Multatuli werd al in de jaren zestig van de 19e eeuw gretig gelezen en bewonderd door een klein aantal Zaankanters die later de voorlieden zouden worden van de zich ontwikkelende arbeidersbeweging. Hij heeft in de streek ook vele lezingen gehouden en sloot min of meer vriendschap met onder anderen Klaas Ris uit Westzaan. Deze houtwerker leverde hem de gegevens voor een beschrijving van de levensomstandigheden der toenmalige arbeidersgezinnen. (In Ideeën, 1866)