pieter_schoen

Verschillen

Dit geeft de verschillen weer tussen de geselecteerde revisie en de huidige revisie van de pagina.

Link naar deze vergelijking

Beide kanten vorige revisie Vorige revisie
Volgende revisie
Vorige revisie
pieter_schoen [2018/04/08 00:43]
zaanlander
pieter_schoen [2020/09/07 15:40] (huidige)
jan
Regel 1: Regel 1:
-==== Schoen, Pieter ==== +====Pieter Schoen ==== 
-Verfbedrijf te Zaandam, onderdeel van Sigma Coatings, één van de merken van het Belgische concern Petrofina+Verfbedrijf te Zaandam, later omgedoopt tot Sigmacoatings, sinds 2008 onderdeel van PPG
  
 De familienaam Schoen kwam rond 1600 al op verschillende plaatsen voor en stamde vermoedelijk zelfs uit de 13e of 14e eeuw. In januari 1725 kreeg **Jan Pietersz Schoen** (ca. 1685-1765) een [[windbrief|windbrief]] voor de verfmolen [[schoen2|De Gekroonde Schoen]]. Jan Pietersz Schoen was een zoon van **Pieter Jacobsz Schoen** (1650-1719) en Harmetje Jacobs. Hij was gehuwd met Trijntje Claasdr. Zij hadden een zoon en twee dochters. De zoon, **Claas Jansz Schoen** (1718-1777) erfde de zaken, maar bleef ongehuwd. Hij adopteerde min of meer zijn jonge neef Pieter, zoon van zijn zuster Aafje Jansdr. Schoen (1720-1785) en Symon Claasz Vrouwes.  De familienaam Schoen kwam rond 1600 al op verschillende plaatsen voor en stamde vermoedelijk zelfs uit de 13e of 14e eeuw. In januari 1725 kreeg **Jan Pietersz Schoen** (ca. 1685-1765) een [[windbrief|windbrief]] voor de verfmolen [[schoen2|De Gekroonde Schoen]]. Jan Pietersz Schoen was een zoon van **Pieter Jacobsz Schoen** (1650-1719) en Harmetje Jacobs. Hij was gehuwd met Trijntje Claasdr. Zij hadden een zoon en twee dochters. De zoon, **Claas Jansz Schoen** (1718-1777) erfde de zaken, maar bleef ongehuwd. Hij adopteerde min of meer zijn jonge neef Pieter, zoon van zijn zuster Aafje Jansdr. Schoen (1720-1785) en Symon Claasz Vrouwes. 
Regel 12: Regel 12:
 Vanaf 1905 begon Pieter Schoen met de productie van gerede verven; tot dan was het bedrijf dus altijd producent van verfstoffen geweest en voorts vooral een verfstoffenhandel. Reeds aan het einde van de 19e eeuw was er zakelijk verkeer met bijvoorbeeld Roemenië en Egypte. Toen de productie van gerede verven werd begonnen, werd het karakter van de onderneming meer industrieel en groeide ook het personeelsbestand. In 1913 werd het complex aan de Oostzijde door een grote brand getroffen. Op de plek van een aangekocht huis en erf van W. Poel en van graanfactor C. Keg werd De Lelie herbouwd. Als aandrijving werd voor elektriciteit gekozen; Pieter Schoen was het eerste grote bedrijf dat op het net werd aangesloten. Bij De Lelie kwamen de pakhuizen De Regenboog, Albino en De Moor. In 1919 werd het graanpakhuis Ceres van Buys gekocht. In datzelfde jaar werd in het oliemolenpakhuis De Rode Vos in het [[westzijderveld|Westzijderveld]] een lakfabriekje begonnen.  Vanaf 1905 begon Pieter Schoen met de productie van gerede verven; tot dan was het bedrijf dus altijd producent van verfstoffen geweest en voorts vooral een verfstoffenhandel. Reeds aan het einde van de 19e eeuw was er zakelijk verkeer met bijvoorbeeld Roemenië en Egypte. Toen de productie van gerede verven werd begonnen, werd het karakter van de onderneming meer industrieel en groeide ook het personeelsbestand. In 1913 werd het complex aan de Oostzijde door een grote brand getroffen. Op de plek van een aangekocht huis en erf van W. Poel en van graanfactor C. Keg werd De Lelie herbouwd. Als aandrijving werd voor elektriciteit gekozen; Pieter Schoen was het eerste grote bedrijf dat op het net werd aangesloten. Bij De Lelie kwamen de pakhuizen De Regenboog, Albino en De Moor. In 1919 werd het graanpakhuis Ceres van Buys gekocht. In datzelfde jaar werd in het oliemolenpakhuis De Rode Vos in het [[westzijderveld|Westzijderveld]] een lakfabriekje begonnen. 
  
