Buurtschap, wijk van oostelijk Zaandam. in de jaren '70 aanzienlijk uitgebreid door nieuwbouw onder de naam “Plan Kalf`. Tot de buurtschap `t Kalf werd vroeger ook Haaldersbroek gerekend, dat door een brug over de Braaksloot met `t Kalf verbonden is. Beide. dus zowel `t Kalf als Haaldersbroek. behoorden vanouds tot het zogenoemde l-laler vierendeel van de banne van Oostzanen. In 1811 werden de buurtschappen losgemaakt uit de banne Oostzaan en aan de toen gevormde stad Zaandam toegevoegd. Aanvankelijk werd 't Kalf gezien als een beperkte buurt ten zuiden van de Braak. De rooms-katholieke kerk van de H. Maria Magdalena stond daarin centraal. Later beschouwde men als “grens` van 't Kalf de Oostzijde ter plekke van de vroegere Noorderbrug over de Zaan (halverwege de Willem Alexander- en Coentunnelwegbrug). In deze opvatting strekte °t Kalf zich dus uit langs de Kuil, De, de Hemmes (zie: Hemlanden) en de Poel, de (Wormer) en vervolgens langs de Braaksloot (zie: Braak) tot het Heerenhuis aan de dijk van de Wijde Wormer, een lengte van ongeveer 2'/2 kilometer. De naam `t Kalf hangt, naar algemeen wordt aangenomen, samen met het “afkalven' van het land. Het veen tussen de in de 1 1e en 12e eeuw gevormde Poel en de Wormer werd steeds meer weggeslagen. Dr. G. Karsten bestreed deze naamsverklaring (in: Noordhollandse plaatsnamen, 1951, schreef hij: “Buurtschap Het Kalf, genoemd naar een uithangbord en niet naar het afkalven van de grond` ). maar voerde geen bewijs voor zijn stelling aan. Volgens Soeteboom, Hendrick Jacobsz. is de aanduiding `t Kalf voor het eerst in 1440 gebezigd; de buurtschap kan niettemin nog aanzienlijk ouder zijn. 't Kalf vormde een gesloten gemeenschap. oorspronkelijk van overwegend boeren en vissers, sinds de 18e eeuw ook van arbeiders uit de molens en andere bedrijven in de naaste omgeving. De bevolking was zeer overwegend rooms-katholiek. Aangezien (Oost-) Zaandam pas in 1784 een eigen r.k. kerk kreeg werd de Kalverkerk voordien door katholieken uit geheel Oost- en Westzaandam bezocht. Ook de inwoners van Koog en Zaandijk kerkten op `t Kalf. Men begaf zich dikwijls varend naar de diensten. Gezegd moet worden dat 't Kalf lange tijd weinig bestuurlijke aandacht kreeg van (de stad) Zaandam. Het bleef een bijna afzonderlijk “dorp in de stad`, met een landelijk blijvend karakter en veel open gaten tussen de bebouwing. een buurt die duidelijk niet `in de route` lag. Bij het Doodsluisje heeft zeer lang een in 1828 ingestelde tol gefunctioneerd. Het gebrek aan bestuurlijke aandacht verdween in elk geval toen in de jaren `70 de nieuwbouwwijk “Plan Kalf` werd aangelegd, een project met een oppervlakte van ongeveer 75 hectare en met voorzieningen waarnaar in de vroegere buurtschap was uitgekeken. Het merendeel der straten in Plan Kalf werd vernoemd naar wateren (rivieren. meren, beken. weteringen) in Nederland, maar een aantal straten in een deel van de nieuwbouwwijk draagt namen als De Roggebloem. De Almanak. De Sint Willebrordus enzovoort. Daarmee wordt herinnerd aan de molennijverheid die nabij het Kalf zeer omvangrijk is geweest. In het veld stonden verschillende pelmolens, langs de Zaan (langs Kuil en Poel en op de Hemmes) bevond zich de wellicht belangrijkste concentratie van onder meer olie-. cacao- en pelmolens in de gehele Zaanstreek; vergelijk het bij Molenindustrie afgebeelde schilderij van W. Anderson Milner.