zaandamse

Verschillen

Dit geeft de verschillen weer tussen de geselecteerde revisie en de huidige revisie van de pagina.

Link naar deze vergelijking

zaandamse [2016/09/10 23:12]
han
zaandamse [2020/09/07 12:08]
Regel 1: Regel 1:
-==== Zaandamse Gemeenschap, Stichting ==== 
-Overkoepelende stichting van sociale en culturele verenigingen en organisaties in Zaandam, die na de Tweede Wereldoorlog werd opgericht. Zoals onder het trefwoord [[Gemeenschap]] is aangegeven, ontstond na de bevrijding in 1945 in vele gemeenten de behoefte om de in de bezettingsjaren gegroeide nieuwe gemeenschapszin om te zetten in een vaste samenwerking van de sociale en culturele verenigingen en organisaties. 
  
-Zaandam heeft daarbij het spits afgebeten en gold met de ZG (zoals de bekende afkorting was) geruime tijd als hét landelijke voorbeeld van een geslaagde bundeling. Het was de burgemeester van Zaandam, J. in 't [[Veld]], die in juni 1945 het initiatief nam en de geestelijke inspirator was bij de oprichting van de ZG als samenwerkingsorgaan van de verenigingen en als instituut voor de bevordering van de burgerzin. Hij was bovendien tot 1948 de eerste voorzitter. 
- 
-De ZG, waarbij zich op het hoogtepunt bijna 250 organisaties hadden aangesloten, werd van meet af opgedeeld in een culturele- en een sociale afdeling. De culturele afdeling werd weer verdeeld in een tiental 'seeties', voor muziek, sport, amateurtoneel, jeugd, natuur, cursussen en vorming. Een eigen kantoor en eigen beroepskrachten vormden de onmisbare basis. De sociale afdeling hield zich bezig met maatschappelijke adviezen aan burgers, de samenwerking van sociale organisaties (circa 40) en eigen sociale activiteiten. De culturele secties en werkcommissies waren onuitputtelijk in het organiseren van gezamenlijke activiteiten. 
- 
-De ZG vervulde ook een brugfunctie voor de gemeente, wat ook wel bleek uit het feit dat wethouder M.J. [[Hille]] vijftien jaar voorzitter is geweest en dat het bureau door de gemeente werd gefinancierd. In de loop der jaren heeft de ZG vele initiatieven ontplooid en is er een indrukwekkende lijst ontstaan van instellingen en organisaties, die hun bestaan geheel of zijdelings te danken hebben aan dit stuwende orgaan, waaronder enkele monumenten voor de gevallenen 1940-45, theater De [[Speeldoos]], de [[Sportraad]], het [[Zaans]] Muziek Overleg, het Zaans Centrum voor Amateurtoneel, de uitgifte van het Cultureel Jongeren Paspoort (CJP), de instelling van de [[cultuurprijs]] het Filmhuis, het creativiteitscentrum [[Komma]], de [[volksuniversiteit]], de uitleen van beeldende kunst (zie: [[Zienagoog]]) en het kindervakantiewerk Toe Doe. 
-== Herstructurering == 
- 
-De jaren zestig brachten een herstructurering teweeg. Eerst kwam er een splitsing in twee nieuwe organen, te weten de stichting Samenlevingsopbouw, die zich richtte op sociale wijkopbouw in nieuwe Zaandamse wijken (Poelenburg, Vijfhoek, Kogerveld), en de stichting voor Sociaal en Kultureel Werk, die het andere bestaande werk overnam. Daarboven stond een koepelstichting. Mede onder invloed van rijkssubsidieregelingen werd in 1970 een andere structuur, meer losstaand van de ZG, ingevoerd. 
- 
-Er ontstond een driedeling: A. stichting Buurt- en Wijkwerk Zaandam, die in de nieuwe wijken ging opereren. B. het stedelijke Welzijnsorgaan Zaandam, dat tot taak had het algemene welzijnsbeleid en -werk te stimuleren. C. de overgebleven ZG, die haar taak hoopte over te dragen aan zogenaamde functionele raden, met name aan een Zaanse culturele raad met door de gemeente toegekende bevoegdheden. Ondanks vele pogingen, waaronder genoemd moet worden het verschijnen van het Kultuurplan voor Zaanstad in 1974, stapte het gemeentebestuur van Zaanstad van de gedachte van dergelijke functionele raden af met uitzondering van de instelling van een Sportraad. 
- 
-Zonder overeenstemming met de gemeente was verder gaan op deze weg uitgesloten. Toen in 1979 een geheel ander centraal orgaan, het [[Ondersteuningsinstituut]] Welzijnswerk Zaanstad ontstond, moest de Zaandamse Gemeenschap haar oude doelstelling na 34 jaar opgeven. Het kantoor en het personeel werden aan het nieuwe instituut overgedragen en er kwam een einde aan de samenwerking van verenigingen binnen de ZG, welke organisatie wel bleef bestaan, maar zich beperkte tot enkele specifieke activiteiten in het sociaal-culturele vlak. 
- 
-Na J. in 't Veld fungeerden achtereenvolgens als voorzitters A. [[Stoffels]], F.C.A. Gebhard, M.J. [[Hille]], L. Koops, W.J. [[Prudhomme]] van Reine en J. de Jong. Als penningmeester fungeerde meer dan 40 jaar D.H. van [[Onselder]]. De dagelijkse leiding berustte bij J. [[Voorthuizen]] (1945-1960), die de ZG feitelijk vorm heeft gegeven, J.G. Wijnbeek (1960-1969), P. Jongepier (1969-1971) en P.N. [[Helsloot]] (1972-1979). 
- 
-P.N. Helsloot 
- 
-Bronnen: Jaarverslagen 1945-1979. Archief Zaandamse Gemeenschap 1945-1969 (met inventaris) en 1970-1981, ondergebracht bij het Gemeente Archief Zaanstad.     
  • /home/zaanwiki/domains/zaanwiki.nl/private_html/encyclopedie/data/pages/zaandamse.txt
  • Laatst gewijzigd: 2020/09/07 12:08
  • (Externe bewerking)