Tak van nijverheid, waarbij metalen zoals ijzer, koper, brons, aluminium en tin in ovens worden gesmolten om ze vervolgens in enigerlei vorm te gieten.

De metaalgieterij is in de Zaanstreek steeds van bescheiden omvang geweest. In 1849 noemde Jacob Honig Jansz. Jr.plugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigHonig Jansz. Jr., Jacob

Zaandijk, 5 mei 1816 - 14 november 1870

Papierfabrikant, makelaar en directeur van een door hem opgerichte assurantiecompagnie, later ook burgemeester van Zaandijk. Grote en blijvende bekendheid verkreeg Honig door zijn geschiedkundige onderzoekingen en door vele publicaties. Zie voor zijn afstamming bij in een opsomming van de Zaanse bedrijvigheid slechts een lood- en metaalgieterij. Voor de witpapiermolens, die in verband met het risico van roestvlekjes in het papier geen ijzeren onderdelen in het gaandewerk hadden, waren volgens sommige bronnen enkele geelgieterijen of kopergieterijen werkzaam.

De bekendste metaalgieterijen waren rond 1990 Gieterij Dijkkampplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigDijkkamp, Gieterij

Metaalbedrijf te Zaandam. De gieterij werd opgericht in januari 1964 en ontstond uit het door A.A.J. Dijkkamp en diens zoon L. Dijkkamp sr. in 1914 opgerichte familiebedrijf IJzer- en Metaalgieterij De Kloet - firma A.A.J. Dijkkamp & Zn. Vader en zoon vestigden het bedrijf in 1914 op het zogenoemde Blauwe Zand; naderhand werd de gieterij verplaatst naar een terrein aan de Pieter Ghijsenlaan 10 te Zaandam. Hun activiteiten werden in 1963 beëindigd. L. Dijkkamp jr. richtte daar… en De Ruiter.

Zie ook: Loodverwerkende bedrijvenplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigLoodverwerkende bedrijven

Loodbranderijen, loodgieterijen en loodpletterijen, alsmede de loodwitmakerij; bedrijven die lood zodanig bewerken dat het een toepassing kan krijgen.

Loodbranderijen waren inrichtingen die door middel van een chemisch proces (waarbij azijn werd gebruikt en het lood werd verhit) menie produceerden, gebruikt als middel tot roestwering. De oorspronkelijke loodgieterijen smolten en goten, naar hun naam aangeeft, lood; zij vervaardigden op deze manier bijvoorbeeld buizen… bedrijven.