Verschillen
Dit geeft de verschillen weer tussen de geselecteerde revisie en de huidige revisie van de pagina.
Beide kanten vorige revisie Vorige revisie Volgende revisie | Vorige revisie | ||
veerdienst [2016/10/26 19:59] han |
veerdienst [2020/09/07 12:05] (huidige) |
||
---|---|---|---|
Regel 10: | Regel 10: | ||
In de laatste decennia van de 16e eeuw kwam de [[beschuitbakkerij]] in Wormer en Jisp tot grote bloei. Het beschuit werd vooral vervoerd naar de Oude markt op de Amsterdamse Fluweelburgwal, | In de laatste decennia van de 16e eeuw kwam de [[beschuitbakkerij]] in Wormer en Jisp tot grote bloei. Het beschuit werd vooral vervoerd naar de Oude markt op de Amsterdamse Fluweelburgwal, | ||
- | Het Wormer beschuit werd in heel Nederland en ook daarbuiten uitgevent. Lootsma vond het bewijs dat in 1615 een regelmatige dienst tussen Wormer en Amsterdam werd onderhouden. [[Mol]] gaf aan dat dit veer mogelijk al een halve eeuw eerder in de vaart was. Het veer bleef ook na de teloorgang van de beschuitbakkerij belangrijk, bijvoorbeeld voor de afvoer van producten van de walvisvaart (zoals traan). In 1759 waren er nog twee veerschuiten in de vaart. De ligplaats van de boot op Amsterdam was nabij [[Zuiderveer]] en [[Bartelsluis]]. In de 18e eeuw waren er drie diensten per week (maandag, woensdag en vrijdag), de afvaart was om 5.00 uur. Het veer werd in 1856 opgeheven wegens gebrek aan klandizie. | + | Het Wormer beschuit werd in heel Nederland en ook daarbuiten uitgevent. Lootsma vond het bewijs dat in 1615 een regelmatige dienst tussen Wormer en Amsterdam werd onderhouden. [[mol1|Gerrit |
Vanaf dezelfde plaats werd een veerdienst op Alkmaar onderhouden. Wanneer deze dienst in de vaart kwam en wanneer deze weer verdween is niet bekend. In 1791 kostte een retourvaart drie stuivers. Het vervoer van een korf kippen kostte twee stuivers, evenals dat van een mand eieren, een zak zout, een groot pak, een schaap of een brief. Het vervoer van een kalf of een varken kostte zes stuivers, dat van een koe twaalf stuivers. Een derde veer voer op Purmerend en vertrok elke donderdagochtend vanaf de Middentil. Dit veer verdween aan het einde van de 19e eeuw. | Vanaf dezelfde plaats werd een veerdienst op Alkmaar onderhouden. Wanneer deze dienst in de vaart kwam en wanneer deze weer verdween is niet bekend. In 1791 kostte een retourvaart drie stuivers. Het vervoer van een korf kippen kostte twee stuivers, evenals dat van een mand eieren, een zak zout, een groot pak, een schaap of een brief. Het vervoer van een kalf of een varken kostte zes stuivers, dat van een koe twaalf stuivers. Een derde veer voer op Purmerend en vertrok elke donderdagochtend vanaf de Middentil. Dit veer verdween aan het einde van de 19e eeuw. | ||
Regel 41: | Regel 41: | ||
In de wintermaanden waren er nog minder vaarten. Desondanks was er nog sprake van overcapaciteit, | In de wintermaanden waren er nog minder vaarten. Desondanks was er nog sprake van overcapaciteit, | ||
