Vogelbeschermingswacht Zaanstreek
Tijdens de Tweede Wereldoorlog opgerichte vereniging, aanvankelijk met het doel het rapen van eieren in de onbeschermde veenweidegebieden van de Zaanstreek tegen te gaan. De oprichting had plaats op 17 april 1943 na een oproep in de Zaanse dagbladen door een aantal verontruste vogelwachters.
Om het eierrapen tegen te gaan werden 'Controleurs Vogelwet' opgeleid, terwijl Nol Binsbergen en Jan P. Strijbos als propaganda lezingen met dia's en films organiseerden. De vereniging maakte een gestage groei door en telde eind jaren tachtig 200 leden/medewerkers en een kleine 1000 donateurs. In 2016 waren dat er 485 leden en 290 donateurs
De bescherming van weidevogels, het verbeteren van de vogelstand en het behoud van de nog resterende vogelweidegebieden in de Zaanstreek vormen nog steeds doelstelling van de vereniging. Men probeert het belang van deze gebieden door middel van vogeltellingen onder de aandacht van bestuurders te brengen. Daarnaast is men alert op stedenbouwkundige plannen die voor de vogelweidegebieden een bedreiging zouden kunnen vormen. Mede dankzij de activiteiten van de onvermoeibare Jan Albers, jarenlang voorzitter van de vereniging, konden in de jaren vijftig grote delen van het Reef-gebied in Westzaan door de Nederlandse Vereniging tot Bescherming van Vogels worden aangekocht.
Samen met andere natuurbeschermingsorganisaties werd strijd gevoerd om het Guisveld te behouden. Van dit veenweidegebied werden uiteindelijk in 1984 grote delen door de gemeente Zaanstad aan Staatsbosbeheer overgedragen. Sinds 1953 geeft de Zaanse vogelwacht een eigen orgaan uit, aanvankelijk 'Wiek en Sneb' en later 'De Grutter' geheten. Dankzij de medewerking van een groot aantal leden verzorgde de vereniging twee uitgaven, in 1983 'Zaanse Vogels' en in 1988 'Watervogels in de Zaanstreek' In beide uitgaven zijn veel gegevens over de Zaanse vogelstand van heden en verleden vermeld.
Zie ook: Natuur in de Zaanstreek 6.1.
A. Bakker
- Externe link: www.vogelwachtzaanstreek.nl