1970 Dolle Minaplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigDolle Mina

Dolle Mina was een linkse, radicaal feministische actiegroep, ontstaan in december 1969. Met ludieke acties wilde zij de rechten van vrouwen verbeteren. Ondanks de formele rechten die vrouwen hadden, was er nog veel onrecht en achterstelling. De naam 'Dolle Mina' ontleende de actiegroep aan de bijnaam van de vrouwenstrijdster Wilhelmina Drucker (1847-1925). Deze strijdbare feministe van het eerste uur had als bijnaam ‘IJzeren Mina’. Wilhelmina Drucker streed tegen onrechtvaardige we… De Dolle Mina’s voeren een crèche-actie door het Gemeentehuis aan de Burcht te bezetten. De Pisbakkenactie was een ludieke actie voor openbare toiletten voor vrouwen. Hierbij werd aan burgemeester Laan een po met roze strik aangeboden. In 1970 werd een noodtoilet geplaatst op de Gedempte Gracht.

1980 Meidenmaand In 1980 organiseren de meiden van jongerencentrum Het Drieluyck een meidenmaand. Er werden films met meidenproblematiek vertoond, verder was er een optreden van het Drieluyck Truttencabaret en meidenkoor. Doel was bewustwording van de traditionele rolpatronen waar veel vrouwen in terecht komen.

1981-1985 Vrouwen voor Vrede De vereniging Vrouwen voor Vrede afdeling Zaanstad was actief tussen 1981-1995. De vereniging had een emanciperende functie vooral in jaren '70 en '80 en zorgde voor een versterking van de rol van vrouwen in het politiek protest. Ze vroegen aandacht door bijvoorbeeld stickers op oorlogsspeelgoed te plakken in de winkel van Wastora en organiseerden demonstraties.

1981 Algemene Vrouwenstaking Deze actie was gericht op legalisering van abortus, maar de vrouwen staakten ook tegen de verslechterende positie, de werkloosheid die vrouwen in deze periode het ergst trof, tegen het kostwinnersbeginsel, tegen het omgangsrecht en tegen seksueel geweld tegen vrouwen. De leegstaande Sabelfabrieken vormden het trefpunt voor de actievoerende vrouwen en solidaire mannen. De vrouwen hingen ter ondersteuning witte lakens uit het raam.

1982 Vrouwenjumelage ‘Hey moe, what do you do?’ Een groep vrouwen uit Duitsland, Frankrijk, Engeland en Joegoslavië komt in Zaanstad bij elkaar om kennis over vrouwenemancipatie uit te wisselen. Vrouwenjumelage werd georganiseerd door de Federatieve Vrouwenraad.

1984 Vrouwenalarmdag Een poging de besluitvorming rond de plaatsing van de kruisraketten te beïnvloeden, Een stippendoek symboliseert de vernietigingskracht van kernwapens.

1985 Werkgroep EVA-Zaanstreekplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigEVA-Zaanstreek (Economie, Vrouwen en Armoede); voorheen: werkgroep Kerkvrouwen / Bijstandsvrouwen.

Ontstaan en opheffing

De ontkerkelijking en de trek naar de steden na de Tweede Wereldoorlog brachten de Nederlandse kerken ertoe bedrijfsaalmoezeniers en predikanten voor het bedrijfsleven te benoemen. Hun taak was om mensen en kerken dichter bijeen te brengen; om hulp bij nood te zijn als gevolg van werk in de industrie en tot hulp te zijn bij arbeidsconflicten. Zo ontstonden van katholieke zi… De werkgroep Economie Vrouwen en Armoede is opgericht door kerkvrouwen. Zij zagen dat alleenstaande vrouwen en moeders met kinderen die van een uitkering moesten leven steeds meer moeite hadden het hoofd boven water te houden. Om die reden sloten de kerkvrouwen en bijstandsvrouwen een bondgenootschap. Ook zij hadden een afgevaardigde in de Vrouwen Adviescommissie Zaanstad. De werkgroep organiseerde regelmatig ludieke acties. Elk jaar kregen de Zaanse raadsleden een EVA-Sintgedicht. Op bijeenkomsten werden stukjes zoethout uitgedeeld om ‘op een houtje te bijten’. En er was het Zaanse EVA-Dienstbodenkoor: opknappen door smartlappen. Met als motto ‘uit volle borst zingen over je eigen zorgen en ellende. Om te leven en overleven. Het koor heeft tweemaal de eerste prijs gewonnen op het landelijke EVA-dienstbodenkoor.

Bron: Tentoonstelling met de titel “Er is een stad waar vrouwen willen wonen”. De tentoonstelling gaf een overzicht van de Zaanse vrouwenbewegingen 1995 – 2000 en werd in 2022 georganiseerd door het Gemeente Archief in de hal van het stadhuis van Zaanstad.