Door particulieren, kunstkringen, de departementen van de Maatschappij tot Nut van 't Algemeenplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigMaatschappij tot Nut van 't Algemeen

Nationale organisatie voor de volksontwikkeling in de breedste zin van het woord. In de wandeling kortweg het Nut genoemd. Het Nut heeft als nationale organisatie ook in de Zaanstreek vanaf het einde van de 18e eeuw grote invloed gehad, daarbij speelden de plaatselijke afdelingen (de Nutsdepartementen) een belangrijke rol.
, de Stichting Moderne Muziek, Jeugd en Muziek en de Zaandamse Gemeenschapplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigZaandamse Gemeenschap, Stichting

Overkoepelende stichting van sociale en culturele verenigingen en organisaties in Zaandam, die na de Tweede Wereldoorlog werd opgericht. Zoals onder het trefwoord Gemeenschap is aangegeven, ontstond na de bevrijding in 1945 in vele gemeenten de behoefte om de in de bezettingsjaren gegroeide nieuwe gemeenschapszin om te zetten in een vaste samenwerking van de sociale en culturele verenigingen en organisaties.
werden in de Zaanstreek vele concerten georganiseerd. Bewondering verdient de Zaanse Kunstkring, die direct na de Tweede Wereldoorlog concerten van zeer hoge kwaliteit in vooral de Oostzijderkerkplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigOostzijderkerk

Oorspronkelijk ging de aan de Zuiddijk gelegen Oostzijderkerk in de Klauwershoek, als katholieke kapel, gewijd aan de H. Maria Magdalena, door het leven, onder de vleugels van de parochiekerk van Oostzaan. Naar schatting werd de kapel in de tweede helft van de 14e eeuw gebouwd, zekerheid hierover ontbreekt, het eerste schriftelijke bericht dateert van 1411. De bouwvallige kapel, duidelijk gebouwd als vluchtkerk voor de waterwolf op een grote terp, grenzend aan de dam in de Zaan, …
en De Doofpotplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigDoofpot

Gebruikelijke aanduiding van een molen (bovenkruier) waarvan kap en wieken verwijderd zijn. Elders wordt zo'n onttakelde molenromp 'peperbus' genoemd.

De als Doopsgezinde Vermaning aan de Oostzijde 82 te Zaandam gebouwde achthoekige kerk, thans in gebruik bij het Apostolisch Genootschap, kreeg in verband met z'n vorm ook de bijnaam de Doofpot. De koepelkerk is naar eclectisch ontwerp in de jaren 1860-1861 ontworpen door de Zaanse stadsarchitect
(beide Zaandam) organiseerde. De toenmalige voorzitter, de leraar L. Zoeter, slaagde erin een aantal zeer groten uit de internationale muziekwereld in Zaandam te doen optreden, onder wie de pianiste Clara Haskil, de pianist Stefan Askenase, Myra Hess, Maria Therese Fourneau, Noemie Perugia en Adrian Aesbacher.

Na de opening van De Speeldoos op 3 januari 1970 berustte de organisatie van de concerten in hoofdzaak bij de programma-adviescommissie van deze instelling. De concerten werden meestal gehouden in de diverse kerken, waarbij vooral de Oostzijderkerkplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigOostzijderkerk

Oorspronkelijk ging de aan de Zuiddijk gelegen Oostzijderkerk in de Klauwershoek, als katholieke kapel, gewijd aan de H. Maria Magdalena, door het leven, onder de vleugels van de parochiekerk van Oostzaan. Naar schatting werd de kapel in de tweede helft van de 14e eeuw gebouwd, zekerheid hierover ontbreekt, het eerste schriftelijke bericht dateert van 1411. De bouwvallige kapel, duidelijk gebouwd als vluchtkerk voor de waterwolf op een grote terp, grenzend aan de dam in de Zaan, …
een belangrijke plaats innam. Naast optredens van solisten en kamermuziekensembles werden door het Noordhollands Philharmonisch Orkestplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigNoordhollands Philharmonisch Orkest (NPhO)

Voortzetting van de 'Haarlemse Orkestvereeniging' (1921-1953), die zelf weer kan worden beschouwd als een voortzetting van de Schutterijmuziek in Haarlem (1813). Het orkest heeft Haarlem als standplaats, maar verzorgt ook concerten en koorbegeleidingen in de Zaanstreek. De concerten in Zaandam werden tot de opening van
jaarlijks enkele concerten gegeven in Zaandam, aanvankelijk in de Oostzijderkerk, later in De Speeldoos, waarbij de Zaanstreek kon kennismaken met vele nationaal en internationaal bekende solisten. Ook diverse Zaanse musici zijn met het orkest opgetreden zoals:

  • Johan van den Boogertplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigBoogert, Johan van den

    Zaandam, 23 november 1913 - Amsterdam, mei 1988

    Pianist Johan van den Boogert werd op 23 november 1913 te Zaandam geboren. Hij studeerde tot 1936 aan het Amsterdams Conservatorium waar hij het solistendiploma voor piano behaalde. In hetzelfde jaar verwierf hij de „Ehrenpreis
    ,
  • Maria van Dongenplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigDongen, Maria van

    Zaandam 23 maart 1928 - Zaandam 20 oktober 2012 Maria van Dongen 1928-2012 Operazangeres, sopraan, met een internationale carrière, woonde enige tijd in Zwitserland.

    In 1957 won Maria van Dongen de eerste prijs bij het Internationale Vocalistenconcours te Den Bosch. In 1958 viel ze in de prijzen bij het Concours van Genève. Dit leverde haar een contract op dat haar vanaf 1959 zes jaar verbond aan de opera van Zürich waar zij haar debuut maakte als Leonore in Verdi's La forza…
    ,
  • Ernst Kartenplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigKarten

    Zaanse familie, waaruit veel muzikanten voortkwamen. Zij speelden in harmonie-/fanfaregezelschappen en jazz-bands. Enkele leden van deze familie kozen de muziek als beroep.

    De belangrijkste vertegenwoordiger was ongetwijfeld Gijs Karten (Zaandam 1917 - Laren 2015). Hij studeerde aan het Amsterdams Conservatorium bij onder andere Rudolf Gall, solo-klarinettist van het Concertgebouworkest. Als 20-jarige vertrok hij naar Palestina waar hij solliciteerde bij het in 1936 door de violist Bro…
    ,
  • Jan Kruijtplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigKruijt, Jan

    Zaandam, 04 oktober 1919 - Zaandam, 26 januari 1998

    Jan Kruijt, pianist, ontving pianoles van de Zaandammer Jo van den Boogert. Hij slaagde in juni 1939 voor het toelatingsexamen van het Amsterdamse Muziek Conservatorium en trad onmiddellijk tot de tweede klasse toe. Bovendien werd hem een studiebeurs toegekend. In 1942 rondde hij zijn studies algemene muziekleer, analyse, harmonie, muziekgeschiedenis, algemene pedagogiek en methodiek met succes af. Kruijt was talloze malen in radi…
    ,
  • Jan Pasveerplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigPasveer, Jan

    Coevorden, 10 februari 1933 - Zaandam, 15 januari 2005

    Dirigent, muziekpedagoog, kerkmusicus. Jan Pasveer kreeg zijn eerste kerkorgellessen van Willem Hendrik Zwart, als oud-Zaandammer organist in Coevorden. Als 14-jarige was hij al organist in Oosterhesselen en op zijn 16e dirigeerde hij zijn eerste koor. Daartoe volgde hij directielessen bij R. Beintema. Op aandringen van zijn leermeester Zwart solliciteerde Pasveer bij de gereformeerde Zuiderkerk in Zaandam. Hij werd benoemd na…
    ,
  • Dick Vetplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigVet, Dick

    (1928)

    Dick Vet, pianist en muziekpedagoog, ontving zijn opleiding aan het Amsterdams Conservatorium. Hij was van 1949 tot 1989 als pianodocent verbonden aan de Volksmuziekschool in Zaandam, later Gemeentelijke Muziekschool Zaanstreek. Hij trad daarnaast veelvuldig op als solist, onder andere met het Noordhollands Philharmonisch Orkest en als begeleider. Ook was hij als hoofdvakdocent Methodiek tot 1989 verbonden aan het Conservatorium van de Hogeschool voor de Kunsten in Utrecht.
    .

