gobel_hendrik_christiaan

Verschillen

Dit geeft de verschillen weer tussen de geselecteerde revisie en de huidige revisie van de pagina.

Link naar deze vergelijking

Beide kanten vorige revisie Vorige revisie
Volgende revisie 		Vorige revisie
gobel_hendrik_christiaan [2015/10/31 11:07]
jan 		gobel_hendrik_christiaan [2020/09/11 15:19] (huidige)
jan
Regel 1: Regel 1:
-==== Göbel, Hendrik Chnstiaan ==== +==== Göbel, Hendrik Christiaan ====
- (1754-1823)  +
-<box 30%  right round> +
-Al bij zijn leven wa- ren de meningen over Hendrik Chns- tiaan Gobel ver deeld Omstreeks de tijd van zijn aftre- den als burgemees ter van Zaandam verscheen in Am sterdam een rijm van 56 versregels, getiteld 'Beschuldi- gende karakter- schets van zekeren Noordhollandschen Judas, bijgenaamd HEINTJE den DRAAIJER, voor- gesteld aan alle waarheids-vrienden door mr D van S ' Dit gedicht volgt het leven van Gobel, met het die- nen van steeds an- dere bazen, en ein- digt met het voorstel voor een grafschrift 'Hier ligt Schele Hein - een van draaijers bazen/ Die inpleitzaal, zich verdedigde met ra- zen/Dat hier zijn stinkend lijk in deze grajkuil rot/Is voor het beledigd' volk, een weldaad van hun God Dit tegen Gobel ge nchte gedicht leidde tot de uitgave van een verdedigend ge- dicht door de Zaan- damse boekverko- per Klaas Vermeu- len, getiteld 'De beschuldigende ka- rakterschets van den zogenaamden Noordhollandschen Judas, bijgenaamd HEINTJE den DRAAIJER ter toetsing voorgesteld aan alle vrienden van rust en waar- heid' Dit njm ein- digt met een reactie op het hierboven vermelde voorge- stelde grafschrift 'HIJ stelt zich niet gelijk met laffe vloe- kers-basenlDie zich, van schuld be- wust, verdedigen met razen IHij ziet vergevend neer op een bemjders roti Met de onschuld in het hart verschijnt hij eens voor God +
-A1 bij zijn leven wa- ren de meningen over Hendrik Chris- tiaan Gobel ver- deeld. Omstreeks de tijd van zijn aftre- den als burgemees- ter van Zaandam verscheen in Am- sterdam een rijm van 56 versregels, getiteld: 'Beschuldi- gende karakter- schets van zekeren Noordhollandschen Judas, bijgenaamd HEINTJE den DRAAIJER, voor- gesteld aan alle waarheids-vrienden door mr. D. van S. .. ' Dit gedicht volgt het leven van Gobel, met het die- nen van steeds an- dere bazen, en ein- digt met het voorstel voor een grafschrift: “Hier ligt Schele Hein - een van draaijers bazen/ Die in pleitzaal, zich verdedigde met ra- zen/Dat hier zijn stinkend lijk in deze grafkuil. rot/ls voor het beledigd* volk, een i-veldaad van hun' God. ` Dit tegen Göbel ge- richte gedicht leidde tot de uitgave van een verdedigend ge- dicht door de Zaan- damse boekverko- per Klaas Vermeu- len, getiteld: *De beschuldigende ka- rakterschets van den zogenaamden Noordhollandschen Judas, bijgenaamd HEINTJE den DRAAJJER. ter toetsing voorgesteld aan alle vrienden van rust en waar- heid'. Dit rijm ein- di gt met een reactie op het hierboven vermelde voorge- stelde grafschrift: 'Hij stelt zich niet gelijk met lafie vloe- kers-basen/Die zich, van schuld be- wust, verdedigen met razen:/Hij ziet vergevend neer op een benijders rot/ Met de onschuld in hei` hart verschijnt hij eens voor God.+
  
