wormerdam

Verschillen

Dit geeft de verschillen weer tussen de geselecteerde revisie en de huidige revisie van de pagina.

Link naar deze vergelijking

wormerdam [2019/05/02 21:51]
wormerdam [2019/05/02 22:13]
Regel 1: Regel 1:
 +==== Wormerdam ====
 +Veronderstelde dam in of bij de Zaan; de historici nemen het bestaan van deze dam vrijwel algemeen aan, maar strijden over de plaats waar deze gelegen heeft. De theorieën over de Wormerdam zijn terug te voeren op een oorkonde uit 1394 van Hertog Aelbrecht van Beieren, die onder meer graaf van Holland en Zeeland was. ln deze oorkonde wordt verwezen naar een oudere oorkonde uit 1361 van ridder Wouter van Heemskerk en de baljuw van Kennemerland en Friesland, Harmen van den Bossche  (die ook heer van Egmond was). Daarin wordt gesteld dat de inwoners van de Hadel geen dijkplicht hadden in het onderhoud van de dijk aan het Zuideinde (Noorder IJ - en Zeedijk), maar in de plaats daarvan de noorder Zaanderdam (dus: de Knollendam) mede moesten onderhouden. 
  
 +<WRAP center round box 80%>
 +In den eersten, soo vinden wy, dat die van den Hadel voorschreven, niet schuldigh zijn te dijcken, noch dijken en sullen met dien van den zuydteynde (...) van den Wermerdamme te verleggen op en noorder Zaenderdam ende dat die van den Hadel voorschreven schuldigh zijn te dijcken met dien van Wormer voorschreven op den voorschreve Dam
 +</WRAP>
 +
 +
 +Het woord verleggen schept hier de onduidelijkheid. Heeft dit woord betrekking op de dam of op de dijkplicht? Met andere woorden: kwam de Knollendam in de plaats van de Wormerdam, of kan die Wormerdam ook elders gelegen hebben? [[vis_mr_dirk|Mr. D. Vis]] stelde dat de Wormerdam dezelfde functie vervulde als de (latere) Knollendam, namelijk afsluiting van de Zaan aan de noordzijde. Vis meende dat de dam tegenover het Zandpad te Wormer lag. [[aten_jan|J. Aten]] sloot zich daarbij aan. Hij schreef dat de Wormerdam plaats maakte voor het Saenderveer, het oudste veer in de Zaanstreek, tussen Wormer en Wormerveer. In de 14e eeuw moet het veer al aanwezig zijn geweest; de dam was toen al weggegraven. 
 +
 +Ook [[verkade2|dr. M.A. Verkade]] volgde Vis' redenatie. Zij schreef in haar proefschrift: De mogelijkheid is mijns inziens helemaal niet uitgesloten, dat deze Wormerdam de eerste en toen enige Zaanafsluiting is geweest en dat de Hogendam later meer naar het Zuiden werd aangelegd, nadat naar aanleiding van de reeds genoemde uitbreiding van de Zuiderzee het IJ een steeds onstuimiger water was geworden en een gevaar voor de landen ter weerszijde van de Zaan was gaan opleveren.' 
 +
 +Prof. dr. A. van [[Braam]], gesteund door anderen, zag in de Wormerdamn een deel van de omkading van de (Wijde) Wormer. De Wormerdam zou op de plaats gelegen hebben waar nu de straat [[haaldersbroek|Haaldersbroek]] loopt. Deze dam moet voor 1300 verdwenen zijn. Door de situering van de Wormerdam alhier, zou mede verklaard zijn waarom de Sehinkeldijk tot in de 19e eeuw ophield bij Haaldersbroek.    
  • /home/zaanwiki/domains/zaanwiki.nl/private_html/encyclopedie/data/pages/wormerdam.txt
  • Laatst gewijzigd: 2020/09/07 12:08
  • (Externe bewerking)