Uit de Zaanstreek verdwenen tak van nijverheid, die sinds het eind van de 19e eeuw en tot 1970 in verschillende bedrijven is uitgeoefend. Bekende koekfabrieken waren Verkade, Hille en Van Delft.

Koek (ontbijtkoek) werd, getuige een akte, in Deventer al in 1534 gebakken. De firma Verkade begon in 1891 met de productie, die meteen zoveel mogelijk werd gemechaniseerd. Zo werkte men in 1896 al met twee modernere kneedmachines, waarin roggebloem met honing, stroop, kruiden, enz. werd vermengd, terwijl in 1899 een zaagmachine in gebruik kwam om de (in verpakking verkochte) ontbijt- en gemberkoeken precies eenzelfde afmeting en gewicht te geven.

In dat jaar werden ongeveer 80.000 koeken verkocht. In 1902 werkten er 19 personen in de koekfabriek van Verkade. Zij verwerkten toen 400.000 kilo roggemeel. In 1925 was die hoeveelheid gestegen tot boven de 5 miljoen kilo. In de koekfabriek werd door Verkade ook taai (Zaans: 'taai-taai') vervaardigd. Het bedrijf stond vele jaren ook landelijk bekend onder de naam 'koekfabriek' ondanks de vele andere producten (biscuits, beschuit, chocolade, waxinelichten).

In 1970 is de productie van koek gestaakt en overgedragen aan de firma Bussink in Deventer. De consumptie van ontbijtkoek was toen sterk teruggelopen. Bij Hille en Van Delft werd ongeveer in dezelfde tijd de productie beëindigd.

Zie ook: Economische geschiedenis 3.6.9.