Motorspuit 1 en havendienst vaartuig De Zaan

Nadat op 19 mei 1878 een zeer grote brand te Zaandijk plaats vond, waarbij de Nederlands Hervormde kerk, vele huizen en werkplaatsen in vlammen opgingen, ​zagen velen in dat de brandweer over moderne blusmiddelen zou moeten kunnen beschikken om grote branden tot een minimum te beperken. Van gemeentewege waren in die tijd niet veel verbeteringen te verwachten. Bij enkele Zaandamse jongeren rijpte toen echter het plan een brandweerkorps op te richten.

Na enkele besprekingen en een geldinzameling,​ werd op 15 juni 1879 besloten tot oprichting van de Vereniging Vrijwillige Brandweer. Dit korps bestond uit:

• 1 Commandant,
• 1 Ondercommandant,
• 2 sectiemeesters,
• 4 pijpleiders tevens slanghouders en
• 18 pompers.

Als commandant werd J.C. van Wessemplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigWessem, Corver van

Ondernemersgeslacht in de 19e en 20e eeuw te Zaandam.

Jan Carel van Wessem (Tiel, 14 maart 1799- Zaandam, 18 juni 1864), zoon van de Tielse koopman Adrianus van Wessem en Jenneke van de Heuvel, gehuwd met Maartje Corver (1801-1884), dochter van Cornelis Corver en Aaltje Ebmeijer. J.C. was raadslid en wethouder van Zaandam van 21 maart 1847 tot 18 juni 1864, houthandelaar en oliefabrikant, hij werkte met aangesteld. Op 29 augustus 1879 arriveerde per stoomboot de nieuwe spuit, geleverd door de firma Belder & Co. te Amsterdam voor de somma van ruim 600 gulden. De handbrandspuit kreeg een plekje in het pakhuis aan de Peperstraat één van de leden, brandweerman Ebmeijer.

De Vereniging Vrijwillige Brandweer was een particuliere en vrij opererende blusgroep, werkend buiten verantwoordelijkheid van de gemeente die zich belangeloos met eigen middelen inzette tijdens brand zowel binnen als buiten Zaandam. Deze spuit werd in de volksmond de Jongeheerenspuit genoemd.

Per verordening op het brandweerwezen, werd door de gemeenteraad op 21 december 1899 het volgende vastgelegd:

Drijvende Motorspuit 1 in 1901 bij een demonstratie aan het Grote Glop

Artikel 5
Aan de eigenaar van een particuliere brandspuit kan door Burgemeester en Wethouders desverlangd het verlenen van hulp aan de gemeentelijke brandweer worden toegestaan, mits de eigenaar zich vooraf bij contractuele overeenkomst met de gemeente verbindt de hem toebehorende brandspuit met een voldoend personeel ter bediening, bij iedere brand binnen de gemeente ter beschikking te zullen stellen van de bevoegde autoriteit,

Aldus vastgesteld door de Raad der gemeente Zaandam in zijn openbare vergadering van de 21e December 1899.

Literatuur:

• Plakboek VB 1879-1959 uitgegeven door de vereniging Vrijwillige Brandweer bij het vijftigjarig bestaan van de vereniging.
• De geschiedenis van de brandweer in Zaandam, uitgegeven door Kring 4 brandweer Zaandam door Bob Ris, Rob Kluyver en Jan Joosten.