Landelijke vereniging, gesticht in 1829, met als doel het steunen van het praktisch en wetenschappelijk muziekonderwijs, het in stand houden van plaatselijke koorverenigingen en een bibliotheek.

De Maatschappij tot bevordering der Toonkunst is de oudste Nederlandse vereniging van muziekliefhebbers. In een tijd waarin het muziekleven laag werd gewaardeerd, heeft de vereniging daadwerkelijk bijgedragen aan de bloei van het Nederlands muziekleven onder meer door het uitschrijven van festivals en compositieprijsvragen. Later kwam het accent meer te liggen op het muziekonderwijs en de koren (zie ook: Muziek 3.).

Door plaatselijke afdelingen werden hier en daar muziekscholen opgericht en door de afdeling Amsterdam in 1884 zelfs een conservatorium. De afdeling Zaandam en Omstreken werd opgericht op 20 juni 1924 als koorvereniging. De eerste dirigent is onbekend; wel bekend is dat Frits Sicking in 1933 al dirigent van het koor was. Hij zou dat blijven tot 1957. De jaarlijkse uitvoeringen van Bach's Mattheüs Passion onder zijn leiding genoten grote faam. Door gebrek aan herenleden werd het koor in 1976 opgeheven.

In 1945 werd de orkestafdeling van de Maatschappij tot bevordering der Toonkunst afd. Zaandam e.o. opgericht. De eerste dirigent was Frits Sicking (1945-1946). Roelof Krol (1947-1954) en Paul Geugjes (1955-1967) brachten de vereniging tot bloei. Sinds 1974 is Rieuwert Blok de dirigent.