oostzeevaart

Verschillen

Dit geeft de verschillen weer tussen de geselecteerde revisie en de huidige revisie van de pagina.

Link naar deze vergelijking

Beide kanten vorige revisie Vorige revisie
Volgende revisie Beide kanten volgende revisie
oostzeevaart [2016/10/15 22:01]
66.249.76.43 ↷ Links aangepast vanwege een verplaatsing
oostzeevaart [2019/04/30 14:17]
145.53.196.148 ↷ Links aangepast vanwege een verplaatsing
Regel 19: Regel 19:
 Schippers en bemanningsleden konden gewoonlijk 'voering' meenemen. Dit was een hoeveelheid goederen, die men vrachtvrij transporteerde en die op de plaats van bestemming voor eigen rekening werd verkocht. Op deze voering hoefde men in Amsterdam en in de Oostzeehavens vaak geen in- of uitvoerrechten te betalen. Uit het voorafgaande zou ten onrechte afgeleid kunnen worden dat alleen zout, wijn, pek, teer, ijzer en koper werden vervoerd. Belangrijk waren echter ook hout, granen en zaden. Vooral voor Zaandam waren deze goederen van toenemend belang. Mede door de geregelde houtaanvoer uit Scandinavië kon Zaandam een belangrijk houthandels-, houtzagerij- en scheepsbouw-centrum worden. Het is niet bekend in hoeverre het aantal Zaanse handelscontracten en/of het aantal doorvaarten van schepen met een Zaanse schipper de werkgelegenheid in de Zaanstreek heeft bevorderd. Zonder twijfel is de invloed positief geweest.  Schippers en bemanningsleden konden gewoonlijk 'voering' meenemen. Dit was een hoeveelheid goederen, die men vrachtvrij transporteerde en die op de plaats van bestemming voor eigen rekening werd verkocht. Op deze voering hoefde men in Amsterdam en in de Oostzeehavens vaak geen in- of uitvoerrechten te betalen. Uit het voorafgaande zou ten onrechte afgeleid kunnen worden dat alleen zout, wijn, pek, teer, ijzer en koper werden vervoerd. Belangrijk waren echter ook hout, granen en zaden. Vooral voor Zaandam waren deze goederen van toenemend belang. Mede door de geregelde houtaanvoer uit Scandinavië kon Zaandam een belangrijk houthandels-, houtzagerij- en scheepsbouw-centrum worden. Het is niet bekend in hoeverre het aantal Zaanse handelscontracten en/of het aantal doorvaarten van schepen met een Zaanse schipper de werkgelegenheid in de Zaanstreek heeft bevorderd. Zonder twijfel is de invloed positief geweest. 
  
-Het percentage zeelieden in Noord-Holland boven het IJ nam in de periode 1650-1740 duidelijk af. Deze afname is terug te vinden in de Sonttolregisters. Zeker is dat na 1700 de Oostzeevaart geen belangrijke bron van werkgelegenheid meer was. In een poging om het belang van de Oostzeevaart voor de herkomstplaatsen van de schippers uit te drukken, heeft [[Woude|van der Woude]] het aantal doorvaarten in de jaren 1617-1626 afgezet tegen het aantal inwoners in 1622. Per 1000 inwoners was het aantal doorvaarten in die tien jaar voor Zaandam 207, voor (te zamen) Krommenie en Krommeniedijk 44 en voor Oostzaan 10. Alleen dorpen als Ransdorp (231), Akersloot (204) en Schellingwoude (281) benaderen of overtreffen het Zaandamse gemiddelde. De schepen die de goederen vervoerden waren meestal eigendom van [[partenrederij|partenrederijen]]. Soms hadden deze rederijen zelfs deelnemers in de Oostzeehavens. [[Braam|Van Braam]] veronderstelt dat vele kooplieden in de Baltische gebieden doopsgezinde relaties hadden, die in hun ondernemingen deelnamen. De Oostzeevaart is na 1640 van ondergeschikt belang geworden. Oorzaken waren: de nadelige invloed van de Eerste Engelse Oorlog (1652-1654), de opkomst van de walvisvaart, houthandel en scheepsbouw (die als winstobjecten meer aandacht trokken) en de opkomst van andere Nederlandse gewesten. De Vierde Engelse Oorlog (1780-1784) en de [[franse|Franse tijd]] maakten definitief een eind aan de Zaanse Oostzeevaart. +Het percentage zeelieden in Noord-Holland boven het IJ nam in de periode 1650-1740 duidelijk af. Deze afname is terug te vinden in de Sonttolregisters. Zeker is dat na 1700 de Oostzeevaart geen belangrijke bron van werkgelegenheid meer was. In een poging om het belang van de Oostzeevaart voor de herkomstplaatsen van de schippers uit te drukken, heeft [[Woude|van der Woude]] het aantal doorvaarten in de jaren 1617-1626 afgezet tegen het aantal inwoners in 1622. Per 1000 inwoners was het aantal doorvaarten in die tien jaar voor Zaandam 207, voor (te zamen) Krommenie en Krommeniedijk 44 en voor Oostzaan 10. Alleen dorpen als Ransdorp (231), Akersloot (204) en Schellingwoude (281) benaderen of overtreffen het Zaandamse gemiddelde. De schepen die de goederen vervoerden waren meestal eigendom van [[partenrederij|partenrederijen]]. Soms hadden deze rederijen zelfs deelnemers in de Oostzeehavens. [[Braam|Van Braam]] veronderstelt dat vele kooplieden in de Baltische gebieden doopsgezinde relaties hadden, die in hun ondernemingen deelnamen. De Oostzeevaart is na 1640 van ondergeschikt belang geworden. Oorzaken waren: de nadelige invloed van de Eerste Engelse Oorlog (1652-1654), de opkomst van de walvisvaart, houthandel en scheepsbouw (die als winstobjecten meer aandacht trokken) en de opkomst van andere Nederlandse gewesten. De Vierde Engelse Oorlog (1780-1784) en de [[franse_tijd|Franse tijd]] maakten definitief een eind aan de Zaanse Oostzeevaart. 
  
 Zie ook: [[Economische]] 1.2.2.. 2.3.2.  Zie ook: [[Economische]] 1.2.2.. 2.3.2. 
  • /home/zaanwiki/domains/zaanwiki.nl/private_html/encyclopedie/data/pages/oostzeevaart.txt
  • Laatst gewijzigd: 2024/03/01 10:44
  • door zaanlander