De Rozenboom
Gemeentelijk (nood)verpleeghuis De Rozenboom en het pensiontehuis Oostererf aan de Heijermansstraat te Zaandam werd op 18 december 1957 geopend. Een noodbarak voor 10 jaar, het werden er uiteindelijk 20. Voor die tijd een prachtig onderkomen. 150 patiënten: 5 of 6 langdurig zieken op een zaaltje. Naar latere maatstaven gemeten niet acceptabel, maar in het midden van de jaren vijftig wel degelijk positief beoordeeld. Het ziekenhuis had ten doel om chronische zieken te verzorgen, verplegen en te reactiveren. De dagelijkse leiding was in handen van zuster J. Tuyn, zij nam op 1 april 1959 afscheid als directrice van het verpleeghuis.
In Zaandam vergreep de storm zich op 3 december 1960 aan het dak van het bejaardencentrum Oostererf. Ongeveer 220 vierkante meter dak werd tijdens een stormstoot losgerukt en een eind verder neergesmakt. Toch behoefden de inwoners van het centrum niet geëvacueerd te worden, omdat juist het woongedeelte van de bejaarden gespaard was gebleven. In het onmiddellijk achter dit centrum gelegen bejaardenverpleeghuis De Rozenboom werden door rondvliegende stukken hout talrijke ruiten vernield. Niemand liep letsel op.
Het dossier van de voorbereidingen voor de bouw van Oostergouw dat De Rozenboom en Oostererf moest gaan vervangen was 5 centimeter dik. Het eerste stuk beslaat een notitie uit 1964 van de Dienst voor de Huisvesting Bejaarden van de gemeente Zaandam, de Nota Verpleeghuis over de verbouwing van het gemeentelijke ziekenhuis tot verpleeghuis ter vervanging van de Rozenboom. Het dossier beslaat een periode van 9 jaar, zonder dat er iets gebeurde. In 1973 kwam er uiteindelijk de goedkeuring van het ministerie de plannen verder te ontwikkelen. Niet echter dan nadat dr. Mak namens het personeel nog enige druk op de ketel had gezet.
Een brief van 6 augustus 1973 aan de staatssecretaris van volksgezondheid en milieuhygiëne:
“Excellentie, Mijn verontschuldigingen voor deze niet gebruikelijke stap wend ik mij tot U met het volgende: Een dezer dagen zal u bereiken (…) het verzoek van het stichtingsbestuur Verpleeghuis Zaanstreek te mogen starten met de nieuwbouw ter vervanging van het gemeentelijk noodverpleeghuis de Rozenboom te Zaandam, alwaar nu circa 120 somatische en geestelijk gehandicapte bejaarden worden gehuisvest (…) Ik acht het mijn plicht U te wijzen op de onduldbare situatie in eerder genoemd noodverpleeghuis, dat bestaat uit een aantal aaneengevoegde, nu verzakkende barakken. De wijze waarop nu verpleegd moet worden kan ook na een intensive reorganisatie per 1 januari j.l. de toets der kritiek niet doorstaan. (…) Gezien het bovenstaande, moge ik U met klem verzoeken bij Uw beslissing de belangen van de huidige en toekomstige gehandicapte bejaarden zwaar te laten wegen.”
Op 31 augustus 1973 antwoordt de staatssecretaris dat ‘bij brief d.d. 1973 aan het bestuur van de Stichting Verpleeghuis te Zaandam goedkeuring werd verleend voor het schetsplan met betrekking tot de bouw van een gecombineerd verpleeghuis te Zaandam met een capaciteit van 128 bedden voor somatische zieken en 100 bedden voor geestelijk gestoorde bejaarden.
De poorten van het spiksplinternieuwe Oostergouwplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigOostergouw
De Stichting Verpleeghuizen voor de Zaanstreek, opgericht in 1974 en bestuurd door vertegenwoordigers van de gemeente en van een reeks aanverwante particuliere organisaties, exploiteerde rond 1990 twee praktisch ingerichte huizen: de Noordse Balk, geopend in 1968 in Wormerveer en Oostergouw in 1976 te Zaandam. De opdracht was reactivering en revalidatie, klinisch en poliklinisch, van chronische, meest bejaarde, patiënten en verpleging indien deze elders niet kan geschieden; bovendien…, op loopafstand van De Rozenboom en Oostererf gelegen in het Hoornseveld, werden 15 september 1976 geopend.
Potje Zaanse mosterd
De naam Rozenboom leeft, met de originele blauwe letters, nu nog voort aan de muur in de aula van het Zaans Medisch Centrum. Alle medewerkers van de Rozenboom werden op het gemeentehuis uitgenodigd en bedankt voor de bewezen diensten. Allen kregen toen van het toenmalige hoofd personeelszaken van de gemeente Zaandam een potje Zaanse mosterd.
De leegstaande panden van Oostererf kwamen na de verhuizing al snel in beeld bij het krakersgilde. Velen vonden er tijdelijke woonruimte waarna de gebouwen in de tachtiger jaren werden gesloopt ten behoeve van uitbreiding van het toenmalige Juliana-ziekenhuis.