Bachus , Morgen, Middag, Avond en Nacht. Claas Adriaansz Honig kocht de beelden op een veiling in Zaandam en liet ze in 1804 in de tuin van Grietje Jans Haremaker opstellen. De beelden komen oorspronkelijk uit de Tuin der Vermaak bij het Huis van Polanen in Halfweg, eigendom van de rijke doopsgezinde Zaankanter Nicolaas Calff (1677 -1734). De Beelden werden vervaardigd in een Italiaanse Steenhouwerij. Foto Chris Krijt, Beeldbank Gemeentearchief

Een der laatst overgebleven Zaanse Overtuinenplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigOvertuinen

De langs de Zaan geplaatste koopmanshuizen waren doorgaans direct aan de straat gelegen. In een (niet al te groot) aantal gevallen lieten de eigenaars-bewoners aan de overzijde van de straat, dus ook aan de overzijde van de er direct naast gelegen wegsloot, een zogenoemde overtuin aanleggen. De enige resterende overtuin is nu nog de te Zaandijk. De Beeldentuin hoorde als overtuin aanvankelijk bij het pand Lagedijk 104, het latere raadhuis van Zaandijk. Toen de tuin een andere eigenaar kreeg werden de beelden met hun gezichten naar de woning van die koopman gedraaid. Als overtuin was (is) de Beeldentuin uitzonderlijk door de vijf grote witte beelden. die er in 1804 werden geplaatst. Kleinere tuinbeelden (sfera`s) in (over)tuinen kwamen vaker voor. De vijf beelden (Morgen, Middag, Avond, Nacht en Bacchus) werden gemaakt in een Italiaanse steenhouwerij, stonden in de Zaanstreek eerder aan de Westzijde te Zaandam en oorspronkelijk bij het buitenhuis van de Zaandamse koopman Nicolaas Callfplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigCallf

De familie Callf, Calf of Kalf, is de naam van een welvarend Zaans koopliedengeslacht in de 17e en 18e eeuw. De naam verwijst naar de plaats van herkomst, het Kalf te Zaandam. De stamvader was Michiel Cornelisz Calff wiens geboortejaar niet bekend is; hij stierf in 1673. Zijn zoon Cornelis Michielsz Calff (1652-1721) staat als zeer vermogend te boek en werd vooral bekend vanwege zijn langdurige vriendschap met te Halfweg. In de jaren `7O en `80 raakte de tuin steeds ernstiger verwaarloosd, ofschoon de jeugd uit Zaandijk de beelden nog met enige regelmaat schoonmaakte. In 1987 ging de tuin in andere handen over (1991: Kuyt). In 1991 was nog niet begonnen met de aangekondigde renovatie van de tuin (onder andere ophoging en onderheiing van de beelden).

• 'Raike Ommetjes', uitgave Gemeente Zaanstad 1985.

Beeldentuin met op de achtergrond het Weefhuis. Foto Jan Lapère