Verschillen

Dit geeft de verschillen weer tussen de geselecteerde revisie en de huidige revisie van de pagina.

--- jisp [2024/03/28 11:44]
zaanlander oude revisie hersteld (2019/05/07 15:08)
+++ jisp [2024/03/28 13:03] (huidige)
zaanlander
@@ Regel 13: / Regel 13: @@
-De oorsprong van de naam 'Jisp' is onduidelijk. De meeste auteurs verwijzen naar een water dat nabij de laat-middeleeuwse nederzetting moet hebben gestroomd. [[soeteboom|Soeteboom]] stelde in 1658 dat hij dit riviertje nog heeft aanschouwd, maar het is zeker dat dat onmogelijk waar kan zijn. De naam van het dorp is op verschillende manieren gespeld: Gispe (1328), Gyspe (1344), Jhispe (1438), Jhisp (1505), Gijsp (1561), Ysp (1593), Jesp (1658), Isp (1658) en Gisp (1658). Volgens Soeteboom leerde meester Pieter Kas zijn leerlingen de huidige spelling Jisp. Eén onderzoeker stelde dat de naam Gispe een verwijzing zou inhouden naar 'gistend water'. De letter 'e' aan het einde van de naam zou dan een verkorting zijn van 'apa', water.
+De oorsprong van de naam 'Jisp' is onduidelijk. De meeste auteurs verwijzen naar een water dat nabij de laat-middeleeuwse nederzetting moet hebben gestroomd. [[soeteboom|Hendrick Jacobsz Soeteboom]] stelde in 1658 dat hij dit riviertje nog heeft aanschouwd, maar het is zeker dat dat onmogelijk waar kan zijn. De naam van het dorp is op verschillende manieren gespeld: Gispe (1328), Gyspe (1344), Jhispe (1438), Jhisp (1505), Gijsp (1561), Ysp (1593), Jesp (1658), Isp (1658) en Gisp (1658). Volgens Soeteboom leerde meester Pieter Kas zijn leerlingen de huidige spelling Jisp. Eén onderzoeker stelde dat de naam Gispe een verwijzing zou inhouden naar 'gistend water'. De letter 'e' aan het einde van de naam zou dan een verkorting zijn van 'apa', water.
 === Wapen ===
@@ Regel 93: / Regel 93: @@
 Johannes Wildschut werd toen de eerste van de [[https://www.zaans-industrieel-erfgoed.nl/pages_1/familie-wildschut.pdf|'Wildschutdynastie']], die Jisp ruim een eeuw zou besturen. In 1840 gaf hij volmacht aan zijn zoon Adrianus, die hem na zijn dood in 1845 opvolgde. Cornelis, broer van Adrianus, die al in 1856 burgemeester van Wormer was geworden, werd burgemeester van Jisp en Wijde Wormer in 1859 en bleef dat tot in 1902. Na zijn overlijden werd hij opgevolgd door zijn neef Johannes Adr.zn., die ook lid was van onder meer Provinciale Staten en het Heemraadschap van Uitwaterende Sluizen en van de Hondsbossche Zeewering.
-Zijn zoon Cornelis werd in 1918 burgemeester. In 1923 verhuisde hij uit de gemeente. Inmiddels was het burgemeestersambt 'gepolitiseerd', waardoor het niet langer mogelijk was opnieuw een Wildschut te benoemen. In plaats daarvan werd de in Wormer geboren W. Voster eerste burger van Jisp, die dat tot 1951 zou blijven. In dat jaar kreeg Jisp voor het eerst te maken met een burgemeester van buiten de streek, toen de commies eerste klas op de secretarie van Bloemendaal J.H. Bergh deze functie aanvaardde. In 1955 werd hij opgevolgd door waarnemer [[https://nl.wikipedia.org/wiki/Amelius_Loggers|Amelius Loggers]], die al burgemeester van Wormer was. Van 1961 tot 1967 was [[https://nl.wikipedia.org/wiki/Koos_Alberda_van_Ekenstein|Jonkheer Jacob Willem (Koos) Alberda van Ekenstein]] de laatste niet-waarnemend burgemeester van Jisp. Waarnemers E.C. Tjaden (1967-1972), J.D. Post (1973-1983) en K. Kerkhoven (van 1983 tot december 1990) waren tevens burgemeester van respectievelijk Wijdewonner, Wijdewormer en Ilpendam.