-</box>Eerste burgemeester van (de pas gevormde  +(1754-1823)
-stad) Zaandam (1812-1814), daarvoor maire  +
-van Westzaandam (1811), secretaris van de  +
-banne van Westzanen (1783-1811) en nota  +
-ris Gobel maakte zich in zijn Zaanse periode  +
-allerminst geliefd, getuige ook zijn bijnaam  +
-'Hein de Draayer'  +
-Alvorens Gobel naar de Zaanstreek kwam,  +
-werkte hij onder andere als schout en secreta- +
-ns in Ouderkerk aan de Amstel (tot 1783)  +
-Over zijn voorgeschiedenis is overigens be- +
-trekkelijk weinig overgeleverd, wel is be- +
-kend dat hij zich in 1788 'in hogere kringen  +
-inhuwde' Hij was stellig een man met capa  +
-citeiten, volgens mr J W Groesbeek 'een  +
-Ijverig en bekwaam ambtenaar, die tevens als  +
-notans een behoorlijke praktijk opbouwde'  +
-In de Zaanse geschiedschnjving wordt hij  +
-echter vnjwel uitsluitend negatief benaderd  +
-Met name dat hij met iedere wind meewaaide  +
-(vandaar 'Hein de Draayer') wordt hem ver- +
-weten In zijn eerste jaren in Zaandam deed  +
-hij zich voor als een vurig patriot, na de oran- +
-gistische restauratie van 1787 liep hij echter  +
-als een der eersten met een oranje kokarde  +
-op. vervolgens diende hij de Bataven en later  +
-de Fransen (die hem verhieven tot Ridder in  +
-het Legioen van Eer), terwijl hij na de bevnj- +
-dmg van 1813 zich inspande om het Koning  +
-Willem l tijdens diens bezoek aan Zaandam +
-zo goed mogelijk naar de zin te maken. Zijn +
-optreden tijdens de opstand van 1813 wordt +
-dubieus genoemd (Gobel was tijdens de op- +
-stand spoorloos verdwenen), terwijl voorts +
-vraagtekens worden gezet bij de hoogte van +
-het legaat dat hij bij zijn overlijden naliet. De +
-rol die Gobel speelde bij de samenvoeging +
-tot Zaandam is niet bekend; enerzijds wordt +
-vermoed dat hij daar (als baantjesjager) ach- +
-ter zat, anderzijds wordt dit vermoeden gelo- +
-genstraft doordat Gobel vlak na zijn benoe- +
-ming ontslag aanvroeg (hetgeen hem werd +
-geweigerd). Zijn volgende ontslagaanvrage, +
-na rellen in 1814, werd wel gehonoreerd. +
-Bij alle negatieve kritiek moet bedacht wor- +
-den dat deze vooral werd ingegeven door wat +
-Jacob Honig Jansz. Jr. later over Göbel +
-schreef. Honig mag als geschiedschrijver +
-niet objectief genoemd worden, zeker niet +
-waar het zijn aantekening over de Franse +
-tijd betreft.+
  
 +<WRAP group>
 +<WRAP half column>
 +Hendrik Christiaan Göbel, eerste burgemeester van de pas gevormde stad Zaandam (1812-1814), daarvoor Maire van Westzaandam (1811), secretaris van de banne van Westzanen (1783-1811) en notaris Göbel maakte zich in zijn Zaanse periode allerminst geliefd, getuige ook zijn bijnaam Hein de Draayer.
  