-In 1929 volgde de bouw van een vijf verdiepingen tellende fabriek aan de Oostzijde; het eerste verdiepingen-gebouw in beton van Nederland. De productiemogelijkheden namen hierdoor sterk toe; de productie-omvang steeg daarna ook snel. Inmiddels was in 1917 de volgende generatie in het bedrijf gekomen: **S.M. Schoen**, **C. Schoen Pz.** en **Ir. Murk Schoen**. De Firma Pieter Schoen werd in 1927 omgezet in een NV tot voortzetting der zaken van Pieter Schoen & Zoon, ook zaken doende onder de naam Sigmarinefabriek en Lakindustrie Nederland. Deze lange naam werd pas in 1935 ingekort tot Pieter Schoen & Zoon NV. In deze periode was het bedrijf uitgegroeid van  een onderneming met drie werknemers in 1898 tot 260 personeelsleden bij het begin van de Tweede Wereldoorlog. Tijdens de oorlog werd op kleinere schaal doorgewerkt, totdat tenslotte de stroomtoevoer werd afgesloten.  +In 1929 volgde de bouw van een vijf verdiepingen tellende fabriek aan de Oostzijde; het eerste verdiepingen-gebouw in beton van Nederland. De productiemogelijkheden namen hierdoor sterk toe; de productie-omvang steeg daarna ook snel. Inmiddels was in 1917 de volgende generatie in het bedrijf gekomen: **S.M. Schoen**, **P. Schoen Pzn** en **Ir. Murk Schoen**. De Firma Pieter Schoen werd in 1927 omgezet in een NV tot voortzetting der zaken van Pieter Schoen & Zoon, ook zaken doende onder de naam Sigmarinefabriek en Lakindustrie Nederland. Deze lange naam werd pas in 1935 ingekort tot Pieter Schoen & Zoon NV. In deze periode was het bedrijf uitgegroeid van  een onderneming met drie werknemers in 1898 tot 260 personeelsleden bij het begin van de Tweede Wereldoorlog. Tijdens de oorlog werd op kleinere schaal doorgewerkt, totdat tenslotte de stroomtoevoer werd afgesloten. 
-==Directeur Zaanse verffabriek gerehabiliteerd==  +
-De directeur van de verffabriek N.V. Pieter Schoen en Zoon te Zaandam, de heer P. Schoen Pzn., die na de bevrijding van collaboratie werd beschuldigd en door de PRA gevangen werd gezet, is donderdag 14 juli 1949 door de Haarlemse kantonrechter te Haarlem, mr. J. W. Goudsmit, gerehabiliteerd. Deze verklaarde alle beschuldigingen vervallen. De beide adjunct-directeuren, de heren W. H. Egbert Wolff en P. Doves, werden eveneens vrijgesproken.+
  
-De heer Schoen stond in Augustus 1947 voor het Haarlems tribunaal terecht onder beschuldiging van collaboratie. Hij zou de Duitsers te veel verf hebben geleverd en dus de vijand hulp hebben verleend. Het tribunaal adviseerde de beschuldigde een boete van f 600.000 op te leggen en hem uit de kiesrechten te ontzetten, maar de Hoge Autoriteit, mrJ. Verdam, president van het Amsterdams Gerechtshof, vernietigde dit advies en verwees de zaak naar de kantonrechter voor een hernieuwd onderzoek. De adjunct-directeur en W. H. E. Wolff en P. Doves waren resp. 25 en 15 mille boete opgelegd+De directie werd na de oorlog door de Politieke Recherche Afdeling((een instelling die onderzoek deed naar mensen en instellingen die tijden de oorlog 'fout' waren)) beschuldigd van colloboratie met de DuitsersDe fabriek zou teveel verf hebben geleverd aan de bezetter. De Haarlemse kantonrechter sprak hen echter vrij.
  
-De kantonrechter overwoog bij zijn vonnis, dat het streven naar rechtsgelijkheid met zich brengt, dat Schoen niet op een andere wijze behandeld moest worden dan de andere verffabrikanten, die hetzelfde hadden gedaan en niet waren vervolgd. Tijdens de zitting kwam een accountantsrapport ter sprake, waarin was neergelegd hoeveel verf de firma Schoen in vergelijking met andere verffabrieken aan de Duitsers had geleverd. Dit percentage stak zeer gunstig af bij het gemiddelde percentage der overige fabrieken. De verdediger van de heer Schoen was mr. D. Giltay Veth uit Amsterdam.  
  
-Na de oorlog kende het bedrijf opnieuw een periode van forse groei. Ontwerper Clim Meijer voegde nieuwe kleuren aan het assortiment toe en in samenwerking met Forbo Krommenie en een behangspecialist werd een samenhang van verfkleuren met de rest van het interieur geïntroduceerd. Het bedrijf maakte zowel verven voor de doe-het-zelf-markt als voor specifiek gebruik. Met name in scheepsverven bouwde het bedrijf een grote naam op. In een kleine dertig landen werden, meestal in samenwerking met lokale afnemers, verffabrieken opgezet. In Zaandam werd research gaandeweg belangrijker, ten koste van de productie aldaar. In 1969 werd Pieter Schoen overgenomen door het Belgische concern Petrofina, in 1972 volgde de naamswijziging in Sigma Coatings. Pieter Schoen werd samengevoegd met Vettewinkel in Uithoorn en Varossieau in Alphen aan den Rijn; het hoofdkantoor werd gevestigd te Uithoorn. Na AKZO de grootste verfgigant in ons land.  
  