- | In 1805 waren er 20 veerschuiten in de vaart, 9 voor het personenvervoer waren Zaandams en 9 Amsterdams, 1 werd uitsluitend voor goederenvervoer gebruikt, en 1 voer tussen Amsterdam en Oostzaan. Het verval zette in de Franse tijd (1795-1813) in versterkte vorm door. Ook na 1813 werden de veren niet druk gebruikt. Bovendien kwam de stoomvaart op. In 1826 kwam de [[Mercurius]] als eerste stoomveerboot in dienst. In de jaren tachtig van de 19e eeuw hadden de stoomschepen de zeilschepen definitief overbodig gemaakt. | + | In 1805 waren er 20 veerschuiten in de vaart, 9 voor het personenvervoer waren Zaandams en 9 Amsterdams, 1 werd uitsluitend voor goederenvervoer gebruikt, en 1 voer tussen Amsterdam en Oostzaan. Het verval zette in de Franse tijd (1795-1813) in versterkte vorm door. Ook na 1813 werden de veren niet druk gebruikt. Bovendien kwam de stoomvaart op. In 1826 kwam de [[Mercurius1]] als eerste stoomveerboot in dienst. In de jaren tachtig van de 19e eeuw hadden de stoomschepen de zeilschepen definitief overbodig gemaakt. |
=== Veerdiensten uit andere Zaanse plaatsen === | === Veerdiensten uit andere Zaanse plaatsen === | ||
- | Het veer uit Zaandam op Amsterdam was verreweg het belangrijkst, | + | Het veer uit Zaandam op Amsterdam was verreweg het belangrijkst, |
- | In de 19e eeuw vertrok de schuit om 8 uur van de Oostzaner Overtoom en om 16 uur uit Amsterdam. Daarnaast was er een aparte melkschuit, die Oostzaanse melk naar de Melkmarkt aan de Prins Hendrikkade bracht. Op maandag en woensdag vertrokken er extra schuiten in verband met de veemarkt. In 1884 werd het veer verstoomd | + | Vanuit Westzaan voer een veer op Haarlem en Amsterdam, via Halfweg, dat zeker in 1752 in de vaart was. In de zomer vertrok de schuit om 4.30 uur, 9.30 uur en 14.30 uur uit Westzaan en om 6.00 uur, 11.00 uur en 17.00 uur uit Amsterdam. Het stichtingsjaar van het veer uit Oostzaan is onbekend. Zeker is dat dit in 1639 in de vaart was en toen al geruime tijd bestond. Sommige schuiten voeren via Zaandam. De laatste veerboot Oostzaan-Amsterdam v.v. werd in 1921 uit de vaart genomen, toen de Enhabo - zie: [[streekvervoer]] - het personenvervoer naar de hoofdstad overnam. |
+ | |||
+ | In de 19e eeuw vertrok de schuit om 8 uur van de Oostzaner Overtoom en om 16 uur uit Amsterdam. Daarnaast was er een aparte melkschuit, die Oostzaanse melk naar de Melkmarkt aan de Prins Hendrikkade bracht. Op maandag en woensdag vertrokken er extra schuiten in verband met de veemarkt. In 1884 ging het veer over op stoom en kwam de exploitatie in handen van de Onderlinge Schroefstoombootmaatschappij. Dagelijks waren er vijf vaarten tussen Oostzaan en Amsterdam v.v. In 1886 waren er twee schuiten in de vaart, | ||
+ | |||
+ | De veerboten uit Krommenie werden niet alleen gebruikt door inwoners van dit dorp, er mochten officieel ook Assendelvers mee worden | ||
+ | |||
+ | Het veer uit Krommenie was vermoedelijk na Zaandam het belangrijkste. In 1788 woonden er nog 9 veerschippers in Krommenie. In 1815 werden er ook diensten op Alkmaar en Purmerend onderhouden. In 1827 waren er nog 4 markt- en vrachtschippers op Amsterdam en Alkmaar. | ||
+ | |||
+ | Bijzonder was de veerdienst met De Burgemeester Ferf 1 en II, onderhouden tussen Westzaan en het spoorstation Koog-Zaandijk. De motorboot vervoerde in 1894 bijna 24.000 personen. De komst van de autobus betekende in 1915 het einde van deze veerdienst. | ||
+ | |||
+ | Zie ook: [[Economische]] geschiedenis 2.8.2. | ||
=====Bronnen===== | =====Bronnen===== | ||
- | * // Bijdrage tot de geschiedenis der Veren tusschen de Zaanstreek en Amsterdam//, //De Zaanlander | + | * Bijdrage tot de geschiedenis der Veren tusschen de Zaanstreek en Amsterdam, De Zaanlander |