Aspa bv
Tot internationaal bedrijf uitgegroeide onderneming in de branches kantoorinrichting, -meubelen en -machines, alsmede kantoorartikelen, en -automatisering, zowel de handel hierin als de productie hiervan. Sinds 1977 is Aspa een werkmaatschappij van de Samas-Groep nv. Deze naamloze vennootschap, waarvan de aandelen op de beurs van Amsterdam zijn genoteerd, is gevestigd te Maarssen, maar de wortels van het bedrijf liggen in de Zaanstreek. De hoofdvestiging van Aspa bv is thans Utrecht, in Zaandam is alleen nog een regionaal verkoopcentrum gevestigd.
Aspa werd in november 1923 opgericht door A. Spaander Az., die in Zaandijk met geleend geld een kleine winkel begon in boeken, schrijfbehoeften en spellen. De naam Aspa werd gevormd uit de beginletters van de naam van de oprichter. Deze had tevoren als vertegenwoordiger gewerkt, maar was ontslagen. 'Een hond met een visitekaartje om zijn nek, kan beter verkopen, stond in zijn ontslagbrief. Van de oprichting af breidde Aspa zich uit, met een bibliotheek, een copieer- en lichtdrukinrichting en de verkoop van papier voor kantoorgebruik, later vooral met de handel in kantoorartikelen, -meubelen en -machines.
In 1929 werd een toonkamer in Zaandam geopend, in 1937 werd besloten tot aankoop van een voormalige huishoudschool aan de Westzijde te Zaandam om deze als toonzaal en verkooppunt in te richten. Ofschoon dit pand aanvankelijk veel te groot was (bij de ingebruikname stond het voor driekwart leeg) moest het reeds in 1949 met de aanbouw van een papiermagazijn worden uitgebreid, terwijl toen ook elders in de Zaanstreek opslagruimte werd gehuurd. In september 1954 werd een nieuw complex betrokken (Westzijde 110), dat een winkel, een showroom, kantoorruimten en een technische werkplaats omvatte en waarbij bouwgrond voor verdere uitbreiding aanwezig was.
In 1970 verhuisde de onderneming naar de Peperstraat te Zaandam; de panden aan de Westzijde maakte begin jaren 90 deel uit van het Wastora bvplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigWastora bv
Grootwinkelbedrijf in beeld-, geluids- en elektrische huishoudelijke apparatuur, met vestigingen in Zaandam, Alkmaar, Den Helder. Haarlem en Beverwijk. Het bedrijf kwam voort uit de op 1 juli 1948 door de broers Klaas en Cees Molenaar opgerichte groothandel in elektrische artikelen Electrozaan. Deze was eerst gevestigd te Zaandijk, later te Koog en te Amsterdam. In 1953 namen de Molenaars de radiowinkel van P. Heij aan de Westzijde 51 over en vestigden daar Wastora (WASmachines, STOf…-complex. Inmiddels was Aspa ook gaandeweg overgegaan tot het oprichten van dochterbedrijven ter productie van artikelen uit het gevoerde assortiment. Omzet en aantal medewerkers toonden steeds een stijgende lijn. In 1953 bedroeg de omzet f 1,3 mln. en werkten er zestig personen. In 1973 was de omzet gestegen tot f 45 mln; Aspa had toen 500 medewerkers in dienst. In het boekjaar 1987 bedroeg de omzet f 324 mln., terwijl het aantal medewerkers was gestegen tot 1064. Deze gestage groei kwam tot stand onder leiding van de zoon van de oprichter, drs. A. Spaander jr.
De juridische vorm is een aantal malen aangepast aan deze groei. In 1959 werd een samenwerking aangegaan met twee kantoorboekhandelaren (Van Leipsig te Delft en Stumpel te Breda en Dordrecht), uit welke samenwerking later de Aspa-Groep ontstond. In 1977 had een ingrijpende reorganisatie en structuurwijziging plaats, waardoor de Samas-groep nv ontstond. De werkmaatschappijen (Aspa bv, Asmeta/Van Blerk, Ino bv, Ormas bv en Kentie/Intercambio) werden daarbij in de divisies Industrie, Kantoortechniek en -automatisering en Kantoorinrichting en -artikelen ondergebracht. Tot de divisie Industrie behoort de in Assendelft gevestigde fabriek van stalen meubelen Assenburg bvplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigAssenburg bv
Produktiebedrijf van stalen meubelen, voornamelijk kantoormeubilair, te Assendelft, deel uitmakend van de divisie Industrie van de Samas-groep nv. Zie: Aspa bv bv.
economie. vroeger bekend onder de naam Asmeta. De eerder eveneens tot deze divisie behorende drukkerij Aspa-de Goede bv te Beverwijk, waar bijvoorbeeld plastic mappen werden geproduceerd is in 1985 overgenomen door Haverlag Holding te Zaandamplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigHaverlag bv, Drukkerij
Grafische industrie te Zaandam. Het bedrijf werd opgericht in april 1931 door Ph.H. Haverlag. Bij het overlijden van de oprichter in 1964 werd de drukkerij voortgezet door diens zonen C. en H. Haverlag; de juridische vorm werd nv, en in 1972 bv. Het bedrijf is sinds 1970 gevestigd aan de M.L. Kingweg. In 1981 werd Haverlag Holding opgericht, met als dochters Drukkerij Haverlag bv en Haverlag Speciaal bv te Zaandam, en Haverlag & De Goede bv in Beverwijk. Te Zaandam wordt …. De Samas-groep houdt zich bezig met een combinatie van (groot)handel en fabricage. Uit de vele gevoerde producten en artikelen noemen we: kantoormachines en apparaten, kantoor- en bedrijfsmeubelen, kaart- en boekhoudsystemen, archief- en opbergsystemen, registers en losbladige boeken, papier karton, kantoor- en tekenbenodigdheden, schrijf- en lederwaren, alsmede verveelvoudigingsapparatuur en druk- en bindwerk.
De groep heeft een eigen Technische Dienst die service levert aan de afnemers. Deze behoren voornamelijk tot bedrijfsleven en overheid. Geografisch richt de Samas-groep zich voornamelijk op Nederland. Engeland, Duitsland, België en Frankrijk.
In 2001 werden de kantoorbenodigdheden activiteiten verkocht en ging Samas verder als kantoorinrichter. De aandelen van Samas NV zijn sinds 1986 op de aandelenbeurs van Euronext Amsterdam genoteerd. Eind maart 2008 was ongeveer 50% van deze aandelen in handen van grote investeerders.