 +Alvorens Göbel naar de Zaanstreek kwam, werkte hij onder andere als schout en secretaris in Ouderkerk aan de Amstel tot 1783. Over zijn voorgeschiedenis is overigens betrekkelijk weinig overgeleverd, wel is bekend dat hij zich in 1788 in hogere kringen inhuwde. Het was stellig een man met capaciteiten, volgens [[groesbeek|mr. J.W. Groesbeek]] een ijverig en bekwaam ambtenaar, die tevens als notaris een behoorlijke praktijk opbouwde. In de Zaanse geschiedschrijving wordt hij echter vrijwel uitsluitend negatief benaderd.
 +
 +Met name dat hij met iedere wind mee waaide, vandaar Hein de Draayer, werd hem verweten. In zijn eerste jaren in Zaandam deed hij zich voor als een vurig patriot, na de orangistische restauratie van 1787 liep hij echter als één der eersten met een oranje kokarde op. Vervolgens diende hij de Bataven en later de Fransen, die hem verhieven tot Ridder in het Legioen van Eer, terwijl hij zich na de bevrijding van 1813 inspande om het Koning Willem l tijdens diens bezoek aan Zaandam zo goed mogelijk naar de zin te maken. Zijn optreden tijdens de [[opstand_1813|opstand van 1813]] wordt dubieus genoemd. Göbel was tijdens de op stand spoorloos verdwenen terwijl voorts vraagtekens worden gezet bij de hoogte van het legaat dat hij bij zijn overlijden naliet.
 +
 +De rol die Göbel speelde bij de [[bestuur#2.2.4. Vereniging van West- en Oostzaandam tot de stad Zaandam|samenvoeging tot Zaandam]] is niet bekend; enerzijds wordt vermoed dat hij daar als baantjesjager achter zat, anderzijds wordt dit vermoeden gelogenstraft doordat Göbel vlak na zijn benoeming ontslag aanvroeg, hetgeen hem werd geweigerd. Zijn volgende ontslagaanvrage, na rellen in 1814, werd wel gehonoreerd. Bij alle negatieve kritiek moet bedacht worden dat deze vooral werd ingegeven door wat [[honig_jacob_janszoon_jr|Jacob Honig Jansz. Jr.]] later over Göbel schreef. Honig mag als geschiedschrijver niet objectief genoemd worden, zeker niet waar het zijn aantekening over de [[franse_tijd|Franse tijd]] betreft.
 +\\
 +\\
 +
 +</WRAP>
 +
 +<WRAP half column>
 +<box  80% round>
 +
 +[{{ ::gobel.jpg?200 |//Maire H.C. Göbel, de eerste burgemeester van de stad Zaandam// }}]
 +**Al bij zijn leven waren de meningen over Hendrik Christiaan Göbel verdeeld.
 +
 +Omstreeks de tijd van zijn aftreden als burgemeester van Zaandam verscheen in Amsterdam een rijm van 56 versregels, getiteld** 
 +\\
 +\\
 + 
 +//'Beschuldigende karakterschets van zekeren Noordhollandschen Judas, bijgenaamd Heintje den Draaijer, voorgesteld aan alle waarheids-vrienden door mr. D. van S. '//
 +
 +Dit gedicht volgt het leven van Göbel, met het dienen van steeds andere bazen, en eindigt met het voorstel voor een grafschrift
 +
 +
 +//'Hier ligt Schele Hein een van draaijers bazen\\
 +
 +Die inpleitzaal, zich verdedigde met razen\\
 +
 +Dat hier zijn stinkend lijk in deze grafkuil rot\\
 +
 +Is voor het beledigd' volk, een weldaad van hun God//
 +
 +
 +Dit tegen Göbel gerichte gedicht leidde tot de uitgave van een verdedigend gedicht door de Zaandamse boekverkoper Klaas Vermeulen, getiteld 
 +
 +//'De beschuldigende karakterschets van den zogenaamden Noordhollandschen Judas, bijgenaamd Heintje den Draaijer ter toetsing voorgesteld aan alle vrienden van rust en waarheid'// 
 +
 +Dit rijm eindigt met een reactie op het hierboven vermelde voorgestelde grafschrift 
 +
 +//'Hij stelt zich niet gelijk met laffe vloekers-basen,\\
 +
 +Die zich, van schuld bewust, verdedigen met razen.\\
 +
 +Hij ziet vergevend neer op een berijders rot\\
 +
 +Met de onschuld in het hart verschijnt hij eens voor God\\
 +//
 +
 +
 +</box>
 +</WRAP>
 +</WRAP>
 +
 +
 +{{tag>burgemeester zaandam franse_tijd}}
  • /home/zaanwiki/domains/zaanwiki.nl/private_html/encyclopedie/data/attic/gobel_hendrik_christiaan.1446286061.txt.gz
  • Laatst gewijzigd: 2020/09/06 17:24
  • (Externe bewerking)