Waterstaatkundige eenheid van het oude land tussen de Starnmeeplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigStarnmeer

Polder ten noorden van de Zaanstreek, gelegen tussen de Marker Polder, de Polder Wormer, Jisp en Nek, het Noordhollands Kanaal en de Markervaart. De polder werd in 1643 bedijkt en daarna drooggemaakt. Enkele huizen van de buurtschap Spijkerboor (gemeente Wormerland) liggen in de Starnmeer.r, de Beemster, de Wijde Wormerplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigWijdewormer. de

Pelmolen te Oostzaandam. Hij werd gebouwd in 1761. Hij heeft gestaan aan de Kalverringdijk en aan de Wormerringsloot. en werd in augustus 1868. na blikseminslag, door brand verwoest., de Enge Wormerplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigEnge Wormer

Droogmakerij van een voormalig meer, ten zuiden van de gemeente Wormer. De naam, vroeger ook wel 'Kleine Wormer', ontstond tengevolge van de tegenstelling in oppervlakte met de Wijde Wormer, eveneens een droogmakerij. Meet de laatste, in 1626 drooggemalen en verkaveld, ruim 1513 hectare, de Enge Wormer heeft een oppervlakte van iets meer dan tien procent daarvan, namelijk ongeveer 158 hectare. De bodem van de Wijde Wormer ligt ook iets lager: 4.75 beneden N.A.P. tegenover de Enge Wo… en de Zaanplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigZaan

Belangrijkste waterloop in de Zaanstreek, waar het gebied zijn naam aan dankt. Naar de meest aangenomen theorie ontstaan als veenstroom, een natuurlijke afwateringsstroom voor de naastgelegen veengebieden, in de loop der eeuwen geëvolueerd tot afwateringskanaal en belangrijke scheepvaartweg voor een groot deel van Noord-Holland. Waterstaatkundig wordt als de Zaan beschouwd: de ruim 10 kilometer lange waterloop tussen de dorpen Oost- en Westknollendam in het noorden en de, eeuwenlang een zelfstandig bestuurd heemraadschap, sinds de jaren '80 deel uitmakend van het waterschap De Waterlanden.

Het heemraadschap is door een omringdijk omsloten, waartoe in 1630 het besluit werd genomen. Oorzaak was dat de oude landen dreigden te overstromen als gevolg van het opmalen van water uit de omliggende droogmakerijen. De Schaalsmeer behoort niet tot het gebied. Het heemraadschap heeft een belastbare oppervlakte van 1884,5 hectare, waarvan de voormalige banneplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigBanne

Zie: Ban (banne) en Bestuur en rechtspraak 1.2.4. Wormer ongeveer 982 hectare meet, de voormalige banne Jisp bijna 664 hectare en de voormalige banne Nek ruim 231 hectare. Er is ook 7,5 hectare buitenland.

Het gebied wordt bemalen door het elektrische gemaal Ceres, staande aan de Poel in Wormer en uitslaande op de Zaan, en de Nekkermolen, uitslaande op het Noordhollands kanaal. Binnen het gebied liggen Poelplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigPoel, de (Wormer)

Water ten noorden van Wormer, direct aan de Zaan en overlopend in het Zwet. Het meertje ontstond in de vroege Middeleeuwen en kreeg door afkalving haar huidige grootte. In de 17e en 18e eeuw was de Poel een belangrijke handelsweg, vooral voor in Jisp geproduceerde goederen; geschut werd bij de, Zwetplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigZwet, Het

Breed water bij Wormer en Jisp, tussen de Poel en het dorp Jisp. Ook buiten de Zaanstreek komt deze naam voor, het woord Zwet betekent grens of grensscheiding. Het Zwet heeft zijn bijzondere bekoring. Men kan er afstand nemen van de dagelijkse beslommeringen, genieten van mooie vergezichten, het zo boeiende vogelleven of 's avonds van een zonsondergang en het machtige silhouet van de Zaanse industrieën. Ook bij watersporters als roeiers, zeilers en zwemmers is het gebied zeer in trek.… en Merken, samen ongeveer 200 hectare water; de oppervlakte ervan is door landafslag in de loop der tijd steeds groter geworden.

In de omringdijk bevinden zich vier schutsluizen, te weten de Bartelsluisplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigBartelsluis

Sluis en daarnaar vernoemde buurtschap in Wormer. De Bartelsluis werd gebouwd in 1638 in samenhang met de droogmaking van de Enge Wormer, en verbond de Westerveer- en de Enge Wormerringsloot met de Zaan. Gedurende de bouw heette de sluis de Westersluis, later ging de sluis onder de naam Zaansluis door het leven. De sluis werd vooral druk gebruikt in de eerste jaren, door de aan de Zaan, de Jispersluisplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigJisper sluis

Schutsluis in de Kanaaldijk, die de Jisper Sluissloot verbindt met de voormalige Beemsterringsloot (sinds 1824 Noordhollands Kanaal). De sluis is nooit van groot belang geweest.

aan het Noordhollands kanaal, de Oostknollendammersluis aan de Knollendammervaart (Starnmeer-ringvaan) en de Poelsluis, nabij het gemaal Ceres aan de Zaan.