Door industrie en huishoudens op het oppervlaktewater of de riolenng na gebruik geloosd water, dat door verontreimging problemen kan opleveren voor het milieu Zie *Milieubeheer Het *Hoogheemraadschap van de Uitwaterende Sluizen in Kennemerland en WestFriesland, gevestigd te Edam, belast zich met de zorg voor en de controle van het opper vlaktewater Deze taak is feitelijk al oud sinds een ordonnantie van Karel V in 1544 (waaraan de hoogheemraadschappen hun ontstaan danken) wordt zorg besteed aan de kenng van het zoute buitenwater, het aanvullen van zoet binnenwater en het uitmalen op de boezem door de tot het Hoogheemraadschap behorende waterschappen De Zaanstreek behoort waterstaatkundig tot de Schermerboezem De aanvankelijke taak van ook kwalitatieve waterbeheersing is uiteraard door de industnalisenng en bevolkingstoename buitengewoon verzwaard Reeds in de jaren 50 ontstond een verontrustende vervulling van de Zaan, doordat deze min ot meer als open nool werd misbruikt, maar vooral door de lozing van industneel afvalwater Somtijds verspreidde het water een doordnngende stank Het wonen vlak aan de Zaan werd onaangenaam, velen klaagden over hoofdpijn, de verf van woningen en andere gebouwen werd zwart en bladderde af en metalen als zilver en koper werden aangetast Wetgeving om deze problemen te voorkomen ontbrak nog Het Hoogheemraadschap installeerde de zogenoemde 'Zaancommissie“, waann vertegenwoordigers vanzowel gemeenten als industrie een gezamenlijk advies uitbrachten voor de bouw van een*Zaangemaal en een gemaal bij Den HelderVervolgens kwam de provincie Noord-Holland m 1965 meteen 'Verordening bestnjding verontreiniging Schermerboezem c a ' ,waardoor een wettelijk kader werd aangereikt om de watervervuiling terug te dnngenAls aanvulling op deze verordening werd eenheffingsregeling ter bestnjding van de zuivenngskosten ingesteld (1966) Voor de heffing gold en geldt als grondslag de hoeveelheid en hoedanigheid van het geloosde afvalwater van bednjven, dit is het pnncipe 'devervuiler betaalt' Voor huishoudens wordteen gemiddelde bepaald waarnaar zij wordenbelast Het Hoogheemraadschap verplichttevoorts de veel verontreinigd water lozendebedrijven tot ingebruikname van zuivenngsmstallatiesVan ruim 90 % der woningen in het door'Uitwaterende Sluizen' gecontroleerde gebied, waaronder de Zaanstreek, wordt het afvalwater (rioolwater) thans in regionale installaties gezuiverd Het wordt daarna weerop het boezemwater geloosdDe provincie oefent toezicht uit op de kwaliteit van het oppervlaktewater Daarbij worden naar gelang van omstandigheden en gebruik verschillende normen gehanteerd In dezogenoemde 'basiskwaliteit' dient een vastgesteld minimum aan planten- en dierenleven mogelijk te zijn Op een aantal plaatsenin de provincie wordt dit minimum niet bereikt Oorzaken kunnen zijn vervuiling vanhet bodemslib, bijvoorbeeld met fosfaten enstikstofverbindingen, verontreiniging van hetkwel- en en regenwater en in landbouwgebieden vooral de uitspoeling van kunst enstalmest, alsmede van groei- en bestnjdingsmiddelen Het laatste is door de Meststoffenwet nu enigszins aan banden gelegd, vervuildbodemslib wordt waar mogelijk door 'kwaliteitsbaggeren' verwijderdDe maatregelen tot opvang en zuivering vanhet afvalwater hebben in de laatste decenniatot investenngen van vele tientallen miljoenen guldens geleid en zullen door aanscherping in de toekomst zeer kostbaar blijvenDoor de genomen maatregelen en de voortdurende controle is echter bereikt dat dekwaliteit van het oppervlaktewater in deZaan en de aangrenzende polders aanvaardbaar kan worden genoemd De Zaan is zelfsweer redelijk visnjk

Literatuur om De toekomst van het afvalwater, Edam, 1968