Westzaan, 7 april 1821 – Amsterdam, 11 februari 1902

Klaas Ris, socialist, de enige arbeider die deelnam aan de oprichting van de Nederlandse sectie van de eerste Internationale in 1869. Hij was lid van de Centrale raad van de Sociaal Democratische Bond SDBplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigSocialisme

Politieke stroming, strevend naar een maatschappijvorm waarin niet, zoals in het 19e-eeuwse kapitalisme, het bezit, maar de arbeid centraal staat en onder meer gericht op gelijke ontwikkelingskansen voor alle leden van de gemeenschap. Het socialisme is sinds de tweede helft van de 19e eeuw van zeer grote en wijd verbreide invloed, ook in Nederland. De Zaanstreek had lange tijd de naam
, lid van het hoofdbestuur van de Nederlandsche Bond voor Algemeen Kies- en Stemrecht, publiceerde een aantal brochures en was spreker op talloze bijeenkomsten. Zie ook Socialisme 4.1plugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigSocialisme

Politieke stroming, strevend naar een maatschappijvorm waarin niet, zoals in het 19e-eeuwse kapitalisme, het bezit, maar de arbeid centraal staat en onder meer gericht op gelijke ontwikkelingskansen voor alle leden van de gemeenschap. Het socialisme is sinds de tweede helft van de 19e eeuw van zeer grote en wijd verbreide invloed, ook in Nederland. De Zaanstreek had lange tijd de naam

Klaas Ris was al op jonge leeftijd arbeider. Na een veelvoud aan losse baantjes, kreeg hij in 1846 een baan aangeboden op een houtzaagmolen van Van Gelder en Cote Amsterdam. Hij vertrok toen naar de hoofdstad. Daar raakte hij geïnteresseerd in het werk van Vrijdenkersvereniging De Dageraadplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigDageraad, De

Pelmolen in Oostzaandam, bijgenaamd De Zwavelstok.

De windbrief werd gegeven in september 1679. De molen stond aan en ten westen van de Gouw, ter hoogte van het Grote Glop. Hij werd gesloopt in 1792.
en maakte hij kennis met het werk van Multatuli. Deze publiceerde in zijn 'Ideeën'1) de inkomsten en uitgaven van Klaas Ris, om de aandacht te vestigen op de toenmalige armoede van de arbeidersstand.

Wellicht doordat Ris pas op latere leeftijd trouwde, had hij tijd en gelegenheid voor zelfstudie. Deze studie bracht hem tot het breken met de kerk.

Door zijn activiteiten binnen de Amsterdamse arbeidersbeweging werd hij ontslagen (1878). Hij heeft verder in zijn levensonderhoud voorzien door met een petroleumkar langs de huizen te gaan. Na zijn ontslag uitte hij zich des te feller, zowel verbaal als op schrift. Direct bij de oprichting van de SDB (1881) werd Ris lid van de Centrale Raad. In 1885 werd hij gekozen in het hoofdbestuur van de Bond voor Algemeen Kies- en Stemrecht. Hij was vaak spreker en/of voorzitter tijdens bijeenkomsten van beide bonden.

Zijn hoge leeftijd dwong hem tenslotte zich uit het actieve politieke leven terug te trekken. De laatste jaren van zijn leven werd hij door geestverwanten onderhouden. Op 1 mei 1902 werd op zijn graf een gedenkteken onthuld.


  • /home/zaanwiki/domains/zaanwiki.nl/private_html/encyclopedie/data/pages/ris.txt
  • Laatst gewijzigd: 2020/09/07 12:07
  • (Externe bewerking)