Voormalige houthandel te Zaandam, opgericht in 1804 door Antje van Eys, weduwe van H. Stadlander en haar schoonzoon J.B. Middelhoven. Zij begonnen het bedrijf op een terrein aan de Oostzijde te Zaandam, later bekend als het Land van Middelhoven, als voortzetting van de activiteiten van de overleden koopman H. Stadlander. Ook diens kaarsenmakerij en smeer-smelterij werden nog enkele jaren voortgezet.

Stadlander bezat in 1778 reeds houtzaagmolen De Jonge Kat. Hij kocht in 1786 De Goede Hoop, in 1789 De Bijl en De Veldvlieger en deed De Jonge Kat van de hand. Tenslotte kocht hij in 1794 De Valk. De weduwe Stadlander overleed in 1820. Het bedrijf werd nadien door Middelhovens voortgezet.

In de jaren rond 1870 ging Stadlander & Middelhoven S & M ook over tot het importeren van kapbalken uit landen rond de Oostzee. Voor het zagen beschikte S & M over vier molens in het Oostzijderveld en over twee molens in het Westzijderveld. In 1911 kreeg het bedrijf de beschikking over een eigen balkenhaven aan de overzijde van de Gouw. Er werd al gebruik gemaakt van een deel van de Balkenhaven in de zeehaven van Zaandam, waar een hectare water was gehuurd. Tussen 1911 en 1926 werd S & M meerdere keren gemoderniseerd. Belangrijk was een uitbreiding van het werfcomplex in 1926, toen het Nieuwe Land werd gekocht en als werf ingericht. Een dubbelspoor voerde over een ophaalbrug daarheen, voor de aanvoer van hout uit de zagerij.

In het begin van de jaren '20 werd de structuur gewijzigd in een importerend moederbedrijf met een aantal verkooppunten in het land. Reeds in 1918 was te Arnhem de Zaanlandse Houthandel opgericht. Daarna volgden de Zaanlandse Houthandel te Breda, Mulder's Houthandel te Medemblik, de overname in 1934 van de nv Groninger Houthandel J. Beishuizen en in 1935 de vorming onder eigen naam van de Afdeling Amersfoort. Tot 1930 had de aan- en afvoer van hout uitsluitend over water plaats, daarna kwam de afvoer per auto langzaam op gang.

Gedurende de Tweede Wereldoorlog had het bedrijf te kampen met een sterk verminderende houtvoorraad. In die periode werd onder meer triplex-surrogaat voor Linoleum Krommenie later Forbo Krommenie) verkocht, dat bij dit bedrijf was vervaardigd. De loodsen deden dienst als opslagplaatsen. Het kantoor te Arnhem ging tijdens De Slag bij Arnhem verloren.

Na de oorlog herstelden de zaken zich. In 1973 had de oprichting van het verkoopbedrijf Stadlander en Middelhoven Hout plaats; in datzelfde jaar werd Kroonenberg Bouwstoffen bv (plaatmaterialen en bouwstoffen) te Zaandam overgenomen. In 1977 verhuisde Stadlander & Middelhoven naar het Industrieterrein te Wormerveer. In 1981 fuseerde Stadlander & Middelhoven met Simonsz Weeteling te Zaandam tot Simonsz & Middelhoven, buiten dit samenwerkingsverband bleven de vestigingen van beide bedrijven buiten de Zaanstreek.

• Zie voorts onder: Simonsz & Zoon.