Verschillen
Dit geeft de verschillen weer tussen de geselecteerde revisie en de huidige revisie van de pagina.
Beide kanten vorige revisie Vorige revisie Volgende revisie | Vorige revisie | ||
haan [2016/05/19 17:41] jan |
haan [2020/09/11 18:04] (huidige) jan |
||
---|---|---|---|
Regel 1: | Regel 1: | ||
+ | ==== Haan, Jacob Israël de ==== | ||
+ | Smilde 31 december 1881 — Jeruzalem 30 juni 1924 | ||
+ | |||
+ | Nederlands letterkundige, | ||
+ | |||
+ | In 1903 studeerde hij rechten in Amsterdam, in 1904 debuteerde hij met de verhalenbundel Kanalje, die in hetzelfde jaar werd gevolgd door de roman Pijpelijntjes. Dit bracht hem in conflict met de [[socialisme|socialistische]] politicus Pieter Lodewijk Tak (1848-1907) en veroorzaakte morele verontrusting in de SDAP door de onverhulde homoseksuele aard van het boek. In 1907 volgde de roman Ondergangen, | ||
+ | |||
+ | In 1919 vertrok hij naar Jeruzalem, om zich daar te ontpoppen als tegenstander van het politieke zionisme. Hiermee haalde hij zich de vijandschap van de Joodse gemeenschap op de hals. Nadat hij in 1923 al schriftelijk was bedreigd, maakten drie schoten op 30 juni 1924, in Jeruzalem, een bruut einde aan het leven van de 42-jarige Jacob Israël de Haan. De moord, de eerste politieke moord in Palestina, schokte de wereld. Zijn moordenaar, Avraham Tehomi, was een 21-jarige ondercommandant van de paramilitaire zionistische organisatie Haganah. Pas in 1985 is onthuld dat de moord met medeweten van de latere president Ben Zvi was gepleegd. Het gevaarlijk element De Haan, die voor Nederlandse en Britse kranten stukken schreef waarin hij het zionisme scherp bekritiseerde, | ||
+ | |||
+ | Tragisch, want Jacob Israël de Haan was onaangepast, | ||
+ | |||
+ | Hoewel de kroniek die De Haan schreef voor het Algemeen Handelsblad goed werd gelezen, en twee homoseksuele romans, Pijpelijntjes en Pathologieën veel ophef veroorzaakten, | ||
+ | |||
+ | Jacob Israël de Haan kreeg als romanschrijver en dichter niet de plaats die hem toekomt. In het jaar van zijn dood kwam De Haans bundel Kwatrijnen uit; men vindt 'de worstelingen van zijn laatste jaren op vaak prachtige wijze verbeeld' | ||
+ | |||
+ | //Die na mij komen lezen mijn kwatrijnen, \\ | ||
+ | Zij zullen sidderen als zij verstaan, | ||
+ | Met welk een marteling van hartepijnen, | ||
+ | Ik zingend door het leven ben gegaan. \\ | ||
+ | // | ||
+ | |||
+ | Vierregelige gedichtjes, het dagboek van zijn innerlijk leven. Zo kun je deze melancholieke, | ||
+ | |||
+ | //Die te Amsterdam vaak zei: " | ||
+ | En naar Jeruzalem gedreven kwam \\ | ||
+ | Hij zegt met een mijmerende stem \\ | ||
+ | " | ||
+ | // | ||
+ | |||
+ | Zaankanters voelen zich wellicht wat meer aangesproken door: | ||
+ | |||
+ | //Wat is de Zaan een mooie brede stroom, | ||
+ | Ik ben een jongen te Zaandam geweest, | ||
+ | Jeruzalem: zó teder, als een droom, | ||
+ | Herdenk ik hier mijn jeugd en elk Joods Feest.\\ | ||
+ | // | ||
+ | |||
+ | In vier regels vatte Jacob Israël de Haan hier zijn leven tussen de twee voor hem belangrijkste polen samen. | ||
+ | |||
+ | {{tag> |