Tijdens de wederopbouw werd in 1946 de eerste Vrouwen Adviescommissie opgericht in Rotterdam. Het doel daarbij was om met behulp van deze commissie de kwaliteit van nieuwe woningen te verhogen. De commissies bestonden tientallen jaren lang uitsluitend uit vrouwen en werden Vrouwenadviescommissies, ofwel V.A.C.'s, genoemd. Sinds 2004 heten de commissies officieel Adviescommissies Wonen en worden er ook mannen toegelaten. De meeste commissies zijn nog werkzaam onder de naam V.A.C. of W.A.C. (woonadviescommissie). Doelstelling van de Vrouwen Advies Commissie was om, in het algemeen belang, bouwplannen welke bij een gemeentebestuur waren ingediend te onderwerpen aan een onderzoek naar de praktische bruikbaarheid voor de huisvrouw. Daartoe werd technisch inzicht gezocht met betrekking de woningbouw en het lezen van tekeningen. Gebleken dat deskundigen op het gebied van woningbouw behoefte hadden aan het inzicht, de wensen en de bevindingen van de gewone huisvrouw om in de samenwerking tot het beoogde doel te komen: een zo goed mogelijk woning voor ieder gezin.

In 1958 kenden 45 gemeenten in Nederland een V.A.C. (waaronder Krommenie en Wormerveer). In 1961 werden er 81 V.A.C.’s geteld. Er was in de jaren 50 al een landelijke contact-adres van V.A.C. inzake woningbouw in Nederland, nl. te Den Helder. Dit adres is in juni 1960 overgegaan naar Amsterdam. Naast het Landelijke Contact kende men ook Provinciale bijeenkomsten. Doel van deze contacten was informatie-uitwisseling, overleg en afstemming van taken.

V.A.C. Krommenie Burgemeester en Wethouders van de gemeente Krommenie achtten het wenselijk om een V.A.C. in hun gemeente in te stellen. Op 12 september 1959 kwam de commissie voor het eerst bijeen, te weten: de dames J.M. de Jager-van Mensch, IJ.E. van Sanden—Huisman, A.M.C. Jansen-Schlüter, E. Lodder-Romeijn en C.H. Mentjes-Lagerweij. Doel van de commissie: adviseren en praktische wenken geven wat het gemak van de huisvrouw kan dienen. Daarbij ging het met name om de woningwetwoningen. De commissie werd op 1 december 1959 officieel door Burgemeester Provily geïnstalleerd. Bouwprojecten die besproken werden waren o.a. Rosariumhorst, van Hogendorpstraat, Weverstraat, Zwanenbloemstraat, Zuiderham en in het bijzonder ook de huisvesting voor bejaarden

V.A.C. Zaandam Op initiatief van de gemeente Zaandam werd, op 19 juni 1969, na langdurige voorbereiding de Vrouwen Advies Commissie (V.A.C.) Zaandam geïnstalleerd. Het eerste bestuur was als volgt samengesteld: Mw. Lubbes (voorzitster), Mw. Koomen (vice-voorzitster), Mw. Hollema (secretaresse), Mw. van de Kop (2e secretaresse), Mw. Does ,( penningmeesteresse) en Mw. Franken (bestuurslid). Als startbedrag werd de gemeente om fl. 250,- gevraagd. De Commissie begon haar werk met het bezoeken van huizen, o.a. van woningbouwvereniging ZVH. Projecten die besproken werden: Poelenbrug (1969), Kalverpolder (1969), Peldersveld (1969), Hoornseveld (1970). Veel aandacht was er met name ook voor nieuwbouw-projecten van bejaardenhuisvesting.

V.A.C. Westzaan De V.A.C. Westzaan werd opgericht op 23 april 1968. Zij is bij raadsbesluit van 28 november 1968 door het gemeentebestuur erkend. Het eerste dagelijks bestuur bestond uit de dames E. Kanter-Koopman, I.E. Sterre-Goinga en C.Schatz-Polak. Aandacht werd met name gevraagd voor ingrijpende wijzigingen binnen de gemeente, zoals afbraak in de Zuid, bebouwing van oosten van de Kerkbuurt en ten noorden van het Weiver en verder ook het Guisveld en er is aandacht voor de bouw van bejaardenwoningen.

Samenwerking In juni 1970 wordt samenwerking gezocht tussen de V.A.C.’s van Koog aan de Zaan, Zaandijk, Wormerveer, Krommenie, Assendelft en Westzaan. Daarnaast zijn er ook contacten c.q. overleg met provinciale en landelijke V.A.C.’s. Met het oog op de te vormen gemeente Zaanstad wordt begin 1973 (nog) geoordeeld dat men het liefst met het “eigen ploegje” wil blijven doordraaien en daarboven een overkoepelend orgaan te vormen met een afvaardiging uit elke afzonderlijke VAC. In november 1973 werd duidelijk dat bij de stichting van Zaanstad er ook 1 VAC zal worden opgericht – naast de bestaande VAC’s van de voorheen afzonderlijke gemeenten.