Zaandam, 1913 - Amsterdam, 6 april 1988

Gerard Maas verzetsstrijder, lid van de gemeenteraad van Zaandam en statenlid van Provinciale Staten voor de CPN, redacteur van De Waarheid. Geboren in een arm bootwerkersgezin voelde Gerard Maas zich aangetrokken tot studie, verslond boeken en kranten tot diep in de nacht. Hij wist een viool te bemachtigen en leerde er voortreffelijk op spelen, meldde zich aan bij toneelvereniging en werd de hoofdrolspeler in de rol van Tijl Uilenspiegel.

Gerard Maas maakte in de Tweede Wereldoorlog deel uit van de illegale Zaanse CPN-leiding. Hij schreef, redigeerde, sprak, organiseerde, bemoedigde, tot hij in 1943 door verraad gepakt werd op de De Ruyterkade in Amsterdam en door de Duitsers ter dood werd veroordeeld. Tweemaal werd hij voor het vuurpeloton gebracht, maar het vonnis werd beide keren niet voltrokken. Het laatste oorlogsjaar bracht Maas in een Duits tuchthuis door. Op een meidag in 1945 kwam hij terug in het bevrijdde Zaandam en diezelfde avond hield hij voor duizenden toegestroomde mensen een schitterende redevoering, vol hoop. Het leven begon opnieuw en hij kon het aan.

Na de bevrijding werd Maas direct in de noodgemeenteraad van Zaandam gevraagd. Na de eerste verkiezingen werd hij in 1946 voorzitter van de uit acht personen bestaande CPN-fractie. In deze functie kwam hij meermalen in botsing met de in 1948 benoemde burgemeester Wim Thomassen. Maas werd redacteur van De Waarheid en vervulde verschillende partijfuncties. In 1954 moest hij in verband met zijn verhuizing naar Rotterdam zijn raadslidmaatschap opgeven.

Vier jaar later verhuisde hij naar Amsterdam-Noord. In de jaren zestig en zeventig zat hij veertien jaar in de Provinciale Staten van Noord-Holland. Voorts was hij voorzitter van het Nederlands Vredesberaad. Over zijn oorlogservaringen liet Maas twee publicaties het licht zien: De Kroniek van de Februaristaking (Amsterdam 1961) en Ter dood veroordeeld (Amsterdam, 1971).