te Koog aan de Zaan 31 januari 1749, overl. te Zaandijk 1 april 1830. Het is het bedrijf van J. Honig & Zoonen dat papier leverde, dat meerdere sleutelmomenten uit de wereldgeschiedenis documenteert. Voorbeelden van toepassingen van papier van J. Honig & Zoonen, herkenbaar aan de door de firma gevoerde watermerken, | ||
- | |||
- | Van de 21 bekende exemplaren van de Amerikaanse onafhankelijkheids-verklaring uit 1776 dragen er meerdere een watermerken van Zaanse firma’s. Zo vertonen maar liefst zeven drukken het watermerk van J. Honig & Zoonen. Het laatste embleem bestaat uit een posthoorn binnen een bekroonde cartouche met daaronder de bedrijfsnaam. Er zijn elf brieven bekend van president Thomas Jefferson op papier van de firma J Honig & Zoonen. Ze dateren van 1788 tot 1803 en dragen een posthoorn dan wel een bijenkorf met oranjeboom. Ook zijn er brieven bekend van de eerste president George Washington uit 1779 op papier van C & J HONIG BREET en uit 1781 op papier van J Honig & Zoonen, eveneens voorzien van de posthoorn. In december 1792 vervaardigde Arthur Phillip (1738-1814), | ||
- | |||
- | In 1809 ontving de firma op de 2e Openbare Tentoonstelling van Hollandsche Nationale Vlijt te Amsterdam een eervolle vermelding en in 1825 ontving Jan Jbz. Honig 1792-1867 te Haarlem een zilveren medaille voor dit kwaliteitsproduct. Op 30 juli 1837 werd de firma J(acob) Honig & Zoonen door Jan Jbz. Honig 1792-1867, opgesplitst in de firma J(acob) Honig & Zoon en J(an) Honig & Comp. Een verzameling riemkappen en papiermonsters met watermerk is bewaard gebleven binnen de Stichting Archief Honig(h). De riemkappen worden beheerd in het Gemeentearchief Zaanstad. | ||
- | |||
- | **Literatuur: | ||
- | * Gerrit Jan Honig: Jacob Honig Janszoon Junior 1816-1870 (in: Zaanlandsch Jaarboek 1932), | ||
- | * H. Voorn: De papiermolens in de provincie Noord-Holland (Haarlem 1960), | ||
- | * Th. en F. Laurentius: Vijftig historische riemkappen (SPN 2015), | ||
- | * P. van Leeuwen: Jacob Honig & Zoonen (1765-1837): | ||
- | |||
- | |||
- | ---- | ||
- | |||
- | |||
- | **Honig & Zoon, J.:** Familiebedrijf te Zaandijk, werkzaam van 1837 tot 1854. | ||
- | |||
- | Op 30 juli 1837 werd de firma J(acob) Honig & Zoonen door Jan Jbz. Honig opgesplitst in de firma J(acob) Honig & Zoon en J(an) Honig & Comp. Jacob Honig & Zoon ging verder met molen De Vergulde Bijkorf, terwijl Jan Honig & Comp. werkte met molen De Wever en vanaf 1841 met Het Fortuin. De watermerken en riemkappen van deze beide firma’s lijken nog sterk afgeleid van de beroemde voorganger. Zo bestaat er van de riemkap met beeltenis van een postruiter versies met onderschriften van alle drie de firmanamen. De productie van witpapier door de firma J Honig & Zoon loopt tussen 1838 en 1853 terug van 5239 tot 1511 riemen. In 1854 wordt dit bedrijf uiteindelijk door Jan Jacobsz. Honig (1792-1867), | ||
- | |||
- | **Literatuur: | ||
- | * H. Voorn: De papiermolens in de provincie Noord-Holland (Haarlem 1960), | ||
- | * Th. en F. Laurentius: Vijftig historische riemkappen (SPN 2015). | ||
- | |||
- | |||
- | ---- | ||
- | |||
- | Honig & Comp., J.: Familiebedrijf te Zaandijk, afsplitsing van J. Honig & Zoonen, gesticht door Jan Honig en werkzaam van 1837 tot 1947 met molen De Wever en vanaf 1841 met Het Fortuin, toen Jacob Honig & Zoon zelfstandig verder ging met molen De Vergulde Bijkorf. De watermerken en riemkappen van deze beide firma’s lijken nog sterk afgeleid van de beroemde voorganger. Zo bestaat er van de riemkap met beeltenis van een postruiter versies met onderschriften van alle drie de firmanamen. Jan Honig Cornelisz. (Zaandijk, 1840-1925), witpapierfabrikeur ter firma ”Jan Honig & Comp” met molen ’t Fortuyn, huwde op 25 augustus 1864 Aagje Willems Honigh (Zaandijk, 1840-1901), de vierde dochter van Maartje Jbd. Breet en Willem Honigh. Dit echtpaar kreeg vijf dochters en een zoon, achtereenvolgens: | ||
- | |||
- | Zoon Willem Jz. Honig was ook werkzaam in het papierbedrijf J. Honig & Comp. Dochter Aagje huwde 1892 Gerrit Jan Honig (1864-1955), | ||
- | |||
- | **Literatuur: | ||
- | |||
- | * H. Voorn: De papiermolens in de provincie Noord-Holland (Haarlem 1960), | ||
- | * Nieuwsbrief Honig Breethuis nr. 31 (2013), | ||
- | * Th. en F. Laurentius: Vijftig historische riemkappen (SPN 2015). |