Crok
Ondememersgeslacht in de 19e eeuw. De oliezaken van de familie Crok werden gesticht door Teunis Crok (1801-1866), zoon van Jan Crok en Duifje den Adel, gehuwd met Trijntje Cornelis Brandenberg. Teunis Crok begon als bakker, maar werd om redenen van verschil van mening met de ambtenaren 'heuker' (graan- en meelhandelaar). Deze zaken floreerden en hij kon later een oliemolen kopen en de oliezaken gestaag uitbreiden.
Achtereenvolgens kwamen de volgende molens in zijn bezit: De Engelplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigEngel, de
Oliemolen te Wormerveer.
oliemolen molen (1843), De Bonte Henplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigHen, de Bonte
Oliemolen te Oostzaandam, bijgenaamd De Kip. De molen werd gebouwd omstreeks 1693. In juli 1890 werd hij zwaar beschadigd door blikseminslag, maar er ontstond geen brand. In juli 1920 werd een beginnende brand, na blikseminslag, tijdig geblust. In juli 1925 ontstond door onbekende oorzaak opnieuw brand, ook deze werd tijdig bedwongen', de molen werd toen voor het malen van cacaoafval gebruikt. In november 1935 werd hij tot stellinghoogte afgebroken, nadat hij langdurig stil had ge… (1846), De Boerplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigBoer, de
Oliemolen te Oostzaandam, door zijn formaat meestal het Boerke genoemd. De eerste vermelding dateert uit 1697, maar de molen was veel ouder. Hij heeft gestaan ten westen en op enige afstand van de Knie, iets ten noorden van de Noordervaldeursloot. In 1889 werd hij gesloopt. (1854, maar geruild met Pieter Keg voor de pelmolen De Zeilenmakerplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigZeilenmaker, De
Pelmolen in Oostzaandam, bijgenaamd De Prik.
De Windbrief werd gegeven in augustus 1728. Hij heeft gestaan aan en ten westen van de Gouw. ongeveer in het verlengde van het Rad van Avontuurspad. De molen werd tijdens een hevige storm in februari 1925, toen hij al geruime tijd buiten bedrijf was, door brand verwoest.), De Samsonplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigSamson, de
Oliemolen te Wormerveer. De windbrief werd gegeven in maart 1631. Hij heeft gestaan aan weg en Zaan, ten noorden van de latere zeepziederij de Adelaar, en werd gesloopt in 1893.
oliemolen molen (1855), De Zeemanplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigZeeman, De
Oliemolen in Oostzaandam. De windbrief werd gegeven in juli 1683. Hij heeft gestaan aan 't Kalf, aan weg en Zaan, en werd in februari 1910 door brand verwoest.
oliemolen molen (1861) en De Vier Heemskinderenplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigHeemskinderen, de Vier (Oostzaandam)
Oliemolen te Oostzaandam, ook De Rijke Man genoemd. De windbrief werd gegeven in augustus 1671. Hij heeft gestaan aan en ten westen van de Knie, dicht bij het Kalf, en kreeg zijn naam Rijkeman omdat hij nabij oliemolen (1863).
Na het overlijden van Teunis Crok in 1866 werd de firma voortgezet door zijn zoons Jan Crok (1831-1895), gehuwd met Neeltje Vis, en Dirk Crok, gehuwd met Antje Honig, dochter van de historicus Jacob Honig Jansz Jr.plugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigHonig Jansz. Jr., Jacob
Zaandijk, 5 mei 1816 - 14 november 1870
Jacob Honig Jansz. Jr. Papierfabrikant, makelaar en directeur van een door hem opgerichte assurantiecompagnie, later ook burgemeester van Zaandijk. Grote en blijvende bekendheid verkreeg Honig door zijn geschiedkundige onderzoekingen en door vele publicaties. Zie voor zijn afstamming bij en Aagje Kerbert. De zaken werden verder uitgebreid door aankoop van De Zoekerplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigZoeker, De
Oliemolen De Zoeker in Zaandijk en tegenwoordig Zaandam. Eigendom van Vereniging De Zaansche Molen.
De Windbrief werd gegeven in april 1667. In 1891 werd hij gerenoveerd en ingericht als verfmolen. Ook werden een petroleummotor en maalstenen geplaatst voor het vermalen van koffiedoppen. In 1914 werd het volledige oliewerk van de gesloopte molen (1867) en De Rode Wachterplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigWachter, de Rode
Oliemolen te Oostzaandam. De eerste vermelding dateert uit juli 1663. Hij heeft gestaan op de zuidwesthoek van de Schans aan de Zaan, ten noorden van de Poel, op de naar deze molen genoemde Wachterhoek, en werd gesloopt in 1891. ( 1880). In 1873 werd de molen De Engelplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigEngel, de
Oliemolen te Wormerveer.
oliemolen molen verbouwd tot stoomoliefabriek. Dirk Crok en Antje Honig hadden een dochter Trijntje Crok (geb. 1867), die trouwde met Jan Cornelis Laan, zoon van Jan Jacob Laan en Aaltje Vis (zie: Laanplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigLaan
Ondernemersgeslacht, met grote economische en maatschappelijke invloed in Wormerveer in de 18e, vooral de 19e, en het begin van de 20e eeuw. De familie Laan behoort niet tot de oudste Zaanse families, die vanaf de 17e eeuw deelnamen aan het industriële leven. Het is een oorspronkelijk agrarisch geslacht, dat nog altijd in Waterland en West-Friesland is vertegenwoordigd.). Deze associeerde zich in 1891 met zijn schoonvader onder firma Crok & Laan (thans Loders Croklaanplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigCroklaan bv
Producent en verwerker van oliën en vetten, met name cacaoboter vervangende vetten, te Wormerveer; oorspronkelijk zelfstandig, na eerdere wisseling van eigenaar sinds 1971 onderdeel van het Unileverconcern, en sinds 2002 behorend tot de Maleisische IOI Group. ).
De molens De Bonte Hen en De Zoeker gingen met de stoomoliefabriek De Engel over naar deze nieuwe firma. Dirk Crok bemoeide zich voornamelijk met het beheer van de molens, terwijl Jan Cornelis Laan de oliefabriek De Engel steeds verder uitbreidde. Jan Crok ging na 1891 verder met de handel in meel en granen en de oliemolens de Vier Heemskinderen en de Rode Wachter. Zijn zoons Dirk Nicolaas Crok (1858-1889), gehuwd met Maartje Jans Jentink, en Teunis Crok ( 1860-1922), gehuwd met Maartje Jans Honig (1865-1944), dochter van Jan Honig Cz en Aagje Willems Honig, zetten de firma Teunis Crok voort en bouwden ook De Rode Wachter om tot stoomoliefabriek.
Ir. E.B. van Gelder