Asmolens
Waarschijnlijk een in de 17e en 18e eeuw gebruikte naam voor de inrichtingen waar potas werd gebrand. Potas werd gebruikt voor het zieden van de gebeukte hennepvezels bij de zeildoekfabricageplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigZeilenmakerij
Zie: Zeilmakerij.. Teneinde wit zeildoek te kunnen weven (de duurdere kwaliteiten) moest de van nature grauwgrijze grondstof gebleekt worden door deze te koken met loog. Dit loog werd uit potas gebrand.
In Krommenie hebben verscheidene potasbranderijen gewerkt, zeer milieu-onvriendelijke bedrijven die bij de bevolking voortdurend aanleiding gaven tot klachten en zelfs wel tot relletjes leidden. In hoeverre bij de potasbereiding ook gemalen werd, is niet na te gaan, over het procédé zijn nauwelijks gegevens overgeleverd. Pieter Boorsmaplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigBoorsma, Pieter
Koog aan de Zaan, 10 oktober 1871 - 19 september 1951 Het Pink Pieter Boorsma stamde uit een arbeidersgezin, was sociaal zeer bewogen en gold politiek gezien als anarchist. Als jongeman was hij bevriend met F. Domela Nieuwenhuis. De overlevering wil dat zij tijdens een staking bij het oliebedrijf Het Hart en De Zwaan ’s nachts getweeën in een lantaarnpaal vóór het huis van de directeur van het bedrijf klommen en leuzen riepen. Zijn opvattingen vertolkte hij later in een aantal … noemt in zijn 'Duizend Zaanse Molens' geen maalinrichtingen waar potas werd geproduceerd. Sipke Lootsmaplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigLootsma, Sipke
Roordahuizen, 9 januari 1888 - Zaandam 15 mei 1940 Sipke Lootsma 1888 - 1940 Leraar geschiedenis, archiefonderzoeker en publicist. Hij was de eerste die de geschiedschrijving van de Zaanstreek wetenschappelijk benaderde.
Sipke Lootsma werd 9 januari 1888 geboren in Roordahuizen als zoon van Rients Klazes Lootsma en Aaltje Westra. In 1906 legde Lootsma het akte-examen Vrije- en Orde-Oefeningen der Gymnastiek met succes af. In 1907 gevolgd door het akte-examen Lager Onderwijs. Op… echter in: 'Historische Studiën`, deel 2 vermeldt: 'Krommenie bezat twee asmolens. De noorder asmolen, genaamd 'Het Evenwigt' stond aan het Kruispad, de zuider (. . .) vindt men vaak aangeduid als 'de asmolen op 't Duinkerken'. Deze molens komen in de moleninventarisatie van Boorsma dus niet voor. Met enige voorzichtigheid veronderstellen wij hier dat met de aanduiding 'asmolens' destijds potasbranderijenplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigPotasbranderij
Potas is de oude naam voor kalium-carbonaat, dat aanvankelijk uit hout - of plantenas werd gebrand , geloogd en in zuivere toestand in potten werd bewaard. Potas werd gebruikt door de blekerijen, vooral die ten behoeve der zeildoekfabricage.
Jacob Honig Jsz. Jr. stelde het ontstaan van de Zaanse potasbranderij na 1680, maar dr. Regtdoorzee Greup-Roldanus, bekend door haar studie over de Haarlemse blekerijen, meende dat al vóór 1650 potas in de Zaanstreek werd gebrand. In 1700 we… kunnen zijn bedoeld.