(1894 - 1969)

Bart Groeneveld (1894-1969), acteur en regisseur bij het amateurtoneel

Amateurtoneel-acteur, -auteur, -regisseur en toneelrecensent met een zeer grote reputatie. Bart Groeneveld maakte zijn toneeldebuut in 1907, bij de Koninklijke Vereniging Het Nederlandse Toneel, als zingende kwajongen in een stuk van Jac. van Lennep. Daarna volgde een zestigjarige carrière op de planken, voor verenigingen te Gouda, Beverwijk, Wormerveer, Haarlem, Velsen en Koog. Hij ontving een aantal prijzen voor de best uitgevoerde mannenrol (o.a. te Hoorn, Noord-Scharwoude, Nieuwe-Niedorp en Koog). Vanaf 1920 was hij ook actief als regisseur, onder andere te Beverwijk, Heemskerk, Krommenie [drie verenigingen), Zaandam (drie verenigingen), Koog (twee verenigingen), Wormerveer (drie verenigingen), Uitgeest en Amsterdam.

Groeneveld was vanaf 1946 de vaste en gewaardeerde toneelrecensent van De Typhoonplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigTyphoon, Dagblad voor de Zaanstreek

Dagblad, oorspronkelijk illegaal verzetsblad, aanvankelijk uitgegeven door De Typhoon bv te Zaandam, later door uitgeversmaatschappij Midden Noord-Holland, Damiate Holding Haarlem. Het eerste exemplaar van De Typhoon verscheen op 12 oktober 1944 en werd uitgebracht door de Rooms Katholieke Centrale, RKC, zie ook:. Hij schreef zelf twee toneelstukken, zat in talrijke jury's en was lid van de Culturele Raad Noord-Holland. Vanaf 1932 was hij lid van het Wormerveers Toneel Gezelschap, de vereniging bood hem, bij zijn 60-jarig toneeljubileum, zijn afscheidsrol aan in 'Blaffen tegen de maan' van Dimitri Frenkel Frank). Zijn vertolking van deze rol werd gekwalificeerd als 'uitmuntend' en 'magnifiek`. Na zijn laatste rol werd hij op een receptie bejubeld door vertegenwoordigers van het Zaanse amateurtoneel en kreeg hij de (slechts zelden toegekende) Zilveren Rederijkersspeld van de Nederlandse Amateur Toneel Unie, de gemeente Wormerveer maakte hem ereburgerplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigEreburgers

Personen die op grond van bijzondere verdiensten door de verschillende Zaangemeenten werden onderscheiden met een erepenning en dientengevolge in het spraakgebruik 'ereburger' werden genoemd.

De in 1974 gevormde gemeente Zaanstad wijkt wat dit betreft af; deze gemeente maakt een duidelijk onderscheid tussen het toekennen van de erepenning en het ereburgerschap. Slechts vier personen en hij werd onderscheiden met de ere-medaille in goud van de orde van Oranje-Nassau. Een Zaanse toneelvereniging werd naar hem vernoemd. Zie voorts: Toneelplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigToneel

Door de eeuwen heen hebben beroepsgezelschappen in de Zaanstreek gespeeld. Niet alleen gaven zij voorstellingen op kermissen, met een eigen theater of tent, maar ook in zalen, zoals De Waakzaamheid in Koog en De Jonge Prins in Wormerveer. Met de komst van theater De Speeldoos te Zaandam ( 1970) is er in de Zaanstreek een regelmatig aanbod van kwalitatief goed beroepstoneel.