Een aparte plaats in het Zaanse concertleven wordt ingenomen door de orgelconcerten. Naast concerten door organisten van buiten de Zaanstreek speelden daarbij ook de Zaanse organisten een belangrijke rol zoals:

  • Jan Zwartplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigZwart, Jan

    Zaandam 20 augustus 1877 - Zaandam 13 juli 1937

    Jan Zwart, organist, publicist en componist ontving zijn opleiding bij H. van Eyk, Gerard Bartus van Krieken en Hendrik de Vries. Hij was korte tijd organist van de Gereformeerde kerk aan de Westzeedijk in Rotterdam en de Hervormde kerk te Capelle aan de IJssel. Vanaf 1898 was hij cantor-organist bij de Hersteld Evangelische-Lutherse Gemeente in Amsterdam aan de Kloveniersburgwal, in de volksmond De Kloof. Op het beroemde Strümphler or…
    en zijn zonen
  • Dirk Jansz Zwart,
  • Willem Hendrik Zwart,
  • Jaap Zwart,
  • Cor Keeplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigKee, Piet

    (Zaandam, 30 augustus 1927 - Haarlem, 25 mei 2018) Pieter Willem Kee, 1927-2018 Bron: Wikimedia Commons. Pieter Willem (Piet) Kee, organist en componist, studeerde onder meer bij zijn vader Cor Kee en bij Anthon van der Horst.

    Aan het Amsterdams Conservatorium behaalde hij in 1949 de Prix d'Excellence voor orgel. In 1953, 1954 en 1955 werd hij winnaar van het Internationaal Improvisatieconcours voor Orgel in Haarlem. Kee was van 1952 tot 1988 organist van het
    ,
  • Piet Keeplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigKee, Cor

    Zaandam 24 november 1900 - Zaandam 3 januari 1997

    Componist, improvisator, organist. Cor Kee studeerde orgel en componeren bij Jan Zwart, Jean Baptiste de Pauw en Sem Dresden en zang bij Thom Denijs. Als zanger trad hij vele malen als solist op. Uiteindelijk koos hij voor het orgel en het componeren.
    ,
  • Cor Kroonenbergplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigKroonenberg, Cor

    Zaandam 15 juni 1917 - 7 juni 2004

    Organist, pedagoog en muziekcriticus.

    Cor Kroonenberg, gehuwd met Helena van den Bosch (1921-2012), volgde aanvankelijk een opleiding tot onderwijzer. Hij studeerde orgel, piano en theoretische vakken bij
    ,
  • Klaas Romkes,
  • Marie van Harlingen-Praag,
  • Ewald Kooimanplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigKooiman, Ewald

    Wormer 14 juni 1938 - Hurghada (Egypte) 25 januari 2009

    Musicus, organist. Ewald Kooiman studeerde orgel aan het Muzieklyceum in Amsterdam en ontving lessen van onder andere Piet Kee en aan de Scola Cantorum in Parijs. In 1968 kreeg hij de Prijs van Uitnemendheid. Hij werd organist bij de Vrije Universiteit in Amsterdam, waaraan hij in 1965 was afgestudeerd in de Romaanse talen.
    ,
  • Jan Jongepierplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigJongepier, Jan

    Zaandam 26 februari 1941 - Leeuwarden 31 juli 2011

    Organist met een voorkeur voor improvisatie, orgeladviseur, orgelhistoricus. Jan Jongepier groeide op in een Gereformeerd gezin met vijf kinderen in Zaandam. Zijn fascinatie en liefde voor het orgel ontstond op jeugdige leeftijd. Als zesjarige ging hij regelmatig met zijn vader mee om de tongwerken van het kerkorgel te stemmen. Orgelles kreeg hij van zijn vader. Zijn eerste kerkdienst begeleide hij op dertienjarige leeftijd; in …
    .

Vermeldenswaardig zijn verder de sfeervolle concerten bij kaarslicht zoals die gegeven worden in de Nederlands Hervormde Kerk in Jisp en de maandelijkse concerten door het Zaans cantatekoor en -orkest onder leiding van Jan Pasveer in de Bullekerkplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigBullekerk

Alom gebruikte volksnaam voor de Westzijderkerk te Zaandam. De Bullekerk is een kruiskerk, met ongelijke armen, die werd gebouwd tussen 1637 en 1640 op de resten van een Spaanse schans. De naam Bullekerk herinnert, evenals een beeldje op het kerkplein, aan een dramatische gebeurtenis uit 1647. zie:
in Zaandam.

  • /home/zaanwiki/domains/zaanwiki.nl/private_html/encyclopedie/data/pages/professionele_muziekbeoefening.txt
  • Laatst gewijzigd: 2020/09/07 12:02
  • (Externe bewerking)