Dit is een oude revisie van het document!

Herkomst

Kolven is een oud spel dat dateert uit de 13e eeuw. Lang werd het buiten gespeeld: op straat, op pleinen en op het ijs. Vanaf het begin van de 18e eeuw kwamen overdekte banen in gebruik, die door herbergiers werden aangelegd en uitgebaat.

Soorten kolfclubs

Afhankelijk van het gebruik van een gummibal of een sajetbal, ontstonden er aparte verenigingen. In Koog aan de Zaan bijvoorbeeld was Mikwis de vereniging die met sajetballen speelde. * Kolf

Oprichting Collegie Nooit Gedacht

De oprichting van het Collegie Nooit Gedacht vond plaats in 1823 voor het maken van een kolfreglement.afspraken over het kolfspel. In 1825 werd het ledental van het college bepaald op 34. *

Kolfbaan

Men maakte gebruik van de overdekte kolfbaan in herberg de Waakzaamheid. Dit logement had een vooraanstaande plaats in het dorpsleven van Koog aan de Zaan. Er vonden veilingen plaats, openbare verkopingen en vanaf het einde van de 19e eeuw toneel- en muziekuitvoeringen. Waakzaamheid, de De overdekte kolfbaan dateerde van 1802.

Ledenwerving

Nieuwe leden werden door de zittende leden voorgedragen en bij meerderheid van stemmen gekozen. Dit ging met witte bonen (bij het uitbrengen van een stem vóór een nieuw lid) en bruine bonen (bij een tegenstem).

Gezelligheid

De collegieavonden waren op de dinsdag en zaterdag De kolfvereniging maakte daarbij gebruik van de kolfbaan, de biljartkamer en het luchthuis. Behalve het spel stond bij de kolfverenigingen ook de gezelligheid centraal. Er vonden uitwisselingen plaats met andere verenigingen, er werd gekaart en gebiljart. Op de dagen dat het college bijeenkwam, zorgde de kastelein er voor dat het Algemeen Handelsblad, de Zaanlandsche Courant en het Nieuws van den Dag van die dag ‘voor zijne rekening in het Collegie-lokaal ter lezing’ lagen. Omdat het een kostbare zaak was om de binnenbaan in de winter te verwarmen en te verlichten, werd in de wintermaanden niet altijd gekolfd of vroeg men de leden om een extra bijdrage.

Herkomst leden

De leden van de kolfclub waren afkomstig uit Koog aan de Zaan, of kwamen van buiten, de zogeheten buitenleden. De contributie was 7 gulden per jaar voor leden, 4 gulden voor buitenleden.

Einde kolfclub De activiteiten van Collegie nooit gedacht werden stopgezet in 1898 ‘door gebrek aan deelneming’. *

Voortzetting in nieuwe kolfclub

Wat opvalt, is dat verschillende leden van Collegie nooit gedacht zijn terug te vinden onder de leden van een nieuwe kolfvereniging, Zaanstreek, die vanaf 1893 ook in de Waakzaamheid speelde. Zo organiseerde Zaanstreek in 1895 de nationale kolfwedstrijd. Ook aan de nationale kolfwedstrijd van 1902 namen leden van Zaanstreek deel. Roggeveen legt een verband tussen de oprichting van Zaanstreek en de aanleg van een nieuwe kolfbaan in de Waakzaamheid in 1891. Mogelijk is ook de oprichting van de Koninklijke Nederlandsche Kolfbond 1885 van belang geweest. De Nederlandse kolfbond moest de teruggang in de kolfsport tegengaan, die een gevolg was van de opkomst van andere sporten. Dit bracht een aantal veranderingen in de kolfsport met zich mee en vroeg misschien ook om een andere inzet van de kolfverenigingen. *

Zie lemma Zaanse landbouwtentoonstelling 1896 als voorbeeld.