Vrouwenrubrieken in de Zaanse kranten
Vanaf de jaren ‘50 maakten de Zaanse dagbladen ruimte voor vrouwenrubrieken.
De Typhoon
In 1957 verscheen de rubriek 'Goedenmiddag, dames…' Hierin werden onderwerpen als mode, kinderen, recepten en de nieuwste snufjes op het gebied van de huishouding besproken, bestemd voor de lezeressen en de indruk wekkend dat de rest van het nieuws niet relevant voor vrouwen zou zijn.
In die tijd werkte Ageeth Scherphuis (Zaandam, 1933 – Amsterdam, 2012) als verslaggeefster bij de Typhoon. Tussen 1978 en 1984 richtte Scherphuis het links-feministisch blad Serpentine op en presenteerde ze het televisieprogramma Ot….en hoe zit het nou met Sien?
In 1975 lanceerde Dagblad voor de Zaanstreek de Typhoon de dagelijkse rubriek ‘Vrouw’. Niet alleen was meer aandacht voor emancipatie ingeruimd, maar ook het modejournaal waar volgens de redactie behoefte aan was.
Kritiek van lezeres Marja Wagenaar volgde: ,,Mijn kritiek betreft niet zozeer het jaar van de vrouw zelf, als wel uw houding in deze. Bijna alle in uw blad aan dit onderwerp gewijde artikelen verschenen namelijk op een aparte vrouwenpagina. Hiermee suggereert u dat de emancipatie een zaak is, die alleen de vrouw aangaat. Naar mijn mening moet echter, wil men de emancipatie van de vrouw werkelijk doorvoeren, niet alleen de rol van de vrouw in de maatschappij indringend veranderen, maar ook die van de man.“
,,Dit bereik je beslist niet door je slechts tot een gedeelte van de lezers te wenden. Ook acht ik het zeer onjuist dat u op die zogenaamde vrouwenpagina een stukje consumentenvoorlichting en een artikeltje over de was plaatste. Hiermee wekte u de indruk dat boodschappen doen een speciale vrouwenbezigheid hoort te zijn en door over de was te schrijven dringt u haar ook nog de rol van huisvrouw op.”
,,Door uw ellenlange artikelen over mode en make-up insinueert u, dat u de vrouw graag zo mooi mogelijk ziet om de man te behagen dan wel te verstaan. Hier heb ik niet zoveel op tegen, indien het ook omgekeerd het geval zou zijn. Van artikelen over mannenmode een dergelijke heb ik in uw krant echter niet veel gemerkt, kortom uw houding is zonder meer dubbelzinnig als je een artikel over emancipatie plaatst, maar tegelijkertijd de vrouw de rol van huisvrouw opdringt, hetgeen juist iets is wat door de vrouwenbewegingen in ons land wordt bestreden.“
,,Ook voor u, meneer! En voor jou jongeman, want het bezwaar van een 'vrouwenhoekje' staat natuurlijk buiten kijf: pa zijn sport en ma d'r rubriek vrouw. Dat is niet de bedoeling. Een politicoloog die wij over dit probleem, het probleem van de isolatie, hebben geraadpleegd, zei er het volgende over: 'Het feminisme brengt zichzelf ten val want de vrouwen klieken samen in de vrouwenhuizen, lezen de vrouwenkrant, willen alleen door vrouwvriendelijke verslaggeefsters becommentarieerd worden en geven de mannen-maatschappij overal de schuld van. Tot man en vrouw volkomen gelijk zijn, tot aan de tijd dat vrouwencafés overbodig zullen zijn, staat het belang van deze rubriek buiten kijf. Wij doen ons best”.
Zaanlander
De tweewekelijkse vrouwenrubriek 'De kop van Jet' begon in 1980. In de redactie zaten Marijke Vreeken en Saskia Belleman. Zij is nu bekend als misdaadjournaliste voor de Telegraaf, maar begon als leerling-journalist bij De Zaanlander. Hier werkte ze van 1977 tot 1980. In 1980 wordt de rubriek ‘Vrouw’ vervangen door de tweewekelijkse pagina 'Buiten Kijf' onder redactie van Marijke Bakker en Marijke Vreeken.
Bron: Tentoonstelling met de titel “Er is een stad waar vrouwen willen wonen”. De tentoonstelling gaf een overzicht van de Zaanse vrouwenbewegingen 1995–2000 en werd in 2022 georganiseerd door het Gemeente Archief in de hal van het stadhuis van Zaanstad.