-De samenvoeging leidde tot behoorlijke ingrepen in het personeelsbestandDoor de fusie zijn op verschillende afdelingen verdere reorganisaties in petto. Omwille van dubbelfuncties en dergelijke wordt eind oktober 1972 [[http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010374768:mpeg21:a0118|40 personeelsleden]] de wacht aangezegdBegin december 1974 wordt voor [[http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010376025:mpeg21:a0057|270 man]]werkzaam in de twee Zaanse vestigingenwerktijdverkorting aangevraagdVanwege onder meer afzetproblemen op de bouwmarkt zou er slechts voor drie dagen in de week werk zijn+Na de oorlog kende het bedrijf opnieuw een periode van forse groeiOntwerper Clim Meijer voegde nieuwe kleuren aan het assortiment toe en in samenwerking met Forbo Krommenie en een behangspecialist werd een samenhang van verfkleuren met de rest van het interieur geïntroduceerdHet bedrijf maakte zowel verven voor de doe-het-zelf-markt als voor specifiek gebruikMet name in scheepsverven bouwde het bedrijf een grote naam opIn een kleine dertig landen werdenmeestal in samenwerking met lokale afnemersverffabrieken opgezetIn Zaandam werd research gaandeweg belangrijker, ten koste van de productie aldaar. In 1969 werd Pieter Schoen overgenomen door het Belgische concern Petrofina, in 1972 volgde de naamswijziging in Sigma Coatings. Pieter Schoen werd samengevoegd met Vettewinkel in Uithoorn en Varossieau in Alphen aan den Rijn; het hoofdkantoor werd gevestigd te Uithoorn
  
-Op 6 maart 1975 kondigt Sigma Coatings het vertrek van [[http://resolver.kb.nl/resolve?urn=KBNRC01:000032679:mpeg21:a0111|100 arbeiders]] uit vooral de Zaanstreek aan. November 1975 laat Sigma Coatings weten drie verffabrieken te willen sluiten waaronder die in Zaandam. De concernleiding heeft hier de bouw van een nieuwe fabriek aangekondigd waarmee 25 miljoen gulden zou zijn gemoeid. Sluiting zou geen ontslagen tot gevolg hebben. Het blijkt dat de directie zich hierbij baseert op de redenering dat de betrokken personeelsleden in Uithoorn komen werken. Afstanden naar deze plaats zijn volgens de directie gemakkelijk te pendelen.+Halverwege de jaren 90 ving de bouw van [[Zaanwerf]] aan, grotendeels gestapelde woningen in het kader van het [[Zaanoeverproject]]
  
-Tot 1983 blijft het personeel, dat in Zaandam inmiddels van 190 naar 50 arbeidsplaatsen is gekrompen, in afwachting van wat gaat komen. Eind februari 1983 laat Sigma Coatings weten voor [[http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010622224:mpeg21:a0336|400 peroneelsleden]] collectief ontslag aan te vragenZowel de scheepvaart- als de binnenlandse markt kampt met een structurele stagnatie.+Sigma bood het complex aan de gemeente te koop voor één gulden.In 1999 volgde een fusie met het Britse verfbedrijf Kalon en werd de naam Sigmakalon. In 2008 nam het Amerikaanse concern PPG Sigmakalon over.
  
-Begin jaren '90 werd de verplaatsing van het bedrijf naar een [[http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010963461:mpeg21:a0142|nieuwe fabriek]] in het Westelijk Havengebied van Amsterdam voorbereid. Voor het bedrijfsterrein werden woningbouwplannen voorbereid, uitvoering werd echter bemoeilijkt door bodemvervuiling. De kosten van sanering werden geschat op tussen f 2 mln. en f 4 mln.  
  
-Halverwege de jaren 90 ving de bouw van Zaanwerf aan, grotendeels gestapelde woningen in het kader van het Zaanoeverproject.  
  
-Sigma bood het complex aan de gemeente te koop voor een gulden   +     
 + 
 + 
 +**Externe link:** 
 + 
 +  * [[https://www.archief-zaanserfgoed.nl/wp-content/uploads/anno/NR.-127-MET-STOOM.pdf|Met Stoom/Anno 1961 nr. 127 Over de Zaanse Verfindustrie]]
  
 {{tag>economie verf }} {{tag>economie verf }}
  
  
  • /home/zaanwiki/domains/zaanwiki.nl/private_html/encyclopedie/data/attic/pieter_schoen.1523141008.txt.gz
  • Laatst gewijzigd: 2020/09/06 17:58
  • (Externe bewerking)