De geschiedenis van de Zaanse kustvaart begint net voor de tweede wereldoorlog. Tot dan werd hout aangevoerd door stoomschepen van zo'n 1.500 tot 10.000 ton van Scandinavische rederijen. In 1938 namen enkele Zaanse houthandelaren zelf het initiatief om een eigen rederij te vormen. Ze richtten de Zeevaart-Maatschappij Zaandam op. Een rederij met twee schepen van elk 450 ton laadvermogen: de Lena, genoemd naar mevrouw Middelhoven en de Tilly, naar de echtgenote van een directeur van Pont. Beide schepen zouden kort daarna bijzondere prestaties leveren tijdens de tweede wereldoorlog. Ook Houthandel William Pont liet schepen bouwen: de Ponza, de Wilpo en de Joost.

Lees verder op de website van het Zaans Industrieel Erfgoed voor een zeer uitgebreide verhandeling over de Zaanse kustvaart met veel historische beeldmateriaal.