Multatuli (Eduard Douwes Dekker)
(Amsterdam 2 maart 1820 - Nieder Ingelheim 19 februari 1887)
Multatuli werd al in de jaren zestig van de 19e eeuw gretig gelezen en bewonderd door een klein aantal Zaankanters die later de voorlieden zouden worden van de zich ontwikkelende arbeidersbeweging. Hij heeft in de streek ook vele lezingen gehouden en sloot min of meer vriendschap met onder anderen Klaas Risplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigRis, Klaas
Westzaan, 7 april 1821 – Amsterdam, 11 februari 1902
Klaas Ris, socialist, de enige arbeider die deelnam aan de oprichting van de Nederlandse sectie van de eerste Internationale in 1869. Hij was lid van de Centrale raad van de Sociaal Democratische Bond uit Westzaan. Deze houtwerker leverde hem de gegevens voor een beschrijving van de levensomstandigheden der toenmalige arbeidersgezinnen. (In Ideeën, 1866)
Nederlands schrijver, die met name door zijn 'Ideeën' een grote invloed had op de vorming van de eerste socialistenplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigSocialisme
Politieke stroming, strevend naar een maatschappijvorm waarin niet, zoals in het 19e-eeuwse kapitalisme, het bezit, maar de arbeid centraal staat en onder meer gericht op gelijke ontwikkelingskansen voor alle leden van de gemeenschap. Het socialisme is sinds de tweede helft van de 19e eeuw van zeer grote en wijd verbreide invloed, ook in Nederland. De Zaanstreek had lange tijd de naam in de Zaanstreek.