Gedurende tientallen jaren in de 20e eeuw voor de Zaanstreek belangrijke tak van nijverheid. De havermoutfabricage bestond (na het sorteren en reinigen van de eerst inlandse, maar later ook (Zuid-)Amerikaanse, Australische en Franse haver) uit “darren', een stoom- en droogproces, pellen, sorteren, knippen, weer sorteren en stomen, pletten en drogen. De typische noot-achtige smaak ontstond bij het darren. In de jaren `50 werd per hoofd der bevolking een kilo havermout gebruikt. vóór de Tweede Wereldoorlog was dat aanzienlijk meer geweest. Door veranderde eetgewoonten nam de consumptie verder af tot minder dan een pond per inwoner. De verwerking van havermout in “mueslï maakte dat het produkt niet geheel verdween. Aanvankelijk werd het door toevoeging aan kokende melk of water vooral als pap gegeten, het was een belangrijk volksvoedsel en werd ook wel als bindmiddel gebruikt. Haverrnout werd in bulk ('opgezakt') en in kleinverpakking (dozen) geleverd. Door produktverbetering ontstond tenslotte snelkokend “instant food`. Lassie had hiermee de wereldprimeur. In de Zaanstreek werd havermout vervaardigd in verschillende fabrieken, die alle waren voortgekomen uit de eerdere pellerijen van gerst en rijst. Ze ontstonden tussen 1910 en 1930. Zo richtte de Koninklijke Wessanen nv, Koninklijkeplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigWessanen nv, Koninklijke

Houdstermaatschappij met groot aantal werkmaatschappijen in binnen- en buitenland. Door middel van de werkmaatschappijen produceert en verhandelt Wessanen voedingsmiddelen. Het hoofdkantoor van het oorspronkelijk volledig Zaanse bedrijf is gevestigd in Amstelveen; in Wormerveer is een vestiging. Wessanen is een der grootste ondernemingen in Nederland. Fabrieken in 1912 in de grote pellerij De Unie (aan de Veerdijk te Wormer) een havermout-afdeling in, die in 1951 nog aanzienlijk werd uitgebreid in verband met de toenmalige bulk-export naar Zuid-Amerika. Andere bekende havermoutfabrikanten waren de Gebroeders Laanplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigLaan

Ondernemersgeslacht, met grote economische en maatschappelijke invloed in Wormerveer in de 18e, vooral de 19e, en het begin van de 20e eeuw. De familie Laan behoort niet tot de oudste Zaanse families, die vanaf de 17e eeuw deelnamen aan het industriële leven. Het is een oorspronkelijk agrarisch geslacht, dat nog altijd in Waterland en West-Friesland is vertegenwoordigd. (de huidige Lassie-fabriek. eveneens te Wormer) en de firma Kan Palenplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigKan Palen

Houtverduurzamingsbedrijf in Zaandam.

Kan Heipalen werd opgericht in december 1896 door Klaas Kan Dz. (1841-1919) die had besloten om de handel in heipalen van wijlen Dirk Verlaan voort te zetten. Zoon Klaas Kan Kzn (1880-1946), zette de activiteiten van z'n vader voort. Uit deze activiteit groeide de exploitatie van bospercelen in binnen- en buitenland. Het bedrijf, aanvankelijk alleen aan de Westzijde gevestigd en na uitbreidingen vooral aan de Oostzijde, specialiseerde zich in hei… met het bedrijf De Grootvorst aan het Wijd en de Lagedijk in noordelijk Zaandijk. Deze fabriek was laatstelijk in gebruik voor produktie en opslag van cacao bij Cacaofabriek de Zaanplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigCacaofabriek de Zaan

Cacaofabriek te Zaandijk, opgericht in 1911, is uitgegroeid tot een van 's werelds grootste cacaobonen-verwerkende industrieën. Het bedrijf werd opgericht als chocoladefabriek door de Onderlinge handelsvereniging de Onderneming te Zaandijk in april 1911 in de Wilhelminastraat. de Zaan; na een brand volgde tenslotte sloop. Op het fabrieksterrein langs de Zaan had recentelijk enige woningbouw plaats.