+Zijn zoon Cornelis werd in 1918 burgemeester. In 1923 verhuisde hij uit de gemeente. Inmiddels was het burgemeestersambt 'gepolitiseerd', waardoor het niet langer mogelijk was opnieuw een Wildschut te benoemen. In plaats daarvan werd de in Wormer geboren [[https://nl.wikipedia.org/wiki/Willem_Voster|Willem Voster]] (1886-1960) eerste burger van Jisp, die dat tot 1951 zou blijven. In dat jaar kreeg Jisp voor het eerst te maken met een burgemeester van buiten de streek, toen de commies eerste klas op de secretarie van Bloemendaal [[https://nl.wikipedia.org/wiki/Ko_Bergh|Ko Bergh]] deze functie aanvaardde. In 1955 werd hij opgevolgd door waarnemer [[https://nl.wikipedia.org/wiki/Amelius_Loggers|Amelius Loggers]], die al burgemeester van Wormer was. Van 1961 tot 1967 was [[https://nl.wikipedia.org/wiki/Koos_Alberda_van_Ekenstein|Jonkheer Jacob Willem (Koos) Alberda van Ekenstein]] de laatste niet-waarnemend burgemeester van Jisp. Waarnemers [[https://nl.wikipedia.org/wiki/Evert_Cornelis_Tjaden Tjaden|Evert Cornelis Tjaden]] (1967-1972), [[https://nl.wikipedia.org/wiki/Jacques_Post_(burgemeester)|Jacob Dirk (Jacques) Post]] (1973-1983) en [[https://nl.wikipedia.org/wiki/Klaas_Kerkhoven|Klaas Kerkhoven]] (1991-1992) waren tevens burgemeester van respectievelijk Wijdewormer en Ilpendam.
 === Bewoningsgeschíedenis ===
-[{{ :jispmakelaars.jpg?nolink&300|Het dorp Jisp omstreeks 1655 naar een tekening van (vermoedelijk) J. Beerstraten}}]Over het ontstaan van Jisp is vrijwel niets bekend. Alle auteurs zijn het erover eens dat het dorp (met Wormer, Assendelft en Oostzaan) tot de oudste nog bestaande Zaanse nederzettingen behoort. Een definitief bewijs voor het vermoeden dat het dorp reeds in de 12e/13e eeuw bestond is echter nooit geleverd. De oudste schriftelijke vermelding van het dorp Gispe dateert uit 1321, in welk jaar [[zaanden1|Jan van Zaanden]] de helft van een reeds langere tijd bestaande meelmolen in zijn bezit kreeg. Jisp lag nabij de meren de Beemster en de Wormer, die in open verbinding met de Zuiderzee stonden. Dit bracht het dorp zowel voor- als tegenspoed. Hiervoor (oppervlakte, omvang) is verteld dat een deel van het dorp is weggespoeld. Maar anderzijds was er het voordeel dat vanuit Jisp schepen ter [[haringvisserij|haringvangst]] of [[walvisvaart|walvisvaart]] konden worden uitgerust.
+[{{ :jispmakelaars.jpg?nolink&300|Het dorp Jisp omstreeks 1655 naar een tekening van vermoedelijk J. Beerstraten}}]Over het ontstaan van Jisp is vrijwel niets bekend. Alle auteurs zijn het erover eens dat het dorp met Wormer, Assendelft en Oostzaan tot de oudste nog bestaande Zaanse nederzettingen behoort. Een definitief bewijs voor het vermoeden dat het dorp reeds in de 12e/13e eeuw bestond is echter nooit geleverd.
+De oudste schriftelijke vermelding van het dorp Gispe dateert uit 1321, in welk jaar [[zaanden1|Jan van Zaanden]] de helft van een reeds langere tijd bestaande meelmolen in zijn bezit kreeg. Jisp lag nabij de meren de Beemster en de Wormer, die in open verbinding met de Zuiderzee stonden. Dit bracht het dorp zowel voor- als tegenspoed. Hiervoor (oppervlakte, omvang) is verteld dat een deel van het dorp is weggespoeld. Maar anderzijds was er het voordeel dat vanuit Jisp schepen ter [[haringvisserij|haringvangst]] of [[walvisvaart|walvisvaart]] konden worden uitgerust.
 In de 17e eeuw werden de grote Noordhollandse meren drooggelegd, respectievelijk de Beemster (1612), de - achter de Wormer gelegen - Purmer in 1622 en de Wormer in 1626.
@@ Regel 164: / Regel 166: @@
   * J. Haller, 350 jaar Wijde Wormer, Wormerveer z.j. ;
   * Waterlandraad, Waterland in de kijker, Purmerend 1989;
-  * [[https://nl.wikipedia.org/wiki/De_Nederlandsche_stad-_en_dorpbeschrijver|De Nederlandse stad- en dorpbeschrijver Lieve van Ollefen]];
+  * [[https://nl.wikipedia.org/wiki/De_Nederlandsche_stad-_en_dorpbeschrijver|Lieve van Ollefen]] De Nederlandse stad- en dorpbeschrijver
   * Dirk Vis, De Zaanstreek, Leiden 1948;
   * [[boekenoogen|Gerrit Jacob Boekenoogen]], De Zaanse Volkstaal, Zaandijk 1971;