Geslachtkunde, de leer van de ontwikkeling en de verwantschap van geslachten cq families en in algemene zin het onderzoek naar voorgeslacht en familiegeschiedenis. Met het woord genealogie wordt ook de stamboom of de geslachtslijst aangeduid. Het naspeuren van de eigen afstamming is voor velen een intrigerende liefhebberij.

Er bestaat een Nederlandse Vereniging voor Genealogie met plaatselijke en/of regionale afdelingen, ook in de Zaanstreek, die door middel van publikaties en lezingen voorlichting geeft over de bij stamboomonderzoek mogelijke methoden, terwijl de leden onderling gegevens uitwisselen. Ook kan men tegen betaling door professionele genealogen deelonderzoek laten verrichten. Bij dit onderzoek wordt gebruik gemaakt van de bestaande archieven en de vele in de loop der tijd reeds uitgezochte gegevens.

In beginsel vangt elke naspeuring aan in het gemeentelijk archief van de eigen geboorteplaats of die van zijn ouders. Men kan daar ook naar enige voorlichting vragen. Bij voortgang wordt gebruik gemaakt van bijvoorbeeld kerkelijke en notariële archieven. Voor wie begint met stamboomonderzoek is enige orientatie op de gebruikte methoden en de in de genealogie gebezigde tekens raadzaam. Ook in de Zaanstreek is van een groot aantal geslachten onderzoek naar de afstamming verricht.

Sommige van deze onderzoeken vonden reeds lang geleden plaats, deze en andere kunnen zeer uitvoerig zijn vastgelegd in gedrukte publikaties, stamboeken, ook wel in de vorm van parentelen. Zulke publikaties kunnen ook anderen van nut zijn bij voortgaand onderzoek.

Enkele bekende voorbeelden van Zaans genealogisch onderzoek betreffen de geslachten Appel, Cardinaal, Duyvis, Van Gelder, Gras, Honig, Knots, Laan, Reijne, de Ridder, Rogge, Smit, van de Stadt, en Vis. In sommige gevallen reikt het onderzoek tot zeer ver in het verleden; zo is bijvoorbeeld bij het geslacht Vis de afstamming aangetoond van de stichter van het dorp Zaandijk in 1494.