Zaans Symfonie Orkest
Het Zaans Symfonie Orkest, opgericht 1920, komt voort uit de toonkunsttraditie, die is begonnen in de negentiende eeuw. De Maatschappij tot bevordering van de Toonkunst had als doel het Koninkrijk Holland muzikaal meer aanzien in Europa te geven. Ze schreef daartoe compositieprijsvragen uit, organiseerde muziekfeesten, stimuleerde in plaatselijke afdelingen de gemengde koorzang, promootte het muzikale onderricht en werkte daardoor mee aan de verhoging van de muzikale standaard van de steeds professioneler wordende symfonieorkesten. De afdeling voor Zaandam en omstreken werd opgericht op 20 juni 1924, als koorvereniging. De rechtsvoorganger van deze koorvereniging was al in 1920 opgericht.
Wie de eerste dirigent was, is niet meer terug te vinden. Wel is bekend dat Frits Sicking het koor leidde van 1933 tot eind jaren vijftig. Onder zijn leiding genoten de jaarlijkse uitvoeringen van Bachs Matthäus Passion een bekendheid die tot buiten de Zaanstreek reikte.
Als aparte vereniging bestond sinds 1920 de Zaanse Orkestvereniging, die vanaf 1930 onder leiding stond van Piet van Mever. Hij leidde ook het Zaans Kamerorkest, dat voornamelijk bestond uit werkloze beroepsmusici. Na de Tweede Wereldoorlog werd de orkestafdeling van de Maatschappij tot Bevordering der Toonkunst, afdeling Zaandam en omstreken opgericht. Het koor, waar ooit alles mee begon, werd in 1976 opgeheven door een gebrek aan mannenstemmen. De orkestafdeling is nog steeds springlevend onder de huidige naam. Het Zaans Symfonieorkest is aangesloten bij de Federatie voor Amateur Symfonie Orkesten (FASO).
In 2010 bestond het Zaans Symfonie Orkest 90 jaar.